به گزارش مشرق، تغییر و تحولاتی که این روزها در ساختار حکومتی عربستان سعودی شاهد آن هستیم، با مخالفتهایی میان برخی از شاهزادگان سعودی از جمله مخالفت آشکار و علنی شاهزاده «طلال بن عبد العزیز» مواجه شده است.
روزنامه «الدیار» چاپ بیروت در گزارشی درباره مخالفتهای این شاهزاده سعودی مینویسد: تجدید نظر در ساختار داخلی خاندان سعودی با عزل و نصبهای اخیر «سلمان بن عبد العزیز»، پادشاه جدید عربستان ادامه یافت و براساس فرمانهایی که روزهای اخیر ملک سلمان صادر کرد، شاهزاده «مقرن» که توسط «ملک عبد الله»، پادشاه سابق عربستان به جانشین ولی عهد انتخاب شده بود، را از مقام خود برکنار و شاهزاده «محمد بن نایف»، فرزند ولیعهد اسبق را به مقام ولی عهدی و پسرش سی سالهاش شاهزاد «محمد بن سلمان» را به این جهت که وزیر دفاع عربستان شمرده میشود، به مقام جانشین ولی عهد منصوب کرد.
در ادامه این عزل و نصبها، ملک سلمان شاهزاده «سعود الفیصل» را نیز از منصب وزارت خارجه برکنار و تعدیلات دیگری در وزارتخانههای حکومت سعودی ایجاد کرد.
این عزل و نصبها که روند انتقال قدرت در خاندان سعودی را تغییر داد، پس از برکنار کردن برخی چهرههای قدیمی آل سعود اگرچه تا حدودی با رضایت مردم عربستان مواجه شد، اما رضایت تمام اعضای خاندان سعودی را درپی نداشت، اگرچه در این بین صدای اعتراضی هم از سوی مخالفان به گوش نرسید.
در میان معارضان خاندان سعودی، این تنها شاهزاده «طلال بن عبد العزیز آل سعود» بود که آشکارا و علنی با گذاشتن پستهایی در صفحه «توئیتر» خود مخالفتش با این تصمیمات را اعلام کرد و نوشت که این تغییر و تحولات نه با شریعت اسلام و نه سیستم حکومتی عربستان همخوانی دارد و به همین دلیل من از تصمیمات جدید اطاعت نمیکنم و در نتیجه بیعتی هم انجام نمیدهم.
شاهزاده طلال که سالهاست با برادرانش، فرزندان ملک عبد العزیز اختلاف نظر دارد، بر این باور است که این تصمیمات برخلاف توافقات صورت گرفته در نشستهای مکه بین پسران عبد العزیز است و به همین منظور خواستار نشست فوری «هیات بیعت»، پسران عبد العزیز، اعضای مجلس شورا و هیات علمای بزرگ عربستان شد تا در این تصمیمات تامل شود.
این مرد کیست که به خود جرات داد، به تنهایی و اینگونه آشکار از تغییر و تحولات ایجاد شده، انتقاد کند؟
شاهزاده طلال بن عبدالعزیز در میان پسران، پسر هیجدهم ملک عبد العزیز، پایه گذار سومین سلطنت سعودی و برادر پادشاه کنونی عربستان، سلمان بن عبد العزیز است که مناصب مختلفی مانند وزیر ارتباطات، معاون وزیر دارایی و سپس وزیری دارایی را در حکومت عربستان تصدی کرده است.
پس از تنشهای تاریخی که میان ملک فیصل و ملک سعود رخ داد، شاهزاده طلال جریانی سیاسی داخل خاندان سعودی به رهبری خویش ایجاد کرد و برخی از شاهزادگان سعودی نیز به وی ملحق شدند که از جمله این شاهزادگان میتوان به مشاری بن عبد العزیز، بدر بن عبد العزیز، ترکی دوم بن عبد العزیز، فواز بن عبد العزیز، مساعد بن عبد العزیز، نواف بن عبد العزیز و سعد بن عبد العزیز آل سعود اشاره کرد که همگی مجبور به خروج از کشور شدند.
جریانی که شاهزاده طلال ایجاد کرد و تعدادی از شاهزادگان سعودی نیز به آن ملحق شدند، خواستار حکومت مشروطه سلطنتی و برکناری خاندان سعودی از قدرت و تاسیس پارلمان و برقراری مساوات بین زن و مرد در عربستان شده بود.
پس از طرد شاهزاده طلال از عربستان وی راه مصر را پیش گرفت و در آنجا مورد استقبال «جمال عبد الناصر»، رئیس جمهوری وقت این کشور قرار گرفت که بین او و ملک فیصل خصومتی آشکار وجود داشت، به همین دلیل تابعیت سعودی و لقب شاهزادگی از وی سلب شد تا اینکه اواسط دهه 60 قرن گذشته با شرایطی از جمله عدم دخالت در امور حکومتی مورد عفو پادشاه وقت سعودی قرار گرفت.
