گروه سیاسی مشرق - رسانههای مکتوب همواره نقش عمدهای در هدایت افکار عمومی و جریانسازی رسانهای به عهده دارند که در این بین جایگاه روزنامهها، جایگاه ویژهای است. به همین منظور گروه سیاسی مشرق به تحلیل و بررسی محتوای روزنامههای متعلق به جریان اصلاحطلب میپردازد.
روزنامههای زنجیرهای اصلاحات تمرکز خبری خود را در روز سهشنبه بر حضور هاشمیرفسنجانی در دانشگاه امیرکبیر و التهابات ناشی از آن قرار دادند. از سوی دیگر در خط تحلیلی این رسانهها بررسی بازگشت به قدرت احمدینژاد مجدد پررنگتر شده است و این رسانهها خواهان رصد مالی فعالیت انتخاباتی یاران احمدینژاد هستند.
روزنامههای اصلاح طلب در پروژه القای عدم وحدت در بدنه اصولگرایان به جلسات هماندیشی سه ضلع این جریان واکنش نشان دادند و این گونه تحلیل کردند که ماحصل جلسات ارائه الگوی جدید وحدت با فرمول اجرایی «وحدت بدون جامعتین» است.
روزنامه مردم سالاری
ارگان رسمی حزب مردم سالاری سهشنبه را با تیترهای «بازداشت 10 بدهکار بزرگ بانکی» و «شورش یهودیان سیاه در تلآویو» روانه پیشخوان مطبوعات کشور شده است.
· تکاپو برای انسجام در بدنه اصلاحات
برخی از تحلیلگران سیاسی معتقدند که با تشکیل شورای راهبردی انتخابات نقش شورای هماهنگی اصلاحات تنزل پیدا کرده است و این رخداد احتمالاً با اعتراض برخی از احزاب اصلاحطلب در آینده همراه باشد و از سوی دیگر با عدم پذیرش حزب اصلاحطلب ندای ایرانیان امکان حضور مستقل حامیان صادق خرازی وجود دارد به همین خاطر تکاپو برای انسجام در بدنه اصلاحات افزایش یافته است.
در همین راستا روزنامه مردم سالاری در صفحه سیاسی خود نوشت «رییس دورهای شورای هماهنگی جبهه اصلاحات گفت: جلسه این شورا با تاکید بر حضور پررنگ، منسجم و یکپارچه همه نحلههای فکری فعال در جریان اصلاحات در انتخابات پیشرو برگزار شد. فرج کمیجانی در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به اینکه جلسه شورای هماهنگی جبهه اصلاحات طبق روال همیشگی با حضور اکثریت اعضای این شورا برگزار شد، گفت: اعضا پس از تبادل اطلاعات و اخبار، درباره مسائل کلی انتخابات بحث کردند و قرار شد موارد بحث شده برای بررسی بیشتر به کمیته سیاسی و انتخابات این شورا ارجاع داده شود. دبیرکل مجمع فرهنگیان ایران اسلامی افزود: مقرر شد همه احزاب عضو شورا جهت تحقق انسجام کامل اصلاحطلبان اقدامات موثری را انجام دهند.»
روزنامه ابتکار
روزنامه ابتکار سهشنبه را به تیترهای «اجتهاد کارکسی نیست که دستبند و کلت دارد» و «خطابه خطیر» اختصاص داد.
· پیام حضور هاشمی رفسنجانی
سید علی محقق در سرمقاله روزنامه ابتکار حضور هاشمی رفسنجانی در دانشگاه امیرکبیر را رخدادی «معنادار» تلقی میکند؛ این روزنامه نگار اصلاح طلب با روایت حاشیهها و التهابات ناشی از حضور هاشمی رفسنجانی در دانشگاه امیرکبیر و شرایط نامناسب هاشمی رفسنجانی در سپهر سیاست کشور، منطق حضور وی در این مراسمها را شناخت دقیق او از «عرصه عمومی» میداند.
