گروه سیاسی مشرق - رسانههای مکتوب همواره نقش عمدهای در هدایت افکار عمومی و جریانسازی رسانهای به عهده دارند که در این بین جایگاه روزنامهها، جایگاه ویژهای است. به همین منظور گروه سیاسی مشرق به تحلیل و بررسی محتوای روزنامههای متعلق به جریان اصلاحطلب میپردازد.
جدال در بهارستان میان ظریف و منتقدان اصلیترین محور روزنامههای اصلاحطلب بود؛ روزنامههای اصلاح طلب تمرکز تحلیلی خود را بر سخنان کوچکزاده قرار داده بودند و اظهارات عراقچی پیرامون پذیرش پروتکل الحاقی و بازرسی مراکز نظامی طفره رفتند.
از سوی دیگر «ذم» و «مدح» هاشمی روایت متناقض روزنامههای اصلاحطلب در ادوار تاریخ شده است؛ زنجیرهایها که از دوم خرداد 1376 نوک تیز پیکان انتقادات خود را به سوی هاشمی رفسنجانی نشانه گرفته بودند و او را به القاب سیاسی مانند عالیجانب سرخپوش منتسب میکردند و در روندی متناقض در خرداد ماه 1394 به گفتوگو با او و خانوادهاش میپردازند و در روند مدیحهسرایی اظهارات وی را سند تاریخی میدانند.
ارگان رسمی حزب مردمسالاری دوشنبه را با تیترهای «اجماع ارکان نظام در حوزه منافع ملی» و «ما باید خرمشهرهای جدید را آزاد کنیم» روانه پیشخوان مطبوعات کشور شده است.
· اصلاحات به معنی بازگشت به قانون!!
هادی خامنهای دبیرکل مجمع نیروهای خط امام (ره) به تبیین مفهوم اصلاحات پرداخته است؛ هادی خامنهای با فراموشی رفتار اصلاحطلبان در فتنه 88 و عدم تمکین نامزدهای مورد تأیید آنان از قانون و رأی مردم اظهار داشت«دبیرکل مجمع نیروهای خط امام (ره) تصریح کرد: نقش مردم در حکومت ضروری است و رهبری نیز گفتند که باید رأی مردم را به عنوان امانت تلقی کنیم. منظور آن است که رأی مردم که همان خواسته مردم است حتی قبل از آن که به صورت برگه رأی درآید، مورد احترام قرار دهد. مسئولان موظفاند رأی و خواسته مردم را محترم بشمارند و اگر بدانند که رأی اکثریت مردم کجا است با رد صلاحیت و بهانههای گوناگون، مانع از حضور آن نشوند. خامنهای با اشاره به لزوم تقویت گروهها و احزاب تصریح کرد: باید به مردم آگاهی لازم در تمام زمینهها، چه در زمینه حقوق شخصی و یا حتی حقوق بینالمللی داده شود.
هدف از فعالیت گروهها و احزاب این است که مردم از اقشار مختلف را وارد صحنه کرد و در جهت آگاهی قرار داد. تمام گروهها و احزاب و سازمانها باید تقویت شوند، اختلاف نامها وجود دارد اما تمام آنها هدفشان یکی است. وی با بیان اینکه اصلاحات به معنی بازگشت به دوران طلایی انقلاب اسلامی است، عنوان کرد: یکی از الزامات اصلاحات بازگشت به قانون است که به معنای بازگشت به قانون اسلام و انقلاب اسلامی است. اصلاحات برای آزادی کشور و آبادانی آن و پیشبرد انقلاب دلسوزی میکند. حجتالاسلام والمسلمین خامنهای گفت: نباید حیثیت انقلاب را قربانی افراد کنیم. مجلس که در رأس امور است منظور رأی مردم و مجلسی که براساس یک انتخاب طبیعی به وجود آمده و بیانگر اندیشه و فکر واقعی مردم باشد. اگر بتوانیم چنین انتخاباتی برگزار کنیم، آن انتخابات اسلامی است. وی عنوان کرد: تمام اندیشهها برای ما محترم است. خواستههای ما این است که تمام جریانهای فکری حرف خود را بیان و در کنار هم گفتوگو کنند.»
روزنامه ابتکار دوشنبه را به تیترهای «هیچ جنگی به ایران نمیرسد» و «فریاد «آقای مشاجره» بر سر «آقای مذاکره»» اختصاص داد.
