به گزارش مشرق به نقل از فارس، مقام معظم رهبري در مواقع و مناسبت هاي مختلف همواره به نقش و جايگاه مهم پرستاران و رسيدگي به مشکلات آنان تأکيد داشته‌اند که در ذيل فرازهايي از سخنان مقام معظم رهبري مي‌آيد.

*فرهنگ جامعه بايد اهميت کار پرستار و دشوارى آن را بشناسد

* سلامت، اولين مسئله مهم زندگى‏

مسئله سلامت جزء اولين مسائل مهم زندگى جوامع است. اين حديث معروف "نعمتان مجهولتان الصّحّة و الأمان " حقيقتاً انگشت اشاره‏اى است به يک امر اساسى و حياتى. هم سلامت، هم امنيت در شمار نعمت‌هاى بزرگى است که انسان تا از آن نعمت‌ها محروم نباشد، اهميت و ارزش آن را نمى‏فهمد، مثل هوا، مثل تنفس. تا وقتى انسان تنفس مى‏کند، اهميت اين نعمت رايگان و همه‏جايى را درک نمى‏کند. تنفس که مشکل شد، انسان آن وقت احساس مى‏کند چه نعمت بزرگى از دست رفته است.(1/2/1389)

*نقش پرستار در تأمين سلامت جامعه‏

مجموعه پزشکى و پرستارى و بقيه دستگاه‏هاى سلامت، در واقع تأمين‏کننده اين نعمت بزرگ براى جامعه‏اند و نقش پرستار در اين ميان، نقش بسيار برجسته‏اى است.(1/2/1389)

* قشر پرستار در نظام سلامت اثر گذار است

قشر پرستار، يک قشر بسيار اثرگذار و مهم است. نقش پرستار و همچنين قابله در نظام سلامت کشور يک نقش بسيار مهمى است، نقش بسيار عظيمى است. اگر پرستار دلسوز و مهربانى در کنار بيمار نباشد، گمان اينکه معالجه پزشک در آن بيمار تأثيرى نبخشد، بسيار زياد است.

آن عنصر و آن موجود فرشته‏گونى که بيمار را در واقع از مسير طولانى و دشوار مرض و شدت آن عبور مى‏دهد، عبارت است از پرستار. اين را هر کدام از ما که دچار بيمارى شده باشيم و در جريان بيماريهاى سخت و عمل‌هاى جراحى دشوار قرار گرفته باشيم - از جمله خود من - بالعيان احساس کرديم و احساس مى‏کنيم. نقش پرستار، نقش احياگر است، زنده‏کننده است.(9/2/1388)

*پرستار؛ فرشته رحمت‏

پرستاران، دردآشنايان همه بيماران و از کار افتادگان هستند، مونس لحظه‏هاى درد و رنج انسانهايى هستند که نياز به مونس و پرستار دارند.(25/3/1384). پرستاران عزيز حقيقتاً فرشتگان رحمت براى همه افراد بيمار و بيماردار جامعه محسوب (مى‏شوند).(3/4/1383)

پرستار فرشته رحمت براى بيمار است. آن‏وقت که بيمار از همه جا دستش کوتاه است، در آن ساعاتى که حتى همسر، فرزندان و پدر و مادر بيمار هم بالاى سرش نيستند، چشم اميدش بعد از خدا به پرستار است و اين پرستار است که مثل ملائکه آسمانى، مثل فرشتگان رحمت، به دردها، مشکلات و نيازهاى جسمى و عاطفى او پاسخ مى‏دهد، اينها خيلى مهم است، اينها پيش خداى متعال فراموش نمى‏شود. البته ممکن است هيچ چشمى هم اين زحمت شما را نبيند. خيلى از زحماتى که شما مى‏کشيد و رنجهايى که مى‏بريد، کسى آنها را نمى‏بيند. گاهى يک لبخند شما به بيمار دل افسرده، به او جان دوباره مى‏دهد. چه کسى اين لبخند را مى‏بيند؟(3/4/1383)

*پرستارى؛ سخت‏ترين مشاغل‏
پرستار، انسان مهربانى است که با رفتار و اخلاق و خدمات خود، سلامت بيمار را به او هديه مى‏کند. اگر طبيب، درمان خود را به انجام رساند، اما خدمات پرستارى نباشد، تأمين سلامت بيمار دشوار است. هر کس که از خدمات پرستاران مهربان برخوردار شده باشد، مى‏فهمد و مى‏داند که نقش پرستاران در هديه‏کردن سلامت به بيماران، چقدر مؤثر است. اين موجود بشرى که کار فرشته‏گون انجام مى‏دهد، با سختي‌هاى زيادى روبه‏رو است؛ بيمارهاى گوناگون، اخلاق تند و به ستوه‏آمده بيمار در بستر و روى تخت بيمارى، مشکلات ناشى از وضع بيمار، بيماري‌هاى سخت و احياناً واگير، فضاى گرفته بيمارستان، همه اينها چيزهايى است که اين حرفه را با همه شرافت و قداستش، در شمار يکى از سخت‏ترين مشاغل قرار مى‏دهد.(3/5/1380)

