هاشمی از حزب کارگزاران رفت، خبر کوتاه بود ولی به بلندای اختلاف چندین ماه در بدنه شورای مرکزی حزب کارگزاران که در این هنگامه پرده از روی آن با «استعفای» محمد هاشمی برافتاده است و زمزمه‌های اختلاف در حزب کارگزاران به «واقعیت» تبدیل کرد.

گروه سیاسی مشرق - رسانه‌های مکتوب همواره نقش عمده‌ای در هدایت افکار عمومی و جریان‌سازی رسانه‌ای به عهده دارند که در این بین جایگاه روزنامه‌ها، جایگاه ویژه‌ای است. به همین منظور گروه سیاسی مشرق به تحلیل و بررسی محتوای روزنامه‌های متعلق به جریان اصلاح‌طلب می‌پردازد.

****

«هاشمی از حزب کارگزاران رفت» خبر کوتاه بود ولی به بلندای «اختلاف» چندین ماه در بدنه شورای مرکزی حزب کارگزاران که در این هنگامه پرده از روی آن با «استعفای» محمد هاشمی برافتاده است. زمزمه‌های اختلاف در حزب کارگزاران به «واقعیت» تبدیل شد، «پیر» کارگزاران منزلت حزبی خود را باوجود «جوانان» پایین دید؛ این بار خبر از «خود گذشتگی» پیران نیست، پیام این استعفا «قهر» است، آنچه عیان است نارضایتی برادر «رهبر معنوی» حزب کارگزاران است که حتی باوجود مشورت با حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی عطای حزب فن‌سالار و تکنوکرات را به لقایش بخشید. آغاز اختلاف در بدنه سیاسی اصلاح‌طلبان خیلی زودتر ازآنچه تحلیل گران سیاسی پیش‌بینی می‌کردند، رخ داد. از سوی دیگر روزنامه‌های اصلاح‌طلب به بررسی مذاکرات هسته‌ای و افزایش احتمال توافق میان طرفین مذاکره با گفت‌وگوی‌های فشرده دیروز ظریف، کری و اشتون پرداختند.

روزنامه مردم‌سالاری

ارگان رسمی حزب مردم‌سالاری پنج‌شنبه را با تیتر «توافق نهایی با ایران دور از دسترس نیست» روانه پیشخوان مطبوعات کشور شده است؛ این روزنامه در ادامه به نقل از وزیر امور خارجه آمریکا نوشت «جان کري، وزير امور خارجه آمريکا شب گذشته در يک کنفرانس خبري در پاريس درباره مذاکرات هسته‌اي ايران، گفت: من فکر نمي‌کنم که دستيابي به توافق نهايي دور از دسترس باشد؛ اما ما مسائل بسيار سختي براي حل کردن داريم. وزير امور خارجه آمريکا افزود: من نمي‌خواهم گمانه‌زني در اين زمينه انجام دهم. لازم است که ما به رايزني‌هاي جدي خود ادامه دهيم و سپس ببينيم که کجا هستيم. جان کري که در پاريس با سرگی لاوروف وزير امور خارجه روسيه نيز ديدار کرده بود درباره پيش‌بيني‌ها مبني بر احتمال تمديد مذاکرات، گفت: من خوشحالم که کارشناسان و تحليل‌گران در حال گمانه‌زني درباره احتمال دستيابي به توافق نهايي هستند. آن‌ها بيشتر از من مي‌دانند.»

· هاشمی از کارگزاران رفت

زمزمه‌های اختلاف در حزب کارگزاران به «واقعیت» تبدیل شد؛ «پیر» کارگزاران جای خود را به «جوانان» داد؛ قهر یا ازخودگذشتگی، هنوز مشخص نیست، اما آنچه عیان است نارضایتی برادر رهبر معنوی حزب کارگزاران است. محمد هاشمی، عضو باسابقه حزب کارگزاران سازندگی از فعالیت در این حزب استعفا داد و گفت «از اوايل شهريور از عضويت در تمام مسئولیت‌هایم ازجمله رياست هیئت مؤسس، عضويت دفتر سياسي و دبير سياسي و همچنين عضويت در شوراي مرکزي حزب کارگزاران استعفا دادم. وي درباره دلايل استعفاي خود تصريح کرد: با توجه به شرايط حساس سياسي کشور، احزاب مسؤولیت بالايي را در حفظ انسجام و وحدت جامعه دارند اما بنده احساس کردم با توجه به ترکيب جديد اعضاي شوراي مرکزي حزب نمي‌توانم به فعاليتم ادامه دهم و به همين دليل حضور خود را در حزب کارگزاران غير ضرور ديدم»

