مشروح مباحث امروز مجلس را در ادامه خواهید دید:
مهرداد بذرپاش در سؤال از علی طیب‌نیا وزیر امور اقتصاد و دارایی از سیاست‌های این وزرتخانه درباره درآمدهای مالیاتی انتقاد کرد.
وی با بیان اینکه امروز میزان رشد معوقات بانکی به بالای 92هزار میلیارد تومان رسیده است، گفت: در چنین وضعیتی برای رقم 5هزار میلیارد مربوط به وام ازدواج جوانان می‌گویند سپرده نداریم.
وی یادآور شد: آقای آصفری پیشتر سؤالی درباره وام ازدواج جوانان مطرح کرد اما اتفاقی درباره آن نیفتاد؛ همه دوستان و همکاران هم پیرامون این موضوع سؤالاتی کردند و فرصت دادند تا مشکل حل شود اما من سؤالم این است که تا امروز چه اتفاقی برای رفع مشکل افتاده است.
با آمار نمی‌توان زندگی مردم را بهتر کرد
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی همچنین از وزیر اقتصاد خواست به محله‌های مختلف شهرها سرزده تا از واقعیت موجود در جامعه آگاه شود.
بذرپاش با بیان اینکه قرار بود درآمد مالیاتی از کسانی که مالیات نمی‌دهند، اخذ شود تصریح کرد: طبق وعده‌های داده شده قرار بود درآمدهای مالیاتی جایگزین نفت شود که این اقدام مثبتی است اما قرار بر این بود تا از همه کسانی که مالیات نمی‌دهند مالیات اخذ شود اما متأسفانه امروز اتفاق دیگری افتاده است.
وی با اشاره به اینکه اغلب نمایندگان مجلس امروز به دلیل اقدامات غلط در حوزه مالیات با مردم حوزه‌های انتخابیه خود درگیرند تصریح کرد: بنده چند روز پیش در یک خیاطی طی گفت‌وگو با صاحب مغازه متوجه شدم که آن مغازه افزایش 600درصدی مالیات داشته است، آن مغازه‌دار از من می‌پرسید آقای بذرپاش مگر ما چقدر افزایش درآمد داشته‌ایم که به این میزان مالیات افزایش پیدا کرده است؟
وی با تأکید بر اینکه در زمان رأی اعتماد به کابینه به وزیر اقتصاد رأی داده‌ام تصریح کرد: بنده منتقد دولتم و همه موضع سیاسی‌ام را می‌دانند اما آقای طیب‌نیا من به شما رأی دادم اما عملکرد شما به گونه‌ای است که گویا هنوز تصور می‌کنید در دانشگاه هستیم.
عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: بیش از 2 سال از عمر دولت می‌گذرد و انتقاداتی در این زمینه مطرح است اما برخی نمایندگان با رودربایستی از سؤال خود منصرف می‌شوند، اگر سال ابتدایی فعالیت دولت بود ما می‌گفتیم دولت تازه‌کار است اما امروز دیگر عمری از دولت گذشته است.
بذرپاش از وزیر اقتصاد خواست به مغازه‌ها و صنوف مختلف در شهرهای گوناگون رفته و از نزدیک با مشکلات مردم آشنا شود و در همین زمینه خاطرنشان کرد: در عالم واقع به مردم فشار آمده و آنها متحمل هزینه شده‌اند. آن وقت در چنین شرایطی معاون رئیس‌جمهور که قرار است در دوره بعدی کاندیدا شود آمار می‌دهد.
بذرپاش اضافه کرد: این آمارها همان‌هایی است که درباره واردات نیز گفته می‌شد که پس از اعلام توسط رئیس گمرک غلط اعلام شد البته تصور می‌کنم رئیس کمرگ نمی‌دانست آمار را معاون اول رئیس‌جمهور داده وگرنه آمارها را زیر سؤال نمی‌برد.