به این ترتیب شاهزاده طلال پس از بازگشت به عربستان به دور از سیاست، به امور تجاری و بازرگانی مشغول شد که مهمترین آنها تاسیس برنامه خلیج فارس برای حمایت از کشورهای در حال رشد بود.
از زمان بازگشت شاهزاده طلال این اولین باری نیست که وی به تصمیمات سلطنتی اعتراض میکند. پس از انتصاب شاهزاده نایف به سمت ولی عهدی عربستان در زمان سلطنت عبدالله و پس از مرگ وی و انتخاب سلمان به جانشینی وی، شاهزاده طلال به این فرمان اعتراض و از عضویت در هیات بیعت استعفا کرد.
وی درباره علت استعفای خود گفته بود که این انتصاب بدون مشورت با هیات بیعت انجام شده است. در عین حال شاهزاده طلال بر این باور است که نظام حکومتی عربستان مناسب عصر حاضر نیست و پیش بینی کرده است که باقی مانده حکومتهای سلطنتی در جهان عرب سرنگون خواهند شد.
اما تصمیمات اخیر ملک سلمان انقلابی در خاندان سعودی به شمار میآید، چون عملا موجب انتقال قدرت از نسل اول به نسل دوم عبد العزیز آل سعود میشود و این نارضایتی برخی از این شاهزادگان نسل دوم را به همراه داشت که بر این باورند، آنها در اولویتتر از شاهزاده جوانی همچون محمد بن نایف برای تصدی منصب ولی عهدی هستند و از جمله این معترضان باید به طلال بن عبدالعزیز، عبدالإله بن عبدالعزیز مشاور کنونی ملک سلمان، ممدوح بن عبدالعزیز امیر سابق منطقه تبوک، ترکی دوم بن عبدالعزیز، عبدالرحمن بن عبدالعزیز و احمد بن عبدالعزیز اشاره کرد.
آنچه همه را غافلگیر کرد، اعتراض و مخالفت شاهزاده طلال نبود، بلکه لحن شدید و تند اعتراضهای او بود، اما برخلاف پدر، پسرش شاهزاده «ولید بن طلال» نه تنها مخالفتی با این انتصابها نکرد، بلکه با ولی عهد و جانشین ولی عهد جدید بیعت کرد.
روزنامه «الدیار» چاپ بیروت در گزارشی درباره مخالفتهای این شاهزاده سعودی مینویسد: تجدید نظر در ساختار داخلی خاندان سعودی با عزل و نصبهای اخیر «سلمان بن عبد العزیز»، پادشاه جدید عربستان ادامه یافت و براساس فرمانهایی که روزهای اخیر ملک سلمان صادر کرد، شاهزاده «مقرن» که توسط «ملک عبد الله»، پادشاه سابق عربستان به جانشین ولی عهد انتخاب شده بود، را از مقام خود برکنار و شاهزاده «محمد بن نایف»، فرزند ولیعهد اسبق را به مقام ولی عهدی و پسرش سی سالهاش شاهزاد «محمد بن سلمان» را به این جهت که وزیر دفاع عربستان شمرده میشود، به مقام جانشین ولی عهد منصوب کرد.
در ادامه این عزل و نصبها، ملک سلمان شاهزاده «سعود الفیصل» را نیز از منصب وزارت خارجه برکنار و تعدیلات دیگری در وزارتخانههای حکومت سعودی ایجاد کرد.
این عزل و نصبها که روند انتقال قدرت در خاندان سعودی را تغییر داد، پس از برکنار کردن برخی چهرههای قدیمی آل سعود اگرچه تا حدودی با رضایت مردم عربستان مواجه شد، اما رضایت تمام اعضای خاندان سعودی را درپی نداشت، اگرچه در این بین صدای اعتراضی هم از سوی مخالفان به گوش نرسید.
در میان معارضان خاندان سعودی، این تنها شاهزاده «طلال بن عبد العزیز آل سعود» بود که آشکارا و علنی با گذاشتن پستهایی در صفحه «توئیتر» خود مخالفتش با این تصمیمات را اعلام کرد و نوشت که این تغییر و تحولات نه با شریعت اسلام و نه سیستم حکومتی عربستان همخوانی دارد و به همین دلیل من از تصمیمات جدید اطاعت نمیکنم و در نتیجه بیعتی هم انجام نمیدهم.
