پايگاه ديسايت آلمان در واكنش به تغييرات در حال انجام كنوني در حوزه الگوهاي رفتارهاي اجتماعي در ايران به مسئله تفاوت رفتار جنسي و همسريابي جوانان از پدر و مادرهايشان در ايران پرداخته و مينويسد: در سعادت فرزندان ما در دست خودمان است، این اعتقاد و باور ما مادران ایرانی است. در غرب، شما شگفت زده خواهید شد، اما ما فکر می کنیم وظیفه ما است که به دنبال همسر مناسبی برای آنها بگردیم. بنابراین، ما پس از مدتی شروع به بررسی دوستان آنها می کنیم تا همسر آینده دختر یا پسرمان را از دست ندهیم. ما فهرست گویایی از معیارها داریم: خانواده وی کیست، ظاهر و رفتار او چگونه است، در ذهن و به خصوص در قلب وی چه می گذرد؟ هدف ما مادران فقط ازدواج کردن فرزندانمان نیست، بلکه خوشبخت شدن آنهاست.
اما این سنت قدرت و استحکام خود را آرام آرام از دست می دهد. بسیار سریعتر از آنچه که ما پدر و مادرها می پسندیم. کودکان ما اعتقادات و باورهای ذهنی خود را دارند. آن چه برای ما آشنا است، هدف انتقاد آنها قرار می گیرد. آنها برای خود تصمیم می گیرند.
در حالی که آلمان به سوی پیری میرود، ایران جوان است: 60 درصد از جمعیت این کشور کمتر از 30 سال سن دارند. جوانان اکثریت جمعیت را تشکیل میدهند و همین موضوع باعث میشود آنها قوی شده و سنتها تضعیف شوند. آنتن های ماهوارهای نیز بقیه کارها را انجام میدهند. نزدیک به 60 درصد از خانوادهها این گونه به دنیای غرب دسترسی دارند که برای جوانان ایرانی آشنا بوده و میخواهند از آن تقلید کنند.
ما پدر و مادرها با نگرانی نظارهگر فراموش شدن بیوقفه سنتها هستیم. همزمان سعی میکنیم فرزندانمان را درک کنیم. ما نمیخواهیم آنها را از دست بدهیم. همچنین فرزندان ما نیز در تلاش برای صدمه زدن به احساسات پدر و مادرهایشان نیستند. روابط خانوادگی در کشور ما بسیار قوی هستند، شورش علنی گزینهای برای پسران و دختران ما نیست. اما طبیعی است که آنها نمیخواهند از آرمانها و آرزوهای خود دست بکشند. در نتیجه آنها به نوآوری روی میآورند؛ حتی در عشق.
شیرین و نوید امروز ازدواج کردند. آنها از دو سال پیش یکدیگر را می شناختند و به هم علاقمند بودند. همه به جز پدر و مادر شیرین از این موضوع خبر داشتند. هدایای نوید در خانه به عنوان هدیه ای از طرف دوستان مونث معرفی می شد و شماره تلفن همراه وی با نامی زنانه در موبایل شیرین ذخیره شده بود. آنها یکدیگر را مخفیانه دوست داشتند و دروغ های کوچک بسیاری برای ملاقات با یکدیگر می گفتند. آنها احساس گناه می کردند، اما هم زمان عصبانی بودند که مجاز به نشان دادن خوشبختی خود نیستند. با این حال، بدتر از همه صبر و انتظار برای پذیرش تصمیمشان از سوی خانواده شیرین بود. ترس از این که فرزندان دلبند ممکن است تصمیم اشتباهی بگیرند، تقریبا همیشه باعث می شود که پدر و مادرها به راحتی این امر را قبول نکنند.
مادر شیرین نفر اولی بود که شک کرد ارتباطی بین دخترش و مرد جوانی که به دنبال او میآمد و وی را به خانه بر میگرداند، وجود دارد. او میخواست همه چیز را بداند. پدرش خیلی به این موضوع فکر نمیکرد، زیرا مطمئن بود: در مسئله ازدواج دخترش، او حرف آخر را میزند.