· سودای جنگ با ایران
روزنامه ابتکار در صفحه سیاسی خود به بررسی تحرکات منطقه و تلاش برای ایجاد جنگهای نیابتی در مرزهای ایران پرداخته است و آن را خیال خام دشمنان جمهوری اسلامی دانست. در همین راستا گروه ایران و جهان روزنامه ابتکار در گزارش خود نوشت «محسن رضایی با اشاره به برخی خبرها مبنی بر آماده باش بودن نیروهای مسلح ایران در این باره گفته است نیروهای مسلح ما آماده باش نیستند بلکه در آمادگی قرار دارند و بین آماده باش و آمادگی فرق است البته احتمال قوی میدهیم که حتی به نزدیک مرزهای ما نرسند اما باید آمادگی داشته باشیم چون ممکن است جنگ نیابتی را علیه ما آزمایش کنند. وی تاکید کرد: واقعاً در پی جنگ نیستیم و همه تلاش خود را با دیپلماسی و آمادگی به منظور جلوگیری از آن بکار میگیریم اما در صورت وقوع آن دیگر پایانش دست ایران است نه آنها. بنا بر این ما تعیین میکنیم که کی و کجا جنگ به پایان رسد و این مهم را در دوران دفاع مقدس اثبات کردیم و متجاوزان را به پشت مرزهای بین المللی بیرون راندیم و صدام را نیز محکوم کردیم.
همچنین رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در مراسم سالگرد آزاد سازی خرمشهر اعلام کرده است که البته فرماندهان و پاسداران و ارتش و بسیج ما هوشیارند و دولت خدمتگزار نیز با راههای دیپلماتیک دارد تلاش میکند که آتشها را خاموش کند و آتش جدیدی به وجود نیاید و ناامنی جدیدی شکل نگیرد. وی با اشاره به مسائل یمن گفت: آمریکا و اسرائیل پشت این قضیه هستند و اگر یک لحظه دست از حمایت عربستان بردارند، هواپیماهای عربستان نمیتوانند به یمن حمله کنند. پس در این قضیه حمایتی هست و فشاری هست و آنها یک جنگ نیابتی به راه انداختهاند. این اتفاق دارد میافتد و میتوان فهمید که اینها دستبردار نیستند و ما باید آماده باشیم. دریابان شمخانی با اشاره به فتنه طراحی شده از سوی نظام سلطه و ایادی منطقهیی آن در خصوص ایجاد اختلافات قومی و مذهبی و با سوء استفاده از عناصر خودفروخته؛ هدف آنها را مقابله با آبادانی در منطقه و درگیر کردن ظرفیتهای داخلی کشور و جلوگیری از همافزایی و پیشرفت ملت ایران عنوان کرد. او گفت: جمهوری اسلامی ایران فریب نقشه غرب در بازی رقابت منطقهیی را نخواهد خورد کما این که در قضیه داعش نیز فریب داعشسازان را نخوردیم و در نهایت ائتلاف ادعایی آنها با مشاهده تضادهای درونی و روشن شدن نیتهای واقعی تجزیهطلبانه و جنگافروزانه رسوا شد.»
روزنامه اصلاحطلب اعتماد نیمتای بالای صفحه اول خود را به تیترهای «غیرعلنی در پارلمان، علنی در اینستاگرام» و «بنزین آزاد شد» اختصاص داده است.
· حاشیههای حضور ظریف
روزنامه اعتماد در شماره گذشته خود روز پرحاشیه و سخت را برای محمد جواد ظریف در بهارستان پیشبینی کرده بود؛ حاشیه حضور وزیر امور خارجه با جدال کلامی با کوچکزاده همراه شد. روزنامه اعتماد در همین راستا به روایت جزییات آن پرداخت «انگار ساز مجلسیها کوک نمیشود، هرچقدر هم که کوک شود دلواپسانی هستند که نت خودشان را بنوازند و نشود آن چیزی که انتظارش میرود. دیروز صبح پشت آن «درهای بسته» مجلس دیگر خبر بحثبرانگیز چندانی نبود. «غیرعلنی» های مجلس با مردان هستهای دیگر مثل قبل «حاشیه» ندارند. حاشیهای هم اگر باشد خیلی دندانگیر نیست؛ مثل جلسه دیروز ظریف و عراقچی در مجلس؛ جلسهای که همه میگویند «دوستانه» بوده است، هم منتقدان دولت و هم موافقان مذاکرات. این روندی است که چند ماهی شروع شده است، جلسه به جلسه حاشیهها کمتر میشوند.
