اما اکنون گزارش‌ها نشان می‌دهد که این در این دکه‌ها نه تنها از شیر مرغ تا جان آدمی‌زاد خرید و فروش می‌شود، بلکه به تازگی مرگ هم به فروش می‌رسد.
همکلام شدن با معتادان در حال درمان نشان می‌دهد که آنها برای تأمین متادون مورد نیازشان 3 راه پیش رو دارند، اول اینکه از راه قانونی وارد شده و به مراکز ترک اعتیاد مراجعه کنند و با تعرفه دولتی متادون بخرند. راه دوم این است که به عطاری‌ها مراجعه کنند و از طریق یک راه غیر قانونی متداول اقدام به تهیه متادون کنند.
گرچه عرضه متادون خارج از مراکز درمانی و داروخانه‌ها ممنوع است و حتی قائم مقام ستاد مبارزه با مواد مخدر نسبت به توزیع آن در عطاری‌ها بارها هشدار داده و گفته «این عمل غیرمجاز بسیار خطرناک است و در مواردی مرگ و میر را هم در پی دارد»، آزمایش انجام شده بر روی مواد ترک اعتیاد عرضه شده در عطاری‌ها نشان می‌دهد که این مواد حاوی مواد مخدر محرک مانند شیشه هستند.
علیرضا جزینی، قائم مقام ستاد مبارزه با مواد مخدر چندین بار و در نشست‌های مختلف خبری تأکید کرده که این مواد حاوی آمفتامین و متآمفتامین هستند. وی هفته گذشته نیز در نشست خبری خود گفت: «ستاد مبارزه با مواد مخدر همواره نسبت به فروش قرص‌ها یا داروهای ترک اعتیاد توسط عطاری‌ها هشدار داده است، چرا که طبق آزمایش‌های انجام شده، این داروها به ماده مخدر شیشه آلوده هستند، گرفتن داروی ترک اعتیاد از عطاری‌ها ممنوع است و مردم چنانچه اطلاعاتی در این زمینه دارند به پلیس گزارش دهند، که قطعاً پلیس امکان عمومی برخورد خواهد کرد.»
با وجود این اظهارات بررسی‌ها نشان می‌دهد این تجارت پرسود سبب شده تا تعداد عطاری‌ها ظرف چند سال چندین برابر شود چنانکه معاون طب سنتی وزارت بهداشت در 2 گفت‌وگوی متفاوت با رسانه‌ها ابتدا در مرداد سال 92 از افزایش 4 برابری تعداد عطاری‌ها خبر داده بود. محمود خدادوست گفته بود: تعداد عطاری‌های پایتخت در مدت 5 سال 4 برابر شده است، در سال 86 فقط 700 عطاری در تهران وجود داشت ولی براساس آمارها در حال حاضر بیش از 3 هزار عطاری فقط در تهران راه انداری شده است.»
یک صفر اختلاف تعداد عطاری‌های غیر مجاز
اکنون بانک اطلاعات مشاغل و صنایع ایران تعداد عطاری‌های ثبت شده را 5500 مورد اعلام کرده است اما خدادوست در مصاحبه‌ای دیگر و در تاریخ 27 فروردین امسال گفت: «آمار عطاری‌ها در کشور 15 هزار مورد برآورد شده است و از این تعداد کمتر از یک سوم دارای مجوز هستند.»
14ماه گذشته رئیس صنف عطاران کشور نیز در مورد فعالیت غیر مجاز عطاری‌ها صحبت کرد. وی درباره نحوه مجوز دادن به عطاری‌ها گفت: «ما طبق قانون نظام صنفی، پروانه کسب برای افراد صادر می‌کنیم.»
علیرضا رضایی‌قهرودی افزود: «مالکیت فرد متقاضی، استعلام از وزارت بهداشت در رابطه با بهداشت شخصی و بهداشت محیط از جمله مواردی است که برای دادن پروانه کسب مورد بررسی قرار می‌گیرد.»
او با بیان اینکه آمار داده شده درباره تعداد عطاری‌های فعال در تهران غلط است، تاکید کرد: «بالاترین آماری که بازرسان نسبت به عطاری‌های بدون مجوز در تهران گزارش داده‌اند حدود هزار مورد است که به دنبال پلمب واحدهای بدون مجوز هستیم».
شرکای جدید در تجارت متادون
بررسی‌ها نشان می‌دهد که فروش متادون بازار بسیار پرسودی است و به همین علت تعداد عطاری‌های مجاز و غیرمجاز چندین برابر شده است. در حالی که قیمت 5 سی‌سی متادون در مراکز ترک اعتیاد دولتی 1000 تومان است، این داروی ترک اعتیاد در عطاری‌ها به مبلغ 5 سی‌سی 2000 تومان به فروش می‌رسد.
شهرام شمس، مدیر یکی از مراکز DIC ترک اعتیاد در مورد علت فروش بالای عطاری‌ها به فارس گفت: «زمانی که فردی به مراکز درمانی مراجعه می‌کند، ما برای فروش متادون و درمان او، از وی مدارک شناسایی طلب می‌کنیم و نام او در فهرست بیماران ثبت می‌شود؛ حال فرض کنید که این فرد یک کارمند باشد و برای فرار از خطر اخراج و عدم ذکر نامش به عنوان معتاد به دنبال خرید متادون از مراکز غیر مجاز می‌رود.»
وی ادامه داد: «طبیعی است این فرد به مراکزی مراجعه می‌کند که نامش را نمی‌پرسند و خیلی راحت متادون را در اختیار او می‌گذارد، تعداد زیاد این گونه افراد سبب می‌شود که تجارت غیرقانونی متادون بازار پر سودی باشد.»
این بازار پر سود سبب شده تا در مناطق شلوغ و مستعد شهری مانند تهران رقبایی جدید برای عطاری‌ها پیدا شود.
این رقبا از بازار بلبشو بیشترین سود را می‌برند و اکنون کالایی به نام مرگ را در کنار هزار و یک کالای دیگر خود به فروش می‌رسانند.
گزارش‌ها نشان می‌دهد که راه سوم تهیه متادون برای بیماران و معتادان، دکه‌های روزنامه فروشی است. تعدادی از معتادان منطقه شوش می‌گویند که قیمت متادون در این دکه‌ها با قیمت عطاری‌ها برابری می‌کند و هر 5 سی‌سی به مبلغ 2 هزار تومان به فروش می‌رسد.
یکی از این افراد که در میان دوستان خود به «آقا داوود» معروف است می‌گوید: «الان تمام دکه‌های روزنامه فروشی شوش متادون می‌فروشند اما چه فایده که نصف بیشتر آن آب است.»
منشأ متادون قاچاق کجاست؟
متادون دارویی است که در ایران تولید می‌شود و وارداتی نیست. اکنون چندین کارخانه بزرگ داروسازی در حال تولید متادون در کشور هستند و همه نیاز مصرفی کشور، در داخل تولید می‌شود.
بنابر این نتیجه می‌گیریم که متادون کالایی نیست که از مرزها به صورت قاچاق وارد کشور شود. در این خصوص همین بس که بدانیم متادون عرضه شده به صورت قانونی، محصولی است که آرم تولید کنندگان داخلی روی آن نقش بسته است.
در این خصوص دستگاه‌های مسئول باید جستجو کنند تا مشخص شود این مقدار متادون قاچاق موجود در بازار چگونه و از چه طریقی تهیه شده است.
چگونه است که وقتی چند کارخانه تحت نظارت متادون تولید می‌کنند، تولید آنها به صورت قاچاق در عطاری‌ها و دکه‌های روزنامه فروشی عرضه می‌شود؟