** کیهان
فایننشالتایمز: توافق وین ریسک تجارت با ایران را بالا نگه میدارد
« برای بسیاری از شرکتها، توافق هستهای با ایران نه فرصت طلایی که میدان مین است».
روزنامه اقتصادی فایننشال تایمز با انتشار این تحلیل، از قول مقام ارشد یک بانک آمریکایی نوشت: فعلا طرحی برای تجارت با ایران نداریم.
فایننشال تایمز میافزاید: اکثر بانکهای غربی محتاطانه با قضیه برخورد میکنند. مدیر ارشد اجرایی یک بانک بزرگ اروپایی دراینباره میگوید: ما در رابطه با ایران کاملا محتاطانه برخورد میکنیم، چرا که دچار مشکلاتی هستیم.
فایننشال تایمز نوشت: تحریمهای اقتصادی و مالی آمریکا و اروپا تنها زمانی برداشته خواهد شد که ایران به تعهداتش در توافق هستهای عمل کند و انتظار این است که این مدت زمان 6 تا 9 ماه باشد. حتی در توافق قید «الزام بازگشت سریع» تحریمها در صورت تخلف ایران از عمل به تعهداتش پیشبینی شده است.
متیو اورسمان مشاور حقوقی تحریمها در شرکت حقوقی «پیلزبری» در این زمینه میگوید: حتی الان هم که توافق بدست آمده باز هم روند کارها بسیار کند خواهد بود به خصوص برای شرکتهای آمریکایی؛وانگهی تحریمهای آمریکا درخصوص حمایت ایران از تروریسم به قوت خود باقی خواهد ماند، یعنی این که همه اتباعی که مشمول قوانین حقوقی و کیفری آمریکا هستند، لازم است عمیقا محتاطانه عمل کنند.
این روزنامه خاطر نشان میکند: درخصوص وام دادن به ایران، موسسات مالی وامدهنده آمریکایی که به دنبال احیای جریان وامدهی به ایران هستند از بیم آنکه مبادا مورد پیگرد دستگاه قضایی آمریکا قرار گیرند امکان دارد با مشکلاتی مواجه باشند.
استاندارد چارترد یکی از معدود بانکهای وامدهنده خارجی دارای پروانه کار در ایران است، اما بابت همین تعامل تجاری تاکنون دوبار در سال 2012 محکوم به پرداخت جریمه مجموعا به ارزش تقریبی 1 میلیارد دلار بابت نقض تحریم تجاری ایران شده است. این شرکت هیچ طرحی برای بازگشت به ایران ندارد. رقبای این شرکت نیز ظاهرا همین احساس را دارند. به جرم تجارت کردن با ایران تاکنون شرکتهایی همچون HSBC مبلغ 1/9 میلیارد دلار و شرکت توتال فرانسه رقم رکوردشکن 8/9 میلیارد دلار جریمه پرداخت کردهاند. سایر بانکها هم بابت جرم مشابه نقض تحریمهای آمریکا علیه ایران تحت پیگرد قانونی قرار دارند، شامل بانک دویچه بانک آلمان، سوسیه ته ژنرال، کردیت اگریکول و یونی کردیت.
فایننشال تایمز میافزاید: از نگاه اکثر ایرانیها مهمترین تحریمی که باید لغو شود تحریم منع وصل شدن ایران به سوئیفت. (جامعه ارتباطات مالی بینالمللی بین بانکی نهادی) است که در کار نقل و انتقال وجوه بین مرزها ایجاد تسهیلات میکند.
دان نیوکامب وکیل موسسه حقوقی شرمن اند استرلینگ در نیویورک معتقد است: آنچه که ایرانیها بیش از همه مشتاق آنند این است که صاحب درآمد فروش نفت خود باشند و پول نفتی که میفروشند را بیهیچ منعی دریافت کنند اما شرکت سوئیفت که مقر آن در بلژیک است اعلام کرده که ممنوعیتش در مورد ایران دست کم تا زمانی که تحریمهای اروپا علیه ایران پابرجاست به قوت خود باقی است.
روزنامه کارگزاران: روحانی میخواهد اصلاحطلبان در حاشیه باشند
«پیروزی حسن روحانی هر چند وضعیت حداقلی اصلاحطلبان را حفظ کرد، اما موجب رنگ باختن تدریجی گفتمان اصلاحطلبی در سایه دولت اعتدال و تدبیر شد.»
روزنامه کارگزارانی شرق با انتشار این تحلیل نوشت: اصلاحطلبان، مسیری سخت و دگرگونه پیشرو دارند و شاید وضعیت کنونیشان که گفتمانی هژمونیک ندارند، آنها را نگران و مضطرب کند. پیروزی حسن روحانی دو سویه داشت: الف) حفظ وضعیت حداقلی اصلاحطلبان. ب) رنگ باختن تدریجی گفتمان اصلاحطلبی در سایه دولت اعتدال و تدبیر. حسن روحانی نیز بیش از آنکه بخواهد مجالی فراهم سازد تا اصلاحطلبان گفتمان خود را احیا کنند، مایل است آنها را در عقبهای حفاظت شده نگاه دارد.
شرق میافزاید: در این فرآیند، کارکرد احزاب اصلاحطلب موجود فعال، قابل ترسیم است. «کارگزاران سازندگی»، دست بالا را دارد، چون از دیرباز در گفتمان اعتدال اصلاحطلبانه جا خوش کرده بودند. علاوه بر این وجهه روشنفکرانه تکنوکرات بودن آنها میتواند برخی از طبقات متوسط بهجا مانده از دوران گذشته را هم رهبری کند. کار احزابی چون «ندا» و «امید ایرانیان» که مولود این شرایط هستند بسیار دشوار است. مثلث روحانی، هاشمی و ناطق نوری همانگونه که اصلاحطلبان را در اقلیت قرار میدهد، آنها را نیز بلاتکلیف میکند که یا خود را زیر نگین کارگزاران تعریف کنند، یا آهنگی دیگر ساز کنند.
اگر بخواهیم صادقانه برخورد کنیم، همه این احزاب، موافق سود جستن از سرمایه نمادین اصلاحطلبان هستند و مایلند که حتی گاه خطر کرده و در سخنرانیهایشان از خطهای قرمز عبور کنند. اما آشکارا پیداست که بنا به توافقی ناگفته و نانوشته، چه بهتر که اصلاحطلبان نخستین در عقبهای محافظتشده بمانند و رخ عیان نکنند.
این روزنامه خاطرنشان کرد: کارگزاران سازندگی تلاش میکند تا لیدر محافظهکاران سنتی شود و از هر کسی که زیر این سقف بگنجد استقبال میکند و به نظر فضای بسیار مناسبی هم پیشرو دارد. به خصوص که دولت حسن روحانی نیز اگرچه از این گفتمان به صراحت حمایت نمیکند، در نهان مایل به قدرتگیری این جریان است. در قیاس با دیگر شاخههای اصلاحطلبان، کارگزارانیها در بدنه دولت حضور پررنگتری دارند. از این منظر کار برای احزاب دیگر سخت میشود. آنها که پتانسیل و بهتر بگوییم ارادهای برای تحولخواهی ندارند به ناگزیر باید گفتمانی را هژمونیک کنند که از کارگزاران فاصله داشته باشد و در عین حال خطرات تحولخواهی اصلاحطلبانه را هم نداشته باشد.
شرق همچنین از قول محمدرضا تاجیک مشاور رئیس دولت اصلاحات خاطرنشان کرد: نوعی ریزش (در میان اصلاحطلبان)، درحال انجام است. احساس میکنم بعضی از احزاب که جدیداً درحال رویش و پیدایش هستند، در اثر همین فقدان برنامه و فقدان همین تحرکی که ما باید داشته باشیم؛ آنها هم چون چنین چیزی را نمیبینند، دخیل به خودشان میبندند و بعضی وقتها به صورت یک جریان درون جریان اصلاحطلبی، بروز میکنند که باید دید این چقدر میتواند در شرایط کنونی به نفع جریان اصلاحطلب باشد و چقدر به ضرر آن؟
جشن روزنامههای الکیخوش!
روزنامههای زنجیرهای الکی خوش برای چندمین بار و این بار به خاطر تصویب قطعنامه 2231 شورای امنیت جشن گرفتند!