سید علی محقق در ادامه موافقت هاشمی برای حضور دانشگاه امیرکبیر را به اندازه کافی معنادار دانست و نوشت «در همه این سالها تندروهای دو جناح با شعارهای زندهباد و مردهباد خود در عرصه عمومی و پرونده سازی و برنامه ریزی در پشت و روی پرده تلاشهای زیادی کردهاند که او را از مسیر میانه به سمتی دیگر بلغزانند یا بکشانند اما سیاستمدار کهنه کار هیچ گاه پای از مسیر میانه و اعتدال این سو و آن سو نگذاشت. او همچنان رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام و البته همان هاشمی همیشگی است با این تفاوت که انگار میخواهد در عرصه عمومی با جامعه ارتباط برقرار کند. از این رو، دیروز او نه در قامت رییس یک نهاد حکومتی که در قامت شخص هاشمی و به نمایندگی از خط فکری و دیدگاه و تفکر خاص و اعتدالی خود و با علم به شعارها و برخوردهای حاشیه سازان پا به دانشگاه گذاشت. در این روزها و درسوی دیگر، میدان سیاست داخلی، محمود احمدی نژاد هم مستمراً در عرصه عمومی ظاهر میشود. با این تفاوت که حضورهای عمومی احمدی نژاد صرفاً یک تاکتیک انتخاباتی و قدرت طلبانه است و برعکس همانگونه که گفته شد حضور هاشمی نه یک تاکتیک که شاید یک راهبرد و رویکرد جدید برپایه کاستن بیش از پیش از حضور در پشت پرده قدرت و سیاست و تقویت وجهه اجتماعی و مردمی سیاستمدار پیر باشد.»
روزنامه اعتماد
روزنامه اصلاحطلب اعتماد نیمتای بالای صفحه اول خود را به تیترهای «کشف 4 هزار میلیارد از اموال زنجانی» و «شور و فریاد پلیتکنیک برای هاشمی» اختصاص داده است.
· هراس از جلسات وحدت
گروه احزاب روزنامه اعتماد هراس اصلاحطلبان را از سلسله جلسات وحدت میان سه ضلع اثرگذار اصولگرایان نمایان نمود؛ روزنامه اعتماد که در هفتههای گذشته روند خروجی جلسات را تلهانتخاباتی طیف تحولخواه برای راست سنتی تلقی کرده بود. گروه احزاب روزنامه اعتماد با هدف حاشیهسازی برای این جلسات خبر از اجرای فرمول جدید برای انسجام اصولگرایی توسط موتلفه، پایداری، ایثارگران داد و آن حذف جامعتین از ساختار همگرایی است؛ این تحلیل در حالی ارائه میشود که رسانههای اصلاحطلب خواهان انتشار جزییات این دیدارها شده بودند و از وحدت پشت دربهای بسته ابراز نگرانی کردند و همچنین اعضای این سه تشکل در جلسات عمومی وحدت با محوریت یکی از اعضای جامعه روحانیت حضور بارزی داشتند.
در همین راستا گروه احزاب روزنامه اعتماد در تحلیل همگرایی اصولگرایان نوشت «پس از به نتیجه نرسیدن نشست سه جانبه آیات یزدی، موحدیکرمانی و مصباحیزدی حالا گروههای اصولگرا تصمیم دارند استراتژی دیگری را در دستور کار قرار دهند. منادی وحدت اصولگرایان حالا نه جامعتین است و نه آیتالله مصباح. عدهای از اصولگرایان به دست نیامدن نتیجه عملی از نشستهای سه جانبه را دلیلی بر پایان تلخ جامعتین میدانند و معتقد به وحدت منهای نهاد روحانیت هستند. این طیف که جمعیت ایثارگران نمایندگیاش را به عهده دارد در نشستهای سهجانبه با پایداری و موتلفه قائل به دیدار با چهرههای روحانی هستند اما میگویند نباید مکانیزم وحدت در اختیار جامعتین باشد. آنها با حفظ حرمت ریشسفیدان جریان اصولگرا تلاش میکنند تا خود وحدت را دنبال کنند و نتیجه را به جامعتین عرضه کنند تا آنها هم در نهایت از تصمیم احزاب غیرروحانی تمکین کنند. به همین دلیل نیز دیدار با آیتالله موحدی کرمانی، آیتالله یزدی و البته کاظم صدیقی در دستور کار این عده قرار گرفته است.
