به گزارش مشرق، عصر روز گذشته جمعه سوم بهمن ماه دومین جلسه تخصصی انجمن بازیگران سینمای ایران با سخنرانی کیانوش عیاری در محل خانه سینما برگزار شد.

در ابتدای این مراسم امین تارخ رییس انجمن بازیگران با اشاره به اینکه رازی در ارتباط با کیانوش عیاری و بازی گرفتن از بازیگرانش وجود دارد چون بازیگران همیشه بهترین بازی ‌های خود را در فیلم های این کارگردان ارائه می دهند و حتی عیاری زیباترین بازی ها را می تواند از نابازیگرانی بگیرد که در آینده تبدیل به بازیگران حرفه ای می شوند از عیاری دعوت کرد تا درباره تجربیات کار با بازیگران بگوید.

از بازی گرفتن خوب عاجزم

کیانوش عیاری کارگردان سینما با اشاره به اینکه برای اولین بار در یک چنین جمع یک دستی حضور دارد، گفت: من بازیگر را فراتر از ایفای نقش جلوی دوربین می بینم. اما این را شنیده ام که حقیقت رابطه من با بازیگران را  واژگونه برای شما نقل کرده اند. البته من هیچ ابراز احساسات عجیب و غریب برای خوب بازی کردن بازیگران سر صحنه از خود نشان نمی دهم اما همیشه آن ها را از دورن تحسین کرده ام.

وی با بیان اینکه برخلاف آن که به بعضی از کارگردانان می گویند از چوب بازیگر می سازند، کاملا عاجزم بازی خوب از یک بازیگر بگیرم، توضیح داد: زمانی که یک فیلمنامه را می نویسم شخصیت های فیلم را با تمام جزئیات به نگارش در می آورم به همین دلیل انتظار دارم چنین شخصیتی درست توسط بازیگر اجرا شود. البته این مسئله وجود دارد که گاهی بازیگران مولف یک یا 2 جلسه با شخصیت ها سر و کله بزند اما بعد خود را با شخصیت فیلم سامان داده و آن را بازی می کند. معتقدم اگر شخصیت های یک فیلم به خوبی پرداخته شود، بازیگران به راحتی می توانند آن را بازی کنند و به همین دلیل بازی بسیار خوبی دارند.

کارگردان «شاخ گاو» با تاکید بر اینکه هیچ استعدادی برای گرفتن بازی از بازیگران ندارد، بیان کرد: یکی از مسائلی که از وجود آن در پشت صحنه متنفر هستم، حضور دوربین پشت صحنه است، دوست ندارم که پشت صحنه فیلم های من با دوربین ضبط شود. البته هیچ رازی در پشت صحنه فیلم های  من وجود ندارد، همه عوامل سر صحنه به حالت جنون زده کار می کنند و فکر می کنم که کل کار از قبل سرشته شده است، البته این را هم بگویم که من پشت صحنه زیاد شوخی می کنم.

حسین پناهی اولین بازیگری که براساس فیزیک او شخصیت نوشتم

وی با اشاره به نگارش فیلمنامه براساس بازیگران، توضیح داد: اولین بازیگری که براساس فیزیک او یک شخصیت را شکل دادم زنده یاد حسین پناهی  بود، او بازیگری با حرکات هندسی بود و اولین کسی بود که در ارتباط با او یک شخصیت را شکل دادم و او نقش نوکر حکیم در «روزگار قریب» را بازی کرد.

کارگردان فیلم «شبح کژدم» ادامه داد: از دیگر بازیگرانی که می توانم بگویم برای او دیالوگ نوشتم، مهران رجبی بود، این بازیگر توانایی بالایی در نحوه بیان دیالوگ دارد، بنابراین دیالوگ هایی را در «روزگار قریب» برای او نوشتم. مهدی هاشمی نیز از جمله بازیگرانی است که خود را به من سپرد، چرا که به قول خودش به من اطمینان داشت، این بازیگر در فیلم های من مولف بودنش وضع حمل می کرد و من به عنوان یک ماما توانستم نبوغ درونی این بازیگر را وضع حمل کنم. در واقع می توان گفت هاشمی در فیلم های من به خوبی وضع حمل کرد.

