گروه سیاسی مشرق - رسانه‌های مکتوب همواره نقش عمده‌ای در هدایت افکار عمومی و جریان‌سازی رسانه‌ای به عهده دارند که در این بین جایگاه روزنامه‌ها، جایگاه ویژه‌ای است. به همین منظور گروه سیاسی مشرق به تحلیل و بررسی محتوای روزنامه‌های متعلق به جریان اصلاح‌طلب می‌پردازد.
روزنامه‌های زنجیره‌ای اصلاحات روز یکشنبه را با تمرکز بر سخنان حجت‌الاسلام روحانی در کنفرانس خبری آغاز کردند. از سوی دیگر، محمدرضا عارف، مرد انصرافی انتخابات‌ها، با عبارتی که احتمالاً به واکنش اصلاح‌طلبان به اظهارات صادق خرازی پیرامون لیست اصلاح‌طلبانی که به دشمن گرا دادند به انتقاد از رسانه‌های اصلاح‌طلب پرداخت و اظهار داشت: «در سه، چهار ماه آینده نگاه ما این باید باشد که مبنا را اجماع و وحدت و انسجام در جبهه اصلاحات بگذاریم و هر حرف و حرکتی را که خلاف این است حداقل تیتر نکنیم؛ نمی‌گویم بیان نشود، تیتر و برجسته نکنیم. در این صورت ما به راحتی می‌توانیم به اجماع برسیم و وقتی وارد رقابت شدیم باید تمام انرژی را برای معرفی کاندیداهای اجماعی و توافق‌شده بگذاریم.»
روزنامه مردم‌سالاری
· احمدی‌نژادی‌ها در دولت یازدهم
اصلاح‌طلبان تلاش می‌کنند با بهانه حضور نیروهای غیرهمسو با دولت به تصفیه نیروها متعهد و جایگزینی افراد پیشنهادی خود بپردازند؛ این رفتار آنان با نزدیک‌شدن به انتخابات با حجم زیادی درحال رخ‌دادن می‌باشد. گروه سیاسی روزنامه مردم‌سالاری در انعکاس سخنان دبیرکل حزب مردم‌سالاری نوشت: «با طرح این سئوال که اصلاح‌طلبان برای برون‌رفت از وضعیت کنونی کشور چه تدبیری دارند، به بیان نکاتی در این خصوص پرداخت. وی در ادامه با تاکید بر اینکه معتقدیم دولت یازدهم با کمک اصلاح‌طلبان روی کار آمده است، گفت: اگر کمک اصلاح‌طلبان نبود، به هیچ عنوان این دولت در انتخابات پیروز نمی‌شد. کواکبیان اضافه کرد: از طرفی دولت هم خود را تمام اصلاح‌طلب نمی‌داند و معتقد است که با اعتدال روی کار آمده است و حتی در بخش‌هایی از بدنه دولت اصولگراها هم حضور دارند.
دبیرکل حزب مردم‌سالاری خاطرنشان کرد: من معتقدم برخی از احمدی‌نژادی‌ها هنوز هم در این دولت حضور دارند. کواکبیان متذکر شد: برخی از دوستان معتقد به تغییر تمام فرمانداران هستند اما من معتقدم که تغییری انجام نشده و فقط جابجایی صورت گرفته است، هر چند که این موضوع اشکالی هم ندارد اما برخی این دولت را به حضور اتوبوسی برخی مسئولان متهم می‌کنند اما به واقع باید بگوییم که این‌گونه نبوده است. وی افزود: کشور باید به سمتی پیش برود که تغییرات در پست‌های سیاسی صورت بگیرد و در پست‌های تخصصی نباید تغییرات به این‌گونه انجام شود. دبیرکل حزب مردم‌سالاری تصریح کرد: اصلاح‌طلبان باید جدای از تدبیر دولت، تدبیر ویژه‌ای داشته باشند.
کواکبیان با اشاره به پنج خصوصیت اصلاحات از جمله پرسه‌ای بودن، مردمی بودن، منحصر نبودن در اشخاص و احزاب خاص و انجام تغییر در چارچوب نظام و قانون اساسی و حرکت بر مبنای خط امام گفت: زمانی که بحث از اصلاحات می‌شود برخی تصور پروژه‌ای بودن این موضوع را دارند اما این یک تصور اشتباه است زیرا اصلاحات یک پروژه نیست بلکه یک پروسه است. وی تاکید کرد: اصلاحات متعلق به شخص، حزب و یا افراد خاص نیست زیرا یک پروسه است و منحصر به هیچ مرکز خاص نیست. کواکبیان ادامه داد: من معتقدم که اصلاحات متعلق به مردم است و اصلاحات واقعی نمی‌تواند جدای از مردم باشد و این مردم هستند که باید خط و مشی اصلاحات را تعیین کنند.»