*پرستارى؛ ارزشمندترين حرفه‏ها
اگر بخواهيم ارزش خدمات مختلفى را که قشرهاى مردم به يکديگر تقديم مى‏کنند، اين‏گونه محاسبه کنيم که هر خدمتى که مستقيماً به انسان ارتباط پيدا مى‏کند، هر خدمتى که نوعى غمگسارى نسبت به انسانهاى ديگر است، هر خدمتى که تقديم‏کننده آن خدمت، رنج بيشترى مى‏برد و هر خدمتى که از روى علم و معرفت و آگاهى و تحصيلات است، ارزشش بيشتر است، در اين صورت گمان مى‏کنم که خدمت پرستارى، جزو ارزشمندترين حرفه‏ها و خدمتگزاري‌ها خواهد بود، چون پرستار، هم مستقيماً با انسان سر و کار دارد، هم غمگسار انسانى است که به غمگسارى و همدردى و کمک او نياز دارد و هم اين‏که بحمدالله، کارى از روى دانش و تحصيلات و علم است.(20/7/1373)

*پرستار در يک تلاش و چالش دائمىِ روحى و روانى است، فقط مسئله جسم او نيست. خستگى روحى، مواجهه با بيمار و دردمند و احساس وظيفه اينکه بايد براى اين دردمند و بيمار، هم علاج جسمانى، هم علاج روحى و معنوى تقديم کند، مسئله بسيار فرساينده‏اى است، کار سنگينى است. اين وظيفه سنگين را پرستاران بر عهده گرفته‏اند.

مطمئن باشيد که هر لحظه‏اى، ثانيه‏اى، دقيقه‏اى که در اين کار، با توجه به احساس تکليف در مقابل بيمار، در مقابل انسان دردمند مى‏گذرانيد، يک حسنه‏اى را از خداى متعال و يک پاداش اجرى را از حضرت ربوبى دريافت مى‏کنيد.
هيچ ثانيه‏اى در محاسبات الهى از بين نمى‏رود. نبايد تصور کرد که لحظات دشوار براى يک پرستار بر بالين يک بيمار، در محاسبات الهى مورد غفلت قرار خواهد گرفت، اينجور نيست. هر لحظه‏اى که مى‏گذرانيد و هر تلاشى که مى‏کنيد، هر کفّ نفسى که در مقابل سختى‏ها از خود نشان مى‏دهيد، اين يک حسنه‏اى است، يک کار درخور اجر است و خداى متعال همه اين لحظات را ثبت مى‏کند. اين کارهاى دشوار را که تأثيرهاى بزرگ و مهمى دارد، بايد قدر دانست.

يک روايت‏
در روايت هست که کسى که بر سر بيمار مى‏رود، مثل کسى است که در رحمت الهى غوطه‏ور مى‏شود. ممکن است بعضى تعجب کنند که مگر بر سر بيمار رفتن چه خصوصيتى دارد. خود شما که نياز بيمار و تأثير کار خودتان را مى‏دانيد، مى‏فهميد که چرا چنين پاداش بزرگى براى بيماردار و پرستار گذاشته شده است، چون تأثير آن تأثير غيرقابل محاسبه و برتر از محاسبات معمولى است.
روحيه دادن به مريض گاهى از دادن داروى او بسيار حيات‏بخش‏تر و مؤثرتر است، اين روحيه را شما مى‏دهيد. در دعاها مى‏خوانيم: "اللهم انى اسألک موجبات رحمتک "؛ رحمت الهى را که بى‏محاسبه و بى‏جهت به کسى نمى‏دهند، بايد التماس کرد پيش خدا تا موجبات رحمت را به ما بدهد، يعنى آن کارى را انجام بدهيم که موجب رحمت مى‏شود تا بعد خدا رحمت خودش را بفرستد. اين کار، برترين موجبات رحمت است، که خيلى مغتنم و خيلى باارزش است.(3/4/1383)

*پرستاران! متقن و کامل‏
به پرستاران و همچنين به قابله‏هاى محترم (عرض مى‏کنم) که قدر اين خدمت، اين نعمت بزرگ را بشناسند، همچنانى که مردم به چشم تکريم به آنها بايد نگاه کنند، خودشان هم به اين شغل خود به چشم تکريم نگاه کنند که خود اين کرامت‏دادن به خود، قدر خود را دانستن، نقش عظيمى دارد در همه قشرهاى گوناگون در کيفيت انجام کار.
توصيه اول ما به همه اين است که آن کارى را که محول به آنها است، با شوق، با علاقه قدر بدانند، ارج بنهند، اهميت بدهند و کار را درست انجام بدهند. مکرر اين گفته پيامبر عظيم‏الشأن را عرض کرديم که فرمود: "رحم الله إمرا عمل عملا فاتقنه "؛ رحمت خدا بر آن انسانى که کارى را به دست مى‏گيرد و آن را متقن و درست و کامل انجام مى‏دهد. اين در مورد من، شما، يکايک افراد کارگر، معلم، پرستار و ساير مشاغل و حرفه‏ها و مسؤوليت‌ها صادق است. کارى را که به عهده گرفتيم، آن را متقن و کامل انجام بدهيم.(9/2/1388)

