کد خبر 448321
تاریخ انتشار: ۱۲ مرداد ۱۳۹۴ - ۰۹:۳۹

مسئول کمیته سلولی مرکز تحقیقات ترابی‌نژاد دانشگاه علوم پزشکی اصفهان گفت: پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان موفق به ساخت دندان با استفاده از سلول های بنیادی حاصل از جوانه دندانی شدند.

 به گزارش مشرق، نصرت نوربخش مسئول کمیته سلولی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان گفت: پژوهشی با عنوان «پیوند سلول های بنیادی موجود در جوانه دندانی مدل حیوانی موش به ناحیه عضله مافتر یا جونده» در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام گرفت که طی این پژوهش موفق به تولید دندان بیولوژیک تا مراحل پیشرفته تکاملی دندان شدیم.

نوربخش با بیان اینکه در این مرحله آزمایشی، دندان های موش را کشیدیم تا بتوانیم دندان ساخته شده را جایگزین کنیم، اعلام کرد: با توجه به اینکه کنترل عفونت در حفره دهانی بسیار مشکل است بنابراین سعی کردیم سلول های بنیادی حاصل از جوانه دندانی آسیاب موش را در عضله موش تزریق و دندان ساخته شود اما در انسان به علت مسواک زدن امکان تزریق و ساخت دندان در حفره دهانی وجود ندارد.

نوربخش با بیان اینکه در سطح دنیا به علم ساخت دندان با استفاده از سلول‌های بنیادی حاصل از جوانه دندانی رسیده اند، ادامه  داد: تنها یک گروه پژوهشی خارج از کشور هستند که به تحقیق بر روی ساخت دندان با استفاه از سلول های بنیادی حاصل از جوانه دندانی پرداخته اند که در پژوهشی سلول های بنیادی را در کلیه تزریق و پس از ساخت دندان، دندان را در محل دندان افتاده پیوند زدند.

وی گفت: برای نخستین بار در ایران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نیز این فناوری را مورد آزمایش قرار داد و پس از موفقیت در مرحله آزمایش حیوانی، در آینده نزدیک اقدام به ساخت دندان در مدل انسانی خواهیم کرد.‌

نوربخش با اظهار اینکه در هر بافتی امکان ساخت دندان و پیوند به محل دندان افتاده وجود دارد، گفت: اگر پژوهشگران خارج از کشور اقدام به ساخت دندان در کلیه کردند به دلیل این است که کلیه یک بافتی است که خون رسانی در آن زیاد است.

وی بیان داشت: در این پژوهش پس از باروری موش‌ها در روز چهاردهم بارداری، جنین را خارج کرده و جوانه دندان آسیاب موش را جدا کردیم و با در آوردن سلول های بنیادی «اکتودرم» و «مزانشیم» از جوانه دندان آسیاب موش، این سلول ها را به مدت ۲۴ ساعت در داربست ساخته شده قرار دادیم و پس از آن سلول را زیر عضله جونده موش‌ نر که در موش ها خیلی قوی است، کاشتیم.

مسئول کمیته سلولی مرکز تحقیقات ترابی‌نژاد دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ادامه داد: به طور طبیعی بعد از ۲۰ روز بافت دندانی تشکیل شد که بسیار مشابه بافت دندان طبیعی بود، مرحله‌ای که مینا و عاج تشکیل می‌شود و اگر یک تا دو روز دیگر صبر می‌کردیم حتی ترشح عاج و مینا از نمونه دندانی ساخته شده قابل مشاهده بود.

وی اعلام کرد: عضله موش قوی است به همین لحاظ سلول های بنیادی حاصل از جوانه دندانی آسیاب موش را در عضله کاشتیم و پس از ساخت دندان، دندان تولیدی را در محلی که دندان موش افتاده بود قرار دادیم.

جدا کردن جوانه دندانی از جنین های سقط شده

مسئول کمیته سلولی مرکز تحقیقات ترابی‌نژاد دانشگاه علوم پزشکی اصفهان اعلام کرد: جوانه دندان‌ها در مرحله جنینی تشکیل می شود و این در حالی است که تنها جوانه دندان عقل در ۴ تا ۵ سالگی ساخته می شود که اگر موفق به گرفتن جوانه دندانی در مرحله جنینی نشدیم می توان از جوانه دندان عقل برای ساخت دندان استفاده کرد.

وی خاطرنشان کرد: در تلاشیم که علم به حدی برسد که بتوانیم از جوانه دندانی فرزند برای والدین یا خانواده استفاده کنیم.

نوربخش خاطرنشان کرد: سعی داریم که از جوانه دندانی جنین‌های سقط شده استفاده کنیم و اگر بلافاصله پس از سقط اقدام به جداسازی جوانه کنیم، امکان کاربردی بودن آن وجود دارد.

ساخت دندان با سلول های بنیادی جوانه دندانی جایگزین ایمپلنت

عضو هیئت علمی گروه پاتولوژی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نیز در خصوص این پژوهش گفت: از آنجائیکه مراحل تکاملی جنینی موش شبیه انسان است اما در ابعاد کوچکتر آن، بنابراین از موش برای پژوهش خود استفاده کردیم.

اردشیر طالبی گفت: طول بارداری موش ۲۰ تا ۲۱ روز است و دقیقا همان سیر تکاملی بارداری ۹ ماهه انسان را طی می‌کند و هر روز اندام‌های بسیاری تشکیل می‌شود.

وی اظهار داشت: دندان موش از ابتدا تا انتها یعنی نحوه تشکیل مینا و عاج دندان مشابهت کامل به دندان انسان دارد و به همین لحاظ سعی کردیم با استفاده از سلول های بنیادی حاصل از جوانه دندان آسیاب موش، اقدام به ساخت دندان بیولوژیک کنیم.

طالبی بیان داشت: با این پژوهش در تلاشیم به جای استفاده از ایمپلنت برای ساخت دندان و جایگزینی دندان افتاده از سلول های بنیادی حاصل از جوانه دندانی جنینی یا جوانه دندان عقل اقدام به ساخت دندان کنیم.

وی اعلام کرد: در مهندسی بافت‌های بدن این اصل وجود دارد که در صورت از دست رفتن ارگان یا اندامی زمانی که نیاز به پیوند باشد، هرچه این بافت در مراحل ابتدایی تر باشد این پیوند بهتر انجام می گیرد.

عضو هیئت علمی گروه پاتولوژی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با اظهار اینکه مهندسی بافت این پژوهش در پژوهشکده رویان انجام گرفت، اظهار داشت: باروری موش ها در مرکز تحقیقات ترابی نژاد دانشگاه علوم پزشکی و دانشکده دندانپزشکی اصفهان انجام گرفت و جدا کردن سلول های بنیادی از جوانه دندان موش در پژوهشکده رویان و جراحی روی موش در دانشکده دندانپزشکی صورت گرفت.


منبع: مهر