روزنامه ابتکار

«غیرمنتظره‌های وین 8» تیتری است که روزنامه ابتکار در انعکاس به آخرین وضعیت مذاکرات هسته‌ای وين کرده است و در ادامه به نقل از محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان نوشت «در مذاکرات سه‌شنبه درباره راه‌حل‌های متفاوتي که هر يک از کشورها مطرح مي‌کردند بحث‌های جدي صورت گرفت، البته تاکنون به يک جمع‌بندی مشترک نرسیده‌ایم، اما معتقدم در صورت وجود اراده سياسي دستيابي به آن ممکن است. وزير خارجه کشورمان در بخش ديگري از سخنان خود افزود: جمهوري اسلامي از ابتدا با توجه به سیاست‌های کلي نظام و نقطه نظرات مقام معظم رهبري که داشتن هرگونه سلاح‌های کشتارجمعی را ازنظر شرعي حرام اعلام کردند، نيازي به سلاح‌های هسته‌ای ندارد و بر همين اساس احساس مي‌کند که رسيدن به یک‌راه حل مفيد است. ظريف افزود: بارها گفته‌ام مذاکرات تا زماني که به نتيجه نرسد، هيچ اختلافي حل‌نشده است، زيرا مجموعه‌ای به‌هم‌پیوسته از موضوعات است و ضروري است در همه موضوعات به نتيجه برسيم»

· اميدواري هسته‌اي لاريجاني

روزنامه ابتکار در صفحه سیاسی خود به انعکاس سخنان علی لاریجانی، رئیس مجلس و عضو سابق تيم مذاکره‌کننده هسته‌اي ايران پرداخته است؛ علی لاریجانی در گفت‌وگو با شبکه CNN آمریکا گفت «فکر مي‌کنم موضوعات باقی‌مانده مي‌تواند تا مهلت بيست و چهارم نوامبر 2014 حل شود. وي تأکید کرد: من فکر مي‌کنم کاملاً امکان‌پذير است البته به‌شرط این‌که هر دو طرف دررسیدن به توافق جدي باشند، موضوعات باقيمانده مي‌تواند تا مهلت بيست و چهارم نوامبر 2014 حل شود، درصورتی‌که دو طرف درباره موضوعات کوچک چانه‌زني کنند، رسيدن به توافق بعيد خواهد بود. لاريجاني درباره تبعات تمديد نشدن گفت‌وگوها اظهار کرد: من فکر نمي‌کنم زياد به نفع آمريکا باشد زيرا معنايش آن است آن‌ها (آمريکايي‌ها) فرصت را براي دستاورد ديپلماتيک ازدست‌داده‌اند، البته اين شکست براي ديگران نيز خواهد بود، ما قصد داريم همان کاري را انجام دهيم که تاکنون انجام داده‌ايم. وي تصريح کرد: ما نمي‌خواهيم بمب هسته‌اي توليد کنيم اما بر دسترسي به فناوري و دانش هسته‌اي تأکید مي‌کنيم. ما آماده هستيم به‌اندازه کافي در این زمينه شفاف باشيم. من متعجب مي‌شوم چرا در اين مذاکرات فقط صحبت از تعداد سانتريفوژها مي‌شود و این‌که چگونه آن‌ها (غرب) مي‌توانند بخش‌هاي تحقيق و توسعه فناوري هسته‌اي ما را محدود کنند. تعداد سانتريفوژها واقعاً مهم نيست بلکه مطلب مهم اين است که ايران تلاش مي‌کند شفاف‌سازي کند و قصد دارد درباره برنامه هسته‌اي خود شفاف باشد.»