وی با بیان اینکه گویا امروز دولتمردان با ارائه آمار لذت می‌برند، اظهار داشت: امروز یکباره نقدینگی افزایش می‌یابد، قدیم می‌گفتید نقدینگی را به مسکن مهر بردند که اشتباه بود یا یارانه دادند که آن هم اشتباه است حال سؤال اینجاست که شما در این زمینه چه کردید؟
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در همین زمینه خاطرنشان کرد: آمارهایی به رئیس‌جمهور می‌دهند مبنی بر اینکه تورم کاهش یافته اما مگر با آمار می‌توان زندگی مردم را چرخاند؟ بهتر است یک روز مقامات از ولنجک خارج شده و به اسلام شهر بروند و در آنجا از مردم سؤال کنند که اوضاع زندگیشان چگونه است؟
وی با اشاره به اینکه خرج دولت امروز 70درصد رشد کرده است، این سؤال را پرسید که مگر این سیاست‌ها انقباضی است که شاهد افزایش هزینه دولت هستیم؟
عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه در سال ابتدایی دولت می‌گفتیم سال نخست است و نباید عجله کنیم اظهار داشت: امروز دیگر سال ابتدایی دولت نیست و بیش از دو سال از عمر دولت می‌گذرد اما اکنون طبق آمار رسمی قاچاق کالا 24 میلیارد دلار شده، حال شما ببینید این رقم به چه میزان به اقتصاد کشور لطمه زده است، ببینید امروز این موضوع به چه میزان به مردم فشار آورده است.
در ادامه وزیر اقتصاد در پاسخ به اظهارات بذرپاش نکاتی را مطرح کرد:
وزیر اقتصاد در پاسخ به سئوال اول بذرپاش به دوران پیش از تحریم‌های هسته‌ای اشاره کرد که واردات از طریق گشایش اعتبارات اسنادی و با پرداخت کمتر از 30 درصد وجه ریالی واردات انجام می‌شد. پس از تحریم‌ها به دلیل محدودیت‌ها استفاده از این روش محدود شد و در مواردی هم که بانک‌ها از طریق گشایش اعتبار عمل می‌کردند میزان پیش‌پرداخت را به 130 درصد میزان واردات افزایش دادند. در این زمان نرخ ارز هم سه برابر شد و این دو موجب شد فشار سنگینی بر نقدینگی بنگاه‌های اقتصادی وارد شده و مشکل تنگنای اقتصادی را تشدید کند.
طیب‌نیا با اشاره به مصوبه‌ای که از سوی وزارت اقتصاد به هیات دولت در روزهای آغازین فعالیت دولت داده شد گفت: براساس این مصوبه قرار شد بانک‌ها حداکثر 30 درصد از وجه واردات را در زمان گشایش اعتبار دریافت کنند. وزارت اقتصاد از بانک‌ها خواست این مصوبه را عملی کنند و بانک مرکزی هم در اجرای آن نظارت کرد. خوشبختانه گزارش‌های دریافتی ما حاکی از آن است که در مواردی که بانک‌ها از طریق گشایش اعتبار عمل کرده‌اند بخشنامه دولت رعایت شده است.
وی در ادامه تصریح کرد: به دلیل مشکلات تحریمی بانک‌ها و موسسات خارجی عمدتا اعتبارات اسنادی بانک‌های داخلی را نمی‌پذیرند و بنابراین عمده واردات از طریق حواله‌های ارزی صورت می‌گیرد و در این خصوص نیز با توجه به ماهیت این حواله‌ها صددرصد وجه ریالی باید در همان زمان پرداخت شود که امیدواریم با حل و فصل تحریم‌های ظالمانه واردات به روال طبیعی خود و گشایش ال سی که سالم‌ترین شیوه واردات است صورت گیرد.
حقوق‌بگیران تقریبا نصف بخش مشاغل مالیات پرداخت کرده‌اند
طیب‌نیا درباره سوال دوم بذرپاش با موضوع درآمدهای مالیاتی سال 93 گفت: اقتصاد ما از یک بیماری مزمن رنج می‌برد که آن وابستگی به درآمدهای نفتی است و همین است که موجب آسیب‌پذیری اقتصاد ما و زمینه را برای تحمیل تحریم‌ها به ما فراهم آورده است.