روزنامه ابتکار
· مثلث لاریجانی، جلیلی و ظریف در بهارستان
دعوت کمیسیون ویژه برجام از سه عضو اثرگذار مذاکرات هسته‌ای به مذاق اصلاح‌طلبان خوش نیامده است؛ آنان فقط معترض به حضور سعید جلیلی هستند و او را عامل تحریم‌ها معرفی و از تلاش برای زیر سؤال بردن توافق در بهارستان روایت می‌کنند.
در همین راستا گروه سیاسی رونامه ابتکار نوشت: «کمیسیون برجام مجلس که این روزها بررسی مفاد توافق را بر عهده دارد و در زمان تعطیلی مجلس این مهم را انجام می‌دهد، این روزها مشورت گرفتن از کارشناسان و متخصصان هسته‌ای ایران را در دستور کار خود قرار داده‌است. این کمیسیون از سوی دیگر برای پاره‌ای از توضیحات دعوت از تیم مذاکره کننده که در رأس آن ظریف، وزیر خارجه دولت یازدهم قرار دارد، را برنامه‌ریزی کرده است. در کنار این دعوت، از مذاکره کنندگان ارشد پیشین ایران علی لاریجانی و سعید جلیلی هم به عنوان طرف مشورت دعوت کرده است. البته علی لاریجانی بیشتر برای هماهنگی برنامه‌ها و سیاست‌های درون سازمانی مجلس دعوت شده است؛ اما آنچه جای تعجب دارد دعوت از سعید جلیلی مذاکره کننده پیشین هسته‌ای ایران همراه با تیم خود است که جز تحریم برای ایران چیزی به ارمغان نداشت.
بر این اساس سخنگوی کمیسیون ویژه بررسی برجام در مجلس شورای اسلامی گفت: از تمامی اعضای قبلی و فعلی تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای به خصوص آقایان جلیلی و ظریف برای حضور در جلسات کمیسیون ویژه بررسی برجام دعوت کرده‌ایم. سیدحسین نقوی‌حسینی افزود: هنوز حضور محمدجواد ظریف و سعید جلیلی در جلسات این کمیسیون قطعی نشده است. او ادامه داد: هدف از دعوت کمیسیون از اعضای قبلی و فعلی تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای بیان دیدگاه‌ها و نقطه نظرات و نیز بررسی بهتر و موشکافانه‌تر متن برجام است و قرار نیست که مناظره‌ای بین طرفین برگزار شود. نقوی‌حسینی تاکید کرد: براساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده، قرار است محققان، متخصصان، کارشناسان و صاحبنظران در حوزه هسته‌ای و نیز رئیس سازمان انرژی اتمی نیز در آینده نزدیک در جلسات کمیسیون ویژه بررسی برجام حضور یابند.»
روزنامه اعتماد
· سخنان تکراری روحانی!
سوالات‌های تکراری، جواب‌های تکراری. «تکراری» ترجع‌بند کلام، صادق زیباکلام از کنفرانس خبری رییس جمهور بود؛ گویا همه به این تکرار عادت کرده‌اند. این استاد دانشگاه چنین سخنانی را تبلیغی که جایگاهی در افکار عمومی ندارد، دانست.
صادق زیباکلام در یادداشت خود در صفحه اول روزنامه اعتماد نوشت: «به هر تقدیر تصویر کلی که چنین نشستی به جامعه و ناظران حوزه‌های مختلف می‌دهد این است که ما در وضعیتی ایستا قرار داریم؛ وضعیتی با کمترین میزان از تحرک؛ وضعیتی که چارچوب عمومی آن بر خلاف تصور بسیاری ارتباط چندانی به مسائلی نظیر تحریم‌ها ندارد. در همین صحبت‌های روز گذشته آقای روحانی به مانند بسیاری از موقعیت‌های قبلی که برای اظهارنظر در اختیار مقامات عالی کشور بود، هیچ مساله کلان اقتصادی مد نظر قرار نگرفت. ما در حالی که درگیر توضیح دادن به سؤالات جزیی هستیم هنوز موارد بسیار کلانی را بی‌پاسخ گذاشته‌ایم. مواردی از قبیل فساد اداری افسارگسیخته که دیروز هیچ جایی در بین سخنان رییس‌جمهوری پیدا نکرد. من انتظار داشتم تا رییس‌جمهوری برای ملت توضیح دهد که بعد از تحریم‌ها برای ساختار اداری و اقتصادی این کشور چه اتفاقی خواهد افتاد. ما چیزی حدود ۵ یا ۶ سال در تحریم غربی‌ها بوده‌ایم. آیا قبل از آن یعنی مثلاً ۱۰ سال پیش وضعیت ما با کشورهایی نظیر برزیل یا ترکیه یا مالزی که از جمع کشورهای در حال توسعه به کشورهای توسعه‌یافته پیوسته‌اند، قابل قیاس بود؟ آیا ناکارآمدی نظام اقتصاد دولتی ما ربطی به موضوع تحریم‌ها داشت؟ در یک ارزیابی کلی باید گفت که رییس‌جمهوری در سخنان دیروز خود با تمرکز بر برخی جزییات، نتوانست به مسائل کلی و کلان بپردازد.