وضعیتی که قابل مقایسه با روزهای بعد از توافق ژنو نیست. دلیلش شاید آن چیزی باشد که معاون پارلمانی وزارت خارجه بعد از جلسه دیروز به خبرگزاری ایسنا گفت: «فضای جلسه بر پایه دوستی، همدلی و هماهنگی بود؛ خصوصاً نشست امروز (دیروز) نشان داد که تمام ارکان نظام و مسوولان در حوزه منافع ملی به یک اجماع ملی رسیدهاند.» همین که نشست «غیرعلنی» دو ساعته دیروز مجلس تنها به اندازه چند دقیقه کوتاه پایانی آن حاشیه داشت، یعنی اینکه حالا حرف مردان هستهای خریدار بیشتری در بهارستان پیدا کرده است. نه مثل سابق کسی نطق وزیر خارجه و معاون او را قطع کرده و نه بعد از جلسه خبری از «گلایه» های معمول در کار بود؛ موضوعی که سخنگوی هیات رییسه مجلس هم آن را تأیید کرده و درباره فضای صحن «غیرعلنی» گفته که «در جلسه امروز (دیروز) جو خوب و صمیمی برقرار بود و هیچ نوع درگیری لفظی وجود نداشت.» در همین حال کاظم جلالی، رییس فراکسیون رهروان هم در توصیف این جلسه تاکید کرده است: «سخنان ظریف قاطع و در عین حال قانعکننده بود.» اما چیزی که بیش از همه این اظهارنظرها میتواند فضای جلسه دیروز را مشخص کند، صحبتهای منتقدان سرسخت مذاکرات درباره آن است.»
روزنامه اصلاحطلب شرق صفحه اول خود را به تیترهای «ظریف خائن خطاب شد» و «یک گروگان، یک محموله جنگی» اختصاص داد.
· روایت هاشمی از مشابهت مکفارلین و مذاکرات هستهای/ خاطره جدید هاشمی از امام خمینی (ره)
راوی هاشمی رفسنجانی؛ نفر اول در روایت پر ابهام مک فارلین. او بازهم نسبت به پذیرش مسئولیت خود محافظهکارانه پاسخ سؤالات را میدهد و جدیدترین خاطره خود را از امام خمینی (ره) نسبت به رخداد مکفارلین این چنین نقل میکند «امام هم گفتند: اقدام کنید تا هرچه نیاز جنگ است، بگیرید و ما مخالفتی نداریم. جنگ ما در رأس امور است.» و سپس از واکنش حسن روحانی به سلاحهای اسرائیلی اظهار داشت «آنها نگفته بودند هیأت به ریاست مکفارلین که موقعیت ممتازی داشت، میآید. ما فکر کردیم یک هیأت تجاری است. آنها آمدند و به همراه خود کانتینری پر از سلاحهایی را که میخواستیم، آوردند. یکبار موشکهایی آوردند که آقای روحانی به فرودگاه رفت و دید، چون آقای روحانی معاون من در قرارگاه بود. ایشان رفت دید و گفت اینها مارک اسرائیلی دارد. در همانجا آنها را نگاه داشتیم که هواپیمایی آمد و آنها را برد و عوضش را آورد، یعنی تا این حد حساس بودیم که پای اسرائیلیها در میان نباشد.»
هاشمی رفسنجانی در پاسخ به این سؤال که به اعتقاد شما آن ماجرا تا چه اندازه به وضعیت امروز مذاکرات هستهای ما شبیه است و شباهت و نقش تندروهای داخلی امروز را در ماجرای هستهای با تندروهایی که آن روز ماجرا را فاش کردند، در چه میبینید؛ اظهار داشت «ماهیت این دو موضوع کاملاً متفاوت است. نمیتوان دو موضوع متفاوت را با یک نگاه تفسیر کرد. در آن موضوع بسیاری از کسانی که میتوانستند در مخالفت تندروی کنند، در جریان نبودند و در موضوع هستهای تمام مسائل از چندسال پیش به صورت شفاف در جامعه گفته میشود. این نوع افراطگریها در یک چیز و آن هم نتیجه، مشترکاند که به ضرر منافع ملی تمام میشود.»
روزنامه آرمان امروز صفحه اول خود را به تیترهای «فریاد کوچکزاده بر سر ظریف» و «بنزین 1000 تومان شد» اختصاص داد.
· احمدینژاد به دیدار سیدحسنخمینی رفت
روزنامه آرمانامروز خبر از دیدار احمدینژاد مردی که طبق نظر آنان اصلیترین عامل آسیب به کشور در 8 سال حضورش در پاستور است با روحانی جوانی که از سوی پدر معنوی کارگزاران سازندگی «علامه» لقب گرفته است.
