طبق آنچه در ادامه می خوانید مقام معظم رهبری اقتصاد کشور را در عرصه کنونی به یک کارزار تشبیه و تأکید کردند که هر کسی در این کارزار به نفع کشور تلاش کند جهاد کرده است.
رهبرمعظم انقلاب همچنین در حرم رضوی فرمودند: "امروز عرصهی اقتصاد، بهخاطر سیاستهای خصمانهی آمریکا، یک عرصهی کارزار است، یک عرصهی جنگ است، جنگی از نوع خاص. در این عرصهی کارزار، هر کسی بتواند به نفع کشور تلاش کند، جهاد کرده است. امروز هر کسی بتواند به اقتصاد کشور کمک بکند، یک حرکت جهادی انجام داده است. این جهاد است؛ البتّه جهادی است که ابزار خودش را دارد، شیوههای مخصوص خود را دارد، باید این جهاد را همه با تدبیر مخصوص خود و سلاح مخصوص خود انجام بدهند."
در ادامه فرمایشات مقام معظم رهبری همچنین اشاره شد که برای پیشرفت اقتصاد کشور دو دیدگاه وجود دارد که دیدگاه نخست مربوط به درون کشور و دیدگاه دوم مربوط به مسائل خارجی است.
ایشان فرمودند: "ما پیشرفت اقتصاد را باید از ظرفیّتهای درون کشور و درون مردم تأمین بکنیم؛ ظرفیّتهای بسیار زیادی در کشور وجود دارد که از این ظرفیّتها یا استفاده نشده است یا درست استفاده نشده است؛ از این ظرفیّتها استفاده کنیم؛ [یعنی] اقتصاد درونزا؛ اقتصادی که مایهی خود و مادّهی خود را از درون کشور و از امکانات کشور و از تواناییهای مردم خودمان به دست میآورد".
مقام معظم رهبری همچنین تأکید کردند: "نگاه دوّم به اقتصاد کشور نگاه به پیشرفت اقتصاد با استفاده از کمک بیرون از مرزها است؛ میگوید سیاست خارجیمان را تغییر بدهیم تا اقتصاد ما درست بشود، با فلان مستکبر کنار بیاییم تا اقتصاد رونق پیدا کند، تحمیل قدرتهای مستکبر را در بخشهای گوناگون و مسائل گوناگون بپذیریم تا اقتصادمان رونق پیدا کند؛ این هم نگاه دوّم است. امروز شرایط کشور به ما نشان داده است که این نگاه دوّم یک نگاه کاملاً غلط و عقیم و بیفایده است".
طبق بندی که در بالا آمد و با توجه به فرمایشات رهبر معظم انقلاب دیدگاه دوم مورد تایید نیست و برای پیشرفت اقتصاد کشور باید از ظرفیتهای درون کشور و درون مردم استفاده کرد.
رهبر انقلاب البته این را هم مورد تأکید قرار دادند که راهکار اجرای دیدگاه مذکور اقتصاد مقامومتی است؛ ایشان تأکید کرده اند: "باید نگاه کنیم به درون کشور، ظرفیّتهای درونی بسیار است. این اقتصاد مقاومتیای که ما عنوان کردیم و مطرح کردیم و خوشبختانه مورد قبول و استقبال همهی صاحبنظران قرار گرفت – یعنی من حتّی یک نفر از صاحبنظران اقتصادی و اجتماعی را ندیدم که آنچه را بهعنوان سیاست اقتصاد مقاومتی مطرح شده، او رد کند – ناظر به همین است؛ یعنی ناظر به امکانات درونی کشور. وقتی که اجازه نمیدهند که شما برای زمین خودت از بیرون آب بیاوری، باید چاه حفر کنی و از درون زمین خودت آب بیرون بیاوری تا محتاج آب آن همسایهی بخیل نباشی؛ باید از درون خود استمداد کنیم و بتوانیم کارها را پیش ببریم."
