به گزارش مشرق، پرونده جاسوسی ایالات متحده آمریکا از کشورهای اروپایی و جاسوسی دولتهای اروپایی از یکدیگر ، موضوعاتی هستند که طی روزهای اخیر ابعاد تازه ای از آنها فاش شده است. برخی اسناد تازه نشان می دهد که ایالات متحده آمریکا در عین جاسوسی از شهروندان کشورهای مختلف اروپایی، دستگاههای امنیتی آلمان را نیز وادار به جاسوسی از فرانسوی ها کرده است. مقامات امنیتی آلمان نیز با چراغ سبز آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان و اعضای حزب افراطی دموکرات مسیحی این اقدام را صورت داده اند. در چنین شرایطی مرکل به یک متهم امنیتی در نزد افکار عمومی آلمان و دنیا تبدیل شده است. وی اطلاعات شهروندان خود را در اختیار دستگاههای امنیتی آمریکا قرار داده و از سوی دیگر، حاضر شده است تا با واشنگتن در خصوص جاسوسی از کاخ الیزه ( در دوران حضور سارکوزی در قدرت) همراهی کند. این جاسوسی درست در زمانی صورت گرفته است که سارکوزی و مرکل حکم دو شریک بلافصل را در اتحادیه اروپا داشته اند! اگر چه ممکن است صدر اعظم آلمان ادعا کند که وی به طور مستقیم در این پروسه نقشی نداشته است، اما رئیس دفتر مرکل و شخص وی از جاسوسی های مشترک سازمانهای جاسوسی آمریکا و آلمان از فرانسوی ها اطلاع داشته اند.

حیرت شهروندان اروپایی از جاسوسی های مشترک  آمریکا و آلمان

هم اکنون شهروندان فرانسوی و آلمانی از یک سو نسبت به اطلاعاتی که در خصوص جاسوسی های مشترک آمریکا و آلمان درج شده سردرگم هستند  و از سوی دیگر، در انتظار تکمیل این اطلاعات تا ترسیم تصویری مشخص از جاسوسی های دستگاههای امنیتی آمریکا و اروپا از حریم شخصی خود هستند.

این افشاگری های سلسله وار خشم شهروندان آلمانی و فرانسوی را برانگیخته و البته به مانند همیشه با سکوت مقامات آمریکایی مواجه شده است! چندی پیش افشا شد که  مقامات سازمان اطلاعات فدرال آلمان، برخی اطلاعات ضروری مانند آدرس ایمیلهای الکترونیکی و شماره تلفنهای افراد خاص  را جهت تسهیل روند جاسوسی های مشترک دوجانبه در اختیار مقامات آمریکایی قرار داده اند. این افشاگری درست در شرایطی صورت گرفت که چندی قبل از آن ، اخبار مربوط به شنود تلفن همراه مرکل توسط مقامات آمریکایی منجر به خشم شهروندان آلمانی شده بود. با این حال بر خلاف پیش بینی شهروندان آلمانی، مرکل واکنشی چندان در این خصوص نشان نداد. از همان لحظه " سکوت معنادار مرکل" در مقابل افشای جاسوسی آمریکا از مکالمات تلفنی وی به یک معمای امنیتی در غرب تبدیل شد. به راستی چرا صدر اعظم آلمان نمی خواست این پرونده مهم مفتوح گردیده و علیه دستگاههای امنیتی ایالات متحده اقامه دعوی شود؟

افشاگری هایی که از سوی ادوارد اسنودن صورت گرفته است، نشان از نزدیکی دستگاههای امنیتی آمریکا و آلمان با یکدیگر دارد. بر این اساس، بسیاری از اطلاعات شهروندان آلمانی از سوی دستگاههای امنیت این کشور در اختیار مقامات آمریکایی قرار گرفته است. با این حال آخرین سلسله از افشاگری های صورت گرفته در خصوص جاسوسی مشترک آلمان و آمریکا از کاخ الیزه پرده از رازی به مراتب بزرگ تر در ماورای مناسبات جاسوسی و امنیتی برلین و واشنگتن بر می دارد.

مرکل یک متهم است

این روزها آنگلا مرکل که در جریان شنود تلفن همراه خود توسط آمریکا سعی داشت در کسوت یک قربانی امنیتی ظاهر شود، به یک متهم تمام عیار تبدیل شده است. صدر اعظم آلمان پس از افشاگری های اخیر سکوت کرده و در عمل قصد ندارد در خصوص اقدامات پشت پرده وقیحانه خود و حزب متبوعش یعنی حزب دموکرات مسیحی توضیحی ارائه دهد. در آن سو، دو حزب سوسیال دموکرات و حزب سبز آلمان مرکل را جهت پاسخ دهی در این خصوص تحت فشار قرار داده اند.

نکته قابل تامل اینکه اتحادیه احزاب مسیحی و دموکرات  ( دموکرات مسیحی،سوسیال مسیحی و دموکراتهای آزاد ) ، احزاب مخالف مرکل را بابت سرزنش صدر اعظم آلمان در این پرونده حساس مورد عتاب قرار داده اند! هم حزبی های مرکل معتقدند که اساسا جای طرح این مباحث ، آن هم به صورت گسترده در میان افکار عمومی صحیح نیست! مرکل بار دیگر در معاملات پشت پرده جاسوسی و امنیتی با آمریکا باخت! این بار شدت و بازه این شکست به مرابت نسبت به دفعات قبلی بیشتر است.  تا قبل از افشاگری های اخیر نشریات اروپایی در خصوص جاسوسی های مشترک آلمان و آمریکا از کاخ الیزه،  مقامات آمریکایی بارها به مرکل هشدار داده  بودند که با موضع گیری در خصوص برخی کارشکنی های امنیتی آمریکا( مانند استراق سمع مکالمات تلفنی مرکل) زمینه اثبات همکاری های مشترک امنیتی برلین و واشنگتن و جاسوسی های مشترک این دو از فرانسه و دیگر کشورهای اروپایی را فراهم نیاورد! البته مرکل نیز مو به مو به درخواست مقامات آمریکایی عمل کرد اما جاسوسی مشترک برلین و واشنگتن در پاریس مسئله ای نبود که بتوان آن را کتمان نگاه داشت، خصوصا اینکه برخی رسانه های آلمانی به شدت پیگیر این پرونده هستند.