· جدال مثلث‌ها در دو اردوگاه

جواد حيدريان در سرمقاله روزنامه ابتکار ابتدا به ترسیم مثلث رهبری جریان اصلاح‌طلب به اضلاع خاتمی، هاشمی و ناطق نوری می‌پردازد و سپس از شکل‌گیری یک مثلث در اردوگاه رقیب خبر می‌دهد؛ نویسنده معتقد است که این گروه رهبری دو جریان را در انتخابات آتی بر عهده خواهند داشت؛ وی در مورد مثلث سیاسی در حال شکل‌گیری اصولگرایان با محوریت آیت‌الله مصباح یزدی، آیت‌الله یزدی و آیت‌الله موحدی کرمانی نوشت «اگرچه جريان اصولگراي تندرو هر بار در مواجهه دموکراتيک با جريان اصلاح‌طلبی و میانه‌روی معادله رقابت را واگذار کرده اما بيش از آنکه تقابل اين دو جريان در شرايط فعلي اهميت داشته باشد، بعيد بودن همگرايي و اجماع طيف اصولگرايان خود را نشان مي‌دهد. مصباح که اندیشه‌ای شريعت محور دارد، چندان به مشارکت مردمي و اجماع دموکراتيک باور ندارد بلکه براي نمونه شخصيتي چون سعيد جليلي را داراي اندیشه‌ای انقلابي و به‌اصطلاح برگزيده مي‌داند و اين تيپ کساني را مي‌پسندد که شمايل احمدی‌نژاد را برايشان نمايان سازد! يزدي و موحدي کرماني اما تمايل بيشتري به رقابت‌های سياسي دارند. بی‌شک مواجهه مصباح با آیت‌الله يزدي و موحدي کرماني که دل به کاريزماي حداقلي چهره‌های نسبت تکنوکرات اصولگرا چون محمدباقر قاليباف دارند، هرگز مواجهه تعاملي نخواهد بود و در رقابت‌های انتخاباتي اجماع کامل اين دو- سه انديشه، چشم‌انداز روشني را نشان نمي‌دهد.»

روزنامه اعتماد

روزنامه اعتماد پنج‌شنبه را به تیترهای «10 ساعت مذاکرات در وین پاییزی» و «گزارش مستند یک آلودگی» اختصاص داد.

· هر دانشجويي حرف مي‌زند انگ‌ مي‌خورد

روزنامه اعتماد در صفحه سیاسی خود به انعکاس سخنان عارف در دانشگاه شريف پرداخته است؛ نامزد انصرافی جریان اصلاح‌طلب این روزها سودای «بهارستان» بر سر داد و فعالیت خود را افزایش داده است؛ معاون سابق دولت اصلاحات در دانشگاه شریف اظهار داشت «ما آن‌قدر سياست‌زده شده‌ايم كه دو جوان مسلمان دانشجو نمي‌توانند مشتركات خود را بنويسند بلكه در مقابل به يكديگر انگ مي‌زنند و با اختلاف‌نظر در تاكتيك‌ها از هم جدا مي‌شوند. انگيزه ما خدمت و همراهي با انقلاب است اما به دليل اختلافات سلیقه‌ای به هم برچسب مي‌زنيم. در هر مقطعي از انقلاب يك برچسب ايجاد كرده و با چماق همديگر را زده‌ايم. كرسي‌هاي آزادانديشي يكي از دغدغه‌هاي رهبري است؛ اما چه تعداد دانشجوها توانسته‌اند حرف خود را بزنند و انگ نخورند؟ دریکی از كرسي‌هاي آزادانديشي دریکی از دانشگاه‌هاي شهرستان‌ها دانشجويي حرفي زده بود و دادگاه شهر او را جلب كرده بود. درحالی‌که يك جوان مؤمن و انقلابي علاوه بر درس خواندن، رسالت رشد فرهنگي را دارد و بايد مسئولیت‌پذیر باشد.»