از دیگر نکاتی که مقام معظم رهبری در سخنان ابتدایی سال 94 مورد اشاره قرار داده بودند این است که برای پیشرفت کشور باید "هدفگذاری مشخص و ثابت و حرکت به سمت آن هدف" اولویت باشد. که البته در این هدفگذاری برای پیشرفت اقتصاد "سرمایه گذاری بر روی تولید داخلی" ملاک قرار گرفته است.
ایشان تأکید کرده اند که " هدفگذاریِ مشخّص و ثابتی باید وجود داشته باشد که بهسمت آن هدف، همهی دستگاهها را و همهی امکانات را بسیج کنند. به نظر بنده آن چیزی که امسال و سالهای بعد از این باید بهعنوان هدف اقتصاد مورد توجّه باشد، عبارت است از سرمایهگذاری بر روی تولید داخلی. همهی تلاشها از سوی همه باید برای تقویت تولید داخلی بسیج بشود. از همهی مسئولانی که در زمینههای اقتصادی فعّالیّت دارند و از همهی آحاد مردم باید مطالبه بشود که به مسئلهی تقویت تولید داخلی کمک کنند".
البته مقام معظم رهبری در همان سخنان به بیان راهکارهایی در تحقق اهداف تعیین شده پرداخته اند که در ادامه این گزارش به آنها اشاره خواهد شد؛
* "حمایت از بنگاه های تولیدی متوسط و کوچک"؛ حضرت آیت الله خامنهای: یکی از لازمترین کارها این است که از بنگاههای تولیدی متوسّط و کوچک حمایت بشود.
* " تقویت فعالیتهای بنگاههای دانش بنیان"؛رهبر انقلاب: یکی از کارها این است که فعّالیّتهای بنگاههای دانشبنیان تقویت بشود. اینکه ما روی علم و فنّاوری تکیه میکنیم، فقط به خاطر این نیست که میخواهیم نِصاب علمی خودمان را بالا ببریم؛ پیشرفت علم و فنّاوری به پیشرفت اقتصاد کمک میکند؛ بنگاههایی که دانشبنیان هستند میتوانند به اقتصاد ملّی کمک کنند.
* "نهضت کاهش خام فروشی"؛ مقام معظم رهبری: یکی از کارهای لازم، نهضت کاهش خامفروشی است. اینکه من چندی پیش راجع به وابسته بودن اقتصادمان به نفت اعتراض کردم و در سخنرانی گفتم، ناظر به این است. ما باید کاری کنیم که خامفروشی بتدریج کاهش پیدا کند، تا اینکه بکلّی از بین برود؛ باید ارزش افزوده ایجاد کرد.
* "تسهیل سرمایهگذاری"؛ رهبری انقلاب: یکی از کارهای اساسی، تسهیل سرمایهگذاری است.
* "کاهش واردات کالاهای مصرفی"؛ حضرت آیت الله خامنه ای: یکی از کارهای اساسی کاهش واردات کالاهای مصرفی است.
* "مبارزه با قاچاق"؛ رهبر معظم انقلاب: یکی از کارهای اساسی مبارزهی با قاچاق است.
* "حمایت از کارگر ایرانی"و " مصرف کالای داخلی"؛ رهبر انقلاب: کارگر ایرانی را حمایت بکنند، کارگاه تولیدی داخلی را با مصرف کردن [محصول] آن رونق بدهندکسانی که مصرفکننده هستند – که همهی ملّت ما در واقع مصرفکنندهاند – محصولات داخلی را مصرف کنند که من روی این بارها و بارها تکیه کردم و امروز هم عرض میکنم و تکیه میکنم. همه سعی بکنند محصولات داخلی را مصرف بکنند.
* "پرهیز از اسراف"؛ رهبرمعظم انقلاب: پرهیز از اسراف؛ کسانی که اهل اسرافند بدانند، این اسراف و زیادهروی و ریختوپاش که در اسلام اینهمه مذّمت شده است، سرنوشت اقتصاد ملّی را تعیین میکند؛ اگرچنانچه از اسراف و زیادهروی و ریختوپاش اموال شخصی، چه آب، چه نان، وسایل تشریفاتی زیادی در مهمانیها، در عقدها، در عروسیها، در بقیّهی مراسم و چه بقیّهی چیزهای دیگر پرهیز بشود، به اقتصاد ملّی کمک میکند.
