به گزارش مشرق، «محمدرضا احمدی» حافظ ممتاز قرآن کریم در سال 1366 در خانواده‌ای روحانی در قم به دنیا آمد.
وی به دلیل فضای مذهبی حاکم بر خانواده از همان دوران کودکی با قرآن و آیات الهی آشنا شد. به خاطر علاقه فراوان به فهم آیات الهی پیش از ورود به مدرسه در جلسات قرآنی شرکت می‌کرد. پس از ورود به مدرسه از طرف مؤسسه مهد القرآن جمعه هر هفته در کلاس‌های حفظ قرآن کریم حضور می‌یافت تا جایی که در 10 سالگی توانست 5 جزء از قرآن کریم را حفظ کند.
پس از آن به کلاس حفظ قرآن رفت و در مدت یک سال موفق به حفظ آیات الهی شد.
آقای احمدی شما در خانواده‌ای مذهبی متولد شدید، چقدر فضای حاکم بر خانواده برای تشویق شما به فعالیت‌های قرآنی مؤثر بود؟
من از کودکی با قرآن آشنا شدم به طوری که در کنار بازی‌های کودکی، قرآن هم می‌خواندم و به نوای دلنشین کلام خدا گوش می‌دادم. بزرگ شدن در خانواده مذهبی و الگو گرفتن از خانواده نقش مهمی در تشویقم به فعالیت‌های قرآنی داشت تا جایی که باید بگویم اگر همراهی و تشویق‌های خانواده‌ام نبود به موفقیتی دست نمی‌یافتم.
البته در کنار خانواده تلاش‌ها و علاقه‌مندی خودم نیز اثرگذاری زیادی بر حفظ قرآن کریم داشت.
خانواده چگونه شما را تشویق به حفظ قرآن می‌کرد؟
توجه به قرآن و مفاهیم الهی در زندگی ما جاری بود و خانواده با رفتارهای خود به ما درس زندگی می‌دادند.
کمتر از یک سال موفق به حفظ کل قرآن شدم
از چند سالگی حفظ قرآن را به صورت تخصصی آغاز کردید؟
سال 1377 کلاس پنجم بودم که در جامعة القرآن ثبت‌نام کردم و در کمتر از یک سال موفق به حفظ کل قرآن کریم شدم. پس از آن نیز در بسیاری از مسابقات و برنامه‌های قرآنی شرکت می‌کردم اما حدود 4 سال پیش با وجود اینکه همواره در فضای قرآنی بودم، دیگر وقتی برای حضور جدی در مسابقات نداشتم و اولویت با یادگیری درس‌هایم بود تا شرکت در مسابقات.
برای شرکت در جامعة القرآن مدرسه را رها کردید؟
بله؛ برای اینکه حفظ قرآن را تکمیل کنم یک سال مدرسه را ترک کردم البته خرداد همان سال به صورت غیرحضوری در امتحانات شرکت کردم و موفق به قبولی در تمامی درس‌هایم شدم؛ یعنی من در حین حفظ قرآن، درس‌هایم را هم می‌خواندم.
لزوم برنامه‌ریزی برای حفظ کل قرآن
برخی به بهانه ضربه خوردن به درس‌هایشان حتی در جلسات قرآن هم شرکت نمی‌کنند؛ شما چگونه زمان خود را برای تحصیل و حفظ قرآن مدیریت کردید؟
من به دلیل علاقه زیادی که به تحصیل و حفظ قرآن داشتم با برنامه‌ریزی توانستم هم کل آیات الهی را حفظ کنم هم اینکه درس‌های مدرسه را بخوانم. البته کمی سخت بود اما وقتی وارد عرصه حفظ قرآن کریم شدم نه تنها حافظه‌ام قوی‌تر شد بلکه پیشرفت خوبی در تمامی عرصه‌ها هم داشتم که این‌ها همه به خاطر عنایت خداوند متعال بود.
هدف شما از حفظ کل قرآن کریم چه بود؟
در آن زمان فضا و شرایط برای حفظ کل قرآن کریم مهیا بود به همین خاطر من هم که علاقه زیادی به حفظ قرآن کریم داشتم وارد این عرصه شدم؛ البته در آن دورانی که من قرآن را حفظ کردم امکانات تا این حد رشد نکرده بود و من هم هدف خاصی جز حفظ قرآن را نداشتم. بزرگ‌تر که شدم محفوظاتم را با هدف قرب الهی و رسیدن به کمال و آنچه که خداوند در قرآن وعده کرده است، تثبیت می‌کردم.
