گروه بین الملل مشرق- برای مخاطبان گزارش‌های تحولات سوریه، از چهار زمینه متفاوت گزارش‌هایی رسیده است که مطالعه آنها را به علاقه‌مندان "تحولات در صحنه" سوریه توصیه می‌کنیم؛ تحولات میدانی جبهه «دمشق» و حاشیه آن، تحولات میدانی جبهه «غوطه شرقیه»، تحولات میدانی جبهه «دیرالزور» و تحولات میدانی جبهه «درعا» رئوس گزارش امروز ما را تشکیل می دهد. با ما همراه باشید.

تحولات میدانی جبهه دمشق و حاشیه دمشق

حمله هوایی اسراییل به اهدافی در حاشیه شهر دمشق

عصر دو روز گذشته 8 فروند هواپیمای جنگنده بمب افکن ارتش رژیم صهیونیستی (احتمالا از نوع اف 16 ) به اهدافی در حاشیه شهر دمشق حمله کردند که طی آن دو مرکز متعلق به ارتش سوریه مستقر در "فرودگاه بین المللی دمشق" و "فرودگاه نظامی الشراعی واقع در منطقه دیماس" (25 کیلومتری حاشیه شمال غربی دمشق) هدف چندین موشک کروز هوا به زمین قرار گرفته و بطور کامل منهدم شدند.

بنابر اطلاعات واصله ، هدف از حمله هوایی به فرودگاه دمشق ، انهدام مجموعه انبار کالاهای صادراتی و وارداتی بود که در بخشی از آنها تسلیحات دفاعی خریداری شده از سوی ارتش سوریه برای انتقال به مراکز آن در سایر شهرهای سوریه نگهداری می شد. هدف دوم، انهدام مقر و انبارهای تیپ موشکی 105   ارتش سوریه مستقر در محوطه فرودگاه نظامی الشراعی واقع در جنوب شرقی روستای "دیماس"بود که طی آن هواپیماهای جنگی ارتش اسراییل با حمله به اهداف مذکور موفق به انهدام آنها شده اند.


روستای دیماس با جمعیتی معادل 22 هزار نفر و مساحت 160 کیلومتر مربع ، از توابع شهرک قدسیا بوده که در شمال غربی شهر دمشق و در نزدیکی منطقه بقاع لبنان قرار دشته و اتوبان بین المللی دمشق – بیروت از مجاورت آن عبور می کند. بنا بر بررسی های بعمل آمده ، هواپیماهای ارتش اسراییل ، حمله خود را با تجاوز از مرزهای جنوبی سوریه در استان قنیطره و درعا آغاز کرده اند و پس از عبور از آسمان شهر قنیطره مسیر خود را به سمت شهرهای نوی ، جاسم و حاره در استان درعا مسیر خود را به سمت شهر دمشق ادامه داده و از سمت جنوب غربی این شهر به دو هدف نظامی ذکر شده حمله و آنها را منهدم کرده اند.


یگان پدافند هوایی ارتش سوریه که در 3 سال گذشته طی حملات گروههای تروریستی "ارتش آزاد" و "جبهه النصره"  به مراکز استقرار یگانهای راداری و مراقبتی آن در استانهای درعا و قنیطره بخش اعظمی از امکانات کشف اهداف پرنده خود را از دست داده است ، علی رغم محدودیتهای فوق الذکر موفق به شناسایی هواپیماهای مذکور شده و با آنها درگیری و بیش از 12 موشک پدافند هوایی به سوی هواپیماهای متجاوز شلیک کرد که موفق به انهدام اهداف مذکور نشده است و تنها یکی از موشکهای شلیک شده از سوی بمب افکنهای اسراییلی (از نوع پاپ آی توربو ) را بر فراز شهر "الحاره" در استان درعا (جنوب سوریه) ساقط کرده است.



گفتنی است با توجه به اطلاعات منتشر شده از سوی ستاد مشترک ارتش سوریه در رابطه با مسیر حرکت هواپیماهای ارتش اسراییل در آسمان سوریه و عبور بی دردسر آنها از روی منطق"حاره" واقع در استان جنوبی درعا که تا مدتی پیش مقر یکی از بزرگترین مراکز راداری ارتش سوریه در بخش جنوبی این کشور بود ، علت تهاجمات دو ماه اخیر و پی در پی گروههای تروریستی تکفیری ارتش آزاد و جبهه النصره (شعبه القاعده در سوریه) به مقرهای ارتش سوریه در این استان آشکار شده است.