· تغيير فاز منتقدان ظریف

روزنامه اعتماد در صفحه سیاسی خود به تغییر فاز منتقدان ظریف از سؤالات مذاکرات هسته‌ای به دیپلماسی اقتصادی خبر می‌دهد؛ این روزنامه درباره شیوه جدید منتقدان ظریف نوشت آن روزها بيش‌تر منتقدان سياسي دولت و مذاكرات هسته‌ بازيگران اصلي اين صحنه بودند و بهانه‌ها هم بيشتر معطوف به سياست دولت در اين مذاكرات بود. حالا اين‌بار يك منتقد اقتصادي دولت وارد گود شده است؛ محمدرضا پورابراهيمي. كسي كه معمول يك پاي ثابت مخالفت با لوايح اقتصادي دولت در مجلس است. او گفته كه «رويكرد فعلي وزارت امور خارجه در پيگيري موضوعات اقتصادي همچنان روش سنتي قديم بوده و با ديپلماسي مدرن مبتني بر محوريت مسائل اقتصادي فاصله بسيار زياد دارد» و با همين موضع هم خبر داده است كه «به دليل وضعيت نامطلوب پس از ماه‌ها پيگيري در كميسيون امنيت ملي، در هفته آينده در صحن علني سؤال از وزير امور خارجه را در خصوص اقدامات اين وزاتخانه براي تحول در ديپلماسي اقتصادي را مطرح خواهم كرد.» پورابراهيمي البته اين خبر را در ديدار با سفير ايران در يونان اعلام كرده است. جايي كه او تأکید كرده «تلاش‌هاي فردي بعضي از سفرا در موضوعات اقتصادي» به دلايلي چون «ضعف ساختاري وزارت امور خارجه، کم‌تحرکی و بعضاً بي‌تحركي در عرصه مسائل اقتصادي آن‌هم در شرايط ويژه كنوني كشور»، بي‌اثر شده است. پورابراهيمي تقریباً تمام صحبت‌هاي خود در ديدار با سفير كشورمان در يونان را به انتقاد از وزارت امور خارجه اختصاص داده و درجایی گفته «شايد يكي از ضعف‌هاي كنوني عدم وجود اختيارات، امكانات، نيروي انساني متخصص در مباحث اقتصادي و عدم همراهي ساير وزارتخانه‌ها باشد و البته رفع همين موارد نيز بايد مطالبه جدي وزارت امور خارجه از مجلس شوراي اسلامي يا هیئت‌وزیران باشد، متأسفانه اين مهم نيز در دستور كار وزارت امور خارجه مشاهده نمي‌شود.» اين نماينده اقتصادي مجلس همچنين تصريح كرده كه «آنچه مسلم است به دليل فهم و درك دقيق كارشناسان و ديپلمات‌هاي ايراني از موضوع تحريم‌ها، راهكارهاي قابل‌ارائه توسط اين مجموعه در رفع و كاهش تحريم‌ها بسيار مؤثر است كه متأسفانه در شرايط فعلي در كمترين ميزان عملياتي شده است.»

روزنامه شرق

روزنامه اصلاح‌طلب شرق تیتر صفحه اول خود را به «توافق هسته‌ای تا سوم آذر امکان‌پذیر است» و «کری: توافق هسته‌ای دور از دسترس نیست» اختصاص داد.

· «امتداد اعتماد» مجوز داشت

روزنامه شرق در صفحه سیاسی خود به پاسخ درباره انتقادات برگزاری همایش حزب اعتماد ملی پرداخته است؛ حجت‌الاسلام رسول منتجب نیا، قائم‌مقام حزب اعتماد ملی درباره غیرقانونی بودن برگزاری همایش «امتداد اعتماد» گفت «اقتدارگرایان از تحرک و وحدت اصلاح‌طلبان می‌ترسند.» این روزنامه سپس نوشت «روز دوشنبه هفته جاری همزمان با «عید غدیر» همایش «امتداد اعتماد» را برگزار کرد؛ همایشی که فارغ از سخنرانی‌های آن و اعضای حاضر در جلسه، به‌عنوان بازگشت رسمی حزب به عرصه سیاسی کشور قلمداد شد. آن‌هم بعدازاینکه «اعتماد ملی» فعالیت‌هایش را از سال 88 به این‌سو و با پلمب دفتر آن در تهران متوقف کرده بود. این توقف؛ البته نه با دستور قضایی بلکه، انتخاب اعضای حزب بود. در همین رابطه حتی حسینعلی امیری، ‌قائم‌مقام وزارت کشور درباره فعالیت حزب «اعتماد ملی» به «باشگاه خبرنگاران» گفته بود: «مادامی‌که یک حزب از ناحیه قوه قضاییه انحلالش اعلام‌نشده باشد ازنظر وزارت کشور با رعایت مقررات مربوطه حزب محسوب می‌شود.»

روزنامه آرمان

این روزنامه اصلاح‌طلب با تیترهای اصلی «مقامات ایران و 1+5 برای توافق مصمم هستیم» و «تا آخر ایستاده‌ایم» رهسپار کیوسک مطبوعات کشور شد.

· نگرش جناحی در برنامه‌سازی صداوسیما

روزنامه آرمان که چند روز گذشته خبر از «آماده‌باش انتخاباتی معاون رئیس‌جمهور به زنان» از سوی شهین دخت مولاوردی داده بود، به انتقادات برنامه صرفاً جهت اطلاع صداوسیما پرداخت؛ رضا رئیسی نوشت «چرا صداوسیما با وارونه نمایی قصد تقلیل گفتار خانم مولاوردی به طیف و جناحی خاص و عدم توجه به دغدغه‌های عمومی در این حوزه را دارد. جالب آنکه واکنش صداوسیما به این‌یک مورد خلاصه نشده و در برنامه «متن و حاشیه» یک‌بار دیگر به موضوع گفت‌وگوی معاون رئیس‌جمهور با روزنامه آرمان پرداخته شد، آن‌هم به شکلی عجیب و بی‌سابقه. مجری برنامه خانم مولاوردی را از راه تلفن روی آنتن زنده برنامه آورد و در مقام یک بازجویی حتی به اصل موضوع مطروحه در مصاحبه نپرداخته و با اصرار از معاون رئیس‌جمهور می‌پرسید که چرا وی به تکذیب گفت‌وگو نپرداخته و آیا وی آماده‌باش انتخاباتی به زنان کشور داده است؟!»

