جعفریان در گزارش اردیبهشت خود آورده است، همکاران دانشگاهی سلام؛ در آغاز سخن، اعیاد مبارک ماه رجب را به همه اهالی دانشگاه تبریک میگویم. اینک وارد ماه شعبان میشویم که ماه تولد گوهر نیکاختر و پاکسرشت عالم وجود، مهدی موعود عجل الله تعالی فرجه الشریف است. خدای بزرگ را هم اکنون با تمام وجود میخوانیم که در فرج آن دردانه هستی تعجیل نماید باشد که دنیای آکنده از جور به برکت حضورش رنگ آرامش و دادگری بگیرد؛ آمین.
اردیبهشت ٩٤ در حالی به پایان میرسد که دانشگاه بار دیگر توانمندی خود را در عرصه آموزش به اثبات رساند و رتبه اول کشوری را کسب کرد. از این بابت به تمام همکاران محترم اعم از هیأتعلمی و کارکنان و نیز دانشجویان عزیز تبریک می گویم و امیدوارم پیشتازی دانشگاه در عرصه آموزش و پژوهش همچنان ادامه یابد و بتوانیم در سطح منطقه نیز رتبههای بهتری کسب کنیم. گزارش این ماه را در سفری با برنامه بسیار فشرده مینویسم که ممکن است مختصرتر از معمول باشد و امیدوارم مورد توجه قرار گیرد.
برگزاری هفته آموزش و جشنواره شهید مطهری مقارن با روز معلم فرصت مغتنمی برای مرور فعالیتهای آموزشی دانشگاه بود. اگرچه من نتوانستم در تمام برنامههای این هفته شخصا شرکت کنم ولی آنچه از گزارشات همکاران در فعالیتهای مختلف توسعهای در آموزش دریافت کردم مانند گذشته ارزشمند و غرورآفرین بود بهخصوص که مطلع شدم هر ٦ فرآیند معرفی شده دانشگاه در جشنواره کشوری شهید مطهری در ارزیابیها انتخاب شدهاند و تنها به دلیل محدودیت تعداد فرآیند برگزیده از هر دانشگاه، سه مورد اعلام شده است. هر اقدامی برای ارتقاء سطح آموزش و توسعه آن در تمام سطوح دانشگاه شایسته حمایت ویژه است و از تمام همکارانی که در این مسیر تلاش میکنند حتی اگر منجر به کسب عنوان برگزیده نشود، بسیار سپاسگزارم.
موضوع رتبهبندی از دید من همواره بهصورت یک تیغ دولبه است و به همین دلیل مایلم در این باب مطالبی را با شما در میان بگذارم. اینکه رتبهبندی از کجا آغاز شد بحث جداگانهای است اما شاید به داستان هابیل و قابیل برگردد و حسادتی که میان آن دو برای برتر بودن در نزد خداوند، مسیر زندگی بشر را تحت تأثیر قرار داد. امروزه رتبه بندی به دلایل مختلفی انجام میشود که شاید مهمترین آنها جلب مشتری بیشتر باشد.
در واقع رتبه برتر در هر چیز باعث میشود متقاضیان آن موضوع بیشتر به ارائهدهنده کالا یا خدمت برتر مراجعه کنند و طبعاً این موضوع از دو جهت حائز اهمیت است: درآمد بیشتر و اعتبار بالاتر. اگرچه عموماً درآمد هدف اول است اما ممکن است بعد از رسیدن به آن تلاش برای هدف دوم ادامه پیدا کند تا به نوعی نیاز در سطح بالاتری از هرم مازلو تأمین شود.
آنچه در این بین نیازمند توجه است نحوه رتبه بندی و ملاکهای آن است که میتواند بسیار قابل تأمل باشد. در واقع ایجاد مراکز رتبهبندی جدید و متعدد در هر موضوع میتواند این شائبه را ایجاد کند که رتبهبندیهای موجود واقعاً اشکال داشتند یا مؤسسات جدید به دنبال تولید ابزارهای دیگری برای اهداف دیگری هستند؟ البته شکی نیست که هر مدل رتبهبندی مشکلات و نواقصی را با خود دارد و بسته به نظر طراحان به برخی ابعاد توجه بیشتری میشود.