مطرح شدن طباطبائی در رسانه ملی مرا تشویق به ادامه حفظ کرد
در زمانی که شما قرآن را حفظ کردید آقای طباطبائی هم حافظ کل قرآن بود؛ نشان دادن توانایی‌های وی در صداوسیما چقدر در ورود شما به عرصه حفظ مؤثر بود؟
من در آن زمان چندین جزء از قرآن کریم را حفظ بودم و وقتی «سید محمدحسین طباطبائی» را از تلویزیون نشان می‌دادند ترغیب می‌شدم که کل قرآن را حفظ کنم. به طور کلی می‌توانم بگویم مطرح شدن آقای طباطبائی مرا تشویق به حفظ کل قرآن و ادامه این مسیر کرد.
درباره شیوه حفظ قرآن کریم در کودکی‌تان بگویید.
زمانی که شروع به حفظ قرآن کریم کردم تسلطی به خواندن آیات الهی نداشتم به همین جهت بیشتر مواقع نوار قرآن می‌گذاشتم و همراه با آن می‌خواندم و حفظ می‌کردم.
نوارهای صوت قرآن وسیله‌ای برای حفظ بود
برای حفظ قرآن از نوار قرآن کدام اساتید استفاده می‌کردید؟
به یاد دارم اولین نوار قرآنی که برای حفظ استفاده می‌کردم قرائت قرآن با صدای استاد «شهریار پرهیزکار» بود. البته فضای ذهنی و خانوادگی ما مذهبی بود و عمدتا صدای قرآن از کودکی در گوشم می‌پیچید اما من از نوار کاست قرآن به عنوان وسیله‌ای برای حفظ قرآن استفاده می‌کردم.
مناسب‌ترین صوت قرآن برای حفظ آیات الهی
چرا از قرائت قرآن با صدای استاد «پرهیزکار» استفاده می‌کردید؟
در آن دوران قدرت انتخاب هم نداشتیم چرا که نوارهای قرآن زیادی وجود نداشت؛ اما به نظر من کسی که بخواهد وارد عرصه حفظ شود بهتر است با نوارهای قرآن با صدای استاد «پرهیزکار» شروع کند چرا که صدای ایشان از لحاظ تنوع نغمات بسیار جذاب است. من در گذشته گاهی تلاوت‌های استاد «منشاوی» هم گوش می‌دادم اما تلاوت‌های استاد «پرهیزکار» متنوع‌تر و برای حفظ مناسب‌تر بود.
لزوم حضور در کلاس‌های قرآن برای ورود به حفظ تخصصی
برخی حافظان قرآن به صورت خودکفا در خانه به حفظ قرآن می‌پردازند؛ شما این روش را تأیید می‌کنید؟
به نظر من برای حفظ تخصصی قرآن باید در جلسات و کلاس‌های قرآن شرکت کرد تا علاوه بر ارتقای انگیزه برای ادامه کار بتوانند آیات الهی را به درستی حفظ کنند. اگر در منزل حفظ قرآن را پیگیری کنند شاید به نتایج مطلوبی نرسند و حتی شاهدیم برخی حافظان قرآن به دلیل نداشتن استاد آیات الهی را اشتباه حفظ می‌کنند که این امر ضربه بزرگی به آنها می‌زند؛ بنابراین بهترین شیوه حفظ حضور در کلاس‌های قرآن است.
بهترین خاطره شما از دوران حفظ چه بود؟
یکی از نکات خوب در دوران حفظ و کلاس‌های هفتگی برگزاری مسابقات فوتبال بود. ما در مؤسسه در کنار حفظ قرآن تفریح‌هایی همچون فوتبال هم داشتیم و همین امر باعث می‌شد که من برای شرکت در کلاس‌های هفتگی و حضور به موقع مصمم شده و حتی روزشماری کنم.
برای تثبیت محفوظاتم به حوزه رفتم
شما بیش از 15 سال است که کل قرآن را حفظ کردید؛ برای تثبیت محفوظات خود چه می‌کنید؟
من پس از حفظ قرآن کریم در 11 سالگی برای قرارگرفتن در فضایی قرآنی و دینی وارد حوزه شدم. فضای حوزه هم برای تثبیت محفوظات بسیار مناسب بود به طوری که من در کنار درس خواندن زمانی را برای مرور محفوظات در نظر می‌گرفتم. هم اکنون نیز همواره زمانی را صرف مرور محفوظاتم می‌کنم.
البته برای شرکت در مسابقات برنامه‌ام تغییر می‌کند به طوری که در روزهای نزدیک به امتحانات مروز محفوظاتم بیشتر می‌شود و همواره به تمرین می‌پردازم.
