گروه سیاسی مشرق - از ابتدای سال جاری تا به امروز که به نیمه سال رسیدیم، تبادل‌نظر و تعامل زیادی میان دولت به‌ویژه وزارت کشور با شورای نگهبان در مورد چگونگی برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی صورت گرفته است.

دولت دو موضوع مهم را در برگزاری انتخابات آتی مجلس مطمح نظر قرار داده است. اول اینکه انتخابات به‌طور الکترونیکی برگزار شود و ثانیا شفافیت لازم در برگزاری انتخابات اعمال شود که در این راستا صندوق‌های شفافی از سوی وزارت کشور طراحی و توسط وزیر رونمایی شد.[1]

این اقدام وزارت کشور بعد از اظهارنظر رئیس‌جمهور در مورد شفاف‌سازی انتخابات و صندوق‌های رأی انجام شد. آنجا که روحانی در همایش سراسری فرمانداران گفت:‌«‌ اگر صندوق می‌گذارید یک صندوق پلاستیکی شفاف که همه رأی را از دور ببینند، دور آن را با مقوا و چسب و دوختن همراه نباشد، صندوقی باشد که همه ببینند، من رأی خود را ببینم که داخل صندوق افتاد یا نه، بگذارید از اول رأی صندوق‌ها دیده شود، من که نفر اول رأی دادم ببینم که این صندوق خالی بوده است که فردا به‌دروغ به من نگویند که یک‌سوم این صندوق پر بوده است، اصلاً برای چه دور آن را با پارچه پیچیده و اتهامات زده شود؟ نگذاریم تهمت‌زده شود. دولت مهم نیست، گاهی به‌نظام تهمت‌زده می‌شود، همه‌چیز شفاف باشد، حتی اگر جایی لازم است دوربین گذاشته شود و همه مشاهده کنند. کاری کنید که یک انتخابات شفاف برگزار شود.»[2]

این در حالی بود که برخی از رسانه‌ها با انتشار عکس‌هایی از صندوق‌های رأی انتخابات ریاست جمهوری سال 92 که روحانی در آن به‌عنوان رئیس دولت یازدهم انتخاب شد، نشان دادند که طراحی صندوق‌های جدید و با صندوق‌های قدیمی تفاوت چندانی ندارد؛ چراکه صندوق‌های قبلی هم به‌اندازه کافی شفاف بوده‌اند تا شائبه‌هایی که رئیس‌جمهور به آن‌ها اشاره کرد، پیش نیاید. [3]

اما مهم‌تر از همه این موارد بحث الکترونیکی شدن انتخابات است که توسط شورای نگهبان نیز بدان تأکید شده و این شورا بیشتر در این حوزه حساسیت دارد و موضوع شفاف‌سازی صندوق‌های پلاستیکی را نیز در همان ابتدا با توجه به سابقه شفافیت صندوق‌ها قبول کرده است.

در همین زمینه آیت‌الله احمد جنتی در گفت‌وگوی ویژه خبری در تیرماه امسال بابیان اینکه راجع به الکترونیکی شدن انتخابات شورای نگهبان به‌طور مفصل با وزیر کشور جلسه گذاشت و بحث شد، اظهار کرد: «آنچه از جانب شورای نگهبان در این جلسه مطرح شد این بود که به نظر ما مقدمات برگزاری الکترونیکی انتخابات مجلس فراهم نیست، باید طوری انتخابات به‌صورت الکترونیکی برگزار شود که امنیت آن محفوظ باشد و آرای مردم سالم به صندوق‌ها ریخته شود و سالم بیرون آید و نظارت کاملی بر همه مراحل انتخابات وجود داشته باشد.»[4]

اما به نظر می‌رسد که نگرانی‌های دبیر شورای نگهبان درباره الکترونیکی شدن انتخابات در 5 کلان‌شهر کشور بجا و منطقی بوده است؛ چراکه تجربه برگزاری انتخاب مهندسین که در چند روز پیش برگزاری شد نشان می‌دهد که هنوز آمادگی لازم برای برگزاری انتخابات در سطح کلانتر و مهمتری چون انتخابات مجلس شورای اسلامی وجود ندارد.

در همین زمینه، مدیرکل راه و شهرسازی استان تهران از توقف رأی‌گیری انتخابات نظام‌مهندسی ساختمان در تهران و چند استان دیگر خبر داد و گفت: « انتخابات دوباره هفته آینده و یا دو هفته دیگر برگزار خواهد شد.»

فریبرز واحدی علت برگزاری مجدد انتخابات نظام‌مهندسی را اختلال در بحث پرینت و مغایرت‌هایی در اطلاعات داده‌شده قلمداد کرد که متأسفانه علاوه بر این موضوع سیستم الکترونیکی در شبکه نیز دچار اختلال شد تا تصمیم بر توقف و برگزاری مجدد انتخابات در چند استان گرفته شود.[5]

درباره این اختلال به وجود آمده آقای نقافی یکی از مراجعه‌کنندگان به شعبه اخذ رأی دانشگاه امیرکبیر همان شعبه‌ای که آقای آخوندی وزیر راه و شهرسازی برای انداختن رأی خود مراجعه کرده بود، می‌گوید: «در این شعبه اخذ رأی پس‌ازاینکه وزیر رأی خود را به صندوق انداخت و شعبه را ترک کرد سیستم ناگهان قطع شد.»[6]

با این اوصاف به نظر می‌رسد که موضوع الکترونیکی شدن انتخابات ازجمله مباحث بسیار مهم و حیاتی در برگزاری انتخابات آینده مجلس است که قصور و اختلال فنی این‌چنینی با توجه به پیشینه فتنه سال 88 و بهانه‌جویی برخی از گروه‌های سیاسی که درصدد برهم زدن فضا و زیر سؤال بردن مشروعیت انتخابات هستند، می تواند عواقب بدی را به دنبال داشته باشد.

متأسفانه تا به اینجا موضوع شفاف‌سازی صندوق‌های رأی در وزارت کشور بیشتر مطرح‌شده که با توجه به اینکه صندوق‌های رأی پیش‌ازاین شفافیت لازم را داشته است و بنابر قانونی که رأی افراد باید مخفی باشد یک موضوع ضدونقیض در انتخابات است که کمکی به برگزاری صحیح انتخابات نمی‌کند اما موضوع فنی برگزاری الکترونیک انتخابات مساله‌ای است که می‌تواند اختلال در آن مورد سوءاستفاده گروه‌های ضدانقلاب و برخی از فتنه‌انگیزان داخلی قرار گیرد که با توجه به اینکه حدود بیش از 5 ماه به برگزاری انتخابات مجلس باقی‌مانده فرصت کمی نیز در این زمینه وجود دارد.