او خود نیز حق انتخاب آزاد را نداشته است. پدر و مادر او برایش همسر انتخاب کرده بودند. آنها 30 سال است که ازدواج کرده اند، اما پدر و مادر شیرین در باطن می دانستند که ازدواج مصلحتی ممکن است به خوشبختی نیانجامد.
قراردادها و آداب وسنن اجتماعی هنوز هم در خانواده هایی که با مشکل روبرو هستند تنها علت تداوم زندگی زناشوئی است. اجبار و نه میل به ماندن، زن و شوهر را به هم پیوند می دهد. پدر شیرین بسیاری از این گونه ازدواج ها را دیده است. با این حال، او نمی تواند به راحتی چیزهای جدید را بپذیرد و انتخاب را به دخترش واگذار کند. او با فرهنگ ایرانی پیوندی تنگاتنگ داشته و بیش از حد تحت تاثیر آن قرار دارد.
شیرین و نوید پدر و مادر خود و جامعه ای را که در آن زندگی می کنند، به خوبی می شناسند. آنها می دانستند که باید محتاطانه گام برداشته و عمل کنند. بنابراین آنها تلاش کردند تا خانواده خود را به آرامی برای پذیرش طرف مقابل آماده کنند و همزمان برای عروسی خود برنامه ریزی می کردند.
شیرین برای خانواده اش مدام از مردی بی عیب و نقص و باشخصیت در دایره آشنایان خود می گفت. او بسیار تحصیلکرده و مسئولیت پذیر است، او همچنین یکی از اعضای فعال یک سازمان غیر دولتی است که از کودکان درمانناپذیر مراقبت میکند.
نوید نیز در خانهاش از دختر جذاب، باهوش و زیبایی در جمع دوستانش صحبت میکرد. سپس هر دو برنامهریزی کردند تا پدر و مادرشان "به طور تصادفی" در بازارچه خیریهای که شیرین و نوید سازماندهی کرده بودند، با یکدیگر ملاقات کنند. پدر شیرین در آن زمان برای اولین بار احساس کرد که نسل جوان از او قویتر است.
آماده سازی پدران برای آنچه در پیش روست، همواره کار مادران بوده است چون آن ها راحت تر می توانند آنها را قانع کنند. پس از گفتگویی طولانی با پدر در مورد پسری که مدتی است در زندگی دخترش حضور دارد، نوید و پدر و مادرش به درخواست مادر شیرین به خانه شان دعوت شدند. نوید دل ها را به دست آورد. لذا، هدف اصلی عملی شده و برنامه های عروسی در حال حاضر به طور سنتی به پیش می روند.
اما پدر هنوز حاضر به دست کشیدن از سنت ها نیست، شیرین یک خواهر کوچکتر نیز دارد. رزا 21 ساله است. پدرش می گوید: "برای رزا همه چیز کاملا سنتی پیش خواهد رفت!" رزا دختری باهوش است. بنابراین او لبخند می زند و می گوید: "بله، بابا، ما این گونه عمل خواهیم کرد!" اگر کسی چشمک او را نبیند، ممکن است حرف او را باور کند.
نسل شیرین و نوید متفاوت از پدر و مادرشان زندگی می کنند؛ مستقل و غربی. اما هنوز هم از سنت های این کشور الگو می گیرند. جوانان ایران را تغییر خواهند داد. اما همانند مورد شیرین و نوید، این فرایندی آهسته و محتاطانه است. به عبارت دیگر: دموکراسی و مدرنیته را نمیتوان به سرعت پیاده کرد، آنها باید خود به وجود آمده و تکامل یابند. لزوما نباید همواره شورشها دردناک باشند.
تاثیر توافق هستهای بر کاهش قیمت نفت و رضایت ایران از این مسئله
پايگاه انديشكده ویلسون درباره تاثیر توافق هستهای بر آینده بازار نفت مینویسد: چارچوب توافق هستهای که در لوزان سوئیس حاصل شد نقطه عطف بزرگی محسوب میشود. حالا مذاکرات بر جزئیاتی از قبیل پادمانها و رفع تحریمها متمرکز شده است. با این حال، برداشته شدن تحریمها به بخش مهم دیگری از معادله انرژی ایران خواهد انجامید: سرمایهگزاری جدید در بخش انرژی غیرهستهای این کشور که میتواند صادرات نفت و گاز ایران را افزایش دهد.