جک نیکلسون بازیگر خوبی نیست

عیاری با اشاره به اینکه شاخک های بیمار گونه ای برای شناسایی بازیگران دارد، گفت:  این شاخک ها همیشه به من می گوید که آیا این بازی یک بازی است و یا بازیگر تجربه، دانش و هنر خود را به رخ می کشد. از نظر من مارلون براندو، رابرت دنیرو و یا جک نیکلسون از این دسته بازیگران هستند. از نظر من جک نیکلسون بازیگر خوبی نیست. در واقع من از دیدن هرگونه هنری جا می زنم، در واقع نمی توانم هنر را ببینم و پس نزنم. از نظر من اوج هنر در بی هنری است. جایی که هنری می خواهد دیده نشود، آن گاه از درون برون می آید. از نظر من بازیگری مانند جان وین بازیگری است که هیچ هنری در بازی های او نمی بینید. در واقع این بازیگر الگوی بی حد و بی حصر بازیگری است.

آموزش آکادمیک جوهر بازیگری را یاد نمی دهد

وی با بیان اینکه تحصیلات آکادمیک در حوزه بازیگری بسیار با اهمیت است، بیان کرد: دشواری این است که چگونه می توان بازیگری را یادگرفت و مصرف کرد. در شکل آکادمیک بازیگر بسیاری از اصول را یاد می گیرد اما هیچ کدام از این آموزش ها نمی تواند جوهر بازیگری را به بازیگر اهدا کند و تنها یک راه گشا است.

این کارگردان در پاسخ به این سوال که استفاده از نابازیگر در فیلم های او چگونه انجام می شود، توضیح داد: فیزیک، یکی از دلایلی است که من در فیلم های خود به نابازیگر گرایش پیدا می کنم. قرار نیست که همه فیزیک های مورد نیاز برای یک فیلم را در بین بازیگران اصلی و شناخته شده پیدا کنم، در واقع دلیل انتخاب بازیگر این است که بازیگر در فیلم به من کمک کند و در پشت صحنه من را آزار ندهد، بعد از آن تجربه و اخلاق حرفه ای در درجه دوم و سوم قرار دارد.

وی تاکید کرد: من شناخت زیادی از بازیگران ندارم و تنها برخی از بازیگران چهره را می شناسم، در واقع دستیاران فیلم در این زمینه به من کمک می کنند و بازیگران نقش های مختلف را به من معرفی می کنند. البته من مشکل می توانم به بازیگری نه بگویم و اگر از بازیگری خوشم نیاید مستقیم به او نه نمی گویم اما مثلا می گویم کار منتفی شده است. مسئول انتخاب بازیگر برای من گرانقدر است چرا که حرفه آنها انتخاب بازیگر است. بازیگردان نیز می تواند برای بسیاری از فیلم های ایران لازم باشد به شرط آن که بتواند به خوبی از بازیگران بازی بگیرد.

وی با اشاره به اینکه هر آنچه که در حوزه ناتورالیسم باشد را دوست ندارد، بیان کرد: من بازیگران زیادی را دوست دارم، درست است که برخی از بازی های آل پاچینو را دوست ندارم اما مدتی پیش فیلمی از او دیدم که ابعاد فوق العاده ای از خود در فیلم نشان داده است. این خیلی دشوار است که تشخیص دهیم یک بازیگر آیا بازی خوبی انجام می دهد یا خیر. به عنوان مثال امین تارخ هیچ اثری در تجربه بازیگری شما در بازی های شما دیده نمی شود و نمونه بارز آن فیلم سینمایی «سارا» است، اما بازی او را در «معصومیت از دست رفته» دوست نداشتم، چرا که در این سریال قدرت بازی خود را به نمایش گذاشته بود.