روزنامههای شرق، آفتاب، آرمان، اعتماد، ایران، فرهیختگان، اطلاعات و... از جمله این روزنامهها بودند که برخی از آنها تمام صفحه اول خود را به قطعنامه مذکور اختصاص دادند.
تیتر اول روزنامههای مذکور به شرح زیر است:
- فرهیختگان: دیوار تحریم آوار شد
- آفتاب یزد: مهر تأیید بر لغو تحریمها
- اطلاعات: تحریمهای ظالمانه فرو پاشید
- ایران: رأی قاطع شورای امنیت به پایان تحریمها
- آرمان: قطعنامهها، حالا کاغذ پارهاند
- اعتماد: جهان به فصل پایان تهدید ایران «آری» گفت
- شرق: فرجام نبرد دیپلماتها؛ قطعنامه لغو تحریم تصویب شد
برخلاف ادعای این نشریات، قطعنامه جدید شورای امنیت ضمن تجمیع و فربه کردن همه قطعنامههای قبلی، مکانیزم ماشه درباره برگشتپذیری سریع تحریمها را با کوچکترین بهانه حاکم میکند در حالی که به اعتبار «برجام» قرار است ضمن خروج 9700 کیلوگرم از اورانیوم غنی شده ایران از کشور (از مجموع 10 هزار کیلوگرم- 97 درصد کل مواد غنیشده)، دو سوم سانتریفیوژهای ایران نیز برچیده شود و همزمان تحریمهای تسلیحاتی شدید که رکن اصلی تحریمهاست، با شدت بیشتر ادامه پیدا کند.
اما صرف نظر از این واقعیتها، نکته قابل تأمل دیگر این است که جریان رسانهای مذکور 2 سال پیش نیز مدعی بود با توافق ژنو «فتحالفتوح بزرگ» صورت گرفته و توافق بزرگ قرن به دست آمده و تحریمها شکاف برداشته و فرو پاشیده است. اما هم سخنگوی دولت و هم وزیر نفت از افزایش تحریمها یا عدم انجام برخی تعهدات غرب (طبق توافق ژنو) خبر دادند و 130 تحریم جدید علیه ایران اعمال شد؛ همچنان که در بازار و اقتصاد کشور هیچ اتفاق درخوری در زمینه رونق تولید یا خروج از رکود پدید نیامد.
آیا عجیب نیست که جریان رسانهای مذکور هر چند یک بار از فروپاشی تحریمها خبر میدهد اما پس از 2 سال هیچ خبر جدی و واقعی در این باره منتشر نشده است؟!
ارائه اطلاعات نادرست به مجلس درباره تعلیق تحریمها
وزیر امور خارجه در مجلس گفت در متن نهایی توافق اصلاً کلمه تعلیق نیامده است! اما مرور متن نشان میدهد کلمه suspend چهاربار در متن نهایی آمده است.
ظریف که دیروز به مجلس رفته بود پس از طرح این سؤال که «در بند 18 برجام گفته میشود که UN پس از تأیید آژانس در تکالیفی که ایران در بند 19 پیوست 5 انجام داده آن زمان تحریمها را تعلیق میکند. معنای این تعلیق است یا لغو؟»، گفت: «اصلاً تعلیق در هیچ جا نیامده است در هیچ جای برجام واژه تعلیق نیامده و هر کس تعلیق ترجمه کرده اشتباه ترجمه کرده است. در برجام اصلاً تعلیق وجود ندارد و تاریخ اجرای لغو هم زمانی است که آژانس گزارش دهد که ایران این اقدامات کمی را انجام داده است.»
اما برپایه گزارش نسیم، در متن برنامه جامع اقدام مشترک چهار بار (از جمله در بندهای 16 و 20) از لفظ «تعلیق suspend» استفاده شده است که همه آنها نیز مربوط به بخش تحریمهای علیه ایران است. همچنین 11 بار از لفظ «توقف موقت Cease» استفاده شده است.
وزارت خارجه به کسی جایزه میدهد که ماشه را چکاند!
یک نشریه فرانسوی نوشت اعمال سیاست ماشه برای بازگرداندن خودکار تحریمها علیه ایران پیشنهاد فرانسه بود.
هفتهنامه ژورنال دودیمانش با اشاره به سفر هفته آینده لوران فابیوس به تهران نوشت: دستگاه دیپلماسی فرانسه در نظر دارد حفظ ظاهر کرده و در مسیر عادیسازی روابط تجاری با تهران عجولانه اقدام نکند.
به گزارش «ژورنال دودیمانش»، «وزیر امور خارجه فرانسه پیش از سفر به تهران مدتی حفظ ظاهر میکند؛ هر چند که توافق تاریخی امضا شده در وین راه را برای عادیسازی روابط باز کرده اما دستگاه دیپلماسی فرانسوی قصد عجله ندارد. فابیوس نمیخواهد تسلیم هیجانات لحظهای شود».
در بخش دیگری از این گزارش آمده است: کاهش سانتریفیوژها و ذخایر اورانیوم، افزایش بازرسیها، دسترسی به پایگاهها و احتمالا مراکز برنامه نظامی سبب شد تا فرانسه در مجموع از توافق صورت گرفته راضی باشد.
ژورنال دودیمانش تصریح میکند: دیپلماتهای فرانسوی از دو مسئله خشنودند؛ نخست آن که تخصص آنان در طول مذاکرات به رسمیت شناخته شد، آنچنان که در طول مذاکره، گروههای مذاکرهکننده و از جمله ارنست مونیز وزیر انرژی آمریکا بیش از 50 بار مسائل مربوط به جزئیات فنی را از گروه فرانسوی پرسیدند. مسئله دوم، اجرای خواسته فرانسه برای بازگشت خودکار تحریمها در صورت نقض توافق بود که از ابتدا خواستار آن بود.
یک منبع فرانسوی به این نشریه گفت: «در صورت نقض توافق، بازگشت تحریمها باید از کانال تصویب قطعنامهای در شورای امنیت صورت میگرفت اما این خطر وجود داشت که با وتوی یکی از اعضای دائم این شورا مواجه میشویم. ما ابتکار حق وتوی معکوس را ارائه کردیم که بازگرداندن خودکار تحریمها را حتی در صورت مخالفت یک کشور عضو دائم، ممکن میکند.» پاریس اعلام کرده که در انتظار اجرای توافق است و تحریمها تا پیش از ژانویه (دی/بهمن) 2016 میلادی لغو نمیشود.
در همین حال رویتر در گزارشی نوشت: طبق قطعنامه جدید شورای امنیت در صورت نقض توافقنامه هستهای وین از سوی ایران در طول 10 سال آینده، همه تحریمهای سازمان ملل دوباره اعمال خواهد شد. چنانچه شورای امنیت شکایتی دال بر نقض توافقنامه وین از سوی ایران دریافت کند، باید ظرف 30 روز قطعنامهای مبنی بر ادامه لغو تحریمها را به رای بگذارد.
اگر این شورا در به رای گذاشتن قطعنامه تعلل کند، این تحریمها خود به خود دوباره اعمال خواهد شد.
با این اوصاف عجیب است که وزارت خارجه کشورمان از عنصر بدنامی مانند فابیوس- که نقش پلیس بد را در توافق ژنو و وین بازی کرد- برای سفر به تهران دعوت میکند تا در کنار اخذ رشوههای هنگفت از آلسعود، برخی امتیازات مشابه اقتصادی را هم از ایران بگیرد!
حذف یارانه با خطای زیاد
گروه اقتصادی: هرچند تلاش مسؤولان برای اجرای قانون هدفمندی یارانهها و حذف یارانه غیرنیازمندان قابل تقدیر است، اما حذف اشتباهی یارانه برخی کارمندان، کارگران و بازنشستگان نیازمند و حقوقبگیران در ماههای اردیبهشت، خرداد و تیر، علاوه بر شفاف نبودن معیار، مشکلاتی را نیز برای بسیاری از خانوادهها ایجاد کرده است. به گزارش فارس، اجرای سیاست توزیع یارانه نقدی به شیوه یکسان در شرایط فعلی کشور به هیچ عنوان قابل دفاع نیست و با شعار تحقق عدالت اجتماعی و سیاست کلان اقتصاد مقاومتی و حمایت همهجانبه از تولید مغایرت دارد، ضمن اینکه در 2 سال گذشته قانون بودجه به صراحت به موضوع حذف غیرنیازمندان از یارانه اشاره دارد، تا دولت براساس معیارها و شاخصهای لازم اقدام به چنین کاری کند.