* من به پرستاران عزيزمان - چه مردان پرستار و چه زنان پرستار - عرض مى‏کنم: شما که اين توفيق را پيدا کرده‏ايد و اين کار بزرگ را برعهده گرفته‏ايد و اين خدمت باارزش را انجام مى‏دهيد، آن را گرامى هم بداريد. نگذاريد که خداى ناخواسته با يک قصور يا تقصير يا برخورد نامناسب، کارى به اين عظمت و ارزشمندى مخدوش شود. اين خدمت را هر چه بيشتر و صحيح‏تر ارائه دهيد، نظام امور زندگى مردم بهتر خواهد شد و اجر و ثواب شما هم بالاتر خواهد بود.(20/7/1373)

* لزوم تدوين منشور اخلاقى پرستارها
لبته تکاليف هم سنگين است. به تکاليف هم بايد توجه کرد. اخلاق پرستارى، مثل اخلاق پزشکى يک فريضه است، يک وظيفه است. اجر شما بسيار زياد است، تکليف شما هم بسيار سنگين است، چون بيمار انسانى، يک ماشين نيست، يک مجموعه آهن و فولاد و پيچ و مهره نيست، فقط جسم نيست.
روح انسان، احساسات انسان، عواطف انسان، به خصوص در هنگامى که مريض است، دردمند است، خيلى نيازمند لطف است، نيازمند نوازش است. گاهى يک لبخند شما، از دارو و درمانى که براى اين بيمار به کار مى‏رود، ارزشش بيشتر است، اثرش بيشتر است. بيمار دچار آشفتگى است، دچار ناراحتى است - به خصوص بيماران سخت - کمک به او، فقط کمک به جسم او نيست، جسم او را با دارو و درمان و تزريق و تدابير پزشکى بايستى علاج کرد، اما روح او با محبت، با لطف، با نوازش، با مهربانى درمان مى‏شود. گاهى اين درمان روحى، حتّى جاى درمان جسمى را هم مى‏گيرد، اين، هم علمى است، هم به تجربه ثابت شده است که شادى روح انسان، شادى عصبى و احساسى انسان، بر روى جسم او تأثير مثبت مى‏گذارد. اين، دست شما است، در اختيار پرستاران است.
حقيقتاً بايد منشور اخلاقى پرستارها فراهم شود، ميثاق پرستارى و معاهده پرستارى بايد تعليم داده شود و تدريس شود، پرستار عظمت کار خود را - که طبعاً اين عظمت کار، ملازم با اهميت شخصيت خود او است - بداند، کار را آنچنان که شايسته است، انجام دهد.(1/2/1389)

*مسئولان و مردم
کسانى که در زمينه‏هاى مختلف، برنامه‏ريز و تصميم‏گيرند، بايد به اين شغل با اين چشم نگاه کنند و برطبق اين خصوصيت، درباره آن تصميم بگيرند. مردم هم که به خدمتگزاران جامعه در همه رده‏ها، به چشم احترام نگاه مى‏کنند، بايد با اين چشم به اين شغل و شاغلان زحمتکش آن نگاه کنند. احترام پرستار لازم است. پرستار بايد اين را احساس کند که براى شغل و مسئوليت و تلاش او، مردم و جامعه و مسئولان اهميت قائلند. اين، سختي‌ها را براى او آسان مى‏کند.(3/5/1380)

* فرهنگ جامعه بايد اهميت کار پرستار را بشناسد
بايد فهم عمومى جامعه و فرهنگ عام مردم ما اين مطلب را به درستى درک کند که براى حفظ سلامتى در جامعه، اهميت پرستارى در طراز اول قرار دارد، يعنى اگر بهترين پزشکان و جراحان کار خودشان را با بيمار به بهترين وجه انجام دهند، اما از آن بيمار پرستارى نشود، به‏طور غالب، کار آن پزشک يا جراح عاليقدر بى‏فايده خواهد بود. نقش پرستارى و بيماردارى در حفظ سلامت و بازگشت سلامت بيمار، نقش درجه اول است؛ معادل است با نقش يک پزشک ماهر. بسيارى از اين نکته غفلت دارند، لذا آن وزن و ارزشى که بايد براى پرستار در نظر گرفته شود، از ذهن آنها مغفول مى‏ماند و به آن توجه نمى‏کنند.(3/4/1383)

به نظر من همه مردم ما و همه کسانى که به سرنوشت بيماران و به سلامت کشور اهميت مى‏دهند، بايستى به قشر پرستار توجه و محبت و اهميت نشان بدهند؛ چه مسئولان، چه آحاد مردم. فرهنگ جامعه بايد اهميت کار پرستار و دشوارى آن را بشناسد.(3/4/1383)