سرمایهگزاریهای جدید و صادرات بیشتر، مشوقهای بزرگی برای ایران در مسیر دستیابی به توافق هستهای میباشند. اقتصاد ایران به سبب رژیم تحریمها در مسیر زوال گام برمیدارد. این اقتصاد تنها با افزایش صادرات نفت و گاز حتی به قیمت پایین میتواند احیاء شود.
در بهترین حالت، ایران میتواند 300000 بشکه به صادرات نفت خود که در حال حاضر 1.2 میلیون بشکه در روز بیفزاید. پیشبینهای بازار نفت نشان میدهد که این افزایش تولید میتواند در بلندمدت فشارهای بر قیمت نفت را کاهش دهد و این خبر خوبی برای مصرفکنندگان و چالشی برای تولیدکنندگان میباشد.
برای عربستان به عنوان رقیب سنتی ایران افزایش تولید نفت چیز چندان خوشایندی نیست. اما این کشور میتواند حتی با کاهش بیشتر قیمت نفت از بازار خود حفاظت نماید.
از آنجاییکه ایران به درآمد بیشتر نیاز داردو باید دوباره سهم خود را در بازار انرژی به دست آورد، این کشور احتمالاً با قیمت پایینتر نفت نیز مشکلی ندارد.
پیامدهای ژئوپولتیک رفع تحریمهای ایران نیز به همین اندازه مهم میباشد. زمانیکه ایران دوباره وارد بازار انرژی غیرهستهای شود، انگیزهاش برای افزایش و دفاع از سهم خود در این بازار افزایش مییابد. در همین راستا، انگیزه این کشور برای تبعیت از توافق هستهای نیز به منظور جلوگیری از برگشت دوباره تحریمها نیز افزایش مییابد.
ایران تا حالا نشان داده است که برداشته شدن تحریمها مهمترین بخش توافق است. هرگونه افزایش ریسک برگشت تحریمها میتواند تاثیر منفی بر سرمایهگزارنی داشته باشد که قصد سرمایهگزاری در بخش نفت و گاز این کشور را دارند.
هم تهران و هم شرکتهای نفتی بینالمللی مدتهاست که منتظرند تا مذاکرات به نتیجه رسد و تحریمها برداشته شود. برای اینکه این مساله حاصل شود تهران باید شرایط رقابتی را به وجود آورد و شرکت نفتی باید مطمئن شوند که شرایط دوام خواهد داشت و از سودآور بودن سرمایهگزاری خود مطمئن شوند.
معادله انرژی غیرهستهای بعد حساس منطقهای نیز دارد. ایران با داشتن سومین ذخیره گاز طبیعی جهان مدتهاست پیشنهاد خطوط گازی برای کاهش کمبودهای شدید هند و پاکستان را مطرح کرده است. تحریمها مانع از اجرایی شدن این پروژه شدند، اما در صورت برداشته شدن تحریمها اجرای این پروژه میتواند بازی برد - بردی برای ایران و کشورهای همسایه آن محسوب شود.
به همین ترتیب، تولیدکنندگان نفت و گاز آسیای مرکزی مدتها پیشنهاد کردهاند که ایران از شمال کشور نفت و گاز وارد کند و از جنوب همین میزان را صادر نماید. قزاقستان در نفت و ترکمنستان در گاز سود زیادی در استفاده از مسیرهایی غیر از چین و روسیه به دست میآورند. دوباره، تحریمها مانع از انجام این پروژهها شده است.
بعد سوم منطقهای در دریای خزر خواهد بود، جاییکه ایران خط ساحلی مشترکی با چهار کشور دیگر دارد. به لحاظ تاریخی، ایران با پیشنهاداتی که خط ساحلی محدودتری در اختیار این کشور قرار میدهد مخالف است. اما شرایط مثبتتر از نظر انرژی منطقهای میتواند باعث شود که ایران با رضایت بیشتری به این پیشنهادات نگاه کند.
و سپس، اتحادیه اروپایی مطرح میشود که مدتهاست که میخواهد وابستگی خود را به گاز روسیه کاهش دهد. در طول زمان، ایران میتواند از طریق ترکیه گاز بیشتری به اروپا صادر کند.