ضمن آنکه گزارش اولیه ایشان هم به دلیل تکرار بسیار زیاد در مراحل زمانی مختلف، نه جذابیت خاصی داشت و نه می‌توانست حس همدلی را در مخاطبان ایشان بر بیانگیزد. این دست گزارش‌ها نیز از جمله نقاط ضعف دولت‌های مختلف در کشور ما است که قصد خود را با پیش پا افتاده‌ترین و دم دستی‌ترین روش‌ها، تبلیغ کنند. حال آنکه بسیار واضح است که به دلیل از دست رفتن اعتماد عمومی بین ملت و دولت، چنین گزارش‌هایی نمی‌تواند از نفوذ لازم در مردم برخوردار باشد.»
روزنامه شرق
· اعترافات عارف
تلاش حزب کارگزاران سازندگی برای حذف مجدد عارف از عرصه انتخابات آغاز شده است؛ آنان حجت‌الاسلام ناطق‌نوری را گزینه مناسب‌تر برای ریاست مجلس دهم می‌دانند تا بار دیگر عارف مرد انصرافی انتخابات‌ها تحت فشار یاران اصلاح‌طلبش باشد.
«ما باید از همه پتانسیل‌ها استفاده کنیم» جمله پرمعنا از محمدرضا عارف برای جلوگیری از تک‌محوری شدن ریاست جبهه اصلاحات است؛ نامزد انصرافی ریاست‌جمهوری یازدهم با بیان اینکه عده ای مخالف فعالیت حزبی او بودند و آن را تعبیر به جدای از جبهه اصلاحات می‌دانستند؛ اظهار داشت «عده‌ای موافق بودند که ما باید خودمان پرچم خاصی داشته باشیم. بحث دوستانی که مخالف بودند، بیشتر این بود که چون هنوز در کشور رویکرد حزبی نداریم، با تشکیل حزب، این حزب با احزاب دیگر اصلاح‌طلب ممکن است اختلاف نظر پیدا کند. زمان که پیش رفت، ضرورت تشکیل حزب قطعی شد، اما با فعالیت انتخابات مجلس روبه‌رو شدیم و اینکه اگر حزبی را زودهنگام تأسیس کنیم، ممکن است همان تلقی دوستان مخالف محقق شود. احساس می‌شد در کنار احزاب اصلاح‌طلب موجود، نقش‌آفرینی و فعالیت‌های ما در داخل جبهه، جهت‌دار شود و به همین دلیل هم حزب نتواند کارایی داشته باشد. به همین دلیل، فرایند تشکیل حزب به بعد از انتخابات اسفند موکول شد. هم‌زمان جوانان فعال در گروه ما برای ایجاد تشکیلات سیاسی سازمان جوانان کار کردند؛ موضوع هم خیلی خوب جلو رفت و قطعی شد که اگر ما حزب تشکیل نمی‌دهیم، این تشکل سیاسی با رویکرد حزبی و البته با جوانان تشکیل شود. این حرکت هم به‌خوبی روبه‌پیشرفت بود تا اینکه باز به این ملاحظات (انتخاباتی) برخورد کرد. تصمیمی که دو سه ماه قبل گرفتیم، این است که فعلاً این پروسه را تا بهمن‌ماه، عقب بیندازیم تا فعالیت‌ها در آستانه انتخابات شبهه انتخاباتی‌بودن پیدا نکند.»