بنا به این گزارش، حذف برخی کارمندان، کارگران و بازنشستگان در ماههای اردیبهشت، خرداد و تیر به دلیل عدم واریز یارانه نقدی موجب شد تا نسبت به این موضوع اعتراضاتی صورت بگیرد. در همین راستا فردی که خود را کارمند معرفی میکند، گفت: قبلا گفته بودند حقوق کمتر از 5/2 میلیون حذف نمیشوند. معیار حذف در حال حاضر چیست، چرا شفاف آن را اعلام نمیکنند. وی با اشاره به اینکه برای گذران زندگی متاهلی با 5 سر عائله دوشغله محسوب میشود، عنوان میکند: در خانواده ما 4 نفر دانشجو هستند و معلوم نیست ملاکها چگونه بوده است. در حالی که درآمد و هزینه همخوان نیست. این کارمند با طرح این سوال که چرا افرادی که وضعیت بهتری داشته و در اطراف آنها وجود دارند از یارانه نقدی حذف نشدهاند، میگوید: صرف داشتن خانه در بالاشهر ملاک حذف یارانه است؟ افرادی را میشناسم که ماشینهای متعددی داشته، اما یارانه آنها قطع نشده است. اکنون کارمندانی حذف شدند که حقوق آنها ثابت و مشخص است و اطلاعاتی برای پنهان کردن ندارند. فرد دیگری که بهتازگی صاحب فرزند شده است، با اعتراض به حذف یارانه خود از تیرماه سال جاری بیان میکند: در ورامین زندگی میکنم و یک خانه و ماشین دارم که حق همه افراد است و نمیدانم به چه علت یارانهام حذف شده است. این فرد نیز که خود را کارمند یک موسسه فرهنگی معرفی میکند، یادآور شد: حتی اطلاعرسانی نیز نسبت به حذف یارانه صورت نگرفته، در حالی که گفته بودند خبر میدهند. پس از چندین سال مستاجری با وام و قرض خانهدار شدیم، اما اکنون یارانه ما قطع شده است. آقای وزیر کار و رفاه پاسخگو باشد. وی اظهارداشت اعتراض خود را در سامانه یارانه 10ثبت کرده و اطلاعات مربوط به ماشین و خانه به همراه قیمت آنها را داده است. در سایت پیامی داده بود که یارانه شما به دلیل مغایرت با اطلاعات قبلی اعلامی حذف شده است. همچنین «پ- ق» از بازنشستگان تامین اجتماعی میگوید: من ماهانه رقم ناچیز یک میلیون تومان از تامین اجتماعی مستمری میگیرم و شغل دیگری هم ندارم. حتی به اسم خودم هم زمین و خانهای ندارم و سفر خارجی هم نداشتهام و در جنوبیترین نقطه تهران هم زندگی میکنم. با این وضعیت وزارت کار و رفاه که مدام شعار حمایت از قشر بازنشستگان را میدهد، یارانه من و خانوادهام را از خرداد حذف کرده و بهرغم اینکه کتبا اعتراض کرده و در سایت هم ثبت کردهایم دوباره یارانه تیر را هم واریز نکردهاند که دچار مشکلات زیادی شدهایم. خوب است وزارت رفاه اگر قبول دارد اشتباهی کرده است آن را در اسرع وقت اصلاح کند و امثال مرا که ادعای حامی بودن دارد، دچار مشکل نکند. به گزارش فارس، طی ماههای اخیر وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی به بخشی از ملاکهای حذف یارانهبگیران اشاره کرده و گفته بود: سفرهای خارج از کشور به غیر از سفرهای زیارتی و ماشینهای خارجی معیارهای حذف هستند.
البته ربیعی بیان کرده بود که برخی اقشار از یارانه نقدی حذف نخواهند شد. وی گفته بود: اساسا بنای حذف هیچ بازنشستهای را نداریم و ممکن است در شاخصههای دیگر ما قرار گرفته باشند. در همین راستا نیز سیدعلیاکبر طاهایی، معاون ربیعی، به موضوع حذف یارانه نقدی طبق قانون اشاره و بیان کرده بود: از محل درآمد حذف یارانهبگیران غیرنیازمند هزینههای سلامت و اشتغال پرداخت میشود. یکی از مشکلات حذف یارانه نقدی اقشار پردرآمد، نبود بانک اطلاعاتی دقیق و مشخص است و در این باره موانع بسیاری بر سر راه حذف یارانه وجود دارد. معاون امور مجلس وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با بیان اینکه کارمندان و حقوقبگیران تنها قشر شفاف جامعه از نظر درآمدی هستند، گفت: منع ورود به حساب بانکی افراد یکی دیگر از مشکلات تکمیل بانک اطلاعاتی افراد پردرآمد است و مؤلفههای مختلف دیگری باید بررسی شود. وی گفت: بهعنوان مثال درآمد خبرنگاران و کارمندان مشخص است و از این رو نمیتوان یارانه این اقشار جامعه را حذف کرد.
اعتراض میلیاردرها به حذف یارانه خود
همچنین علیرضا صالح، معاون سازمان مدیریت و برنامهریزی اظهار کرده بود: یکسوم میلیاردرهای تهران که یارانه آنها قطع شده با مراجعه به سازمان هدفمندی یارانهها خواستار دریافت مجدد یارانه شدند. اعتراضهای زیادی علیه دولت برای حذف عده معدودی از مردم از دریافت یارانه نقدی شده، اما دولت تنها یارانه تعداد 50 هزار نفر از افرادی در تهران را که درآمد بالا و میلیاردی داشتند، قطع کرد. به گزارش فارس، از زمان اجرای طرح هدفمندی یارانهها تا زمان شروع دولت یازدهم بیش از 95 هزار میلیارد تومان از محل افزایش قیمت حاملهای انرژی نصیب دولت شد. این میزان تا تاریخ 2 اردیبهشت 1393 به بیش از 135 هزار میلیارد تومان افزایش یافته است. براساس ماده 7 قانون هدفمندی یارانهها باید 50 درصد این میزان بین مردم و بخش بهداشت و درمان و 50 درصد دیگر نیز بین بخش تولید و خود دولت توزیع شود. بهنظر میرسد، حذف برخی از یارانهبگیران در ماههای اخیر خالی از اشکال نباشد، با این وجود مسؤولان دولتی تلاش دارند تا با کمترین اشتباه و خطا افراد غیرنیازمند حذف شوند. با این حال وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز درباره حذف برخی افراد کمدرآمد معتقد است: افرادی که به حذف یارانه خود اعتراض دارند میتوانند اعتراض خود را به وزارت تعاون بدهند و این قضیه بررسی خواهد شد، در صورتی که حق داشته باشند به وضعیت آنها رسیدگی میشود.
گروه اجتماعی: تمهیدات چندلایه وزارت علوم برای حذف کامل دانشجویان بورسیه از دانشگاهها، بسیار پیچیده و شگفتآور است. لایههای گوناگون این نقشه سیاه سیاسی به قدری دقیق طراحی شده که با اجرای آن، هیچ یک از دانشجویان بورسیه، امکان ورود به دانشگاهها به عنوان اعضای هیات علمی را نخواهند داشت.
از سوی دیگر این «دروغ بزرگ» با آتشبار سنگین رسانهای 15 ماهه گذشته، توجیه اجتماعی و عمومی نیز یافته است و کار برای عاملان فتنه، بسیار راحتتر شده است. برنامهای که در فازهای زیر قابل بررسی است.