همچنین باید به این مساله توجه کرد ایران میتواند از درآمد بیشتری که به دست میآورد برای تقویت سیاستهای دچار مشکل شده خود یعنی حمایت از بشار اسد در سوریه و حزبالله لبنان و حماس استفاده کند.
نویسنده این مقاله در پایان می نویسد: با این حال، تمرکز ما باید در حال حاضر بر انجام موفقیتآمیز مذاکرات بر اساس چارچوب توافقی لوزان باشد. بدون دستیابی به موفقیت در آن حوزه، مزایای انرژی غیرهستهای دور از دسترس خواهد شد.
آیا ایران واقعاً کشوری دفاعی است؟
موسسه آمریکن اینترپرایز مینویسد: در مطلبی که چندی پیش با عنوان «تفکر راهبردی ایران: خاستگاه و تکامل» توسط موسسه امریکن اینترپرایز منتشر شد، اینطور نتیجهگیری شد که ایران اساساً کشوری دفاعی و به دنبال بقای خود است. اما همه میدانند که نگرانیهایی درباره افزایش تاثیرگذاری ایران در منطقه و تلاشهای تهران برای بیثبات کردن همسایگانش و تلاش ایران برای دستیابی به تسلیحات اتمی وجود دارد.
تمامی این مسائل به معمای اصلی اشاره میکنند که تمامی تحلیلگران امنیتی درباره ایران با آن مواجهاند. از یک سو، ایران با کمک نیروهای نیابتیاش از سال 1979 حالت تهاجمی داشته است. از سویی دیگر، ایران طی این 36 سال درگیری نظامی را شروع نکرده است. در عوض، نیروهای نظامی را خود را با هدف بازدارندگی و مقابله به مثل سازماندهی کرده است. نتیجه این میشود که ایران را نمیتوان وارد جنگ کرد. هر تحلیلگر یا کارشناس مسائل دفاعی که درگیریهای ایران را رصد کرده است احتمالاً همین مساله را به شما میگوید.
اما، چرا ایران از درگیری مستقیم اجتناب میکند؟ نخست، ایران با مشکل کنترل کردن سرزمین خود مواجه است و نمیتواند برتری نیروی دریایی و هوایی را در هر جایی که میخواهد حفظ کرده و تداوم بخشد. در مقایسه با ارتشهای کشورهای همسایه، نیروی متعارف ایران چندان نمیتواند از عهده این کار برآید.
دوم، نیروی نظامی ایران در درجه اول برای دفاع از کشور طراحی شده است. دکترینهای نظامی ایران در وهله اول برای مقابله با تهدید خارجی طراحی شدهاند تا اینکه هدف حمله فرامرزی را دنبال نمایند.
سوم، ایران لزوماً به تسلط نظامی سنتی برای دستیابی به اهداف سیاست خارجیاش نیاز ندارد؛ نیروهای نیابتی و اقدامات مخفیانه این کار را انجام میدهند. استفاده از دیگران برای بجنگیدن به جای آنها ریسک افزایش تنشهای متعارف را کاهش میدهد.
ایران کشوری منفعل و بیخطر نیست. برعکس، تهران به دنبال تغییر معماری سیاسی، اقتصادی، فرهنگی - مذهبی و امنیتی منطقه و جهان است. ایران تهدیدی برای آمریکا و همپیمانان آن است. هیچ نشانهای مبنی بر اینکه توافق هستهای میتواند این مساله را تغییر دهد وجود ندارد.
اما این ارزیابی حالت ایستا ندارد. مبارزه آشکار ایران با داعش در عراق میتواند نشانهای از تغییر تفکر ایران باشد.
هند - ایران و کاهش تحریمها
مجله دیپلمات درباره تاثیر کاهش تحریمها بر روابط تهران و دهلینو مینویسد: آمریکا اخیراً اعلام کرد و هند و دیگر کشورها باید تا نهایی شدن توافق هستهای با ایران صبر کرده و از افزایش تعاملات خود با این کشور خودداری کنند. حتی در سال 2014 پس از امضای توافقنامه موقت نیز آمریکا از هند خواسته بود که واردات نفت خود را از ایران افزایش ندهد.