کارگردان فیلم «دو نیمه سیب» تاکید کرد: هرثانیه از فیلم های من که پیش می رود، در حال واکنش نشان دادن به شخصیت های فیلم هستم، گاهی بازیگر از آن چه که باید در فیلم های من انجام دهد به او برمی خورد، زمانی که من فیلم می سازم به هیچ چیز فکر نمی کنم و همه کارها را به صورت روان انجام می دهم. من به ارزیابی فکر نمی کنم و خود را رها می کنم. در واقع کاری به خرد ندارد و کارم را انجام می دهم گویا تمام این کارها قبلا سرشته شده است.

سوژه «تنوره دیو» از «سو و شون» گرفته شد

وی با اشاره به تجربه بازی با مهدی هاشمی توضیح داد: کار با مهدی هاشمی برای من تجربه بسیار خوبی بود. من با او در «هزاران چشم»، «روزگار قریب» و «خانه پدری» کار کردم و او خود را در این فیلم ها به سپرد، در واقع این بازیگر از هر نظر انرژی من را افزایش می دهد.  البته بازیگران از ابتدا به من اعتماد نداشتند، حتی در مواردی بازیگر به قدرت بازیگری خود بیشتر اعتماد می کرد اما در نهایت نتیجه نامطلوبی در فیلم بدست می آوردیم.

عیاری با اشاره به «آن» بازیگری گفت: «آن» بازیگری به درون انسان بستگی دارد، و این مسئله اصل بسیار مهمی در حوزه بازیگری است. در اولین تجربه سینمایی من بازیگری به نام اسماعیل محمودی حضور داشت، این بازیگر در فیلمنامه اولیه تنها نقش کوتاهی داشت، اما بعد از اینکه بازی او را دیدم از نظر من بسیار اعجاب انگیز بود. به همین دلیل فیلمنامه را عوض کردم به گونه ای که اسماعیل محمودی تبدیل به نقش اصلی فیلم شد و این تغییر به دلیل اعجاز شخصی این فرد بود.

وی در ادامه تاکید کرد: تجربه انتخاب بازیگران برای نقشی در سنین مختلف بسیار سخت است، چرا که به سختی می توان مشابه بازیگری را در سنین مختلف پیدا کرد، البته من با گریم رابطه خوبی ندارم و نمی توانم چندان به آن اعتماد کنم. البته در «روزگار غریب» و «خانه پدری» برای نقش جوانی مهدی هاشمی از ناصر هاشمی استفاده کردیم که بسیار کمک کرد.

این کارگردان اشاره کرد: «تنوره دیو» فیلمی بود که انگیزه آن از بخش پایانی کتاب «سو و شون» سوگ زری گرفته شده بود.

وی متذکر شد: کارگردان به بازیگر نیاز دارد و اگر بازیگران نباشند چه کسی می خواهد فیلم های آنها را بازی کند. همیشه دوست دارم فیلمنامه خوانی با بازیگران را قبل از شروع فیلم تجربه کنم اما متاسفانه بازیگران من همیشه در آخرین لحظه مشخص می شوند.

عیاری در پایان در پاسخ به این سوال که چرا در بخش هایی از سریال «روزگار قریب» صداگذاری انجام شده است، توضیح داد: در دوران فیلمبرداری «روزگار قریب» من دچار مشکلی بودم که سر فیلمبرداری خوابم می برد، البته دکتر هم گفته بود که هیچ مشکلی وجود ندارد، اما به محض این که بازیگر بازی خود را جلوی دوربین شروع می کرد، من خوابم می برد، البته دستیاران من سکانس ها را می گرفتند و بعد به من نشان می دادند. شاید این دلیل صداگذاری در این سریال بود اما تعداد آن بسیار اندک است.