هفته گذشته داعش در حمله‌ای از داخل خاک سوریه در منطقه مرزی «کیلیس»، یک سرباز ارتش ترکیه را کشته و دو نفر دیگر را زخمی کرده بود. گفته می‌شود عملیات دیروز جنگنده‌های ترکیه به تلافی این حمله صورت گرفته است.
این نخستین بار بود که ترکیه مواضع داعش را هدف قرار می‌داد. هر چند ترکیه عضو ائتلاف بین‌المللی ضد داعش است، اما این پرسش که استراتژای درست مبازره علیه داعش چگونه باید باشد، طی ماه‌های گذشته ترکیه و دیگر اعضای ائتلاف ضد داعش را دوپاره کرده بود. اما اکنون به‌نظر می‌رسد تحولی در این وضع به‌وجود آمده باشد.
به نوشته روزنامه ترکی «صباح» پس از ماه‌ها مذاکره میان آنکارا و واشنگتن، دولت ترکیه با استفاده ارتش آمریکا از پایگاه هوایی استراتژیک «اینجریک» در حملاتش علیه مواضع داعش موافقت کرده است.
برای واشنگتن و متحدان آن در ائتلاف ضدداعش دریافت مجوز استفاده از اینجرلیک موفقیت بزرگی به شمار می‌رود. زیرا پایگاه هوایی اینجریک، واقع در نزدیکی شهر آدانا، فاصله چندانی با منطقه عملیات ائتلاف ضد داعش در سوریه و عراق ندارد. ۲۰ سال پیش این پایگاه مورد استفاده نیروی هوایی ارتش آمریکا در عملیات عراق بود.
رسانه‌های ترکیه نوشته‌اند که اجازه استفاده ارتش آمریکا از اینجریک بدون امتیاز متقابل نبوده است. این گزارش می‌گوید ترکیه در برابر دادن این مجوز، موافقت دولت آمریکا با ایجاد «منطقه امن و پرواز ممنوع» در منطقه شمال حلب را به دست آورده است.
روزنامه حریت به نقل از مقام‌های دولت ترکیه نوشت، این منطقه امن حدود ۹۰ کیلومتر طول و بین ۴۰ تا ۵۰ کیلومتر عمق خواهد داشت. بنابر این گزارش این منطقه امن، محدوده میان شهر مرزی «جرابلس» واقع در کنار فرات در شمال شرق سوریه تا شهر کوچک «مارع» در شمال حلب در بر خواهد گرفت.
سیاست ترکیه در مقابل کردها تغییر نکرده
روزنامه اتریشی «نویه تسوریشر» نوشته است منطقه امن موردنظر همان محدوده‌ای است که آنکارا پیش از این در نظر داشت. ماه ژوئن ارتش ترکیه با تمرکز نیرو در مرزهای خود در امتداد منطقه مورد نظر، به ورود نظامی به داخل خاک سوریه تهدید کرد. این تهدید ارتش ترکیه درعین‌حال متوجه نیروهای موسوم به «واحدهای دفاع خلقی» متعلق به کردهای سوریه نیز بود که در مبارزه علیه داعش از پشتیبانی آمریکا برخوردارند.
این گزارش می‌گوید با این‌حال ایجاد منطقه امن در شمال سوریه به معنای تغییر سیاست ترکیه در مقابل کردها نیست و هنوز نشانی در این باره دیده نمی‌شود. در همین رابطه پلیس ترکیه در نخستین ساعات روز جمعه در یک عملیات گسترده در استانبول و چندین شهر دیگر، ۲۹۷ نفر را بازداشت کرد. در این عملیات بیش از ۱۰۰۰ پلیس مشارکت داشتند و به وسیله هلیکوپترهای نظامی پشتیبانی می‌شدند.
بیشتر بازداشت‌شدگان از وابستگان گروه داعش بودند اما در میان آنها برخی اعضای گروه‌های رادیکال چپ و نیز حزب کارگران کردستان نیز وجود دارند.
«احمد داووداغلو» نخست وزیر ترکیه، ساعاتی پس از بازداشت این افراد گفت، «عملیات نیروهای امنیتی ترکیه بر علیه سازمان‌های تروریستی داعش، پ.ک.ک و چپ انقلابی ادامه خواهد یافت.»
پ.ک.ک روز پنجشنبه مسئولیت ترور دو پلیس ترکیه را بر عهده گرفت. این گروه این دو پلیس را به داشتن گرایش داعش متهم کرده و گفته است که ترور دو پلیس انتقام ترور انتحاری داعش در شهرک سوروچ بوده است. در انفجار شهر سوروچ (دوشنبه ۲۹ تیر/ ۲۰ ژوئیه) ۳۲ نفر که اغلب آنها دانشجویان و جوانان چپ‌گرا بودند کشته و دهها نفر زخمی شدند.
انتقاد دولت سوریه از ترکیه
اما در واکنش به حملات جنگنده های ترکیه، دولت سوریه روز جمعه از حملات هوایی جنگنده‌های ترکیه به مواضع داعش در شمال سوریه انتقاد کرد.
فیصل المقداد، معاون وزیر امور خارجه سوریه گفت، «سوریه نمی‌تواند در خاک خود با عملیات ارتش ترکیه موافقت کند.» المقداد افزود، ترکیه باید به استقلال و تمامیت سوریه احترام بگذارد.