حدود دو ماه پیش تروریستهای مذکور طی حملات سراسری از داخل خاک اردن و با پشتیبانی اتاق عملیات نظامی – اطلاعاتی مشترک مستقر در این کشور حملات شدیدی را به مراکز ارتش سوریه در استانهای درعا و قنیطره (مرز سوریه با فلسطین اشغالی) اجرا کردند که یکی از نقاط مورد تمرکز عملیات نظامی تروریستها حمله به روستای "الحاره" و تپه استراتژیک مجاور آن بود که محل استقرار رادارهای کشف و مراقبتی یگان پدافند هوایی ارتش سوریه بود که مسئولیت رصد فعالیتها و مراقبت از بخش جنوبی آسمان سوریه را بر عهده داشت. در نبردهای رخ داده میان دو طرف تروریستها پس از فشارهای فراوان موفق به اشغال این تپه و انهدام رادار مراقبتی و رصد موجود در آن شدند تا بدین شکل خیال ارتش اسراییل را برای تجاوز بدون دغدغه به سوریه و اهداف نظامی ارتش سوریه راحت کنند.

بلافاصله پس از حملات هوایی اسراییل به سوریه ، رسانه های وابسته به گروههای تروریستی تکفیری به ابراز خوشحالی و شکرگزاری این تجاوز نظامی اسراییل کردند. همزمان ، دولت اسراییل مطابق رویه سابق ، اخبار منتشر شده از سوی رسانه ها را تایید یا تکذیب نکرده و به سیاست سکوت خود ادامه داده است. در مقابل رسانه های فعال در سرزمین های اشغالی با انتشار دهها خبر و تصاویر و نقشه ، ریز اطلاعات مربوط به تجاوز هوایی هواپیماهای این رژیم را پوشش داده  به آن پرداختند.
 
لازم به یاد آوری است که حمله هواپیماهای ارتش رژیم صهیونیستی هفتمین تهاجم هوایی این رژیم علیه دولت و مردم سوریه بوده است. پیش از این نیز این رژیم همزمان با تحولات نظامی و تنگ شده عرصه میدانی بر فعالیتهای گروههای تروریستی – تکفیری ، اقدام به حملات این چنینی به اهدافی در خاک سوریه کرده بود. پیش تر رسانه های جهان دهها سند و عکس و ویدیو از کمکهای گسترده دولت و ارتش رژیم اشغالگر قدس شریف به گروههای تروریستی فعال در سوریه علی الخصوص ارتش آزاد و جبهه النصره منتشر کرده بودند.

تحولات میدانی غوطه شرقیه

تعمیق اختلافات میان گروههای تروریستی

همزمان با تشدید فشار عملیاتهای نظامی ارتش سوریه در محورهای عملیاتی شمالی (تل کردی – دوما)  و جنوبی (زبدانی) علیه مواضع تروریستهای تکفیری فعال در غوطه شرقیه دمشق ، اختلافات میان گروههای تروریستی نیز وارد مراحل بحرانی خود شده است. در همین رابطه ، سه روز پیش گروه تروریستی "الویه حبیب المصطفی" طی بیانیه ای جدایی خود را از تشکیلات "سورای عالی نظامی غوطه شرقیه" به فرماندهی "زهران علوش" اعلام کرد.


یک منبع میدانی مستقر در غوطه شرقیه به خبرنگار مشرق گفت که علت اصلی اختلافات میان این گروه با شورای نظامی غوطه شرقیه بر سر مسایلی همچون چگونگی فرماندهی عملیاتهای نظامی علیه ارتش سوریه ، میزان بهره مندی از اموال و تدارکات نظامی و غیر نظامی (دارو و مواد غذایی) بوده است. گفتنی است ، تشکیلات شورای عالی نظامی غوطه شرقیه چند ماه پیش با میانجی گری سازمان اطلاعات عربستان سعودی میان گروههای تروریستی تکفیری فعال در منطقه حاشیه دمشق و با هدف متحد کردن گروههای مذکور جهت افزایش توان نظامی و عملیاتی برای ساقط کردن دولت سوریه صورت گرفته و فرماندهی شورای مذکور نیز بر عهده "زهران عبدالله علوش" مزدور رسمی و شناسنامه دار سازمان امنیت سعودی گذاشته شد.


