برنامه مجله تئاتر
برنامه هفتگي مجله تئاتر به تهيه‌كنندگي نيما دهقان و اجراي منوچهر اكبرلو سعي دارد نقشي را كه «هفت» در عرصه سينما بازي مي‌كند، براي هنر نمايش ايفا كند اما عوامل مختلفي باعث شده است تا اين برنامه تلويزيوني نتواند جايگاه در خور شأني را داشته باشد.
مهمترين دليل نيز همان مخاطب خاص بودن هنر نمايش است. محدود بودن علاقه‌مندان به تئاتر ميزان حساسيت‌ها را نيز به برنامه‌هاي مرتبط با تئاتر كاهش داده به طوري كه بسياري از اجراهاي تئاتر در سالن‌هاي نمايش با وجود ايرادات مختلف در متن و پوشش بازيگران كمتر بازخوردي در بيرون پيدا مي‌كند. مجله تئاتر نيز از اين قاعده بي‌بهره نبوده است. در برنامه روز 5 آذر مجله تئاتر، حميدرضا نعيمي به بهانه پرداختن به ادبيات نمايشي در ايران سخنان سخيفي درباره ساخت مسجد به زبان آورد.
نعيمي در اين برنامه ضمن حمايت از اجراي متون خارجي نمايش از توليد متون نمايشي به خصوص نمايشنامه‌هاي ديني ( با مضامين ديني) انتقاد كرد.
اين كارگردان سپس با ادعاي اينكه رئيس‌جمهور سابق دشمن تئاتر بوده است، گفت: دشمني احمدي نژاد با تئاتر به پيش از دوره اول رياست جمهوري و به زمان شهرداري وي باز مي‌گردد.
نعيمي دليل دشمني احمدي نژاد با تئاتر را طراحي و تصويب ساخت مسجدي در حاشيه پارك دانشجو عنوان كرد؛ مسجدي كه قرار است در آينده‌اي نزديك افتتاح شود و اين كارگردان تئاتر تهديد كرد با افتتاح مسجد نه‌تنها وي بلكه باقي هنرمندان تئاتر پايشان را به مجموعه تئاتر شهر نخواهند گذاشت. جالب اينجا است كه اين سخنان سخيف آن هم در برنامه زنده تلويزيوني هيچ واكنشي را از سوي مجري برنامه به همراه نداشته و اكبرلو به طور ضمني آن را تأييد هم كرد!
«فاوست» نعيمي
حميد رضا نعيمي، نويسنده و كارگردان تئاتر در تيرماه امسال بار ديگر نمايش «فاوست» را روي صحنه برد. اجراي پيشين اين نمايش در سال 90 و در تئاتر شهر بود و اجراي دوباره آن در تالار وحدت بود. «فاوست» متني آلماني نوشته «ولفگانگ گوته» است كه در آن دانشمندي روح خود را به شيطان مي‌فروشد. اين متن از جمله آثار مورد علاقه نعيمي به شمار مي‌آيد به طوري كه بار‌ها آن را اجرا كرده است. آنچه در شبكه چهارم سيما و از آنتن زنده پخش شد، نمودي از نمايش فاوست بود كه در آن يك نويسنده و كارگردان نمايش روح خود را با شيطان معامله مي‌كند و از اينكه يك مسجد شروع به كار بكند، ابراز نگراني مي‌نمايد!
نعيمي پيش از اجراي دوباره فاوست، نمايش «سقراط» را نيز اجرا كرده بود كه در آن فرهاد آييش در نقش سقراط ظاهر شده و انتقاد و گوشه و كنايه‌هايي را بيان مي‌كرد كه نه براي يونان باستان يا يك جامعه انساني بي‌نام و نشان بلكه انتقاد‌هايي صريح از حكومت و نظام به شمار مي‌آمد. اين نمايش به دليل آنچه عدم توجه مديران فرهنگي به تئاتر است، با اعتراضي روبه‌رو نشد.
دشمني با خانه خدا
تئاتر در يونان باستان هنري مذهبي به شمار مي‌آمد. به همين دليل يوناني‌ها جايگاه ويژه‌اي براي تئاتر قائل بودند. با وجود اينكه از زمان يونان باستان تا به حال هنر نمايش فراز و فرود‌هاي مختلفي را پشت سر گذاشته است اما همچنان بعد معنوي آن كاملاً از بين نرفته است. آنچه نعيمي در برنامه مجله تئاتر به زبان آورد را نمي‌توان به پاي همه هنرمندان تئاتر كشور گذاشت بلكه نمودي است از كساني كه خود را داعيه‌دار تئاتر كشور مي‌دانند.
پيش از اين نيز محمد يعقوبي ديگر نويسنده و كارگردان تئاتر در مصاحبه‌اي با محوريت سانسور به انقلاب اسلامي و مباني حجاب حمله كرده بود. هفته گذشته نيز نعيمي در موضعي ديگر به انتقاد از ساخت مسجد پرداخت!
كسي كه روي آنتن زنده تلويزيوني كه در بدترين حالت چند ميليون بيننده دارد، اين سخنان را به زبان مي‌آورد و آشكارا به مظاهر اسلام و مسلماني مي‌تازد، مشخص است كه در محافل شخصي و خصوصي چه نوع ديدگاه‌هايي را ترويج مي‌نمايد. زماني كه رسانه‌ها از نبود نظارت بر تئاتر گلايه مي‌كنند و صداي انتقادشان به گوش مسئولان نمي‌رسد، منظورشان فعاليت چنين آدم‌هاي معلوم الحالي است كه به اصلي‌ترين باورهاي ديني جامعه چنين آشكارا توهين مي‌كنند.
مسجد وليعصر(عج) مسجدي مظلوم
مسجد حضرت وليعصر(عج) در حاشيه پارك شهر در حال ساخت است. بناي اين مسجد با تغيير معمار آن از يك مسجد سنتي و كلاسيك به ساختماني پست مدرن كه فاقد هيچ كدام از نشانه‌هاي تعريف شده مسجد است، تبديل شده است.
ساختمان اين مسجد با مشاركت شهرداري منطقه11 در حال ساخت است. سابقه برگزاري نماز جماعت در محلي كه امروز مسجد وليعصر(عج) در حال ساخت است به دهه 60 باز مي‌گردد. طرح ساخت مسجد نيز از سال 83 شروع شده است. با تغيير شهردار تهران، فشار‌ها باعث شد تا با كنار گذاشتن معمار و طراح اوليه، معمار جديدي جايگزين شده و طرح مسجد به كلي تغيير پيدا كند. هم اكنون كساني كه به پارك دانشجوي تهران مراجعه مي‌كند بناي بزرگ سيماني را مي‌بينند كه به مراكز خريد و تالار‌هاي شهري بيشتر شباهت دارد تا مسجد. از زمان ساخت اين بنا تا به حال تلاش‌هاي زيادي براي تغيير كاربري يا متوقف كردن اين پروژه صورت گرفته است.
* محمد صادق عابديني / روزنامه جوان