قوانین نانوشته وزارت علوم علیه بورسیهها
به گزارش فارس، لایه اول این برنامه دانشجویان بدون حکم و جایابی تعریف شده است. دانشجویان بورسیه مشمول این لایه، ماههاست درگیر جایابی و دریافت اعلام نیاز از یک دانشگاه هستند اما با توجه به عهد نانوشته وزارت علوم به دانشگاهها و حجم تبلیغات سوء بر ضد دانشجویان بورسیه در این مدت، نتوانستند از هیچ دانشگاهی حتی در دورترین نقاط جایابی دریافت کنند. از سوی دیگر وزارت علوم با وجود تعهدات دوجانبه با این دانشجویان، به این بهانه، حقوق و مقرری این دانشجویان را پرداخت نمیکند و این دانشجویان بدون هیچ منبع درآمدی باید به زندگی خود ادامه دهند. طبق تعهد دریافت شده وزارت علوم، اگر این دانشجویان در کنار تحصیل، دست به انجام کاری برای ارتزاق خود بزنند، با لغو بورس مواجه شده و باید غرامتهای چند ده میلیونی به وزارت علوم بپردازند.
اطلاعیههای خارج از قانون و آییننامه
همچنین لایه دوم این برنامه، دانشجویان لغو بورس شده هستند. سازمان امور دانشجویان، دانشجویان بسیاری را با تمسک به یک سری اطلاعیههای خارج از قانون و آییننامه، با مجازات لغو بورس و غرامت چند ده میلیونی مواجه کرده است. بسیاری از دانشجویانی که لغو بورس شدهاند، در زمره کسانی هستند که لایه اول را در دوران دولت قبل طی کرده و حکم بورس داشتهاند. ابطال حکم کارگزینی این افراد در حالی صورت میگیرد که تمام نهادهای نظارتی و قضایی در مقابل این قانونگریزی آشکار، سکوت پیشه کردهاند.
علاوه بر این، لایه سوم این برنامه و یکی از موانع بسیار بزرگی که سازمان امور دانشجویان با هماهنگی دانشگاهها بر سر راه دانشآموختگان بورسیه قرار داده است، بحث عدم نیاز است. در صورتی که سازمان امور دانشجویان با لایههای اول و دوم، قادر به حذف دانشجوی بورسیه نشد و وی به هر طریقی توانست مدرک خود را اخذ کند، او را در این مرحله با مشکلات و موانع عجیبی روبهرو کنند. در این مرحله دانشآموخته بورسیه به دانشگاه مراجعه میکند و دانشگاه بهراحتی در قبال نامه معرفی سازمان امور دانشجویان، به وی اعلام میکند که به تخصص و حضور او نیاز ندارد و بهاصطلاح «اعلام عدم نیاز» میکند. این در حالی اتفاق میافتد که همین دانشگاه چند ماه قبل به این دانشجوی بورسیه برای عضویت در هیات علمی همین دانشگاه اعلام نیاز کرده بود! بسیاری از دانشآموختگان مظلوم بورسیه در چندین ماه اخیر درگیر همین مساله هستند و متاسفانه پس از طی لایههای اول و دوم در این لایه گرفتار شده و آینده مبهم و نامعلومی پیش روی آنها قرار گرفته است. مسؤولان برخی دانشگاهها نیز با توجه به حمایت سازمان امور دانشجویان و وزارت علوم از این اقدام عجیب، حجم بسیار زیادی از دانشجویان بورسیه را با اعلام «عدم نیاز» روبهرو کردهاند. این اقدام، یک عمل کاملا سیاسی و غیرقابل توجیه است و قطعا در امتداد لایههای دوم و سوم برای ایجاد یک سیستم تارعنکبوتی برای نابودی روح، روان، زندگی و آینده دانشجویان بورسیه، طراحی شده است. هر دانشجوی بورسیهای که در این مرحله گرفتار شود، باید دوباره لایههای اول و دوم را طی کند و بازی از لحظه نخست، آغاز میشود.
ایجاد سرگردانی برای جایابی مجدد
لایه چهارم به این شکل است، در صورتی که دانشگاه به دانشآموخته بورسیه «اعلام عدم نیاز» کند این شخص بناچار باید به دانشگاههای مختلف (گاها بیش از 20 دانشگاه) در سراسر کشور معرفی شود و باید برای ادامه روند خود دوباره سرگردان و حیران راهی دانشگاههای مختلف شود.
هدر دادن وقت به امید خستگی و کلافگی
علاوه بر این لایه پنجم این برنامه بهگونهای طراحی شده است که با توجه به روند کسالتآور و خستهکننده فرآیندهای طراحیشده توسط فتنهگران بر ضد بورسیهها، این افراد میخواهند با طولانی کردن زمان بلاتکلیفی و سرگردانی دانشآموختگان بورسیه، آنها را از ادامه پیگیری چندین ساله خود منصرف کنند که صدالبته در موارد بسیاری نیز موفق میشوند.
به نظر میرسد با طراحیهای پیچیده و عجیب فوق، تقریبا همه دانشجویان و دانشآموختگان بورسیه از عضویت در هیات علمی دانشگاهها محروم خواهند شد. چه آنکه طبق اطلاعیه وزارت علوم بیش از
2 هزار نفر از دانشجویان بورسیه، تنها در لایههای اول و دوم گرفتار شدهاند و با توجه به روند فعلی وزارت علوم، مشخص نیست تا چه زمانی آنها موفق به خروج از این لایهها و گرفتار شدن در لایه سوم میشوند.
***خراسان
بر اساس ابلاغيه يک نهاد نظارتي به تعدادي از سازمانها و وزارتخانه ها، تاکيد شده است که با توجه به مسئوليت هاي محوله به مديران بر اساس ماده 25 قانون ارتقاي نظام سلامت اداري، واحدهاي اداري موظف به بررسي شکايات مردمي و تخلفات واصله بر اساس زمانبندي تعيين شده قانوني بوده و در صورت عدم پاسخگويي در مهلت معين، موضوع در سلسله مراتب اداري تا بالاترين مقام دستگاه بررسي مي شود که تخطي از زمان مقرر، تخلف محسوب و موجب برخورد قانوني خواهد شد.
معاون وزير بهداشت با اشاره به مصرف سالانه 420 ميليون ليتر الكل در جامعه، اپيدمي بيماريهاي واگير و همهگيريهايي كه هر از گاه در كشور از اين رهگذر اتفاق ميافتد را متذكر شد و گفت: گستره اين بيماريها بسيار زياد است. سياري از بيماريهاي منتقله از حيوان به انسان مانند سالك، گزيدگيها، تردد دامها در شهرهاي مختلف و انتقال بيماريها از اين طريق گرفته تا كنترل مرزها و اپيدميهاي آنفلوانزاي پرندگان وبا، ذبح غيرمجاز دام و همچنين شيوع بيماريهاي واگير خبر داد. معاون بهداشت وزير بهداشت خاطرنشان كرد: بهداشت باروري، عرضه غيرمجاز مواد غذايي، بهداشت دهان و دندان، موانع بازديد بهداشتكاران از مراكز نظامي كه گاهي ايجاد ميشوند و همكاريهاي پژوهشي ساير زمينههاي همكاري معاونت بهداشت و ناجا هستند. وي خواستار تشكيل كميتهاي براي بررسي زمينههاي همكاري شد که مورد استقبال مسئولان ناجا قرار گرفت.
** شرق
فابيوس و موگريني در واگن اول سفر به تهراندرست يك روز بعد از تصويب توافق هستهاي در شوراي امنيت سازمان ملل، لوران فابيوس، وزير خارجه فرانسه، اعلام كرد هفته آينده مسافر تهران است. نزدیکان فابیوس، وزير خارجه فرانسه، به خبرگزاری فرانسه گفتهاند این سفر برای روز چهارشنبه ٢٩ جولاي، (هفتم مرداد) برنامهریزی شده است. همچنين فدريكا موگريني، مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا، نيز گفته است به تهران سفر ميكند. هفته گذشته بود كه مذاكرات ٢٢ ماهه ايران و كشورهاي ١+٥ به توافق هستهاي منجر شد؛ اگرچه در طول اين مذاكرات وزير خارجه فرانسه عمدتا نقشی مخالفخوان ايفا ميكرد، اما او اكنون نخستين وزير خارجه گروه ١+٥ است كه بعد از دستيابي به توافق جامع راهي تهران ميشود. اين اولين سفر وزير خارجه فرانسه به ايران از ١٢ سال پيش به اينسو است. لوران فابيوس به يك راديوي فرانسوي گفته است «من هفته آینده در ایران خواهم بود». به گفته او اين سفر بهدنبال دو بار دعوت همكارش محمدجواد ظريف، وزير خارجه ايران، انجام ميشود. او اضافه كرده است «طبیعی است که پس از توافق تاریخیای که صورت گرفت، فرانسه و ایران بتوانند روابط عادیتر خود را از سر بگیرند».روز دوشنبه شوراي امنيت سازمان ملل با تصويب قطعنامه ٢٢٣١، توافق هستهاي را تصويب كرد و وجاهتی بينالمللي به اين توافق داد. با تصویب اين قطعنامه، تحریمهای وضعشده علیه ایران از سال ٢٠٠٦ تاکنون، لغو شد.