پس تحریمها و فشارهای آمریکا عامل اصلی در کاهش 62 درصدی واردات نفت هند از ایران بین سالهای 2014 تا 2015 محسوب میشوند. ایران که در سال 11-2010 دومین تامین کننده نفت هند محسوب میشد در حال حاضر به رتبه ششم تنزل کرده است.
هند که همیشه حامی دستیابی ایران به انرژی صلحآمیز هستهای محسوب میشد اولین بار در سال 2005 در آژانس بین المللی انرژی اتمی علیه ایران رای داد. هند سپس در سال 2006 نیز علیه ایران رای داد و پرونده این کشور را به شورای امنیت سازمان ملل فرستاد. دهلینو در سالهای 2009 و 2011 نیز همین کارها را انجام داد.
هند از چارچوب توافق هستهای بین ایران و گروه 5+1 استقبال کرده است و آنرا راهحلی دیپلماتیک برای معضل هستهای ایران دانست. هند به عنوان کشوری که به واردات انرژی وابسته است، منتظر رفع تحریمهاست. با این حال، موانعی بر سر راه افزایش روابط اقتصادی ایران و هند وجود دارد. با وجود رژیم تحریمها، هند پول واردات نفت را به روپیه پرداخت می کرد و ایران باید این پول را صرف واردات محصولات کشاورزی و ماشینآلات از هند میکرد.
اگرچه این روش صادراتِ هند به ایران را افزایش داد، اما برای حفظ سطح فعلی واردات نفت مناسب نمی باشد. در حال حاضر، هند به ایران در حدود 8 میلیارد دلار بدهکار است. اگرچه این روش پرداخت باعث شد تا دهلینو بخشی از کسری بودجه خود را با مهار جریان دلاری در کشور کاهش دهد، اما با کاهش تحریمها ایران دیگر نخواهد پذیرفت تا هند پول واردات نفت را به روپیه پرداخت کند.
همچنین، ایران یکی از واردکنندگان مهم محصولات پتروشیمی از هند محسوب میشود، اما برخی از شرکتهای هندی فروش این محصولات را از سال 2009 متوقف کردهاند. پس درحالیکه برداشته شدن تحریمها میتواند به روابط تجاری دو کشور کمک کند، تهران و دهلینو باید قبل از آنکه روابط انرژی خود را احیاء نمایند موانع موجود را مشخص کنند.
یکی از نقاط عطف در روابط تجاری بین دو کشور توسعه بندر چابهار است. در سال 2014، دولت هند تصمیم گرفت تا با سرمایهگزاری 85 میلیون دلاری پروژه بندر چابهار ایران را کلید زند. این میزان جدا از 100 میلیون دلار بودجهای است که دولت هند در سال 2013 برای این کار تصویب کرده بود. برای هند و ایران، چابهار میتواند در برابر بندر گوادر پاکستان و به عنوان دروازهای به سوی افغانستان و آسیای مرکزی عمل نماید.
با این حال، پیشرفتهای این پروژه کند بوده است زیرا علاوه بر تاخیرهای طرف ایرانی، تهران معتقد است که سرمایهگزاری و نقش هند در توسعه این بندر تا کنون کافی نبوده است. به علاوه، چین در سرمایهگزاری در این بندر از هند پیشی گرفته است. پکن پیش از این مبلغ 60 میلیون یورو برای توسعه این بندر پیشنهاد کرده بود. برداشته شدن تحریمها میتواند بازیگران بزرگتری را برای سرمایهگزاری به این بندر بیاورد.
تهران: نشست سران آمریکا و کشورهای حاشیه خلیج [فارس] نمایشی از «ایران هراسی» است
به گزارش پايگاه نشريه فايننشال تايمز: دولت ایران نشست این هفته سران آمریکا و کشورهای حاشیه خلیج فارس در کمپ دیوید را نادیده گرفت و آن را نمایشی از «ایران هراسی» توصیف کرد که نه در مذاکرات هستهای تأثیر خواهد داشت و نه توانایی کشورهای عربی برای تضعیف جمهوری اسلامی را بیشتر خواهد کرد.
علی اکبر ولایتی، مشاور سیاست خارجی رهبر معظم ایران، در مصاحبهای کم سابقه با خبرنگار فایننشال تایمز گفت، این نشست ادامه سنت دیرینه حمایت آمریکا از عربستان سعودی و شرکایش در منطقه خلیج فارس است، این در حالی است که دولت ریاض در حال حاضر خواستار حمایت باز هم بیشتر از سوی آمریکا است.