روزنامه ایران

روزنامه دولتی ایران با تیترهای اصلی «وام مسکن 50 میلیونی به چه کسانی تعلق می‌گیرد» و «اظهار رضایت ایران و غرب از مذاکرات وین» میهمان نگاه خوانندگانش بود.

· وام ساخت مسکن 50 میلیون تومان شد

روزنامه دولتی ایران در صفحه سیاسی خود به بازتاب تصمیم هیئت دولت نسبت به پرداخت وام ساخت مسکن اختصاص داده است؛ این روزنامه در مطلب «وام ساخت مسکن 50 میلیون تومان شد» نوشت «روز گذشته سخنگوی دولت که به همراه دو عضو اقتصادی دیگر کابینه یعنی وزیر راه و شهرسازی و رئیس‌کل بانک مرکزی به میان خبرنگاران آمده بود، از مصوبه هیئت‌وزیران برای 50 میلیونی شدن وام ساخت مسکن خبر داد و گفت: «به مدت 5 تا 6 سال هرساله 300 هزار واحد و جمعاً یک‌میلیون و 800 هزار واحد مسکونی تا انتهای برنامه ششم ساخته می‌شود.» محمدباقر نوبخت با اشاره به اینکه این واحدهای مسکونی برای زوج‌های جوان و گروه‌های کم‌درآمد و زنان سرپرست خانوار با اولویت در نظر گرفته می‌شود، خاطرنشان کرد: «در راستای قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن و احیای بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری این اقدام انجام می‌شود.» آن‌گونه که این عضو دولت اعتدال اعلام کرده است؛ در این مصوبه افزایش سقف تسهیلات تأمین مسکن برای کلان‌شهرها تا 50 میلیون تومان، مراکز استان‌ها و شهرهای بالای 200 هزار نفر جمعیت تا 40 میلیون تومان و سایر شهرها تا 30 میلیون تومان مدنظر قرارگرفته است. وی بابیان اینکه افزایش سقف تسهیلات این امکان را فراهم می‌کند که افراد متقاضی بتوانند نسبت به تأمین مسکن اقدام کنند، اضافه کرد: «وجود بافت‌های فرسوده و ناکارآمد و سکونتگاه‌های غیررسمی در حاشیه شهرها به لحاظ اجتماعی آثار سوئی دارد و تخریب آن‌ها نیز می‌تواند اثرات منفی داشته باشد، لذا راه‌حل این بوده است که تسهیلات مناسب برای بافت‌های فرسوده و حاشیه شهرها برای ساخت مسکن قرار دهیم.»

روزنامه آفتاب یزد

روزنامه اصلاح‌طلب آفتاب یزد با تیتر «جریمه و حبس برای دارندگان ماهواره» و «عملکردهای گذشته بدون تعصب و مچ‌گیری نقد شود» روانه پیشخوان مطبوعات کشور شده است.

· چرایی گذار هاشمی از «حزب» به «جبهه» سیاسی

روزنامه آفتاب یزد در صفحه سیاسی خود به چرایی دستور هاشمی رفسنجانی به تشکیل جبهه سیاسی از سوی اصلاح‌طلبان پرداخته است؛ اعضای حزب اعتماد ملی یک روز قبل از برگزاری همایش «امتداد اعتماد» از اعضای شورای مرکزی این حزب خواسته بود که «جبهه سیاسی» را در اردوگاه اصلاح‌طلبان ایجاد کنند. صادق زیباکلام از حامیان سرسخت هاشمی رفسنجانی درباره دلیل این دستور تشکیلاتی حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی گفت «چون امکان تشکیل حزب در ایران وجود ندارد و چون فعالیت‌های فردی هم نمی‌تواند منتج به نتیجه شود و به‌نوعی این فعالیت‌ها ابتر می‌مانند، بهتر است که بر اساس آنچه آیت‌الله هاشمی رفسنجانی گفته‌اند جبهه تشکیل شود تا مثلاً در انتخابات افراد با نظرات متفاوت گرد هم جمع شوند و منشأ اثر خیر در جامعه شوند»