فابيوس در حالي هفته آينده راهي تهران ميشود كه يكسالونيم گذشته با اتخاذ مواضعي تندروانه موجب شد توافق موقت در ژنو به دست نيايد؛ البته اين توافق يكماه بعد در همان شهر بين ايران و ١+٥ منعقد شد و بسترساز مذاكرات دو سال گذشته شد و بالاخره هفته گذشته به توافق جامع موكول شد. بااينحال فابيوس بهعنوان كسي كه موضع سختگيرانهاي در مواجهه با مذاكرات هستهاي داشته است، شناخته شد. او حتي در آخرين دور مذاكره وين نيز با سه شرط اسرائيلپسند به جمع خبرنگاران آمد؛ اما شنيدهها حاكي است در جريان مذاكرات مواضع نرمتري داشته است. يكي از نزديكان به تيم مذاكرهكننده ايراني چنديپيش گفت در يكي از دورهاي مذاكراتي، لوران فابيوس بهطور جزئي وارد معرفي پتانسيلهاي اقتصادي كشورش براي تجارت با ايران شده است؛ نكتهاي كه به مذاق جان كري، وزير خارجه آمريكا، خوش نيامده است. سفر فابیوس به ایران، نخستین سفر وزیر امور خارجه فرانسه به ايران از سال ٢٠٠٣ تاکنون (پس از ۱۲ سال) خواهد بود. آخرین وزیر خارجه فرانسه كه به ایران سفر كرد دومینیک دو ویلپن، وزیر خارجه دولت ژاک شیراک، بود که اواخر دوره ریاستجمهوری سيدمحمد خاتمی به ایران سفر کرد.
٤ ميليارد يورو به ٥٠٠ ميليون يورو رسيد
پيشازاين، رابطه اقتصادي تهران-پاريس شرايط خوبي داشت و ايران از فعاليت شركتهاي فرانسوي استقبال ميكرد، اما این رابطه سالهاي گذشته افت شديدي را تجربه كرد. بهگزارش خبرگزاری فرانسه آمارهای رسمی نشان میدهد که حجم مبادلات دو کشور از چهار میلیارد یورو در سال ۲۰۰۴ به ۵۰۰ میلیون یورو در سال ۲۰۱۳ کاهش یافته است.شرکتهای اتومبیلسازی پژو و رنو و شرکت نفتی توتال، ازجمله شرکتهای مهم فرانسوی بودند که تا قبل از تحریمها در ایران حضوری برجسته داشتند. اغلب آنها با شدتگرفتن تحريمها بيتوجه به قراردادهاي مشاركت با ايران، آنرا يكطرفه لغو و تهران را ترك كردند. هنوز مشخص نيست اين شركتها با لغو تحريمها و توافق هستهاي به تهران بازميگردند يا نه؟فابیوس ديروز گفت ایرانیها «نگاه خیلی مثبتی» به شرکت هاي فرانسوي دارند. او اضافه كرد «تجارت خیلی مهم است. باعث رشد میشود. برای ایرانیها مهم است. برای ما هم مهم است؛ اما وقتی رئیسجمهور فرانسه (فرانسوا اولاند) و من به تصمیمی استراتژیک (برای توافق با ایران) رسیدیم... ، به دلایل تجاری نبود، بلکه به دلایل استراتژیک بود، چون میخواستیم از اشاعه سلاحهای هستهای پرهیز کنیم».گفته شده است فدراسیون کارآفرینان فرانسه (MEDEF) سپتامبر (شهريور) برای تلاش بهمنظور ازسرگیری مناسبات تجاری به تهران ميآيد. حدود ۱۰۷ نماینده این نهاد اوایل سال قبل به ایران سفر کرده بودند که باعث اعتراض آمریکا شد. همان زمان مقامات آمريكايي آنها را از انعقاد قرارداد با ايران هراساندند و گفتند هنوز برنامهریزی برای معامله با ایران زود است.پیش از اين مقام فرانسوي، معاون صدراعظم آلمان و وزیر اقتصاد این کشور به تهران سفر کرده بودند. فرانک والتر اشتاینمایر، وزير خارجه آلمان، نيز به خبرگزاری رویترز گفته است: من مسلما به ایران سفر خواهم کرد، اما هنوز برنامه مشخصی برای این سفر ندارم.
وزیران امورخارجه ایتالیا و اسپانیا از دیگر مقامهای سیاسی اروپایی هستند که سفر به تهران را در برنامه پيشِروي خود چيدهاند. وزراي خارجه اتحاديه اروپا نيز همزمان با شوراي امنيت توافق هستهاي ايران و ١+٥ را در بروكسل تصويب كردند. فدريكا موگريني، مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا، بعد از تصويب اين توافق در اتحاديه اروپا، گفته است به تهران سفر ميكند. او گفت «من بهعنوان نماینده عالی اتحادیه اروپا، نقش حیاتی در مرحله اجرا (اجرای برجام) و هماهنگی کمیسیون مشترک توافق برعهده خواهم داشت. همه ما در تلاش برای حمایت از گامهای این توافق هستیم و من قصد دارم بهزودی به تهران سفر کنم». البته هنوز زمان انجام اين سفر اعلام نشده است. بعد از توافق ژنو كه آذرماه ٩٢ صورت گرفت، از بين اعضاي ١+٥، وزير خارجه روسيه، چين و كاترين اشتون، مسئول وقت سياست خارجي اتحاديه اروپا، به تهران سفر كردند. سفر موگريني به تهران در حالي اهميت پيدا ميكند كه او مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپاست و بيش از ٢٠ كشور اروپايي در مذاكرات هستهاي نقشي نداشتهاند؛ اما همه آنها منتظر اين توافق بودند تا به مبادلات اقتصادي خود با ايران سرعت ببخشند. موگريني پيشازاين، وزير خارجه ايتاليا، بود؛ كشوري كه پيش از آغاز تحريمها، سطح مبادله تجاري گستردهای با ايران داشت و اكنون علاقهمند به گسترش رابطه اقتصادي با ايران است.
چهارشنبه، دوشنبه، سهشنبه و...؛ اینها روزهای متفاوتی است که از سوی کمیته استیناف برای اعلام رأی پرونده باشگاه راهآهن تعیین شده است. همان باشگاهی که در هفتههای پایانی لیگ فصل پیش با استفاده از موتومبا، بازیکن خارجی باشگاهش، متخلف شناخته شد و در نهایت با رأی اولیه کمیته استیناف به لیگ یک سقوط کرد. بعد از آن رأی، مسئولان باشگاه راهآهن با پیگیریهای دادستانی تهران به رأی صادره اعتراض کردند و قرار شد نتیجه این اعتراض «بهزودی» مشخص شود. تاریخ اولیه چهارشنبه هفته پیش بود؛ زمانی که به نظر میرسید با توجه به تعطیلی چندروزه رسانهها زمان مناسبی برای فرار از جدلهای احتمالی باشد. وعده دادهشده هرگز روز چهارشنبه عملی نشد و بهگفته صالحی، رئیس کمیته استیناف قرار بر آن شد تا رأی دوشنبه همین هفته اعلام شود اما این روز هم هیچ رأیای صادر نشد تا بالاخره «سهشنبه» (دیروز) روز نهایی اعلام شود. روزی که باز هم «خیالی» از آب درآمد و جوابی از کمیته استیناف به بیرون درز نکرد؛ البته تقریبا!
