انصافاً هم ثبات و آرامش بازار ارز در این مدت از مهمترین دستاوردهای اقتصادی دولت یازدهم برشمرده می شود هرچند به اعتقاد بسیاری از کارشناسان اقتصادی وضعیت حاکم در بازار بخاطر جو روانی حاکم از مذاکرات هسته ای است.
در کنار مدیریت بازار آزاد ارز باید اشاره ای هم به وضعیت موجود ارزهای بازار رسمی (مرکز مبادلات ارزی کشور) داشته باشیم چراکه باوجود ثبات نسبی قیمت ها در بازار آزاد در بازار رسمی سیر صعودی با شیب ملایم موجب افزایش 500 تومانی دلار بانکی در 730 روز شده است.
این افزایش قیمت در حالی صورت می گیرد که بانک مرکزی هنوز رسماً سیاست یکسان سازی نرخ ارز را در دستور کار قرار نداده است و آنطور که ولی الله سیف سکاندار این بانک می گوید بهترین زمان برای یکسان سازی نرخ ارز ارتقای سطح ارتباطات بین المللی بانکی و کارگزاران است.
ولی شیب پیش روی دلار بانکی در بازار رسمی نشان میدهد که دولت یکسان سازی نرخ ارز را از طریق نزدیک کردن دلار بانکی به دلار آزاد در دستور کار دارد و قصد ندارد تغییر قیمتی آنهم به صورت نزولی در بازار آزاد داشته باشد.
اما باید تأکید کرد دلار بانکی در حالی از ابتدای فعالیت دولت یازدهم تا کنون مدار صعودی را در پیش گرفته که سایر مردان اقتصادی کابینه نیز مانند ولی الله سیف اعتقاد دارند یکسان نرخ ارز بعد از برداشته شدن تحریم ها و مشخص شدن ضوابط بین المللی میسر خواهد شد.
این نکته مورد تأیید مرد اول اقتصاد ایران نیز قرار دارد آنجا که علی طیب نیا وزیر امور اقتصادی و دارایی گفته "امیدواریم بعد از اینکه توافقات نهایی انجام می‌شود و تحریم‌ها نیز حذف می‌شود، زمینه یکسان‌سازی نرخ ارز را فراهم کنیم".
بنابراین می توان یکسان سازی نرخ ارز به صورت جدی و با قید فوریت بعد از اعلام نتایج مذاکرات هسته ای محتمل دانست هر چند تجربه ماه های اخیر نشان داده که نمی توان به بیانیه‌های رسانه‌ای مذاکرات هسته ای خوش بین بود و باید دید در عمل چه تضمینی برای توافقات احتمالی وجود خواهد داشت.
به گزارش تسنیم، برای اولین بار نیست که ایران تصمیم به یکسان سازی نرخ ارز گرفته چراکه پیش از این و در سال های پس از جنگ تحمیلی برای اولین بار این سیاست اجرایی شده بود؛ در آن مقطع تقریبا 12 نرخ برای ارز وجود داشت اما با اقدامات انجام شده از سال 68، در فروردین 72 برای اولین بار ارز در اقتصاد ایران تک نرخی شد که هفت ماه تداوم یافت اما به دلیل روی کار آمدن دولت جدید و در پی آن تغییر سیاست های اقتصادی نظام ارز تک نرخی حفظ نشد و مجددا شاهد بروز دو نرخ آزاد و دولتی برای ارز در اقتصاد بودیم.
علاوه براین دومین مقطع اجرایی شدن سیاست ارز تک نرخی را می توان به دهه 80 نسبت داد چراکه در سال 80 مجددا نرخ بازار آزاد و دولتی یکسان شد و تا سال 89 ادامه پیدا کرد تا این که در سال 89 به دلیل تورم زاید الوصف و رشد نقدینگی باز هم فاصله بین نرخ ارز دولتی و ارز آزاد ایجاد شد و باز هم شاهد ارز دونرخی و فساد بودیم.
و بخاطر افزایش شکاف قیمتی بین نرخ ارز مرجع و بازار آزاد و حضور سودجویان در این بازار والبته استفاده از ارز مرجع برای ورود کالاهای غیر ضروری دولت دهم تصمیم به راه اندازی مرکز ویژه ای برای مبادلات ارزی گرفت و همان شد که مرکز مبادلات ارزی آغاز به کار کرد.
در خاتمه بد نیست مروری داشته باشیم به تازه ترین اظهارات ولی الله سیف رئیس کل بانک مرکزی در ارتباط با سرانجام مرکز مبادلات ارزی؛ آنطور که سیف گفته هم اکنون طرحی روز میز بانک مرکزی قرار دارد که در صورت نهایی شدن آن مرکز مبادلات ارزی برای همیشه به کار خود پایان خواهد داد. براساس این طرح بناست بورس ارز که سال‌هاست جزو برنامه های بورسی و بانکی کشور است جای مرکز مبادلات را بگیرد.
در ادامه تغییرات دلار بانکی را در قالب نمودارهای یکساله، ماهانه و چندساله مشاهده می کنید؛
نمودار تغییرات دلار بانکی از ابتدای فعالیت دولت یازدهم تا کنون؛
نمودار تغییرات یکساله دلار بانکی در مرکز مبادلات ارزی؛
نمودار تغییرات دلار بانکی از ابتدای 94 تا کنون؛
نمودار تغییرات 23 ساله دلار بانکی (دولتی)؛