در 11 سالگی وارد حوزه علمیه شدم
برای ورود به حوزه باید دوره راهنمایی را به پایان رساند؛ چگونه در 11 سالگی اجازه ورود به حوزه را به شما دادند؟
به دلیل اینکه حافظ کل قرآن کریم بودم به من اجازه دادند که پس از پایان دوره اول راهنمایی وارد حوزه شوم. البته هم‌زمان با تحصیل در حوزه علمیه درس‌های مدرسه را می‌خواندم و در امتحانات پایانی شرکت می کردم و به همین روش دیپلمم را هم گرفتم.
چرا حوزه را انتخاب کردید؟ درس های حوزوی سختی‌های خاص خود را دارد؛ قرار گرفتن در این فشار درسی سخت نبود؟
پدرم روحانی بود و من هم دوست داشتم راه وی را ادامه دهم به همین جهت پس از اینکه قرآن را حفظ کردم برای کسب دانش دینی و عمل کردن به دستورات خدا وارد حوزه شدم.
درباره سختی‌ها هم باید بگویم اگر علاقه وجود داشته باشد تمامی مشکلات راه حل شده و سختی‌ها آسان می‌شود. من به خاطر علاقه‌ای که به کسب دانش داشتم همه سختی‌ها را به جان خریدم تا در این عرصه موفق شوم.
هم اکنون در چه سطحی از حوزه تحصیل می‌کنید؟
درس‌های حوزوی تمامی ندارد؛ من حدود 15 سال است که در حوزه درس می‌خوانم و هم‌اکنون هم در سطح چهارم یعنی معادل دکترا تحصیل می‌کنم.
از رتبه‌های خود در مسابقات قرآنی بگویید.
من بیشتر مواقع حضور جدی در مسابقات نداشتم و بیشتر وقتم را با درس خواندن سپری می‌کردم تا اینکه به تشویق یکی از اساتیدم وارد عرصه مسابقات شدم و در سال 1389 رتبه اول حفظ کل قرآن طلاب سراسر کشور را کسب کردم؛ پس از آن هم در سال 1392 در رشته حفظ 20 جزء مسابقات سراسری قرآن کریم رتبه چهارم و سال گذشته نیز رتبه اول را کسب کردم. در مسابقات تلاوت که از سوی سازمان دارالقرآن نیز برگزار می‌شود در رشته حفظ 15 جزء موفق به کسب رتبه اول شدم.
شما حافظ کل قرآن هستید؛ چرا در رشته حفظ 20 جزء مسابقات سراسری اوقاف شرکت کردید؟
شرکت در رشته حفظ 20 جزء می‌تواند مقدمه‌ای برای حفظ کل قرآن کریم باشد. از لحاظ فنی مسابقات حفظ 20 جزء و حفظ کل تفاوتی ندارند. من وقتی وارد عرصه مسابقات سراسری قرآن شدم دوست داشتم در رشته حفظ 20 جزء رتبه‌ای خوب داشته باشم به همین جهت وقتی در سال 1389 رتبه چهارم را کسب کردم باز هم در همین رشته شرکت کردم تا بتوانم رتبه بهتری داشته باشم تا بعد در رقابت‌های حفظ کل حضور یابم.
تدریس هم دارید؟
به خاطر طلبه بودن بیشتر زمانم را به مطالعه و تحقیق می‌پردازم و زمان مناسبی برای تدریس ندارم. بحث حفظ بسیار گسترده است و امروزه با توجه به رشد اطلاعات و امکانات لازم بیش از نحوه حفظ قرآن باید در این زمینه فرهنگ‌سازی شود.
خاطره‌ای از فعالیت‌های قرآنی خود برایمان بگویید.
حدود هفت سال پیش برنامه‌ای قرآنی در شهرستان چابهار داشتم که سه سال پیش یکی از مسئولان آنجا را در شهر دیگری دیدم که او وقتی مرا دید بسیار خوشحال شد و گفت: «اجرای برنامه تو در چابهار باعث تشویق بسیاری از افراد آنجا برای حفظ قرآن کریم شد».
حفظ قرآن بیش از استعداد نیاز به انگیزه دارد
بسیاری از افراد با وجود علاقه به حفظ قرآن حس می‌کنند توانایی حفظ کل آیات الهی را ندارند. چه توصیه‌ای به این افراد دارید؟
با توجه به تجربه 15 ساله‌ام در حفظ قرآن باید بگویم با وجود امکانات و شرایط، حفظ کل قرآن نیاز به استعداد خاصی ندارد به طوری که افراد با حافظه متوسط و حتی رو به ضعیف هم اگر انگیزه لازم را داشته باشند می‌توانند در این عرصه به موفقیت برسند.