او در ادامه افزود، به هر حال نشست کمپ دیوید در هیچ موردی سازنده نخواهد بود، به ویژه آن که سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان سعودی نیز تصمیم گرفته در آن شرکت نکند.
آقای ولایتی از عربستان سعودی انتقاد کرد و این کشور را دارای «دولتی غیر دموکرات و قبیلهای» دانست که از افراطگرایان در سراسر خاورمیانه، از جمله دولت اسلامی در عراق و شام (داعش) حمایت میکند و بر سر غیرنظامیان یمن بمب فرو میریزد.
رئیس جمهور اوباما خواستار برگزاری نشست کمپ دیوید شد تا به متحدان نگران خلیج [فارس] خود دوباره اطمینان دهد که مذاکرات هستهای با ایران، که به سرعت به پایان مهلت تعیین شده خود در ماه ژوئن نزدیک میشود، نه به پذیرفتن سلطه دولت تهران در این منطقه منجر خواهد شد و نه اتحاد دیرینه آمریکا با کشورهای سنی نشین عرب را تضعیف خواهد کرد.
انتظار میرود سران و مسؤلان عرب که در این نشست حاضر خواهند شد، تضمینهای رسمیتر امنیتی و فروش تسلیحات پیشرفتهتر برای مقابله با آن چه آن را تعدی روزافزون ایران به کشورهای عربی میدانند، بررسی کنند. آنها از آن بیم دارند که پس از امضای توافقنامه هستهای، حذف تحریمهایی که بر ضد ایران اعمال میشود به دولت تهران جسارت بیشتری دهد تا از طریق دست نشاندگانش در عراق، سوریه، لبنان و یمن، قدرتنمایی کند.
این نشست در حالی برگزار می شود که تنشهای شدید میان ایران شیعه و عربستان سعودی سنی، به هراسهایی مبنی بر خشونت بیشتر میان شیعه و سنی در سراسر این منطقه دامن زده است. پس از آن که دولت ریاض بمباران هوایی شورشیان حوثی یمن– که از حمایت ایران برخوردارند- را به راه انداخت، لحن سران ایران به طرز چشمگیری خشن تر شده است.
آقای ولایتی که زمانی در گفتگو با کشورهای عربی مخاطب محبوب ایرانی محسوب میشد، در مصاحبه با خبرنگار نشریه فایننشال تایمز گفت که دولت ریاض نگرش سنتی خود را تغییر داده و در صدد مقابله برآمده است. در حالی که مسؤلان ایران خواستار مذاکره با دولت ریاض هستند و از این موضوع گله می کنند که سعودی ها سفرهایی که فرستاده های ایران پیشنهاد می کند را نمی پذیرند. آقای ولایتی گفت مذاکره با سعودی ها باید پس از تغییر سیاست ریاض انجام شود. او در ادامه افزود: «آن ها تلاش می کنند تا سلطه خود را عملی کنند.»
او هم چنین تأکید کرد که دولت ریاض نمی تواند یمن را حیاط خلوت خود بداند و گفت: «یمن یک کشور مستقل است که تمدن کهن آن بسیار قدیمی تر از عربستان سعودی است.»
انتظار می رود سران عرب در کمپ دیوید مصرانه از اوباما بخواهند تا سیاست قاطعانه تری درباره سوریه اتخاذ کند. آن ها در این کشور از شورشیانی حمایت می کنند که برای بیرون راندن رئیسجمهور بشار اسد که از حمایت ایران برخوردار است، مبارزه می کنند. آقای ولایتی در ادامه افزود: به هر حال حملات هوایی سعودی ها که در یمن با شکست مواجه شده است، نباید در سوریه تکرار شود. او هشدار داد: «ایران و سوریه روابط راهبردی داشتهاند که ادامه خواهد یافت. ما حمایت خود از سوریه و لبنان را قطع نخواهیم کرد. ایران، عراق، سوریه و لبنان همکاری بسیار نزدیکی با هم دارند.»
