گروه سیاسی مشرق - رسانه‌های مکتوب همواره نقش عمده‌ای در هدایت افکار عمومی و جریان‌سازی رسانه‌ای به عهده دارند که در این بین جایگاه روزنامه‌ها، جایگاه ویژه‌ای است. به همین منظور گروه سیاسی مشرق به تحلیل و بررسی محتوای روزنامه‌های متعلق به جریان اصلاح‌طلب می‌پردازد.
*******
روزنامه‌های زنجیره‌ای اصلاحات روز شنبه را با تمرکز خبری بر موضوعات پیرامونی انتخابات بهارستان در اسفند 94 و حمایت از خاطره‌گویی هاشمی رفسنجانی آغاز کردند.
گروه احزاب روزنامه اعتماد پیرامون پروژه بازگشت احمدی‌نژاد نوشت«احمدي‌نژادي‌ها با وجود همه تلاشي كه براي كادر‌سازي و تشكيل كانون حاميان داشتند اما به نظر مي‌رسد كه تشكيلات مقتدري در اين زمينه ندارند. شايد در اين ميان برخي مدعي برگزاري جلسات در ساختمان ولنجك، فعاليت مجمع هواداران محمود احمدي‌نژاد (هما) يا فعاليت وبلاگي و رسانه‌اي چهره‌هاي انگشت شمار باقيمانده اطراف احمدي‌نژاد شوند اما چه كسي است كه نداند بازيگري سياسي در سطح كلان و موثر بودن در سپهر سياسي ايران به داشته‌هايي نياز دارد كه بيش از آن سخت افزار، لجستيك و نيروي انساني‌اي است كه امروز احمدي‌نژاد و احمدي‌نژادي‌ها در اختيار دارند.»
ارگان رسمی حزب مردم‌سالاری شنبه را با تیترهای«طرح استانی‌شدن انتخابات و افزایش تعداد نمایندگان» و «احزاب کارگاه عبور از گسست‌های نسلی هستند» روانه پیشخوان مطبوعات کشور شده است.
· دیدار حزب مردم‌سالاری با حجت‌الاسلام خمینی
اعضای شورای مرکزی حزب مردم‌سالاری با حجت‌الاسلام سید حسن خمینی دیدار کرد؛ حزب مردم‌سالاری در این دیدار با تاکید بر اینکه خط اصلي فکري حزب مردم‌سالاري همان انديشه امام است و ما حتي پذيرش حکومت ديني و تبعيت از ولايت فقيه را نيز از امام آموخته‌ايم و اگر روزي فرا برسد که اين حزب خداي ناکرده از خط امام انحراف يابد حتما فعاليت آن را متوقف نموده و آن را ادامه نخواهيم داد.
از سوی دیگر این روزنامه حزبی در انعکاس سخنان سید حسن خمینی نوشت«اگر يک جمع بخواهد تمام تجربيات نسل قبل را تکرار کند تا آخر به نتيجه نمي‌رسد؛ انتقاد يک نسل نسبت به نسل قبل از خود و درس گرفتن از شکست‌ها، اتفاق بسيار خوبي است و گسست وقتي پديد مي‌آيد که آن نسل نخواهد از شکست‌ها درس بياموزد. وي افزود: اين اتفاق زماني رخ مي‌دهد که نسل جديد بگويد شکست نسل قبل ناشي از بي‌عرضگي يا نيت بد يا ناتواني او بوده است؛ در حالي که نسل‌هاي قبل را بايد براساس سخن پيامبر (ص) که فرمودند «وقوروا کبارکم»، بزرگ بداريم، چرا که اگر آنها شکست نمي‌خوردند ما بايد متحمل شکست مي‌شديم و همين ناکامي او در يک کار باعث شده است تا ما يکي از گزينه‌هاي موجود را براساس آن تجربه کنار بگذاريم.
سيدحسن خميني در ادامه سخنان خود گفت: حزب قوي حزبي است که سرشار از تجارب است؛ ولو آن تجارب در روزگار خود تجربيات تلخي بوده باشد؛ چنين حزبي تجربيات خوب را تکرار مي‌کند و به سمت تجربيات تلخ نيز نمي‌رود. لذا احزاب کارگاه عبور از گسست‌ها و شکاف‌هاي نسلي هستند. وي گسست نسلي را يکي از دردهاي جامعه ايراني از زمان مشروطه تاکنون خواند وگفت: نفس جمع شدن افراد در قالب يک حزب و آموزش نسل بعدي، گام بسيار مفيدي است و بايد نسبت به کارکرد ذکر شده براي آن توجه کرد.»
