کد خبر 45796
تاریخ انتشار: ۲۴ اردیبهشت ۱۳۹۰ - ۱۳:۳۷

نقشه ترسيم شده توسط دولت انگليس از موقعيت سرزميني ايران که براي نخستين بار در نمايشگاه نقشه هاي تاريخي در دفتر مطالعات سياسي بين المللي وزارت امور خارجه به نمايش گذاشته شده ، همان نقشه اي است که انگليسي ها را در مذاکرات سال 1888ميلادي با ايران مات کرد.

به گزارش مشرق به نقل از ايرنا، شش قطعه مجزاي اين نقشه در کنار هم موقعيت سرزميني و محدوده مرزهاي ايران در دوره ناصرالدين شاه را به تصوير مي کشد و در نقطه محوري نمايشگاه نقشه هاي تاريخي قرار دارد که امروز با حضور علي اکبر صالحي وزير امور خارجه افتتاح شد.
صالحي در اين بازديد و در حالي که از سوي سفراي برخي کشورهاي خارجي و نيز برخي اساتيد برجسته جغرافياي ايران از جمله پرفسور محمدحسن گنجي، چهره ماندگار ايران در اين حوزه همراهي مي شد، بيشترين زمان را در کنار اين نقشه سپري کرد و به اطلاعات ارايه شده از سوي کارشناس نمايشگاه گوش فرا داد.
اين نقشه شش قسمتي بر اساس منابع تاريخي و توسط دولت انگلستان تهيه و ترسيم شده است.
بر اساس منابع تاريخي که در نمايشگاه نقشه هاي تاريخي به آنها استناد شده است، در سالهاي 1877 و 1888 ميلادي و در پي بروز برخي اختلاف نظرها در خصوص جزاير سه گانه ايراني در خليج فارس، ناصرالدين شاه از دولت انگلستان درخواست کرد که نسخه اي از نقشه جديد ايران را که در شش برگ و توسط اداره کل جنگ انگلستان تهيه شده در اختيار داشته باشد.
در پي اين درخواست در ژوئيه 1888 ميلادي، سر دراموند وولف وزير مختار انگلستان در تهران به موجب دستور لرد ساليسبوري، وزير امور خارجه کشورش نسخه اي از اين نقشه را در اختيار دولت ايران گذاشت و اندکي بعد نسخه ديگري را براي وزير مختار ايالات متحده آمريکا در تهران ارسال کرد.
استناد ايران به اين نقشه که در آن جزاير تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسي به همان رنگ قلمروي اصلي خاک ايران ترسيم شده موجب توقف مذاکرات در اوت 1888 ميلادي شد.
به واسطه اين ناکامي و شکست انگليس، چندي بعد لرد ساليسبوري وزير خارجه وقت اين کشور دستور داد که از اين پس اهداي نقشه از سوي مقام هاي انگليسي به دولتهاي خارجي متوقف شود.
ارزش حقوقي اين نقشه که در سالهاي 1891 و 1898 ميلادي نيز با همين مشخصات تجديد چاپ شده است در اين است که توسط دولت انگلستان ترسيم شده و با يادداشتي رسمي تحويل دولت وقت ايران شده است.
نام خليج فارس در اين نقشه با واژگان PERSIAN GULF بر آبهاي جنوبي ايران نقش بسته و خودنمايي مي کند.
گفته مي شود اين نقشه سالها در آرشيو وزارت امور خارجه مفقود بوده و به دنبال انجام پژوهشي تاريخي درباره نام خليج فارس کشف شده است.
مرکز اسناد و تاريخ ديپلماسي وزارت امور خارجه ايران 40 ميليون برگ سند از جمله نقشه هاي تاريخي را در خود جاي داده که اين اسناد روايتگر تاريخ ديپلماسي ايران است.
اين مرکز با دارا بودن بيش از شش هزار نقشه و 155 جلد اطلس يکي از آرشيوهاي غني نقشه در کشور محسوب مي شود.
مجموعه نقشه هاي تاريخي ايران که در مرکز اسناد و تاريخ ديپلماسي وزارت امور خارجه نگهداري مي شود 13 دي ماه 1389 به شماره 1015 در کميته ملي حافظ جهاني کميسيون ملي يونسکو به ثبت رسيده است.