شکل گیری شورای نظامی مذکور به تحولات میدانی و نظامی پس از اجرای عملیات ارتش سوریه در بخشهای مختلف غوطه شرقیه خصوصا باز پس گیری "شهرک استراتژیک ملیحه"  باز می گردد که ناظران نظامی با توجه به جایگاه حساس جغرافیایی این منطقه آن را به دروازه غوطه شرقی دمشق تشبیه کرده اند. در آن زمان سازمان اطلاعات عربستان سعودی با درک خطر پاکسازی قریب الوقوع غوطه شرقیه از حضور تروریستها ، اقدام به زمینه سازی برای اتحاد گروههای عمده نظامی فعال در منطقه کرد که ماحصل آن تلاشها ، تشکیل شورای عالی نظامی غوطه متشکل از گروههای "جیش الاسلام ، فیلق الرحمن ، اتحاد اسلامی لاجناد شام ، احرار الشام ، الویه حبیب المصطفی" بود که مرکز فرماندهی مشترک آن نیز در شهر دوما معروف به پایتخت تروریستهای حاشیه دمشق قرار گرفت.
 

اما اتحاد مذکور دیری نپائید ، چرا که این گروهها بر سر مسایل مختلفی با یکدیگر به اختلاف بر خورده و پس از گذشته مدتی اولین انشقاق میان تروریستها رخ داد و تعدادی از گروههای تروریستی وابسته به ارتش آزاد با راه اندازی "جیش الامه" انشقاق عملی و رسمی خود از تشکیلات زهران علوش را اعلام کردند.بلافاصله پس از آن موجی از ترورها علیه فرماندهان تشکیلات تازه تاسیس براه افتاد و این در حالی بود که همواره انگشت اتهامات به سوی شخص زهران علوش و تشکیلات نظامی تحت امر وی نشانه می رفت. همزمان با اوج گیری موج ترورهای داخلی میان تروریستها ، عملیات نظامی ارتش سوریه در محور عدرا – دوما آغاز شده و پس از پیشروی های برق آسا هم اکنون نیروهای ارتش سوریه و حزب الله در آستانه محاصره دوما قرار دارند.

 به موازات درگیریها میان گروههای تروریستی ، منطقه غوطه شرقیه در هفته های اخیر صحنه تظاهرات ها و اعتراضات شدید ساکنین نسبت به کمبود مواد غذایی و دارو بوده است. اعتراضات پس از آن تشدید شد که در عملیات ارتش سوریه آخرین معبر تدارکاتی – پشتیبانی ساکنین شهر دوما در منطقه "اردوگاه الوافدین" مسدود شد. لازم بذکر است که ارتش سوریه در روزهای اخیر ضمن تشدید محاصره شهر دوما و قطع راههای امدادی تروریستهای فعال در این شهر ، یک مسیر امن را برای خروج خانواده ها از این منطقه ایجاد کرده است.  


تحولات میدانی جبهه دیرالزور

نبردهای سنگین میان ارتش سوریه و عناصر گروه تروریستی – تکفیری داعش در مناطق اطراف فرودگاه نظامی دیرالزور وارد ششمین روز خود شده است که طی آن همه محورهای عملیاتی اطراف آن صحنه شدیدترین درگیریها میان دو طرف بوده است. نیروهای ارتش سوریه مدافع فرودگاه نبرهای اطراف فرودگاه را مجددا به مناطق حاشیه فرودگاه منتقل کرده اند. در زد و خوردهای 48 ساعت گذشته میان دو طرف، نیروهای ارتش سوریه موفق به کنترل کامل بر منطقه "جفره" واقع در شرق فرودگاه شده اند.


در منطقه جفره از شب گذشته تا کنون نبرهای بسیار شدید و گسترده ای در جریان بوده است که با مدیریت مناسب از سوی نیروهای ارتش سوریه و پشتیبانی قوی هواپیماهای نیروی هوایی و یگان توپخانه ای ارتش سوریه مستقر در داخل فرودگاه ، نیروهای ارتش موفق شدند در این محور پیشروی هایی داشته باشند. بخشهایی از این منطقه طی هجوم اول داعش در روز چهارشنبه  به کنترل عناصر این گروه تروریستی در آمده بود.


شدت نبردها میان دو طرف و پیشروی های ارتش در این محور به حدی بود که داعش را علی رغم برتری نیرویی (حداقل 6 هزار تروریست مجهز در مقابل کمتر از 2 هزار مدافع ارتش سوریه) و جغرافیایی (محاصره کامل منطقه) وادار به استفاده مجدد از تاکتیک انتحار کرد. شب گذشته داعش با ارسال یک عامل انتحاری بنام  "ابوعمر الجزراوی" اهل و ساکن عربستان سعودی ، تلاش کرد از سد خطوط دفاعی مستحکم مدافعان در این محور عبور کند اما با هوشیاری نیروهای ارتش خودروی عامل انتحاری پیش از رسیدن به محل تعیین شده بوسیله یک فروند موشک ضد تانک (از نوع کورنت) مدافعان فرودگاه منهدم شد.