وی افزود: وابستگی به درآمدهای نفتی در دو محور خود را نشان می‌دهد. یک وابستگی بودجه دولت به این درآمد و دو سهم بالای این درآمد در درآمد ارزی حاصل از صادرات؛ شایسته و عاقلانه نیست که ما نفت را که یک ثروت خدادادی است بفروشیم و صرف هزینه‌های جاری کشور کنیم و اعتبارات هزینه‌ای باید از محل درآمدهای مالیاتی تأمین شود و درآمد حاصل از نفت عمدتا صرف سرمایه‌گذاری در بخش مولد خصوصی کشور شود.
وزیر امور اقتصادی و دارایی با اشاره به اجرای پروژه جامع مالیاتی در وزارت اقتصاد، گفت: هدف این طرح این است که درآمد کافی برای تأمین مالی هزینه‌های جاری دولت فراهم کند.
وی با ابراز خرسندی از ظهور برخی آثار و نتایج این طرح در سال 93 خاطرنشان کرد: درآمدهای مالیاتی در این سال 71 هزار میلیارد تومان بود که نسبت به بودجه مصوب 101 درصد محقق شد و نسبت به سال 92، 43.6 درصد افزایش یافت. درآمدهای گمرکی 66 درصد نسبت به سال قبل افزایش یافت و مالیات هم 40 درصد نسبت به سال قبل افزایش و حدود 97 درصد میزان مصوب محقق شد. در سال 93، 36 درصد منابع دولت از نفت و 41 درصد از مالیات تأمین شد که این نشانه تحقق سیاست‌های ماست و نشان می دهد میزان وابستگی دولت به درآمدهای نفتی کاهش یافته است.
طیب‌نیا درباره موضوع فشار در اصناف و مشاغل نیز، گفت: طی سال‌های 81 تا 94 درآمد مالیاتی مشاغل به طور متوسط سالانه 17.2 درصد افزایش یافت. این در حالی است که مالیات حقوق‌بگیران و کارمندان در این مدت سالانه 26.3 درصد مالیات اشخاص حقوقی 24.6 درصد و مالیاتهای مستقیم 23.7 درصد و مالیات بر کالاها و خدمات 34.6 درصد افزایش یافته است که معنای آن این است که رشد مالیات بخش مشاغل به مراتب از سایر بخش‌ها کمتر بوده است.
وی در این باره اظهار داشت: نسبت به مالیات مشاغل نسبت به کل مالیات وصولی در سال 93 ،4.6 درصد و نسبت به مالیاتهای مستقیم 7.4 درصد بوده است و این در حالی است که نسبت مالیات حقوق نسبت به کل مالیات‌ها 10.7 درصد و نسبت به مالیاتهای مستقیم 17 درصود بوده است یعنی حقوق‌بگیران تقریبا نصف بخش مشاغل مالیات پرداخت کرده‌اند.
وزیر امور اقتصادی و دارایی گفت: در سال 1381 مالیات حقوق 90 درصد مالیات مشاغل بوده است یعنی حقوق‌بگیران کمتر از مشاغل مالیات پرداخت می‌کردند اما در سال 93 معادل 2.3 برابر مشاغل مالیات پرداخت کردند و معنی آن این است که در طی این مدت مالیات حقوق‌بگیران به 2.5 برابر مالیات مشاغل افزایش یافته است.
وی ادامه داد: در 4 ماه اول سال 94 نسبت مالیات مشاغل به کل مالیات وصولی 6 درصد و نسبت به مالیاتهای مستقیم 9 درصد و نسبت به کل مالیات‌ها 18 درصد بوده است. یعنی دولت از حقوق‌بگیران دو برابر مشاغل مالیات اخذ کرده است.