نگرانی بابک زنجانی
راهآهن از زمانی که بابک زنجانی مالکیتش را به دست گرفت، سر زبانها افتاد؛ شرکت «سورینت» اسپانسرش شد و باشگاه با هزینه زیاد، بازیکنان و مربیان نامآشنایی همچون علی دایی را به خدمت گرفت. بعد از اینکه زنجانی به اوین برده شد، راهآهن از قبل هم شناختهشدهتر شد؛ این تیم بهعنوان یکی از داراییهای «بابک» در اختیار دادستانی تهران قرار گرفت تا تکلیف صاحب جدیدش مشخص شود ولی با سناریوی رخداده ماجرا برای این باشگاه پیچیدهتر از قبل هم شد؛ آنقدر پیچیده که «بابک» از «اوین» نامهای نوشت که هرطورشده به شرایط راهآهن رسیدگی شود! موضوعی که البته هنوز مشخص نیست به آن سروسامان داده شده است یا خیر.
برنده ماییم!
راهآهنیها میگویند رأی به نفع ماست و پیکانیها هم ادعای مشابهی دارند؛ برای ادعای اولیه کافی است به اینستاگرام یکی از دوستان نزدیک فرهاد کاظمی اشاره شود؛ یکی از خوانندههای زیرزمینی که دوست سرمربی کنونی راهآهن است، مدعی شد رأی به سود این باشگاه صادر شده است و برای تشویق و موفقیت این تیم با دوستانش به تشویق بازیکنان راهآهن آن هم تا آخر لیگ میپردازد. این ادعا در شبکههای اجتماعی چنان برای مسئولان کمیته انضباطی گران تمام شد که فرهاد کاظمی سرمربی راهآهن را برای ادای توضیحات به این کمیته فراخواندند. برای ادعای پیکانیها هم که باید به موضوع جالبتری اشاره کرد؛ روز گذشته ساعت ١١:١٢ دقیقه خبرگزاری ایسنا در خبری «اختصاصی» عنوان کرد رأی کمیته استیناف به سود باشگاه پیکان صادر شده و این تیم در لیگ برتر باقی میماند و باشگاه راهآهن به دسته پایینتر سقوط میکند؛ خبری اختصاصی که البته خیلی زود از روی خروجی سایت برداشته شد تا «کلاف» راهآهن سردرگمتر از چیزی شود که باید باشد.
سردرگمی فدراسیون فوتبال
پیچیدگی ابعاد پرونده راهآهن علاوهبر کمیته استیناف، مسئولان فدراسیون فوتبال را هم سردرگم کرده است؛ درواقع روز گذشته بعد از اینکه فدراسیون فوتبال بیانیهای صادر کرد و خبر منتشرشده روی خبرگزاری «ایسنا» مبنی بر بقای پیکان در لیگ برتر را رد کرد، علی کفاشیان روبهروی خبرنگاران ایستاد تا از دشواری کار صحبت کند: «هنوز هیچچیز مشخص نیست و داریم مدارک را بررسی میکنیم. قرار بود دیروز (دوشنبه) کمیته استیناف رأی قطعی را صادر کند که نشد؛ چراکه یکسری مستندات جدیدی به دست آوردهایم که برای تجدیدنظر در دست رسیدگی است و همچنان منتظر رأی کمیته استیناف هستیم». رئیس فدراسیون فوتبال در مورد زمان اعلام رأی کمیته استیناف در مورد راهآهن و پیکان گفت: «تاریخ مشخصی را نمیتوانم بدهم. تا الان چندبار تاریخ گفته شده، ولی به آن عمل نشده است و باید صبر کنیم، ولی از کمیته استیناف خواستهایم که زودتر تکلیف را مشخص کند. در کمیته انضباطی و استیناف اجماع وجود ندارد و این اجماع باید در فدراسیون به وجود بیاید». کفاشیان در انتها و در پاسخ به اینکه آیا زندانیبودن مالک سابق باشگاه راهآهن در رأی کمیته استیناف تأثیر دارد یا خیر گفت: «خیر هیچ تأثیری ندارد. البته ایشان مالک سابق آن باشگاه بودند و آنها به نوبه خود حق دارند از منافع خود دفاع کنند».
اکبر ترکان، که علاوهبر مشاور ارشد رئیسجمهور، رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان هم هست، دیروز از افت ٦٥ درصدی ساختوساز در کشور در یک سال گذشته پرده برداشت. او که دیروز در هجدهمین اجلاس هیأت عمومی سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور سخن میگفت با اشاره به اینکه در یکی از عمیقترین دوران رکود به سر میبریم، بودجه مورد نیاز بخش مسکن و ساختوساز را سالانه ٨٠ هزار میلیارد تومان اعلام کرد. او برای نشاندادن عمق فاجعه، بودجه ٨٠ هزار میلیارد تومانی را با کل بودجه عمرانی کشور مقایسه کرد. بر این اساس بودجه مورد نیاز در بخش ساختوساز اندکی بیش از دوبرابر بودجه عمرانی است که در بودجه سالجاری ٣٧ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است.
کاهش ساختوساز نتیجه مازاد تولید
محمد عدالتخواه، استاد دانشگاه
آماری که مشاور رئیسجمهور بیان کردهاند حتما براساس اطلاعات کامل و آمار معتبر بوده است. اما علت کاهش ساختوساز مسکونی در تهران و شهرهای بزرگ که آمارها نشان میدهند، نتیجه مازاد تولید مسکن در چند سال گذشته و خانههای خالی موجود در این شهرهاست. به گفته آقای عبدهتبریزی، مشاور وزیر راهوشهرسازی، در تهران حدود یک میلیون خانه خالی وجود دارد، اما مسئله اینجاست که بخش اعظمی از این خانهها برای متقاضیان واقعی بازار مسکن، قابلیت خرید ندارد. بهعبارتی دیگر، بهدلیل بازدهی بالای مسکن در سالهای گذشته و رویکرد سرمایهگذاری به این حوزه، خانههایی ساخته شدند که برای دهکهای پایین اجتماع قابل استفاده نیستند. سازندگان و دارندگان خانههای خالی که اغلب لوکس یا دارای قیمت بالا هستند اگر فکر میکنند بهزودی مشکل اقتصادی حل میشود و میتوانند خانههایشان را گرانتر بفروشند، باید این شایعه را از ذهن خود پاک کنند. دولت وظیفه دارد اطلاعات درست به جامعه و تولیدکنندگان مسکن بدهد و اثبات کند نگهداری خانههای خالی، قیمت را افزایش نمیدهد.
دولت باید فکری برای خانههای خالی بکند؛ قبل از انقلاب قانونی بود که از خانههای خالی و زمینهای بایر شهری عوارض بیشتری میگرفت. متأسفانه این پس از انقلاب با طرح دلایلی مانند کمبود نیرو برای انجام این کار، لغو شد. در شرایطی که توان خرید جامعه در حد خرید خانه نیست، تشویق به ساخت خانه کار درستی نیست، باید واقعیت را منعکس کرد. بحران مسکن فعلا به قیمت بالای مسکن و پایینبودن توان خرید متقاضی مربوط میشود؛ دولت برای حل معضل بیکاری ناشی از رکود مسکن باید تولید ساختمان را به بخشهای عمومی و عمرانی سوق دهد تا معضل بیکاری صنایع مرتبط به مسکن، حل شود و شاهد اشتغال پایدار در این بخش باشیم. درباره مشکل مسکن دهکهای پایین جامعه و متقاضیان واقعی مسکن، راهی جز تولید مسکن ارزانقیمت وجود ندارد مگر اینکه تسهیلات بلاعوض یا تسهیلاتی که بازپرداخت آن در توان این افراد است، پرداخت شود. بخش عمدهای از قیمت مسکن به زمین مربوط میشود بهگونهای که حدود ٥٠ و گاهی حتی ٩٠ درصد قیمت مسکن را به خود اختصاص میدهد. طرح مسکن مهر که با هدف ساختن مسکن ارزان برای متقاضیان ضعیف اجرا شد، نواقصی داشت اما طرح مسکن اجتماعی نیز، بدون تعیینتکلیف مسکن مهر، یک طرح کارشناسینشده و ناموفق است. در حقیقت طرح مسکن اجتماعی باید پس از اتمام و ساماندهی طرح مسکن مهر اجرا شود.