فرانسه  ،بازنده بزرگ معاملات امنیتی با آمریکا

تحلیلگران معتقدند که کاخ الیزه قربانی بازی مشترک امنیتی آلمان و آمریکا شده است. فرانسوی ها در دوران ریاست جمهوری نیکلا سارکوزی یعنی از سالهای 2007 تا 2012 میلادی به یکی از اصلی ترین متحدان امنیتی آمریکا در اروپا تبدیل شدند، اما آنها متوجه نشدند که واشنگتن در عین امضای قراردادهای امنیتی کلان و بلند مدت با پاریس و آن هم به صورت همزمان مشغول جاسوسی از کاخ الیزه و نهادهای دولتی فرانسه است!

فرانسوی ها در این معادله، هم " قربانی" و هم " متهم" هستند. این دوگانگی معمای جاسوسی های آمریکا در اروپا را بیش از پیش پیچیده ساخته است.  ریچارد واکر تحلیلگر مسائل امنیتی وبین الملل نشریه آمریکن فری پرس حدود دو سال قبل در مقاله ای نوشت :

"به نظر سازمان اطلاعات فرانسه روابط مرموزی بین کارکنان ارشد دوره سارکوزی رئیس جمهور پیشین فرانسه با سیا و موساد وجود دارد. این موضوع خود را در خرابکاری های مشترک سایبری در فرانسه نشان داده اند. برخی مقامات فرانسوی مدعی شده اند که سیا به تنهایی مسئول خرابکاری های سایبری می باشد و تا حدودی موساد در تولید ویروس های مخرب سایبری دست داشته است. در واقع مقامات فرانسه سعی دارند این اقدام را همکاری بین موساد و سیا بنامند و کشور خود را از مسئولیت دست داشتن در تولید ویروس های مخرب سایبری، برهانند."

با این حال، ریچارد واکر متوجه رابطه ای فراتر از آنچه مقامات سازمان اطلاعات فرانسه افشا کرده اند نشد! واقعیت امر این است که دستگاههای اطلاعاتی فرانسه خود نیز در بسیاری از جاسوسی های آمریکا از شهروندان کشورشان دخیل بوده اند.

در اواخر سال 2013 میلادی روزنامه فرانسوی «لوموند» گزارش تکان دهنده ای را  با استناد به افشاگری‌های «ادوارد اسنودن» مامور پیشین سازمان جاسوسی آمریکا منتشر کرد. گزارشی که انتشار آن موجی از حیرت و خشم را در میان شهروندان فرانسوی برانگیخت. بر اساس افشاگری های ادوارد اسنودن،  آژانس امنیت آمریکا از 70/3 میلیون تماس تلفنی در فاصله 10 دسامبر 2011  تا 8 ژانویه 2013 جاسوسی کرده است. این اقدام با برنامه‌ای به نام «US-985D» صورت گرفته و در قالب آن از پیام‌های متنی نیز جاسوسی شده است.لوموند پیش از این نیز از جاسوسی گسترده آمریکایی‌ها از شبکه اینترنت در فرانسه خبر داده بود. که از جمله اهداف جاسوسی ایالات متحده آمریکا  می‌توان به شبکه‌های اجتماعی فیس‌بوک، توییتر و اطلاعات بانکی اشاره کرد.

دستگاههای امنیتی و دولت فرانسه در نهایت پاسخی نسبت به دغدغه شهروندان خشمگین کشورشان در خصوص افشاگری های ادوارد اسنودن ندادند. با این حال شرایط هم اکنون به گونه ایست که مقامات فرانسوی نیز به مانند مقامات آلمانی باید پاسخگوی همکاری های مشترک جاسوسی و امنیتی خود با مقامات آمریکایی باشند.

نتیجه گیری

دو کشور آلمان و فرانسه، نتیجه معاملات پشت پرده امنیتی و جاسوسی خود با ایالات متحده آمریکا را به بدترین نحو ممکن دریافت کرده اند. هم اکنون شهروندان آلمانی و فرانسوی و حتی شهروندان سایر کشورهای اروپایی دیگر کمترین اعتمادی نسبت به مقامات امنیتی و دولتی خود نداشته و آنها را با ادله ای محکم در خصوص فروش اطلاعات شخصی شهروندانشان به سازمانهای جاسوسی آمریکا متهم می کنند.نکته جالب تر اینکه واشنگتن، دستمزد بازی وقیحانه دستگاههای امنیتی کشورهای آلمان و فرانسه در زمین خود را با جاسوسی مشترک از این دو کشور و تحریک دستگاههای امنیتی این دو علیه یکدیگر داده است! این خود نشان دهنده اوج وقاحت مقامات آمریکایی در مواجهه با نزدیک ترین شرکای بین المللی خود می باشد! در اینجاست که ییش از پیش متوجه آسیبها و آفات " اعتماد به آمریکا" خواهیم شد. به راستی زمانی که واشنگتن حتی به نزدیک ترین شرکای سیاسی و امنیتی خود در نظام بین الملل رحم نمی کند، اعتماد به آن چه توجیه و معنایی خواهد داشت ؟

فخرالدین اسدی

منبع: بصیرت