یکی از طرحهای در پیش گرفته شده توسط این عده ورود کاظم صدیقی به فرآیند وحدت است تا شاید این روحانی اصولگرا بتواند گره از کار فروبستهشان بگشاید. در مقابل این تفکر عدهای نیز همچنان معتقدند تمام فرایند وحدت باید زیرنظر جامعتین و نه تکچهرههای روحانی باشد. این طیف را هم حزب موتلفه اسلامی نمایندگی میکند. حزب موتلفه با در اختیار داشتن ابزارهایی نظیر توان مالی گسترده و شبکه وسیع در سراسر کشور تلاش میکند تا همچنان بر ایفای نقش منحصر به فرد جامعتین تاکید کند اما این عقیده در میان دیگر اضلاع نظیر پایداری و ایثارگران خریدار چندانی ندارد. دیگر ضلع نشستهای سهجانبه احزاب اصولگرا جبهه پایداری است که با وجود اعلام حمایت از وحدت اصولگرایان هنوز تکلیف شرعی در فعالیت سیاسی را مقدم بر کار تشکیلاتی میداند و البته تکلیف شرعی خود را نیز از مرجع تقلید سیاسیشان یعنی آیتالله مصباح دریافت میکنند. امری که برای سایر اصولگرایان یادآور تجربیات تلخی از جمله آخرین انتخابات ریاستجمهوری است.»
روزنامه شرق
روزنامه اصلاحطلب شرق صفحه اول خود را به تیترهای «هیات نفتی آمریکا مسافر تهران» و «قبل از انقلاب هم ایران و عربستان رقابت داشتند» اختصاص داد.
· یاران احمدینژاد برای انتخابات میآیند / احمدینژاد خطر بالقوهای برای سلامت اقتصادی کشور است
بازگشت احمدینژاد به سریر قدرت از مهمترین دغدغههای رسانههای اصلاحطلب بدل شده است؛ گروه سیاسی روزنامه شرق در گفتوگو با حیدرپور عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس از شناسایی فعالیت سرتیمهای احمدینژاد و اینکه ۴۷ نفر از مردان دولت احمدینژاد، حالا در تمام استانها فعال شدهاند و بناست سلامت مالی این ستادها از همین حالا بررسی شود، خبر میدهد.
حیدرپور نماینده همیشه منتقد جریان حامی رییسجمهور سابق در پاسخ به این سؤال که رصد ستادهای انتخاباتی این طیف چه نتیجهای داشته است اظهار داشت «در همه استانها شروع به کار کردهاند. افرادی که از نزدیکان دولت پیشین بودهاند و برخی مسئولان دولت گذشته، حالا هماهنگی ستادها را برعهده گرفتهاند و سرگروههای انتخاباتی نیز تعیین شدهاند.» وی همچنین در پاسخ به این سؤال که درباره فعالیت انتخاباتی آقای احمدینژاد، نکته غیرقانونیای وجود ندارد، مگر اینکه به ماجرای پروندههای تخلف و شکایت ایشان باز گردیم اظهار داشت «احمدینژاد بیشک مسئول مستقیم و غیرمستقیم بسیاری تخلفها و سوءمدیریتها در دوره خودش بوده و نمیدانم چرا پروندههای متعدد شکایت از او به جریان نیفتادهاند. اگر پروندههای او به جریان بیفتند، درنهایت او و مردان نزدیک به او، به این سادگیها نمیتوانند در مورد انتخابات آسودهخاطر مانور دهند. احمدینژاد خطر بالقوهای برای سلامت اقتصادی کشور بهشمار میآید و برعهده مراجع مسئول است جلوی ضرر و زیان ناشی از فعالیتهای سیاسی او را بگیرند، چرا که نقصان و زیان ناشی از سوءمدیریت او هنوز جامعه را میلرزاند.»
روزنامه آرمان امروز
روزنامه آرمان امروز صفحه اول خود را به تیترهای «امیرکبیر مقابل تندروها ایستاد» و «دولت حق اعتراض را به رسمیت میشناسد» اختصاص داد.
· دانشگاه امیرکبیر میزبان اعتدال!
روزنامه آرمان امروز نزدیکترین رسانه مکتوب به خانواده هاشمیرفسنجانی حضور پدری معنوی خود را در دانشگاه امیرکبیر، حضور «اعتدال» در فضایی که طعم تندروی چشیده میداند. در همین راستا گروه سیاسی این روزنامه نوشت «باید با آزادی، ادب، منطق و با پذیرش نظر اکثریت، وحدت خود را حفظ کنیم.»
این جملات مرهمی بر 8 سال گذشته دانشجویان و اساتید میانهروی دانشگاه امیرکبیر بود که آیتا... هاشمی با بیان آن لبخند را به آنها هدیه داد. دیروز اتومبیلهای سفیدی که از زیر پل کالج رد میشدند با نگاه کنجکاو عابران همراه بودند زیرا بسیاری از افراد خبر داشتند قرار است روز دوشنبه شخصیت بزرگی در دانشگاه امیرکبیر سخنرانی کند که مخالفانی هم دارد؛ آن مخالفان نفعی از اعتدال و میانهروی نداشتند و خیلی زود یعنی یک روز یا شاید بیشتر از یک روز مانده به حضور آیتا... هاشمی در دانشگاه امیرکبیر هویت خود را فاش کردند.»