سرمایه در بازار مسکن قفل شده
ایرج رهبر/ انبوهساز و کارشناس مسکن
رکودی که در دو سال اخیر دامنگیر بازار مسکن شد خریدوفروش در این حوزه را به شدت کاهش داد و نقدشوندگی مسکن بهگونهای شد که واحدهای تولیدشده با سرمایهگذاریهای قبلی به فروش نرفت. به عبارتی سرمایه در این بازار قفل شد و فعالان این حوزه عملا توان ساختوساز جدید را از دست دادند.
کاهش حدود ٣٠ درصدی صدور پروانه ساخت مسکن نسبت به سال گذشته و همچنین کاهش حدود ٣٠ درصدی صدور پروانه ساخت مسکن سال گذشته نسبت به سال قبل از آن، حکایت از اثرگذاری شدید رکود بازار مسکن بر حوزه ساختوساز دارد؛ گرچه اکنون رهایی از بحران بزرگترین دغدغه دولت و ملت است، اما نباید فراموش کرد کاهش شدید تولید در سالهای اخیر میتواند به بحران شدید این حوزه در سالهای آتی بینجامد. در شرایط فعلی تولید بسیار کاهش یافته است و احتمالا به زمانی خواهیم رسید که واحدهای تولیدشده قبلی به فروش میرسند و تولید جدیدی وجود نخواهد داشت و به فرض رفع رکود، مدت زمانی لازم است تا تولید جدید جایگزین شود.
چنانچه قرار باشد این بازار از رکود خارج شود و تولید تازهای انجام نشود، شاهد افزایش قیمت خواهیم بود. سالانه به یکمیلیونو ٢٠٠ هزار تا یکمیلیونو ٥٠٠ هزار واحد مسکونی در کشور نیاز است و اگر مشکلات تولید مسکن برطرف نشود، با کاهش شدید عرضه در این بازار مواجه خواهیم شد و نبود تناسب بین عرضه و تقاضا باز هم مشکلآفرین خواهد شد، مگر اینکه تعادل برقرار شود.
دولت و بخش خصوصی باید با برنامهریزی و همکاری، عواقب ناشی از رکود را برطرف کنند. اگر قرار است تسهیلات بانکی به متقاضیان پرداخت شود یا زمین ارزانقیمت در اختیار سازندگان قرار بگیرد، باید با برنامهریزی جامع و کارشناسی همراه باشد. بههرحال توان خرید مردم پایین است. از دیگر سو، قیمت تمامشده مسکن نیز بالاست.
عمدهترین دلیل بالابودن قیمت تمامشده مسکن، افزایش شدید قیمت زمین است. در حقیقت حدود ٤٠ درصد قیمت یک آپارتمان مسکونی به زمین مربوط میشود و مابقی به مصالح و دستمزد و هزینههای دیگر برمیگردد؛ ازاینرو، واگذاری زمین ارزان برای تولید مسکن میتواند راهکار مناسبی برای رفع این معضل باشد. طرحهایی مانند شهرکسازی در زمینهای اطراف شهرهای بزرگ، با یک برنامه رقابتی بین بخش خصوصی و البته ایجاد زیرساختهای مناسب و راههای ارتباطی مدرن برای این شهرکها، یکی از اقدامات مؤثر محسوب میشود.
*** ایران
بخش اعظم نشست خبری روز گذشته سخنگوی دولت، به تشریح برنامههای سازمان مدیریت و برنامهریزی و دولت برای هزینه کردن داراییهای آزاد شده ایران پس از توافق هستهای اختصاص داشت. محمدباقر نوبخت این توضیحات را در پاسخ به سؤالات مکرر خبرنگاران بیان کرد. وی در ابتدای این نشست، از اختصاص اعتبار هزار و 100 میلیارد تومانی از سوی هیأت دولت برای اجرای طرحهای احیای دریاچه ارومیه و نیز سفر قریبالوقوع رئیس جمهوری به استان کردستان خبرداد.
تقسیمبندی سهگانه منابع بلوکه شده
سخنگوی دولت در تشریح میزان و چیستی منابع و داراییهای بلوکه شده ایران، این منابع را به چند دسته تقسیم کرد؛ نخست منابعی که مربوط به بانک مرکزی است که خود به دو بخش تقسیم میشود؛ یک بخش جزو ذخایر ارزی بانک مرکزی است که پولش وارد اقتصاد شد. در عین حال، بخشی از این منابع هم هستند که تبدیل به ریال نشده، به این علت که این پولهای مربوط به بانک مرکزی، قابلیت ورود به داخل را نداشته است. نوبخت، مقدار این منابع را 23 میلیارد دلار اعلام کرد که باید به ریال تبدیل شود.
وی در ادامه، با بیان اینکه بخش دیگری از این منابع مربوط به بانک مرکزی نیست و برای دولت است که هنوز دولت آن را وصول نکرده تا به حساب بانک مرکزی بگذارد، افزود: حداقل 6 تا 7 میلیارد دلار از این بخش نفت فروختیم، اما دلار به حساب بانک مرکزی نیامده تا بانک مرکزی آن را به ریال تبدیل کند. به گفته نوبخت، این پول برای دولت است که ما به جهت محدودیتهایی که در نقل و انتقالات نفتی داشتیم، امکان دستیابی به این مقادیر برای ما به وجود نیامده است.معاون رئیس جمهوری در توضیح بخش سوم این منابع، اظهار کرد: بخش دیگری از این منابع متعلق به بانک مرکزی نیست، به دولت هم تعلق ندارد، بلکه به صندوق توسعه ملی تعلق دارد که منابع آن زیر نظر هیأت امنا و در جهت اجرای طرحهایی که قرار است توسط بخش خصوصی انجام شود، به صورت وام عرضه میشود.نوبخت با اشاره به اینکه بانکها و شرکتهای دولتی نیز منابع ارزی در خارج از کشور دارند که به خاطر تحریم نمیتوانستند وارد کشور کنند، گفت: همه اینها منابعی است که ما میتوانیم متناسب با آزاد شدنشان، روی آنها حساب کنیم.
وی در پایان این بخش، گفت که بعد از توافق ژنو، حدود 12 میلیارد دلار به صورت اقساط ماهانه وارد اقتصاد شد که از این میزان، بخشی هم به صورت مستقیم وارد اقتصاد و بخشی هم در راستای دور زدن تحریمها آزاد شد.
استفاده از منابع خارجی در سرمایهگذاری
سخنگوی دولت در بخش دیگر اظهارات خود، نحوه مدیریت این منابع از سوی دولت را تشریح کرد. نوبخت با مورد توجه قرار دادن ضرورت انجام سرمایهگذاریهای داخلی و خارجی گفت: اکنون از منابع خارجی، تحقیقاً به صورت سرمایهگذاری در اقتصادمان بهرهبرداری میکنیم؛ بخش قابل توجهی از این سرمایهگذاریها باعث رشد تولید و افزایش اشتغال خواهد شد.وی با بیان اینکه ما در این جهت برنامهریزیهای لازم را انجام خواهیم داد تا این سرمایهگذاریها به بخش لازم برود، تأکید کرد: سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور مصمم است منابعی که از سرمایهگذاریها میآید و همچنین منابعی که از آزاد شدن منابع بلوکه شده وارد اقتصاد ما میشود، به سمت اعتبارات هزینهای و جاری نرود و ما این کار را با اطلاعرسانی بیشتر پیش میبریم.
نوبخت با بیان اینکه سازمان مدیریت و برنامهریزی معتقد است این پولها باید به سمت تولید و اشتغال برود، ادامه داد: اقتصاد مقاومتی همین است که ما هزینههای جاری را محدود کنیم و به سمت سرمایهگذاریها برویم و مطمئن باشید ما اشتغال را بالا خواهیم برد که البته این موضوع از طریق افزایش هزینههای جاری رخ نمیدهد، بلکه از طریق سرمایهگذاریهایی که در داخل انجام میشود، صورت میگیرد. این عضو دولت با اشاره به اینکه برای استان به استان این موضوع را مد نظر قرار میدهیم که پولها کجا هزینه شود، اضافه کرد: با توجه به منابع ارزی که داریم، اولویتمان توسعه صادرات است.