البته اگر کسی توانایی حفظ کل قرآن را در خود نمی‌بیند بهتر است برای شروع از حفظ آیات موضوعی قرآن کریم شروع کرده و یا آیات منتخب را حفظ کند تا از فیض حفظ قرآن و ارتباط مستمر با آیات الهی بی‌بهره نماند.
از زندگی شخصی خودتان بگویید. چند سال است که ازدواج کردید؟
6 سال است که ازدواج کردم. اگر تشویق‌های همسرم و محبت‌های او نبودئ شاید نمی‌توانستم در این عرصه به موفقیت برسم چرا که شرکت در مسابقات و موفق شدن در آن نیازمند صرف زمان است به همین جهت شاید حضورم در خانه بسیار کمرنگ بود اما همسرم تمامی این سختی‌ها را تحمل کرد.
من حتی در برهه‌ای از زمان به دلیل اینکه وقت لازم برای مطالعه نداشتم، نمی‌توانستم در مسابقات موفق شوم به همین دلیل به ذهنم رسید که شرکت در مسابقات را کنار بگذارم اما به لطف خدا و حمایت‌های همسرم همواره محفوظاتم را مرور می‌کردم تا در مسابقات رتبه خوبی کسب کنم.
حافظ قرآنی که از دست رهبری حج تمتع هدیه گرفت
زندگی شما پس از حفظ قرآن چه تغییری کرد؟
ارتباط با قرآن و انس گرفتن با آیات الهی برکات زیادی دارد. من با حفظ کل قرآن کریم دنیای متفاوتی را تجربه کردم و حس می‌کنم استعدادهایم شکوفا شدند.
علاوه بر این وقتی کل قرآن را حفظ کردم توفیق استفاده از نظرات اساتید بزرگ را نیز کسب کردم و با مراجع عظام از جمله آیت‌الله بهجت، حسن‌زاده آملی، فاضل لنگرانی، جوادی آملی و مشکینی دیدار داشتم. همچنین سال 1381 که 12 سال داشتم، در جلسه‌ای خصوصی خدمت مقام معظم رهبری رسیدم و در آن دیدار از دست مبارک ایشان سفر به حج تمتع هدیه گرفتم. این با ارزش‌ترین و بهترین هدیه‌ام بود و باعث تشویقم برای ادامه فعالیت‌ها شد.
از سفر به مکه برایمان بگویید؛ تنها به این سفر اعزام شدید؟
بله؛ من در آن سفر به کاروان نور ملحق شدم و توفیق اجرای برنامه در کاروان‌های کشورهای مختلف همچون پاکستان و بحرین را داشتم. زمانی که در جمع مسلمانان خارجی محفوظات خود را ارائه می‌دام با تعجب و تشویق مکرر آنها مواجه می‌شدم.
به نظر من اعزام فعالان قرآنی به کشورهای مختلف نقش مهمی در ترویج فرهنگ اسلامی در جهان دارد به همین جهت باید به این امر مهم اهتمام ورزید.
فعالان قرآنی را به عنوان الگو به جوانان معرفی کنیم
در پایان مطلبی اگر هست، بفرمایید.
هم‌اکنون مسئولان به هنرمندان و ورزشکاران توجه بسیاری می‌کنند به همین جهت کودکان و نوجوانان سعی می‌کنند از آنها الگوبرداری کنند؛ در حالی که اگر بخواهیم فرهنگ حفظ قرآن کریم در جامعه ترویج پیدا کند باید فعالان قرآنی را ارج نهیم به طوری که وقتی آقای طباطبائی در کودکی حافظ کل قرآن شد در مرکز توجه رسانه‌ها قرار گرفت و پس از آن بسیاری از افراد با الگوگرفتن از این حافظ قرآن به این سمت سوق پیدا کردند. بنابراین بهترین راه برای نهادینه شدن فرهنگ قرآنی و ترغیب افراد به این سمت معرفی و الگوها قرار دادن فعالان قرآنی است.
محمدرضا احمدی در سی‌وهفتمین دوره مسابقات سراسری قرآن کریم در ابتدا از سوی داوران با یک‌صدم نمره اختلاف به عنوان نفر دوم رشته حفظ 20 جزء معرفی شد؛ وی هیچ‌گونه اعتراضی نکرد و گفت: «نظر داوران محترم است و اگر خدا می‌خواست اول شوم، می‌شدم». اما فردای آن روز احمدی از سوی داوران به عنوان نفر اول اعلام شد. گویا این نتیجه، نتیحه نهایی این مسابقات نبوده بلکه تنها کارنامه فینال این رقابت‌ها در اختیار فینالیست‌ها قرار گرفته بود و پس از جمع زدن نمره دور مقدماتی با فینال وی به عنوان نفر اول معرفی شد.