با وجود آن که در محافل رسمی ایران امید روزافزونی احساس میشود مبنی بر این که جزئیات نهایی توافقنامه هستهای تا مهلت تعیین شده ماه ژوئن حل و فصل خواهد شد، اما آقای ولایتی در این خصوص محتاطانه اظهار نظر کرد. او گفت: «ما فکر میکنیم این توافق بسیار ظریف و بسیار حساس است، بنابراین هر دو طرف باید دقت کنند و فکر نکنند که مذاکرات به پایان رسیده است. ما در میانه مذاکرات هستیم و نتایج آن به سیاست آمریکا بستگی دارد. گاهی اوقات آمریکاییها قولهایی میدهند، اما روز بعد حرفهای دیگری میزنند.»
آقای ولایتی در راستای سیاست رژیم ایران گفت: حتی اگر توافق هستهای حاصل شود، عادیسازی روابط با آمریکا احتمالاً در راستای موضع رسمی حکومت ایران قرار نخواهد داشت. او در ادامه افزود: «آمریکا به همان سیاستهای قدیمی خود ادامه خواهد داد.»
با تحویل هواپیما، تحریمها برضد ایران از میان میروند
پايگاه نشريه بلومبرگ در واكنش به ورود هواپيماهايي كه اخيرا به ناوگان هوايي ايران اضافه شدهاند مينويسد: با این که هنوز حدود دو ماه تا ضرب الاجل تعیین شده برای پایان مذاکرات هسته ای باقی نمانده، لغو تحریم های فلج کننده برضد ایران از هم اکنون آغاز شده است. ورود 9 فروند هواپیمای تجاری دست دوم به ایران برای شرکت هواپیمایی ماهان در پایان هفته گذشته، جدیدترین مدرک، دال بر اثبات این موضوع است.
با وجود آن که با امضای توافق موقت با ایران در پایان سال 2013 میلادی، منع دسترسی ایران به قطعات یدکی هواپیماها لغو شد، اما امریکا شرکت های غربی فروشنده این هواپیماها به ایران را تهدید کرد که در صورت فروش هواپیما به این کشور، تحریم خواهند شد. همچنین مقامات امریکایی گفته اند حتی اگر تحریم های هسته ای لغو شود، برای تنبیه ایران به علت حمایت این کشور از تروریسم و نقض حقوق بشر، سایر تحریم ها همچنان به قوت خود باقی خواهد ماند.
پیش از این، نام شرکت هواپیمایی ماهان، نه به علت حمایت از برنامه هسته ای ایران، بلکه به علت نقش آن در تدارک جنگ افزار و تجهیزات نظامی برای رژیم سوریه جهت سرکوب وحشیانه مردم این کشور در تظاهرات مردمی در فهرست سیاه ثبت شده بود. تحویل این هواپیماهای دست دوم زمانی صورت می گیرد که ایران تلاش می کند حتی پیش از امضای توافق نهایی به اقتصاد بین المللی بپیوندد. ماه گذشته، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه اعلام کردکه فروش سامانه های دفاع هواییِ پیچیده معروف به اِس 300 به ایران را از سر می گیرد. تاکنون،شرکت های نفتی غربی به منظور بازگشت به بازار سودآور نفت و گاز ایران با مقامات رسمی این کشور ملاقات هایی داشته اند.
روز یکشنبه، عباس آخوندی، وزیر راه و ترابری ایران، گفت: " از ماه فوریه سال جاری، ایران 15 فروند هواپیما تحویل گرفته است و در پایان هفته، نُه فروند دیگر وارد ایران خواهند شد. به گزارش رسانه های ایران، سایر هواپیماهای دست دومی که پیش از این به شرکت هواپیمایی ویرجین آتلانتیک تعلق داشت، اکنون به شرکت هواپیمایی ماهان واگذار شده اند. روز دوشنبه، روزنامه فایننشال تایمز گزارش داد که دولت¬های غربی به شرکت هواپیمایی النصر ظنین شده اند که برای خرید این هواپیماها جهت شرکت هواپیمایی ماهان دست داشته است.