همچنین روزنامه آرمان امروز از حضور مخالفان اندک هاشمیرفسنجانی در دانشگاه امیرکبیر خبر داد و نوشت «این دانشجویان به دو گروه تقسیم شده بودند؛ منتقدان آیتا... هاشمی پلاکاردهایی با مضامین «رابطه روز معلم با رأس فتنه را بیابید»، «فتنهگر حیا کن دانشگاه را رها کن»، «سیاست فرمایشی و سفارشی جایگزین برنامههای دانشگاه شده است»، «ستاد تحریف امام و انقلاب»، «سخنران مراسم روز دانشگاه»، «روز معلم را در دانشگاه به پادگان نظامی تبدیل نکنیم» در دست داشتند. در مقابل دانشجویان موافق حضور هاشمی در دانشگاه پلاکاردهایی که روی آن نوشته شده بود «دوره دروغگویان به پایان رسیده»، «دانشجو میمیرد ذلت نمیپذیرد» در دست داشتند و شعر «یار دبستانی» را میخواندند. بعد از پایان سخنرانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، دانشجویان دانشگاه صنعتی امیرکبیر با خواندن شعر یار دبستانی و فرستادن صلوات منتظر خروج آیتا... هاشمی از سالن سخنرانی بودند. سپس زمانی که اتومبیلهای همراهان هاشمی از دانشگاه خارج میشد، دانشجویان با دادن شعارهایی مانند «درود بر هاشمی» موافقت خود را با حضور رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در دانشگاه ابراز کردند. این درحالی بود که هاشمی پیش از آن از در دیگر دانشگاه خارج شده بود.»
روزنامه ایران
روزنامه دولتی ایران، صفحه اول خود را به تیترهای «اجرای نرخ جدید سود بانکی از فردا» و «اجتهاد کار مجریان قانون نیست» اختصاص داد.
· جدال بر سر ساختمانها؛ از ولنجک تا بنیاد باران
مخالفان احمدینژاد از استقرار رییسجمهور سابق در ولنجک و هزینههای آن گلایه دارند و در مقابل موافقان احمدینژاد از واگذاری اراضی دولتی برای احداث ساختمان جدید بنیاد باران ناراضی هستند و حالا یک عضو «بینام» نهاد ریاستجمهوری به مخالفت با اظهارات حامیان احمدینژاد برخاسته است.
روزنامه دولتی ایران در صفحه سیاسی خود اینگونه به جدال ردیف بودجه اختصاصی برای رییسجمهورهای سابق پرداخته است «سخنان محمدرضا میرتاجالدینی، معاون پارلمانی رئیس دولت سابق مبنی بر اینکه دفتر احمدینژاد در ساختمان ولنجک، متعلق به نهاد ریاست جمهوری است و هزینههای این ساختمان از محل ردیف بودجهای در نهاد ریاست جمهوری و با عنوان «دفتر رئیس جمهوری سابق» تأمین میشود، از سوی یک «مقام آگاه» در نهاد ریاست جمهوری تکذیب شد.
این مقام آگاه، در گفتوگو با ایرنا با تأکید بر اینکه «رؤسای جمهوری سابق ردیف بودجه دولتی ندارند و هزینههای آنان نیز از سوی این نهاد تأمین نمیشود»، درباره ساختمان ولنجک گفت: «این ساختمان هم دولتی نیست و از طریق یکی از نهادهای عمومی در اختیار رئیس جمهوری سابق قرار گرفته است.» البته باید یادآور شد که این تکذیب، شامل سالهای 93 و 94 است زیرا در بودجه سال 92، سالی که احمدینژاد و یارانش در مردادماه آن، نهاد ریاست جمهوری را به دولت یازدهم تحویل دادند، چنین ردیف بودجهای تحت عنوان «دفتر رئیس جمهوری سابق» وجود داشت. دلیل آن هم روشن است، زیرا این بودجه از سوی دولت دهم و رئیس این دولت به مجلس تقدیم شده بود و تنظیم کنندگان این بودجه که میدانستند دیگر در دولت نخواهند بود، برای خود بودجه و ردیف اعتبار تعریف کردند.»