شاهزاده طلال که سالهاست با برادرانش، فرزندان ملک عبد العزیز اختلاف نظر دارد، بر این باور است که این تصمیمات برخلاف توافقات صورت گرفته در نشستهای مکه بین پسران عبد العزیز است و به همین منظور خواستار نشست فوری «هیات بیعت»، پسران عبد العزیز، اعضای مجلس شورا و هیات علمای بزرگ عربستان شد تا در این تصمیمات تامل شود.
این مرد کیست که به خود جرات داد، به تنهایی و اینگونه آشکار از تغییر و تحولات ایجاد شده، انتقاد کند؟
شاهزاده طلال بن عبدالعزیز در میان پسران، پسر هیجدهم ملک عبد العزیز، پایه گذار سومین سلطنت سعودی و برادر پادشاه کنونی عربستان، سلمان بن عبد العزیز است که مناصب مختلفی مانند وزیر ارتباطات، معاون وزیر دارایی و سپس وزیری دارایی را در حکومت عربستان تصدی کرده است.
پس از تنشهای تاریخی که میان ملک فیصل و ملک سعود رخ داد، شاهزاده طلال جریانی سیاسی داخل خاندان سعودی به رهبری خویش ایجاد کرد و برخی از شاهزادگان سعودی نیز به وی ملحق شدند که از جمله این شاهزادگان میتوان به مشاری بن عبد العزیز، بدر بن عبد العزیز، ترکی دوم بن عبد العزیز، فواز بن عبد العزیز، مساعد بن عبد العزیز، نواف بن عبد العزیز و سعد بن عبد العزیز آل سعود اشاره کرد که همگی مجبور به خروج از کشور شدند.
جریانی که شاهزاده طلال ایجاد کرد و تعدادی از شاهزادگان سعودی نیز به آن ملحق شدند، خواستار حکومت مشروطه سلطنتی و برکناری خاندان سعودی از قدرت و تاسیس پارلمان و برقراری مساوات بین زن و مرد در عربستان شده بود.
پس از طرد شاهزاده طلال از عربستان وی راه مصر را پیش گرفت و در آنجا مورد استقبال «جمال عبد الناصر»، رئیس جمهوری وقت این کشور قرار گرفت که بین او و ملک فیصل خصومتی آشکار وجود داشت، به همین دلیل تابعیت سعودی و لقب شاهزادگی از وی سلب شد تا اینکه اواسط دهه 60 قرن گذشته با شرایطی از جمله عدم دخالت در امور حکومتی مورد عفو پادشاه وقت سعودی قرار گرفت.
به این ترتیب شاهزاده طلال پس از بازگشت به عربستان به دور از سیاست، به امور تجاری و بازرگانی مشغول شد که مهمترین آنها تاسیس برنامه خلیج فارس برای حمایت از کشورهای در حال رشد بود.
از زمان بازگشت شاهزاده طلال این اولین باری نیست که وی به تصمیمات سلطنتی اعتراض میکند. پس از انتصاب شاهزاده نایف به سمت ولی عهدی عربستان در زمان سلطنت عبدالله و پس از مرگ وی و انتخاب سلمان به جانشینی وی، شاهزاده طلال به این فرمان اعتراض و از عضویت در هیات بیعت استعفا کرد.
وی درباره علت استعفای خود گفته بود که این انتصاب بدون مشورت با هیات بیعت انجام شده است. در عین حال شاهزاده طلال بر این باور است که نظام حکومتی عربستان مناسب عصر حاضر نیست و پیش بینی کرده است که باقی مانده حکومتهای سلطنتی در جهان عرب سرنگون خواهند شد.
اما تصمیمات اخیر ملک سلمان انقلابی در خاندان سعودی به شمار میآید، چون عملا موجب انتقال قدرت از نسل اول به نسل دوم عبد العزیز آل سعود میشود و این نارضایتی برخی از این شاهزادگان نسل دوم را به همراه داشت که بر این باورند، آنها در اولویتتر از شاهزاده جوانی همچون محمد بن نایف برای تصدی منصب ولی عهدی هستند و از جمله این معترضان باید به طلال بن عبدالعزیز، عبدالإله بن عبدالعزیز مشاور کنونی ملک سلمان، ممدوح بن عبدالعزیز امیر سابق منطقه تبوک، ترکی دوم بن عبدالعزیز، عبدالرحمن بن عبدالعزیز و احمد بن عبدالعزیز اشاره کرد.
آنچه همه را غافلگیر کرد، اعتراض و مخالفت شاهزاده طلال نبود، بلکه لحن شدید و تند اعتراضهای او بود، اما برخلاف پدر، پسرش شاهزاده «ولید بن طلال» نه تنها مخالفتی با این انتصابها نکرد، بلکه با ولی عهد و جانشین ولی عهد جدید بیعت کرد.