گروه سیاسی روزنامه آرمانامروز دو استراتژی برای بازگشت به قدرت احمدینژاد پیشبینی کرده است که مهمترین آن دیدار با چهره سیاسی از جناحهای مختلف است در همین راستا گروه سیاسی روزنامه آرمانامروز نوشت «دومین استراتژی معطوف به کنش شخصی که احمدینژاد آن را پی میگیرد، دیدار با چهرههای سیاسی شناخته شده و مورد وثوق افکار عمومی است. او طی این دیدارها ضمن آنکه از بعد تبلیغاتی این دیدارها استفاده کرده و خود را در سطح گسترده رسانهای یکبار دیگر طرح و عرضه میکند با دیدار با این چهرههای سیاسی معتدل و مورد وثوق نحلههای مختلف سیاسی، سعی در جلب تودههای غیرحامی خود و بازسازی چهره سیاسیاش را نزد افکار عمومی دارد. برای انجام این دیدارها نیز نیاز به مقدمه چینیهای خاص و یا صرف انرژی فراوان نیست. احمدینژاد که چندی پیش برای تشکر از آیتا... هاشمیشاهرودی به مناسبت حضور در مراسم ختم والدهاش به منزل وی رفته بود، روز گذشته نیز برای دیدار با آیتا... سیدحسن خمینی و تشکر از حضور یادگار امام در منزل احمدینژاد برای تسلیت فوت والدهاش به جماران رفت. خبر این بازدید و قدردانی همانگونه که انتظار میرفت انعکاس گسترده رسانهای داشت و البته یک اقدام پسندیده و طبیعی هم بود که شائبههای سیاسی ندارد اما همین بازدیدهای حسابشده با زمانبندی مناسب در یک فرآیند کلی فواید و نتایج مختص به خود را دارد.»
روزنامه دولتی ایران، صفحه اول خود را به تیترهای «حماسه سوم خرداد را تداوم میبخشیم» و «انزوای پایداریها در روز هستهای مجلس» اختصاص داد.
· حداد جواب نداد، فهرست مشترک نیامد
رایزنیها همچنان ادامه دارد، رقابت بر سرجانشینی باهنر است. فراکسیون اصولگرایان خبر از فهرست مشترک میدهد، فهرستی که اقبال رهروان ولایت را همراه خود دارد اما روزنامه ایران از عدم ارائه فهرست مشترک و اختلاف در میان دو فراکسیونها میدهد و در همین راستا نوشت «بنا بر اطلاعات خبرنگار «ایران»، این رایزنیها از چند روز پیش آغاز شده است. هیأت رئیسه فراکسیون برای ورود منسجم و هماهنگ در انتخابات هیأت رئیسه در دو سه روز گذشته چند جلسه 40 - 30 نفری برگزار کرده و مطالبات، انتقادات و اظهار نظرهای اعضا را جویا شده است. به نظر میرسد براساس همین نظرخواهیها و با وجود برخی انتقادات نسبت به عملکرد محمدرضا باهنر، صلاح در آن دیده شده که باهنر از طرف فراکسیون رهروان کاندیدا شود. چنان که کاظم جلالی که از وی به عنوان جدیترین رقیب باهنر در فراکسیون یاد میشود، دیروز در جمع خبرنگاران پارلمانی گفت: برخی دوستان به من لطف داشته و دارند ولی من کاندیدا نمیشوم و در مرکز پژوهشهای مجلس کارم را دنبال میکنم. وی درباره باهنر هم گفت: باهنر فرد تشکیلاتی است و اینکه کاندیدا شود یا نشود با خودشان است ولی اگر کاندیدا شود و اگر رقیبی داشته باشد با رقیبش در فراکسیون رقابت میکند. جلالی افزود: نقدهایی نسبت به باهنر در فراکسیون وجود دارد که به وی انتقال داده شد و حتی در جلسه صبح روز یکشنبه نیز باهنر نقدها را پذیرفت و بیان کرد که باید آنان را برطرف کند. جلالی خبرداد که جلسه مجمع عمومی فراکسیون اصولگرایان به ساعت 6 عصر امروز (دوشنبه) موکول شد تا در این نشست، فهرست 12 نفره پیشنهادی این فراکسیون برای انتخابات هیأت رئیسه مشخص و ارائه شود.
در همین چارچوب گفته میشود علاوه بر اعضای فعلی فراکسیون رهروان در ترکیب هیأت رئیسه مجلس (محمدحسین فرهنگی، حسین سبحانینیا، علیرضا منادی، سید شریف حسینی، محمد آشوری و بهروز نعمتی) چهرههایی همچون جواد جهانگیرزاده، جواد هروی، اسماعیل جلیلی، هادی حسینی و مجید جلیلی سرقلعه هم برای ورود به این رقابت در سطح منشیها و کارپردازها رایزنی میکنند. در فراکسیون اصولگرایان هم نمایندگانی همچون الیاس نادران، اسماعیل کوثری، روحالله حسینیان و مسعود میرکاظمی خود را برای رقابت در صحن آماده میکنند. با این حال با توجه به اعلام آمادگی الیاس نادران از فراکسیون اصولگرایان برای نامزد شدن به نظر میرسد رقابتی حساس بین او و باهنر بر سر نایب رئیسی دوم صورت گیرد.»