به موازات نبردها در جفره (شرق فرودگاه) ، منطقه "حویجه صکر" در شمال شرقی فرودگاه نظامی دیرالزور نیز صحنه نبردهای شدیدی میان نیرهای ارتش سوریه و تروریستهای داعش بود که موجب هلاکت حداقل 70  و زخمی شده 30 نفر دیگر از تروریست داعشی گردید که بخش اعظم آنها تروریستهای غیر سوری از ملیتهای تونسی ، مصری ، عراقی ، سعودی ، لیبیایی و ترکیه ای می باشند. در نبردهای منطقه حویجه صکر نیز نیروهای ارتش سوریه پیشروی هایی داشته اند و بخش عمده مناطقی که در هجوم روزهای ابتدایی داعش به اشغال این گروه در آمده بود به کنترل مجدد نیروهای ارتش سوریه در آمده است.

در محور عملیاتی جنوب فرودگاه ، منطقه المریعیه همچنان در کنترل نیروهای داعش قرار داشته و عناصر این گروه در تلاش برای عبور از خطوط دفاعی نیروهای مدافع فرودگاه هستند که تا کنون با کمترین موفقیتی همراه نبوده است.نبردها میان دو طرف همچنان در این محور ادامه دارد.

در محور عملیاتی شمالی فرودگاه نظامی دیرالزور ، دو محله الرصافه و العماله (کارگری) همچنان در کنترل کامل نیروهای داعش قرار داشته ولی نیروی هوایی و یگان توپخانه ای ارتش سوریه بطور مداوم این دو منطقه را تحت بمبارانهای شدید و گلوله بارانهای سنگین قرار داده اند. تلفات داعش در نبردهای شش روز گذشته در اطراف فرودگاه نظامی دیرالزور بسیار سنگین و پرتعداد بوده است و گروهی از فرماندهان میدانی این گروه تکفیری در میان کشته شدگان قرار دارند.

اجساد بسیاری از کشته شدگان داعش در نبردهای روزهای گذشته ، بدست ارتش سوریه افتاده است. رسانه های داعش با وقوف به این موضوع و با هدف پوشاندن حجم عظیم تلفات انسانی و تسلیحاتی این گروه و مغلوبه شدن نسبی صحنه عملیات علیه این گروه در نبردهای زمینی و حقیقی ، بر شدت تبلیغات رسانه ای خود علیه مدافعان فرودگاه افزوده اند. این تلاشها از طریق انتشار چندین باره عکسهای پیکرهای شهدای ارتش سوریه از زوایای گوناگون ، انتشار ویدیوی ذبح دو نفر از افسران ارتش سوریه که در نبردهای دو روز ابتدایی در حویجه الصکر و الصناعیه (شمال شرق و شمال شرقی فرودگاه) به اسارت عناصر این گروه در آمده بودند و راه اندازی رسانه های جعلی به ظاهر طرفدار نظام سوریه با هدف انتشار اخبار دروغین و جریان سازی غیر واقعی رسانه ای صورت می پذیرد.


در مقابل فرماندهی ارتش سوریه و مدافعین فرودگاه ، با علم به اینکه نبرد با تروریستها دارای دو وجهه نبرد نظامی و از آن مهمتر نبرد رسانه ای و جنگ روانی می باشد ، اقدام به انتشار گسترده تصاویر و ویدیوهای اجساد عناصر به هلاکت رسیده داعش در فضای رسانه ای کرده اند که این خود ، نقش بسزایی در افزایش روحیه مدافعان و تخریب شدید و گسترده روحیه تروریستها داشته است. بنابر دستور سرتیپ عصام زهر الدین (ابویعرب) فرمانده ارشد نیروهای ارتش سوریه در استان دیرالزور ، اجساد تروریستهای هلاک شده با یک دستگاه کامیون باربری ابتدا در شهرکهای اطراف فرودگاه دیرالزور به نمایش در آمد و سپس به محل مرکزی دفن زباله های منطقه منتقل و تخلیه گردید.