محمدرضا عارف با بیانی کنایه‌وار به سخنان صادق خرازی مبنی بر گرا اصلاح‌طلبان به دشمن اظهار داشت: «از اشتباهات رسانه‌های خودی این است که خودزنی می‌کنند. فکر می‌کنند به نفع یکی دیگر از دوستان اصلاحات اقدام می‌کنند، ولی نتیجه آن خودزنی است. این توصیه‌ام به همه رسانه‌هاست و منظورم رسانه خاصی نیست. در سه، چهار ماه آینده نگاه ما این باید باشد که مبنا را اجماع و وحدت و انسجام در جبهه اصلاحات بگذاریم و هر حرف و حرکتی را که خلاف این است حداقل تیتر نکنیم؛ نمی‌گویم بیان نشود، تیتر و برجسته نکنیم. در این صورت ما به راحتی می‌توانیم به اجماع برسیم و وقتی وارد رقابت شدیم باید تمام انرژی را برای معرفی کاندیداهای اجماعی و توافق‌شده بگذاریم.»
روزنامه آرمان‌امروز
· الگوی‌های واگرایی در اردوگاه اصولگرایی
هجمه بی‌سابقه به مدل‌های همگرایی در اصولگرایان از سوی رقیب به بالاترین حد خود رسیده است؛ آنان مدعی هستند که این الگوها همگرایی مانوری سیاسی است و نمایان‌گر عدم وجود فهم مشترک میان اصولگرایان برای وحدت است.
در همین راستا گروه سیاسی روزنامه آرمان‌امروز نوشت: «اصولگرایان چندین سال است که برای رسیدن به وحدت ناکام مانده‌اند. این ناکامی برای اصولگرایان تا انتخابات ریاست‌جمهوری 92 به خاطر عدم حضور اصلاح‌طلبان در عرصه‌های رقابت چندان ملموس نبود. قرار گرفتن کاندیداهای اصولگرا در برابر چهره‌های متمایل به اصلاح‌طلب جمع اضداد را نشان داد. از آن روز اصولگرایان در تلاش‌اند برای انتخابات مجلس خود را یکپارچه نشان دهند. این در حالی است که ملزومات تشکیلات سیاسی مورد توجه آنان قرار نمی‌گیرد. ایلنا نوشت؛ خبرهای منتشر شده در روزهای اخیر از اردوگاه اصولگرایان نشان می‌دهد که آن‌ها در میان ده‌ها الگوی سیاسی اعلام شده سردرگم هستند و تلاش برای رسیدن به لیست مشترک میان اصولگرایان با دشواری‌های فراوانی روبه‌رو شده است.»
روزنامه ایران
· کلید فهم سخنان روحانی
روزنامه دولتی ایران مدعی است که «قانون» کلید فهم سخنان حجت‌الاسلام روحانی در کنفرانس خبری دیروز است؛ امیر یوسفی در بخشی از سرمقاله روزنامه ایران درباره چرایی تمرکز رییس‌جمهور بر لفظ «قانون» نوشت: «دیوار تحریم شکاف برداشته است حتی اگر نتوانیم از ورود به عصر پساتحریم حرف بزنیم. تحریم که فرو بپاشد، رنگ به سفره اقتصاد بازمی‌گردد. سفره که پهن شود، منافذ رسوخ فساد اقتصادی هم پیدا می‌شود. چیزی که منافذ را مسدود می‌تواند کرد، قانون است وگرنه پساتحریم به روزگار جولان کج‌دستان و سکه‌پرستان تبدیل می‌شود. از سوی دیگر 7-6 ماه بیشتر نمانده تا زمانی که دوباره صندوق‌های رأی- خواه شفاف و شیشه‌ای و خواه تودار و تیره- ردیف شوند. تب صندوق رأی که بالا بگیرد، میل سیاست‌پیشگان تنگ‌چشم می‌جنبد و غول طمع از شیشه بیرون می‌آید به هوای ناخنک زدن به سلامت انتخابات. چیزی که غول را دوباره در شیشه می‌کند و دست طماع را داغ می‌نهد، قانون است. شاید به این دلایل بوده است که دیروز روحانی هر حرفی را- روشن یا با کنایه- از قانون شروع می‌کرد و به قانون خاتمه می‌داد. معلوم است که 150 دقیقه سخن راندن و پاسخ گفتن، چندین محور و موضوع متنوع در خود دارد اما دروازه ورود به مراد روحانی، یک لولا بیشتر نداشت: قانون. او اگرچه ماجرای قانون را «از کارهای سخت» دانست اما نه یک بار و دو بار بلکه چندین بار گوشزد کرد که «اجرای قانون وظیفه ماست.» به یادها آورد که «رئیس جمهوری مسئول اجرای قانون اساسی است» و «همه باید در برابر قانون سر تعظیم فرود آوریم.» این تأکید و تکرار را نباید آغاز یک منازعه سیاسی به شمار آورد بلکه پایانی بر بلاتکلیفی‌ها، خودمحوری‌ها و روزمرگی‌ها می‌تواند باشد.»