* "صحت عمل در تجارت خارجی برای حفظ آبروی ملت ایران"؛ حضرت آیت الله خامنهای: آن کسانی که در کارهای تجارت خارجی و دادوستد خارجی هستند، میتوانند نقش ایفا کنند؛ نقش آنها هم عبارت است از صحّت عمل، تا بتوانند آبروی ملّت ایران را [حفظ کنند].
ایشان فرمودند: "ما پیشرفت اقتصاد را باید از ظرفیّتهای درون کشور و درون مردم تأمین بکنیم؛ ظرفیّتهای بسیار زیادی در کشور وجود دارد که از این ظرفیّتها یا استفاده نشده است یا درست استفاده نشده است؛ از این ظرفیّتها استفاده کنیم؛ [یعنی] اقتصاد درونزا؛ اقتصادی که مایهی خود و مادّهی خود را از درون کشور و از امکانات کشور و از تواناییهای مردم خودمان به دست میآورد".
مقام معظم رهبری همچنین تأکید کردند: "نگاه دوّم به اقتصاد کشور نگاه به پیشرفت اقتصاد با استفاده از کمک بیرون از مرزها است؛ میگوید سیاست خارجیمان را تغییر بدهیم تا اقتصاد ما درست بشود، با فلان مستکبر کنار بیاییم تا اقتصاد رونق پیدا کند، تحمیل قدرتهای مستکبر را در بخشهای گوناگون و مسائل گوناگون بپذیریم تا اقتصادمان رونق پیدا کند؛ این هم نگاه دوّم است. امروز شرایط کشور به ما نشان داده است که این نگاه دوّم یک نگاه کاملاً غلط و عقیم و بیفایده است".
طبق بندی که در بالا آمد و با توجه به فرمایشات رهبر معظم انقلاب دیدگاه دوم مورد تایید نیست و برای پیشرفت اقتصاد کشور باید از ظرفیتهای درون کشور و درون مردم استفاده کرد.
رهبر انقلاب البته این را هم مورد تأکید قرار دادند که راهکار اجرای دیدگاه مذکور اقتصاد مقامومتی است؛ ایشان تأکید کرده اند: "باید نگاه کنیم به درون کشور، ظرفیّتهای درونی بسیار است. این اقتصاد مقاومتیای که ما عنوان کردیم و مطرح کردیم و خوشبختانه مورد قبول و استقبال همهی صاحبنظران قرار گرفت – یعنی من حتّی یک نفر از صاحبنظران اقتصادی و اجتماعی را ندیدم که آنچه را بهعنوان سیاست اقتصاد مقاومتی مطرح شده، او رد کند – ناظر به همین است؛ یعنی ناظر به امکانات درونی کشور. وقتی که اجازه نمیدهند که شما برای زمین خودت از بیرون آب بیاوری، باید چاه حفر کنی و از درون زمین خودت آب بیرون بیاوری تا محتاج آب آن همسایهی بخیل نباشی؛ باید از درون خود استمداد کنیم و بتوانیم کارها را پیش ببریم."
از دیگر نکاتی که مقام معظم رهبری در سخنان ابتدایی سال 94 مورد اشاره قرار داده بودند این است که برای پیشرفت کشور باید "هدفگذاری مشخص و ثابت و حرکت به سمت آن هدف" اولویت باشد. که البته در این هدفگذاری برای پیشرفت اقتصاد "سرمایه گذاری بر روی تولید داخلی" ملاک قرار گرفته است.