پیش از این، امریکا، شرکت هواپیمایی خصوصی ماهان را که در تهران مستقر است، دقیقاً زیر نظر گرفته بود. در سال 2011 میلادی، خزانه داری امریکا به علت حمایت این شرکت از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیز برنامه موشک های بالستیکش،آن را تحریم کرده بود. در سال 2012 میلادی براساس گزارش مطبوعاتی که از سوی خزانه داری امریکا منتشر شد، آمده بود: " ایران از هواپیماهای شرکت ایران ایر و ماهان، جهت ارسال جنگ افزار و تجهیزات سرکوب ناآرامی ها و تظاهرات برای رژیم سوریه استفاده کرده است . " براساس این گزارش، این پروازها با هماهنگی حزب ا.... و با هدف تأمین مجدد تدارکات برای حکومت بشار اسد صورت گرفته بود تا بتواند از آن تجهیزات برای حمله بر ضد شهروندان و مخالفانش در تظاهرات استفاده کند.
در سال 2008 میلادی، بر اساس افشاگری های سایت ویکی لیکس، وزارت خارجه امریکا تلاش کرد از پرواز سه هواپیمای شرکت ماهان که در کره جنوبی از آن ها نگهداری می شدند، ممانعت کند.
سرانجام، امریکا توانست دستور بازگشت این هواپیماها را به پایگاه های امریکایی، یعنی محل ساخت آن ها، صادر کند. امریکا از یک شرکت انگلیسی بابت فروش این هواپیماها به شرکت ماهان 15 میلیون دلار جریمه گرفت.
روز دوشنبه، سخنگوی خزانه داری امریکا از اظهار نظر درباره تحویل این هواپیماها به ایران خودداری کرد. با این حال، بعضی از تحلیل گران گفتند این داد و ستد نشان دهنده چگونگی لغو تحریم ها پیش از ضرب الاجل 30 ژوئن برای توافق هسته ای با ایران است .
امانوئل اتولنگی، عضو برجسته مرکز تحقیقاتی بنیاد دفاع از دمکراسی، در واشنگتن که از تحریم های شدید برضد ایران حمایت کرده است، گفت :" قضیه شرکت هواپیمایی ماهان نشان می دهد که تحریم های امریکا دیگر مانعی برسر معاملات شرکت های غربی با ایران نیست ؛ حتی با شرکت هایی همچون شرکت هواپیمایی ماهان که خزانه داری امریکا آن را به علت حمایت از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تحریم کرده بود. "
اتولنگی گفت: "به منظور حفظ اعتبار رژیم تحریم های برضد ایران، دولت امریکا باید برای مجازات این شرکت ها، به جرم نقض آشکار تحریم های امریکا، به سرعت اقدام کند." وی افزود: "در غیر این صورت، این موضوع که تحریم عمدتاً همچنان به قوت خود باقی است و در آینده همواره می تواند به حالت اول برگردد، کاملاً اعتبار خود را از دست می دهد."
اوی جوریش، یکی از مقامات پیشین وزارت خزانه داری امریکا که در زمینه فعالیت های غیرقانونی ایران کار میکرد گفت: "خرید این هواپیماها «نقض صریح» توافق موقت میان ایران، امریکا و پنچ قدرت بزرگ دیگر است که در پایان سال 2013 میلادی به امضاء رسید." اوی جوریش، که اکنون عضو برجسته شورای سیاست خارجی امریکا است افزود: "چنین اقداماتی باعث می شود که امریکا در مذاکره و ارائه دلایل مجاب کننده مبنی بر این که اگر توافق خوبی صورت نگیرد، اقتصاد ایران همچنان لطمه می بیند، تضعیف شود."
با وجود دستیابی به توافق اصولی در ماه گذشته، همچنان مسایل بسیاری برای مذاکره باقی مانده است. رهبر معظم ایران تأکید کرده است باید همزمان با امضای توافق، همه تحریم های برضد ایران لغو شوند و سران نظامی ایران اعلام کرده اند که هیچیک از بازرسان بین المللی اجازه دسترسی به سایت های نظامی را نخواهند داشت. رئیس جمهور اوباما و سایر رهبران غربی امیدوارند فشار تحریم های موجود بر ایران ممکن است اهرم فشاری را در اختیار امریکا قرار دهد تا بتواند از آن در زمینه مسائل باقی مانده برضد ایران استفاده کند .اما ازقرار، کارایی این اهرم فشار در حال کاهش است.