روزنامه ابتکار شنبه را به تیترهای «توصیه‌های دلسوزانه اصولگرایی» و «بدهکار 24 هزار میلیاردی در ایران» اختصاص داد.
· تقابل میان باهنر و لاریجانی
روزنامه ابتکار از «هشدار های» رئیس جبهه پیروان خط امام و رهبری مبنی بر ائتلاف با اصلاح‌طلبان روایت می‌کند؛ رئیس جبهه پیروان خط امام و رهبری با بیان اینکه اتحاد میان همه جریانات اصولگرایی حتی جبهه پایداری لازم و ضروری است، تصریح کرد: بدون شک امروز مواضع جریان تند اصولگرایی نیز تعدیل یافته اما باید پذیرفت که تئوری ائتلاف با اصلاح‌طلبان معتدل از اساس، محکوم به شکست است و جریان اصولگرایی باید اصلاح طلبان کشور را تنها به عنوان رقیب بپذیرد و از ائتلاف با آنها به صورت جدی اجتناب کند.
روزنامه ابتکار بار دیگر به اختلاف تاکتیکی لاریجانی و باهنر پرداخت و در همین راستا نوشت«سخنان باهنر ضمن ارائه تاییدی بر اختلاف‌های موجود، برای چندمین بار از تمایل وی و جریان‌های متبوعش به ائتلاف با پایداری‌ها خبر می‌دهد؛ موضوعی که اتفاقا باعث شده است تا حد زیادی راه مرد لابی‌های مجلس از علی لاریجانی به عنوان رئیس بلامنازع حال حاضر مجلس و یکی از چهره‌های تاثیرگذار اصولگرایی جدا شود. این موضوع زمانی جالب‌تر می‌شود که چندی پیش پس از کش و قوس‌های فراوان خبر رسید حزب لاریجانی در حال تاسیس است و جزییات آن به زودی اعلام می‌شود.
این حزب که ایجاد آن از سوی نزدیکان لاریجانی و از جمله کاظم جلالی رئیس فراکسیون رهروان ولایت و بر محوریت همین فراکسیون در حال پیگیری است، هر چند رنگ و بوی اصولگرایی دارد، اما با تکیه بر محور اعتدال سعی دارد جمعی از اصلاح‌طلبان معتدل را به خود جذب کند. با این که به نظر می‌رسد علی لاریجانی به صورت عملی در این حزب ایفای نقش نکند، اما وی قطعا پدر معنوی آن خواهد بود. «فیلسوف سیاستمدار» قصد دارد ضمن اثرگذاری حزبی و سیاسی، همچنان چهره‌ای فراحزبی برای اصولگرایان باقی بماند. با این حال این حزب معتدل اصولگرا در کنار اعتدالیون حامی دولت که به اصلاح‌طلبان نزدیک‌تر هستند، اصلی‌ترین فضایی به نظر می‌رسند که اصلاح‌طلبان و اصولگرایان می‌توانند در آن به ائتلاف دست بزنند؛ ائتلافی که اتفاقا به نظر برخی شاید نسخه و دوای این روزهای فضای سیاسی ایران باشد.»
روزنامه اصلاح‌طلب اعتماد نیم‌تای بالای صفحه اول خود را به تیترهای «دیگر نسل جوان را نمی‌شناسیم» و «پول‌های کثیف هشدار دوباره» اختصاص داده است.
· پروژه بازگشت احمدی‌نژاد به سیاست
گروه احزاب روزنامه اعتماد در صدد گره‌زدن حضور احمدی‌نژاد در سیاست با سرنوشت اصولگرایان است؛ این سخنان در حالی بیان می‌شود که بزرگان اصولگرایی از تمایز سیاست‌ورزی خودشان با رییس‌جمهور سابق گفته‌اند.
گروه احزاب روزنامه اعتماد پیرامون پروژه بازگشت احمدی‌نژاد نوشت«احمدي‌نژادي‌ها با وجود همه تلاشي كه براي كادر‌سازي و تشكيل كانون حاميان داشتند اما به نظر مي‌رسد كه تشكيلات مقتدري در اين زمينه ندارند. شايد در اين ميان برخي مدعي برگزاري جلسات در ساختمان ولنجك، فعاليت مجمع هواداران محمود احمدي‌نژاد (هما) يا فعاليت وبلاگي و رسانه‌اي چهره‌هاي انگشت شمار باقيمانده اطراف احمدي‌نژاد شوند اما چه كسي است كه نداند بازيگري سياسي در سطح كلان و موثر بودن در سپهر سياسي ايران به داشته‌هايي نياز دارد كه بيش از آن سخت افزار، لجستيك و نيروي انساني‌اي است كه امروز احمدي‌نژاد و احمدي‌نژادي‌ها در اختيار دارند.