تحولات میدانی جبهه درعا

شهر شیخ مسکین واقع در استان جنوبی درعای سوریه این روزها به کانون توجهات رسانه ها و کارشناسان نظامی تبدیل شده است. نبرهای سنگینی که با حمله یک ماه پیش نیروهای ارتش سوریه برای پاکسازی برخی محلات جنوبی این شهر از حضور تروریستهای جبهه النصره و ارتش آزاد آغاز شده بود ، با پاتک سنگین تروریستها از دو روستای ابطع و داعل در محور جنوبی شیخ مسکین و گسترش سریع پیشروی هایشان به مناطق مرکزی و غربی این شهر ، موقعیت مناطق استقرار نیروهای ارتش سوریه را نیز به خطر انداخته است.

تروریستها که در روزهای ابتدایی عملیات نظامی ارتش سوریه در محاصره کامل قرار گرفته بودند و ندای استغاثه و کمک خواهی آنها در تمامی رسانه ها و شبکه های ارتباطی آنها به گوش می رسید ، ظرف چند هفته از حالت پدافندی (دفاعی) به آفندی (هجومی) تغییر وضعیت داده و نه تنها حضور خود را در مناطقی که پیشتر در اشغال داشتند تثبیت کردند ، بلکه به پشتوانه هزاران نیروی نظامی اعزامی از روستاهای داعل و ابطع و شهر نوی (در شمال غربی شیخ مسکین) پیشروی ها به سمت مناطق مرکزی و شمالی و شرقی شهر که تا پیش از این در کنترل نیروهای ارتش سوریه قرار داشت را آغاز کردند.

پیشروی های تروریستها در بخش شرقی منجر به سقوط نیروگاه برق شیخ مسکین شد و همزمان حرکت آنها به سمت مراکز ارتش سوریه در بخش شمالی شهر ، بطور مشخص مقر فرماندهی و پادگان محل استقرار نیروهای لشکر 82  ارتش و چند پاسگاه امنیتی و نظامی مسئول تامین امنیت این دو مقر ، به جبهه نبرد شدید میان دو طرف تبدیل گردید.


با پیشروی های سریع و هجوم سنگین تروریستها زنگ خطر برای فرماندهی ارتش سوریه در منطقه بصدا در آمد و چند صد نفر نیروی نظامی (از رزمندگان حزب الله و دفاع وطنی سوریه) با هدف دفاع از باقیمانده مناطق تحت سیطره ارتش سوریه و بازپس گیری سایر بخشهای جنوبی و غربی شهر ، به منطقه اعزام شد. طی نبردها میان دو طرف ، بخش شرقی شهر بطور کامل به کنترل نیروهای ارتش سوریه و حزب الله در آمد.

در ادامه نبردها روز گذشته نیروهای جبهه النصره (شعبه رسمی القاعده در سوریه) برای عبور از مواضع نیروهای ارتش و حزب الله ، اقدام به اجرای دو عملیات انتحاری با خودروهای بمبگذاری شده در اطراف منازل سازمانی نیروهای لشکر 82 ارتش سوریه (المساکن العسکریه) در جنوب شرقی شهر شیخ مسکین کردند که طی آن دو عامل انتحاری غیر سوری بنامهای "ابو آدم الانصاری و ابوخطاب مهاجر"خود را در نزدیکی مواضع نیروهای ارتش سوریه منفجر کردند.



پس از این دو عملیات انتحاری نیروهای ارتش سوریه و حزب الله با هدف جلوگیری از تلفات بیشتر منطقه مساکن العسکریه (خانه های سازمانی ارتش) را تخلیه و پس از آن تروریستها وارد آن شده اند. در منطقه شمال شیخ مسکین نیز کانون درگیریها در اطراف مقر فرماندهی لشکر 82 ارتش سوریه قرار دارد. در روزهای اخیر بر شدت درگیریها در این منطقه افزوده شده و تروریستها تلاش فراوانی برای تصرف مقر فرماندهی لشکر 82 انجام می دهند که تا این لحظه نیز درگیری ها میان  دو طرف در جریان است.

هواپیماهای ارتش سوریه بصورت مداوم در حال بمباران مواضع و خطوط مواصلاتی و کاروانهای اعزامی تروریستها در محور جنوبی و غربی شیخ مسکین هستند . همچنین شهرها و روستاهای حاشیه شیخ مسکین هدف بشکه های انفجاری و گلوله بارانهای شدید یگان توپخانه ای ارتش قرار دارند. روستای ابطع ، شهر های نوی، درعا، عثمان اهداف ثابت حملات هوایی و موشکی ارتش سوریه برای جلوگیری از امداد رسانی و تردد کاروانهای سلاح و نیرو برای تروریستها هستند.