از دیدگاه من به همان اندازه که توجه به رتبه بندى به صورت منطقی و با در نظر گرفتن اهداف اصلی مؤسسه کاری عاقلانه است، هدف قرار دادن آن و جهت دهی همه امور برای کسب رتبه بالاتر غیرمنطقی و گاهی نادرست است. مثال خیلی واضح برای این امر دانشآموز مستعد و موفقی است که والدین او انتظار دارند در ورزش یا هنر هم رتبه اول باشد و برای این کار او را وادار به حضور در کلاس های متعدد میکنند، همانطور که والدین یک دانش آموز ورزشکار یا هنرمند ممکن است فرزند خود را برای کسب رتبه بالا در درس تحت فشار بیش از حد قرار دهند. بهطور خلاصه کسب رتبه برتر ارزشمند و قابل تقدیر است اما تنها موضوع مهم نیست.
دانشگاه ما خوشبختانه توانسته است رتبههای ممتاز کشوری در آموزش و پژوهش را در سالهای پیاپی کسب کند و از این بایت به راستی مفتخر است. کسب رتبه اول آموزش و نیز ارتقاء رتبه بین المللی دانشگاه در اردیبهشت ماه اعلام شد و بر افتخارات قبلی افزود. اکنون باید ضمن حفظ حساسیت به شاخصهای مرسوم در رتبهبندیها، به اموری که در این ارزیابیها مورد توجه قرار نمیگیرند ولی حائزاهمیت هستند نیز توجه کنیم. نوع دوستی، احترام و رعایت حقوق دیگران که از اجزاء رفتار حرفهای هستند و شاگردپروری و هدایت نسل جدید (منتورشیپ) از این قبیل هستند.
در اردیبهشت ماه به علت عزیمت آقای دکتر رشیدیان به قاهره به عنوان یکی از مدیران ارشد دفتر منطقه ای سازمان جهانی بهداشت از همراهی وی در هیأت رئیسه دانشگاه محروم شدیم. اگرچه وی این مسئولیت را پس از چندین ماه رایزنی با بنده و دکتر علوان که مدیریت این دفتر را برعهده دارد پذیرفتند. هر دو نفر ما فکر میکنیم حضور دکتر رشیدیان در این مسئولیت میتواند منشاء اثر باشد و البته نظر موافق وزارت بهداشت نیز کسب شد.
اکنون با اینکه جای شخص دکتر رشیدیان در هیأت رئیسه دانشگاه خالی است اما موضع معاونت بهداشت با حضور آقای دکتر شریعتی همچنان مانند گذشته قوی خواهد بود. دکتر شریعتی با سوابق ارزشمندی که در حوزه دارد بدون شک اقدامات مهمی را در حوزه بهداشت به انجام خواهد رساند. برای هر دو برادر آرزوی موفقیت و سلامت دارم و از اینکه دانشگاه ما دارای ظرفیت بالایی برای تولید نیروی انسانی توانمند و دارای قابلیت های متعدد است بسیار خوشحالم.
١٥ اردیبهشت سالروز آغاز طرح تحول سلامت است. یکسال پُرکار و گاهی سخت بر تمام همکاران دانشگاه در بیمارستانها، مراکز درمانی و ستاد معاونتها گذشت و البته حاصل آن کسب رضایت عده زیادی از مردم بود که توانستند با پرداخت هزینه به مراتب کمتر از خدمات درمانی بستری با کیفیت بهتر استفاده کنند. در این مسیر تمام کارکنان درگیر در ارائه خدمات مشارکت داشتند و به علت افزایش مراجعات و تغییراتی که در روند ارائه خدمت ایجاد شد فشار زیادی را تحمل کردند. لازم است از همه همکاران در تمام سطوح قدردانی نموده و برای آنان ادامه توفیق در راه خدمت به مردم را آرزو کنم.
اقدام خوبی که در این سالروز انجام شد جلسات نقد برنامه سلامت دولت بود که با محوریت مؤسسه ملی تحقیقات سلامت انجام شد. برگزاری چنین برنامهای به خودی خود ارزشمند و قابل تقدیر است چرا که ما باید امکان نقد آرا و عملکردها را فراهم کنیم و لازمه انجام این مهم افزایش تحمل نظر مخالف است. البته من معتقدم نقد نباید به هیچ وجه باعث تضعیف قدرت تصمیمگیری و اجرایی مسئولان شود چرا که آنان مسئولیت را پذیرفتند و باید بر اساس تشخیص خود عمل کنند. در واقع بلوغ سیستم زمانی اتفاق میفتد که نقدها و جواب آنها مطرح شوند بدون اینکه در روند امور جاری خللی رخ دهد. به همین دلیل من اصل برگزاری این جلسات را بسیار پسندیده میدانم و روزی را آرزو میکنم که در مسائل فنی بحث کارشناسی و نقد امری عادی شود.
