در اقدامی عجیب در خانه ملت، تمامی اقتصاددانان عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس، از عضویت در کمیسیون تلفیق بودجه 1394 بازماندند.

گروه اقتصادي مشرق-در جلسه عصر یکشنبه کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، 9 نفر از 29 عضو این کمیسیون برای عضویت در کمیسیون تلفیق بودجه 1394 انتخاب شدند.

بر این اساس، سید سعید زمانیان دهکردی، غلامرضا تاجگردون، قاسم عزیزی، عزت الله یوسفیان ملا، اسماعیل جلیلی، رجب رحمانی، احمد امیرآبادی فراهانی، غلامعلی جعفرزاده ایمن آبادی و سیدعبدالکریم هاشمی نخل ابراهیمی به عنوان منتخبان کمیسیون برنامه و بودجه برای عضویت در کمیسیون تلفیق معرفی شدند.

رخداد قابل تامل و بی‌سابقه، حذف تمامی اقتصاددانان برجسته و نمایندگان مجربی است که در کمیسیون برنامه و بودجه عضو هستند. بدین ترتیب، الیاس نادران، رضا عبداللهی، غلامرضا مصباحی مقدم، محمدقسیم عثمانی، جعفر قادری، علی‌محمد احمدی، احمد توکلی و هادی قوامی از عضویت در کمیسیون تلفیق بازماندند.

سوابق و سطح تحصیلات افراد انتخاب‌نشده با افراد منتخب، قابل مقایسه نیست. 

به عنوان مثال، الیاس نادران استاد اقتصاد دانشگاه تهران در سه دوره اخیر مجلس در کمیسیون‌های اقتصادی و برنامه و بودجه در سطح نایب رئیسی یا به عنوان یک عضو موثر حاضر بوده است. او در سال‌های اخیر از نواب رئیس کمیسیون‌های تلفیق بودجه‌های سنواتی بوده است.

احمد توکلی استاد اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی شاید تنها نماینده فعلی مجلس باشد که در اولین دوره مجلس شورای اسلامی عضو کمیسیون تلفیق بودجه بود و در سالیان اخیر نیز از موثرترین نمایندگان در کمیسیون تلفیق محسوب می‌شد. او در دوره‌های هفتم و هشتم نیز ریاست مرکز پژوهش‌های مجلس را عهده‌دار بود.

غلامرضا مصباحی‌مقدم استاد دانشگاه امام صادق (ع) نیز چند سال ریاست کمیسیون برنامه و بودجه و کمیسیون تلفیق را بر عهده داشته است. محمدقسیم عثمانی هم شاید تنها نماینده مجلس باشد که تحصیلات آکادمیک در حوزه بودجه‌ریزی دارد. جعفر قادری، علی‌محمد احمدی و هادی قوامی نیز از اساتید اقتصادی کشور هستند که در دو دوره اخیر در مجلس بوده‌اند.

رضا عبداللهی هم چندین دوره رئیس کمیسیون‌های اقتصادی و برنامه و بودجه مجلس بود و چندین سال نیز ریاست کمیسیون تلفیق بودجه را عهده‌دار بوده است. عبداللهی که 7 دوره متوالی در مجلس حاضر بوده و بیشتر این دوران را هم در کمیسیون‌های اقتصادی و برنامه و بودجه گذرانده، از مسلط‌ترین نمایندگان مجلس به مسائل بودجه‌ای محسوب می‌شود.

در مقابل، افراد انتخاب‌شده از کمیسیون برنامه و بودجه، هیچ یک تحصیلات آکادمیک در حوزه اقتصاد ندارند؛ از لحاظ تجربه حضور در مجلس به شدت در سطح پایین‌تری هستند و از لحاظ تجربه مدیریتی خارج از مجلس نیز فقط تاجگردون است که در دولت اصلاحات مدتی در سازمان مدیریت مشغول به کار بود.

انتخابات عصر یکشنبه کمیسیون برنامه و بودجه مجلس که به حذف تمامی اقتصاددانان موثر این کمیسیون انجامید، شاید ناشی از نقش اثرگذار این اقتصاددان‌ها در جلوگیری از تصویب طرح‌ها و پیشنهادات منطقه‌ای، غیرملی و سلیقگی برخی نمایندگان حین بررسی بودجه‌های سال‌های اخیر باشد. 