ایشان تأکید کرده اند که " هدفگذاریِ مشخّص و ثابتی باید وجود داشته باشد که بهسمت آن هدف، همهی دستگاهها را و همهی امکانات را بسیج کنند. به نظر بنده آن چیزی که امسال و سالهای بعد از این باید بهعنوان هدف اقتصاد مورد توجّه باشد، عبارت است از سرمایهگذاری بر روی تولید داخلی. همهی تلاشها از سوی همه باید برای تقویت تولید داخلی بسیج بشود. از همهی مسئولانی که در زمینههای اقتصادی فعّالیّت دارند و از همهی آحاد مردم باید مطالبه بشود که به مسئلهی تقویت تولید داخلی کمک کنند".
البته مقام معظم رهبری در همان سخنان به بیان راهکارهایی در تحقق اهداف تعیین شده پرداخته اند که در ادامه این گزارش به آنها اشاره خواهد شد؛
* "حمایت از بنگاه های تولیدی متوسط و کوچک"؛ حضرت آیت الله خامنهای: یکی از لازمترین کارها این است که از بنگاههای تولیدی متوسّط و کوچک حمایت بشود.
* " تقویت فعالیتهای بنگاههای دانش بنیان"؛رهبر انقلاب: یکی از کارها این است که فعّالیّتهای بنگاههای دانشبنیان تقویت بشود. اینکه ما روی علم و فنّاوری تکیه میکنیم، فقط به خاطر این نیست که میخواهیم نِصاب علمی خودمان را بالا ببریم؛ پیشرفت علم و فنّاوری به پیشرفت اقتصاد کمک میکند؛ بنگاههایی که دانشبنیان هستند میتوانند به اقتصاد ملّی کمک کنند.
* "نهضت کاهش خام فروشی"؛ مقام معظم رهبری: یکی از کارهای لازم، نهضت کاهش خامفروشی است. اینکه من چندی پیش راجع به وابسته بودن اقتصادمان به نفت اعتراض کردم و در سخنرانی گفتم، ناظر به این است. ما باید کاری کنیم که خامفروشی بتدریج کاهش پیدا کند، تا اینکه بکلّی از بین برود؛ باید ارزش افزوده ایجاد کرد.
* "تسهیل سرمایهگذاری"؛ رهبری انقلاب: یکی از کارهای اساسی، تسهیل سرمایهگذاری است.
* "کاهش واردات کالاهای مصرفی"؛ حضرت آیت الله خامنه ای: یکی از کارهای اساسی کاهش واردات کالاهای مصرفی است.
* "مبارزه با قاچاق"؛ رهبر معظم انقلاب: یکی از کارهای اساسی مبارزهی با قاچاق است.
* "حمایت از کارگر ایرانی"و " مصرف کالای داخلی"؛ رهبر انقلاب: کارگر ایرانی را حمایت بکنند، کارگاه تولیدی داخلی را با مصرف کردن [محصول] آن رونق بدهندکسانی که مصرفکننده هستند – که همهی ملّت ما در واقع مصرفکنندهاند – محصولات داخلی را مصرف کنند که من روی این بارها و بارها تکیه کردم و امروز هم عرض میکنم و تکیه میکنم. همه سعی بکنند محصولات داخلی را مصرف بکنند.
* "پرهیز از اسراف"؛ رهبرمعظم انقلاب: پرهیز از اسراف؛ کسانی که اهل اسرافند بدانند، این اسراف و زیادهروی و ریختوپاش که در اسلام اینهمه مذّمت شده است، سرنوشت اقتصاد ملّی را تعیین میکند؛ اگرچنانچه از اسراف و زیادهروی و ریختوپاش اموال شخصی، چه آب، چه نان، وسایل تشریفاتی زیادی در مهمانیها، در عقدها، در عروسیها، در بقیّهی مراسم و چه بقیّهی چیزهای دیگر پرهیز بشود، به اقتصاد ملّی کمک میکند.
* "صحت عمل در تجارت خارجی برای حفظ آبروی ملت ایران"؛ حضرت آیت الله خامنهای: آن کسانی که در کارهای تجارت خارجی و دادوستد خارجی هستند، میتوانند نقش ایفا کنند؛ نقش آنها هم عبارت است از صحّت عمل، تا بتوانند آبروی ملّت ایران را [حفظ کنند].