همچنین بامداد روز ٢١ اردیبهشت همراه با آقای دکتر اصغری رئیس دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بهدنبال بیش از یک سال بررسی و برنامهریزی از طریق استانبول عازم نیویورک شدیم. این سفر بهمنظور گسترش ارتباطات دانشگاهی با ایالات متحده و با دعوت دکتر رابرت جونز رئیس دانشگاه آلبانی که یکی از بزرگترین مراکز مجموعه دانشگاه ایالتی نیویورک است انجام شد. من در حین طی شدن مراحل مقدماتی سفر و اخذ تأیید مراجع ذیربط دو طرف، به منظور استفاده بهتر از فرصت این سفر ورای اقیانوس، برای مذاکره با مسئولان سه محیط آکادمیک دیگر هم اقدام کردم و هم اکنون که این گزارش را مینویسم اولین روز از برنامه دو روزه ملاقات با رئیس و مسئولان دانشگاه ایالتی ایندیانا را به پایان میبرم.
در هفته اول این سفر که در ایالت نیویورک سپری شد برنامه بسیار فشرده ای از ملاقاتها و بازدیدها را همراه برادر عزیز آقای دکتر اصغری داشتیم که برای هر دو طرف هم آگاهی بخش و هم مفید بود.
بهعنوان نمونه در مورد ادغام خدمات سلامت با آموزش پزشکی و ارائه خدمات سلامت اولیه روستایی تجربه ایران برای آنان جالب و گاهی باورنکردنی است همانطور که توجه ایشان به طب پیشگیری همزمان با خدمات درمانی پیشرفته برای ما آموزنده است.
همچنین ظرفیتهای آموزشی و پژوهشی ایران برای برخی از افراد دانشگاهی این قاره غیرقابل باور است چنانچه میزان تجهیزات مورد استفاده ایشان برای ما قابل تصور نیست. به هرحال از آنجا که این سفر چند روزی ادامه دارد و من به شدت مشغول مذاکره با افراد مختلف آکادمیک برای معرفی ظرفیتهای دانشگاه و باز کردن راههای نو برای تعامل دوجانبه به دانشگاه های معتبر این کشور داشتیم، اصل و حواشی گزارش این سفر را به ماه آینده موکول میکنم که اگر عمر باقی بود تقدیم همکاران خواهم کرد.
در این گزارش به یک نکته اشاره میکنم و آن اینکه دانش موضوعی جهانی است و کسانی میتوانند در مرزهای دانش حرکت کنند که به این حرکت جهانی متصل باشند. هیچ کشوری در دنیا نیست که ادعا کند میتواند بدون مشارکت دیگران به بالاترین سطوح دانش دست پیدا کند. از اینرو حفظ ارتباطات بین المللی با کشورهای مختلف و در زمینههای مختلف برای محیط آکادمیک کشور ما یک ضرورت انکارناپذیر است و این صدالبته به معنی واردات دانش نیست بلکه «تبادل دانش» است.
اکثر افرادی که در ٨ روز گذشته ملاقات کردم به وضوح ابراز میکردند که ما باید از هم بیاموزیم و تجربیات خود را به اشتراک بگذاریم و این اظهارنظر پس از شنیدن گزارشها و مطالب ما تشدید میشد. علاوه بر این برقراری ارتباط با سایر مراکز پیشرفته دنیا باعث تقویت حس خودباوری در همکاران ما نیز خواهد شد؛ کم کم این تصور که آنجا خبرهای عجیبی است از ذهنها خارج میشود و افراد در مییابند که ما هماکنون در حال انجام کارهایی هستیم که برای همکاران ورای اقیانوس غیرقابلتصور است.
تلاش برای رسیدن به آنچه درخور دانشگاه است وظیفه همه ماست. من تمام سعی خود را در این مسیر بهکار گرفتهام اما بدون شک طی این مسیر تنها با همت و تلاش همگانی میسر خواهد بود. از خداوند میخواهم به من توان و درایت لازم برای حرکت در مسیر درست را عنایت فرماید و برای شما همکاران و دانشجویان توفیق بیشتر برای طی این راه طولانی را مسئلت میکنم.