بر اساس اطلاعاتی که خبرنگار ما به دست آورده، فضای کمیسیون برنامه و بودجه در جلسه عصر یکشنبه به گونه‌ای بوده که برخی از اقتصادیون کمیسیون با اطلاع از تصمیمات قبل از جلسه، از نامزدی برای عضویت در کمیسیون تلفیق انصراف داده و آنهایی هم که نامزد شده بودند، رای نیاورند.

چهره‌های اقتصادی مجلس در دوره‌های اخیر همواره تا آنجا که می‌توانستند از طرح و تصویب پیشنهادات غیرعلمی برخي نمایندگان در حین بررسی لوایح بودجه سنواتی جلوگیری می‌کردند. به همین دلیل، اين نمایندگان که عمدتا پیگیری وعده‌های انتخاباتی خود را از طریق گنجاندن در جداول بودجه پیگیری می‌کنند، دل خوشی از نمایندگان اقتصاددان که نگاه کلان به بودجه‌ریزی دارند، ندارند. 

به عنوان مثال، یکی از اساتید اقتصادی بسیار مجرب دانشگاه تهران که چند دوره نماینده مجلس بود، در خاطرات خود گفته است در جلسات کمیسیون تلفیق، برخی نمایندگان پیشنهاد می‌دادند رقم 2 درصد بودجه نفت برای کمک به مناطق محروم را به 3 یا 4 درصد افزایش دهیم یا چند درصد از حساب ذخیره ارزی به این موضوع اختصاص دهیم تا پروژه‌های عمرانی شهرهای آنان را هم پوشش دهد.

او گفته است در جلسات کمیسیون تلفیق با توضیح فراوان درباره عواقب اینگونه دست‌اندازی‌ها به منابع نفتی، مانع تصویب چنین طرح‌هایی می‌شد. به گفته او، برخی نمایندگان مطلع نبودند که یک درصد بالا و پایین کردن برخی ارقام در بودجه، چه اثرات ناگواری بر شاخص‌هایی چون پایه پولی، نقدینگی و تورم به جای می‌گذارد؛ آنها فقط به دنبال اجرای طرح‌های عمرانی شهر و منطقه خود بودند بدون این که به عواقب وخیمی که گریبان کل کشور را می‌گیرد، فکر کنند.

(نمایندگان منتخب کمیسیون برنامه و بودجه برای عضویت در کمیسیون تلفیق)



"فهرست تمام اعضاء كميسيون برنامه و بودجه و محاسبات"

رديف

نام و نام خانوادگي

سمت

1

تاجگردون غلامرضا

رئيس

2

نادران الياس

نايب رئيس اول

3

احمدي علي‌محمد

نايب رئيس دوم

4

كاتب غلامرضا

سخنگو

5

اسداللهي غلامرضا

دبير اول

6

حاجي دليگاني حسينعلي

دبير دوم

7

امامي عيسي

عضو

8

اميرآبادي فراهاني احمد

عضو

9

تابش محمدرضا

عضو

10

توكلي احمد

عضو

11

ثروتي موسي‌الرضا

عضو

12

جعفرزاده ايمن‌آبادي غلامعلي

عضو

13

جليلي اسماعيل

عضو

14

حسن‌پور بيگلري شهباز

عضو

15

دوگاني آغچغلو محمدحسن

عضو

16

رحمني رجب

عضو

17

رهبري محمدمهدي

عضو

18

زمانيان دهكردي سيدسعيد

عضو

19

سقائي محمد

عضو

20

عبداللهي رضا

عضو

21

عبداله‌زاده محمدعلي

عضو

22

عثماني محمدقسيم

عضو

23

عزيزي قاسم

عضو

24

قادري جعفر

عضو

25

قوامي هادي

عضو

26

مصباحي مقدم غلامرضا

عضو

27

نجف‌نژاد مقداد

عضو

28

هاشمي نخل ابراهيمي سيدعبدالكريم

عضو

29

يوسفيان ملا عزت‌اله

عضو