با همين نگاه اين گروه اگر بخواهند عنصر و عامل موثري در انتخابات مجلس دهم باشند بايد اقدام به تبديل «نداشته»هاي خود به «داشته»ها كنند. موقعيت شكننده طرفداران احمدي‌نژاد در افكار عمومي، نداشتن تجهيزات مستقل لازم براي بازي در انتخابات (كادر قوي، عدم ارتباط با هواداران، تكثر حوزه‌هاي انتخابيه، مخالفان و منتقدان سرسخت در ميان اصولگرايان و...) در كنار تلاش براي ماندگاري در قدرت، نه تنها احمدي‌نژاد را كه همه احمدي‌نژادي‌هايي كه سرنوشت سياسي خود را به سرنوشت مرد محبوب‌شان گره زده‌اند را در شرايط سخت و پيچيده‌اي قرار داده است.
از همين منظر از مجموعه اظهارات طرفداران احمدي‌نژاد اين‌گونه بر‌مي‌آيد كه اين گروه سياسي با جداكردن صوري اسفنديار رحيم مشايي تلاش كردند تا اين پالس را براي منتقدان و مخالفان احمدي‌نژاد ارسال كنند كه عامل اصلي اختلافات، ديگر جايي در مناسبات سياسي احمدي‌نژاد ندارد. رمز گشايي از جدايي ناگهاني و ظاهري مشايي از احمدي‌نژاد، مي‌توانست بسياري از اصولگرايان را كه از احمدي‌نژاد به دليل حمايت‌هايش از مشايي رويگردان شده بودند را به فكر همكاري دوباره با او بيندازد.»
روزنامه اصلاح‌طلب شرق صفحه اول خود را به تیترهای«فساد با دستگیری و زندان از بین نمی‌رود» و«سخنان هاشمی سند است» اختصاص داد.
· ناگفته‌های خاطره هاشمی از همسر امام
همه یاران هاشمی‌رفسنجانی برای حمایت از خاطره‌گویی او به صف شده‌اند؛ این‌بار غلامعلی رجایی، مشاور رئیس مجمع تشخیص مصلحت به حمایت از هاشمی‌رفسنجانی پرداخته است. مشاور هاشمی رفسنجانی در این یادداشت نوشت « استفاده از روابطی که با بیت محترم امام داشته و دارم درباره جزئیات این خاطره جست‌وجویی کنم. از سرکار خانم فاطمه هاشمی شماره تلفن خانم لیلی بروجردی- نوه گرامی امام- را پیدا کردم که شنیدم هم در آن جلسه و هم در ملاقات احمدی‌نژاد و همسرش با خانم حضور داشته است.»
وی سپس این‌گونه از روایت لیلی بروجردی می‌نویسد«آن شب من و دختر خردسالم و مادرم در خدمت خانم امام بودیم. خانم، میهمان داشتند. غروب که میهمانان رفتند و هوا تاریک شد جناب آقای هاشمی و خانمشان به منزل امام آمدند. وقتی آقای هاشمی و خانواده تشریف آوردند، پس از احوالپرسی متعارف، خانم به ایشان گفت شما نمی‌خواهید برای ریاست‌جمهوری اسم‌نویسی کنید؟ آقای هاشمی گفتند: نه، من چنین قصدی ندارم. افرادی هستند و من هم کمکشان می‌کنم. خانم خیلی محکم به آقای هاشمی گفتند: آقا- امام- به امید شماها بودند. شما می‌خواهید این مملکت و این انقلاب را به دست کی‌ها بسپارید؟ شما اینها را می‌شناسید؟ بعد از این جملات آقای هاشمی گویی یکه‌ای خوردند و برای لحظاتی سکوت سنگینی بر اتاق و جمع حاکم شد. چون اساسا خانم کم حرف می‌زد. بعد از دقایقی که آقای هاشمی و خانمشان رفتند، به خانم گفتم: خانم، شما چرا اینقدر قرص و محکم با آقای هاشمی حرف زدید؟ گفتند: برای این انقلاب دلم می‌سوزد. آخر من می‌دانم آقا – امام- چقدر برای این انقلاب خون دل خورد.»