وی با اعلام اینکه در سنوات اخیر سازمان امور مالیاتی کشور با استفاده از ظرفیت‌های قانونی و توافق با اتحادیه‌های صنفی نسبت به تعیین مالیات مشاغل اقدام نموده است، اضافه کرد: به رغم نرخ بالای تورم سال‌های 92 و 93 نرخ رشد مالیات در این توافق‌ها در سال 93، 12 درصد شده است و 80 درصد مودیان در سال 92 مشمول نرخ رشد مالیاتی 4 درصد رشد و در سال 93 مشمول 8 درصد رشد شده‌اند که به مراتب از نرخ تورم کمتر است.
طیب‌نیا گفت: بررسی مالیات وصولی در سال 93 درباره 2 میلیون و 600 هزار مؤدی نشان می‌دهد 33 درصد مؤدیان معاف از پرداخت مالیات بوده و 41 درصد نیز کمتر از یک میلیون تومان مالیات پرداخت داده‌اند و اطلاعات نشان می‌دهد در دوره سال های 81 تا 93 سهم ارزش افزوده بخش مشاغل از تولید کشور به طور متوسط 33 درصد ولی سهم مالیات مشاغل از سهم مالیات‌ها 6 درصد بوده است.
مجموعه این موارد نشان می‌دهد که بخش مشاغل طی سال‌های گذشته مشمول مالیاتی با نرخ به مراتب کمتر از سایر پایه‌های مالیاتی بوده است. در حالیکه رشد عمومی مالیات مشاغل نسبت به سایر بخش‌ها کمتر بوده است در بعضی موارد به علت استقرار نظام اطلاعات مالیاتی و عملکرد مطلوب سیستم جامع مالیاتی توانسته‌ایم به درآمدهای واقعی برخی از مؤدیان که از پرداخت مالیات فرار می‌کردند دسترسی یابیم. بنابراین در موارد خاص رشد قابل ملاحظه‌ای را داشتیم.
وی در بخش دیگری از پاسخ خود به سوال ملی نماینده تهران با تأکید بر ضرورت کاهش اتکای بودجه به درآمدهای نفت، گفت: کم زیان‌ترین شیوه تأمین هزینه‌های دولت مالیات است و این همدلی میان نمایندگان مجلس خیال دولت را از بابت دستیابی به پشتیبان همراه و قابل اعتماد جهت رهایی از بودجه نفت راحت می‌کند.
دولت سیزدهمین اخطارش را دریافت کرد
در ادامه جلسه با توجه به قانع نشدن نماینده سئوال کننده از جواب های وزیر اقتصاد موضوع به رای گذاشته شد و پس از رای گیری مشخص شد نمایندگان مجلس نیز از پاسخ های وزیر قانع نشدند.
وکلای ملت نیز با 80 رأی موافق، 105 رأی مخالف و 10 رأی ممتنع از مجموع 211 نماینده حاضر در صحن علنی از پاسخهای وزیر اقتصاد قانع نشدند و بدین ترتیب وزیر اقتصاد سومین کارت زرد خود را از پارلمان دریافت کرد.
طبق آیین‌نامه داخلی پارلمان، در صورتی که در هر دوره مجلس وزیری 3 بار از نمایندگان کارت زرد دریافت کند، زمینه استیضاح وی در پارلمان فراهم می‌شود.
ابوترابی‌فرد: وزرا با دریافت سه کارت زرد استیضاح نمی‌شوند
پس از این بود که حجت الاسلام ابوترابی فرد به این موضوع واکنش نشان داد و تصریح کرد دریافت سه کارت زرد به منزله استیضاح نمی باشد.
قبل از رأی‌گیری برای اعلام نظر مجلس پیرامون قانع شدن یا نشدن از پاسخهای وزیر، حجت‌الاسلام سیدمحمدحسن ابوترابی فرد که در غیاب علی لاریجانی ریاست بخشی از نشست علنی امروز خانه ملت را برعهده داشت در توضیحاتی گفت: بر اساس آئین‌نامه با دریافت سه کارت زرد استیضاح وزیر در دستور کار مجلس قرار نمی‌گیرد.