دنبال رضایت موقت مردم با واردات نیستیم
نوبخت با تأکید بر اینکه عمده رشد اقتصادی باید از طریق سرمایهگذاری بخش خصوصی انجام شود، اظهار کرد: ما به دنبال کسب رضایت موقت مردم نیستیم تا واردات کالاهای خارجی داشته باشیم و به خاطر فزونی واردات و افزایش عرضه، قیمتها را کنترل کنیم و بگوییم که تورم را مهار کردیم، بلکه ما تورم را از طریق افزایش عرضه ناشی از تولیدات داخلی کنترل میکنیم.
وی در همین زمینه، در پاسخ به سؤالی درباره اثرات انجام توافق بر وضعیت معیشت مردم خاطرنشان کرد: مردم ما انتظار ندارند که به صرف امضای توافقنامه بلافاصله در اقتصاد تغییری را مشاهده کنند، اگر چه این انتظارشان نابجا نیست، اما به هر حال ما به دنبال آن هستیم که رضایت مردم را معقولانه و نه از راههای پوپولیستی و کوتاه مدت، برآورده کنیم.
سرمایهگذاری، علت اقبال کشورها به ایران
سخنگوی دولت علاوه بر اینکه رویکرد دولت را نسبت به منابع آزاد شده سرمایهگذاری عنوان کرد، علت اقبال کشورهای دیگر به ایران را نیز سرمایهگذاری دانست و نه صرفاً واردات کالاهای آن کشور. وی با اشاره به اینکه این کشورها، از مزیتهای نسبی سرمایهگذاری در ایران باخبرند، علت سفر هیأت آلمانی به ایران را نیز همین امر ارزیابی کرد و گفت: اگر این طور بود که سفر هیأت آلمانی به ایران برای فروش کالاهایشان بود، وزیر نفت آنها را دعوت نمیکرد.وی با بیان اینکه در آینده نزدیک باز هیأتهای مختلف به ایران میآیند، تأکید کرد که این رفت و آمدها برای واردات کالاهای این کشورها به ایران نیست، ضمن اینکه اگر هم دولت به دنبال واردات باشد، واردات مواد اولیهای را که باید در داخل به ارزش افزوده تبدیل شود، مد نظر دارد.
نمیخواهیم در فضای بگو مگوی سیاسی بیفتیم
واکنش برخی مقامات امریکایی به توافق انجام شده، محور سؤال دیگری از نوبخت بود. وی با اشاره به اینکه صحبتهای مقامات امریکایی به صورت نفیای انجام میشود، دلیل آن را ضرورت قانع کردن رقبای سیاسی از سوی دولت امریکا عنوان کرد و افزود: او میخواهد به رقبای سیاسیاش جواب دهد، اما ما نمیخواهیم در یک فضای بگو مگوی سیاسی بیفتیم. شما با ادبیات درشت گویی آشنا هستید. اجازه دهید ما به جای این کارها با هیأتهای اروپایی برای سرمایهگذاری مذاکره کنیم. ما میدانیم ریشه نقهای آنان کجاست.وی اتخاذ نگاه بدبینانه را نامعقول دانست و گفت: اگر چه همواره احتیاطهای خود را داریم، اما فعلاً با اصل و فرع اینکه این تحریمها در حال کنار رفتن است، برنامههایمان را دنبال میکنیم و اخلاق اسلامی هم ایجاب میکند ما به تعهداتمان پایبند باشیم و قصد زیر پا گذاشتن این توافق را نداریم. نوبخت در پاسخ به این سؤال که آیا وجود پیشنهادی مبنی بر ایجاد محدودیت از 10 سال تا 15 سال درست است، گفت: من از این موضوع بیخبرم. قطعنامه، تصویب شده و جایی برای این حرفها باقی نمیماند.
این عضو دولت درباره نگاه برخی نمایندگان مجلس به برخی بندهای توافق هستهای اظهار کرد: ممکن است نمایندگان محترم یا هر شخص دیگری درباره برخی بندها نکتهای داشته باشد، اما آنچه مورد توجه است، این است که مذاکرات در قالب بده بستانهایی صورت گرفته و باید ببینیم که به طور کلی به نفع ما بوده است یا خیر.
نوبخت با بیان اینکه معتقدیم در داخل کشور باید مسیر قانونی طی شود، ادامه داد: جناب آقای ظریف و صالحی گزارشهای خود را به مجلس ارائه کردند و شورای عالی امنیت ملی نیز وظایف قانونی خود را انجام میدهد. در واقع مداقه در فرآیند قانونی روی این مذاکرات صورت میگیرد.
ابراز تأسف از خسارتهای جانی سیل اخیر
موضوع «مدیریت بحران در سیل اخیر» سؤال یکی از خبرنگاران بود. نوبخت از اینکه جان تعدادی از هموطنانمان گرفته و به اموالشان خسارت وارد شده، ابراز تأسف کرد و گفت گزارش این موضوع در اولین جلسه هیأت دولت از سوی سازمان مدیریت بحران ارائه خواهد شد. حتی پیشنهاد میکنم برای اینکه قصوری انجام نشود، هیأتی مأمور شود تا موضوع را بررسی کند، اگرچه انتظار ما پیشبینی و تمهید مقدمات برای همه این رخدادهاست. سخنگوی دولت همچنین خبر «مجوز دولت برای افزایش 6 درصدی قیمت کالاهای اساسی» را تکذیب کرد و گفت: ما چنین مجوزی صادر نکردهایم.
طرح معافیت مالیاتی کتابفروشان بالاخره بعد از گذشت چهارده سال به سرانجام رسید و اسامی ۵۱۱ کتابفروش و ۱۷۶ ناشر-کتابفروش که شرایط بهره گرفتن از این طرح را داشتند اعلام شد.
به گزارش «ایران»، این طرح در حالی به مرحله اجرا رسیده که پیشنهاد اولیه آن به سال 1378 باز میگردد، زمانی که برای نخستین بار لایحه معافیت مالیاتی ناشران و کتابفروشان تقدیم مجلس شد و در سال 1380 در مجلس شورای اسلامی نیز ماده واحدی با عنوان معافیت مالیاتی کتابفروشان و مؤسسات انتشاراتی تصویب شد.
البته این طرح آن زمان به سرانجام نرسید و همان گونه که اشاره شد هماکنون بعد از گذشت چهارده سال، اسامی کتابفروشان و ناشر- کتابفروشان عضو اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران که از پرداخت مالیات معاف شدند، اعلام شده است.
بنابر این گزارش، هفته گذشته و در آخرین روزهای باقی مانده از مهلتی که از سوی سازمان امور مالیاتی کشور برای تسلیم اظهارنامههای مالیاتی اعلام شده بود فهرست کتابفروشان و ناشر - کتابفروشانی که به تأیید اتحادیه ناشران و کتابفروشان و همچنین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی رسیده بود به سازمان امور مالیاتی رفت. معاون امور فرهنگی وزارت ارشاد در نامه خود به رئیس سازمان امور مالیاتی با استناد به دستورالعملی که اواخر سال ۹۳ به امضای دو طرف رسید، خواستار همکاری و انجام اقدامات لازم این سازمان برای برخورداری مشمولیت فهرست مذکور از معافیت مالیاتی مورد اشاره شد. بر اساس دستورالعمل یادشده، زمان اجرای این معافیت از ابتدای سال ۹۳ است اما به گفته محمود آموزگار، رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران، باوجود اینکه مطابق دستورالعمل یادشده، کتابفروشان برای برخورداری از معافیت مالیاتی نیازی به داشتن دفتر ندارند، گزارشهایی از سوی برخی اعضای کتابفروش این اتحادیه مبنی بر مطالبه مالیات خوداظهاری ۴۰ درصدی از سوی ممیزان مالیاتی از آنها ارائه شده است، البته آن طور که آموزگار گفته، با وجود آنکه چند ماه از امضای دستورالعمل معافیت مالیاتی کتابفروشان میگذرد، این دستورالعمل هنوز از سوی سازمان امور مالیاتی به حوزههای مالیاتی تابعه آن ابلاغ نشده است.