روزنامه آرمان‌امروز صفحه اول خود را به تیترهای «ظریف جهانی شد» و «چهار ضلعی انتخابات مجلس» اختصاص داد.
· چهارضلعي انتخابات مجلس دهم
خبرنگار روزنامه آرمان در صفحه سیاسی این روزنامه معتقد است که در مجلس دهم شاهد چهارضلعی سیاسی هستیم که اصولگرايان به گمان آگاهان به‌واسطه اختلافات عميق ايدئولوژيكي كه ميانشان پديد آمده به يك ليست مشترك نخواهند رسيد.
این چهارگروه عبارتند از لیست اصولگرایان مدرن، اصولگرایان سنتی، اصلاح‌طلبان واحد و نیروی‌های نزدیک به دولت. مطهره شفیعی پیرامون نیروهای نزدیک به دولت نوشت«گروه جديدي كه در اين دوره از انتخابات مجلس پيروزي خود در خرداد 92 را به رخ اصولگرايان خواهد كشيد ميانه‌روها و اعتدال‌طلبان هستند. اينان كه پس از انتخابات رياست‌جمهوري براي خود قدرت تاثیرگذاری زیادی متصور هستند درصددند همانند مجلس ششم كه اكثريت اصلاح‌طلبان پيروز در انتخابات رياست‌جمهوري هفتم آن را تشكيل دادند، كرسي‌هايي از مجلس دهم را به نام خود كنند اما به نظر مي‌رسد تمايل جامعه به اصلاح‌طلبان در آن سال بيش از اعتدال‌طلبان در سال جاري باشد چرا كه تحول در ساختار سياسي كشور در سال 76 قابل مقايسه با سال 92 نيست.»
روزنامه‌نگار حامی هاشمی‌رفسنجانی فرجام انتخابات مجلس را این‌گونه پیش‌بینی کرد«مجلس دهم با تركيب متعادلی از اصلاح‌طلبان و اصولگرايان تشكيل شود و آراي اصلاح‌طلبان به واسطه غيبتشان در هشت‌سال دولت اصولگرا و آغاز دوباره با پيروزي حسن روحاني بيش از تصور باشد و در اين ميان سهمي از اين پيروزي به ميانه‌روها خواهد رسيد كه البته كرسي‌هاي آنها در اين مجلس آنچنان زياد نيست. اصولگرايان اگر با دو ليست در انتخابات حضور داشته باشند قطعا نمي‌توانند اكثريت كرسي‌ها را در اختيار داشته باشند و اختلاف كرسي‌هاي آنها با اصلاح‌طلبان و ميانه‌روها بسيار كم خواهد بود.»
روزنامه دولتی ایران، صفحه اول خود را به تیترهای «سود تسهیلات بانکی باید کاهش یابد» و «نسخه‌هایی برای حل مسائل زنان» اختصاص داد.
· وزارت‌خارجه‌امریکا خواستار تخفیف تحریم ایران شد
روزنامه دولتی ایران در ستون «دیگه چه‌خبر؟» صفحه سیاسی به انعکاس سخنان وزارت‌خارجه امریکا پرداخت و نوشت«وزارت خارجه امریکا با صدور اطلاعیه‌ای خواستار اجرای تخفیف‌های تحریمی ایران در راستای پایبندی به توافق موقت ژنو شد. به گزارش «فارس»، دفتر امور اقتصادی و تجاری وزارت خارجه امریکا روز پنجشنبه با صدور اطلاعیه‌ای خواستار تعلیق اجرای تحریم‌های ایران ذیل قانون اختیارات دفاعی مصوب سال 2012 و در راستای پایبندی به «طرح اقدام مشترک» شد.
این اطلاعیه که به امضای «جان کری»، وزیر خارجه امریکا رسیده همچنین یادآور می‌شود تمامی اشخاص امریکایی یا مؤسسات خارجی تحت مالکیت اتباع این کشور کما فی‌السابق، مگر در صورت دریافت مجوز از وزارت خزانه‌داری امریکا از انجام مبادلات مالی با ایران منع می‌شوند. بنا بر این اطلاعیه، تحریم‌های تعلیق شده ذیل «قانون اختیارات دفاع ملی» در صورت انجام نشدن اقدامات بیشتر از سوی ایران و گروه 1+5 روز 1 جولای 2015 از سر گرفته می‌شوند.»