گروه جنگ نرم مشرق _ مرکز جنگ‌ عملیات‌های اطلاعاتی مشترک آمریکا جدیدترین شماره از سری مجلات حوزه عملیات‌های اطلاعاتی موسوم به IO Sphere را منتشر کرد؛ شماره قبلی این گزارش پیش‌تر در مشرق با عنوان «عملیات‌‌های اطلاعاتی روسیه علیه آمریکا» بررسی شده بود. گزارش جدید نشریه وابسته به ارتش آمریکا با عنوان «چین، رقیب یا شریک جهانی» به 11 محور پرداخته است که خلاصه‌ای از آن به فارسی ترجمه شده است:

1. محدودیت‌های همکاری‌های نظامی آمریکا و چین طبق قانون اختیارات دفاع ملی سال 2000

مقاله‌ای در این نشریه به سند راهبرد نظامی چین می‌پردازد که در سال 2015 توسط وزارت دفاع ملی این کشور منتشر شد. این سند دورنمای وسیع‌تری در خصوص سیاست خارجی و تفکر راهبردی ترسیم می‌کند.

قدرت ملی چین به شکل روزافزونی مرهون تغییر مرکز ثقل اقتصادی جهان به سمت منطقه آسیا-پاسفیک می‌باشد. توسعه نظامی و بلندپروازی‌های جهانی چین مایه نگرانی هستند. امروزه، پکن در گسترش روابط راهبردی خود به منظور تقویت منافع ملی خود است. کاملاً مشخص است که راهبرد نظامی پکن با هدف مقابله با آمریکا و تلاش واشنگتن برای محصور کردن این کشور طراحی شده است.

چین در منطقه آسیا-پاسفیک نیز به شکل فعالی در حال تقویت چارچوب همکاری‌های امنیتی با هدف مقابله با ائتلاف‌های آمریکایی است. چین بر این مساله تاکید می‌کند که امنیت آسیا باید فقط توسط کشورهای آسیایی تامین شود. یکی از بخش‌های مهم تازه‌ترین سند نظامی چین تاکید این کشور بر افزایش همکاری‌های نظامی با روسیه مطابق با یک چارچوب جامع راهبردی می‌باشد.

پس از انتشار این سند نظامی، بسیاری از تحلیل‌گران آمریکایی اظهار داشتند که مقامات پکن درصدد رویارویی با آمریکا در صحنه آسیا-پاسفیک هستند. به همین دلیل نیاز است تا توسعه نظامی آمریکا برای مقابله با توانمندی‌های در حال افزایش چین سرعت بیشتری گیرد.

این قسمت در ادامه چارچوب جایگزینی را برای تعامل نزدیک با پکن مطرح می‌کند. زمان آن رسیده است تا واشنگتن به منظور مقابله با قدرت چین راهبرد جامع‌تری را در پیش گیرد. به همین منظور، کنگره باید قانون اختیارات دفاع ملی را در خصوص روابط با ارتش آزادی‌بخش چین ملغی و یا ساده‌تر نماید.

نویسنده این مقاله قانون اختیارات دفاع ملی را مانعی بر سر راه توسعه روابط دانسته و معتقد است که رفع محدودیت‌ها می‌تواند تعاملات محدود را به فضای دیپلماسی مبدل سازد که در راستای دستیابی به اهداف آمریکا قرار گیرد. وی همچنین توصیه می‌کند که به جای سیاست اجتناب باید به سوی همکاری‌های نظامی پیش رفت تا بتوان به منافع مشترک امنیتی دست یافت.

2. هماهنگ‌سازی آتش مشترک و قابلیت‌های مرتبط با اطلاعات

این مقاله بر این مساله تاکید‌ می‌کند که ابزار نظامی، فیزیکی بوده و تنها به عنوان یکی از راه‌های دستیابی به منافع آمریکا محسوب می‌شود. یکی از ابزارهای مهم که می‌تواند در جنگ‌های امروزی مورد استفاده بیشتری قرار گیرد، جنگ اطلاعاتی است. متاسفانه دکترین نظامی نتوانسته‌ است خود را با سرعت و عمق تغییرات در این حوزه هماهنگ نماید.

این مقاله تلاش می‌کند تا با ارائه یکسری پیشنهادات در خصوص ایجاد تغییرات کوچک در دکترین نظامی، مانع موجود بر سر راه یکپارچگی و هماهنگی آتش و قابلیت‌های اطلاعاتی را مرتفع نماید. بخش‌های دیگر این مقاله عبارتند از:

- موانع واژگان

- تنظیمات سازمانی

- ارتقاء فرآیند

- دیگر موانع

- بحث‌های مخالف

3. تغییر الگو؛ حرکت به سوی جهانی متشکل از نیروهای متخاصم

سومین محور این نشریه به تلاش آمریکا برای ایجاد الگویی در جهان می‌پردازد که در آن از کشورها خواسته می‌شود تا در مناقشات محلی و منطقه‌ای حتی در صورت نیاز به استفاده از نیروهای نظامی ابتکار عمل را در دست گیرند. این مدل فضای اطلاعاتی جدید و پیچیده‌ای را به همراه همگرایی‌های راهبردی بوجود می‌آورد که توانایی آمریکا در تاثیرگذاری بر این کشورها برای حل دیپلماتیک اختلافات و در راستای منافع واشنگتن را محدود می‌سازد.

در دنیای ایده‌آل، ممکن است که بخواهیم که هر کشوری به فکر منافع ملی خودش باشد، اما این حقیقت وجود دارد که هر موقعیتی متاثر از طرف‌های ذینفع، تاریخ ، اعتقادات فرهنگی و اهداف ملی آنها می‌باشد. تقویت نظامی کشورهای بیشتری در سطح جهان می‌تواند تاثیر بی‌ثبات‌کننده‌ای بر ائتلاف‌های جهانی و اقتصاد جهان داشته باشد.

4. برعکس کردن رابطه: پشتیبانی عملیات اطلاعاتی از اطلاعات

در این مقاله به وظایف عملیات‌های اطلاعاتی می‌پردازد. عملیات‌های اطلاعاتی توانمندی تهاجمی است که برای تاثیرگذاری، ایجاد اختلال یا برهم زدن توان تصمیم‌گیری رقبا و رقبای بالقوه مورد استفاده قرار می‌گیرد. طبق این تعریف جامعه اطلاعاتی باید اطلاعاتی حیاتی را در اختیار برنامه‌ریزان و افرادی که از قابلیت‌های اطلاعاتی استفاده می‌کنند، قرار دهد. به علاوه، جامعه اطلاعاتی باید بازخوردهای به موقعی در خصوص نتایج عملیات ارائه دهد. با توجه به تمرکز شناختی و رفتاری عملیات‌های اطلاعاتی، قابل درک است که درخواست از جامعه اطلاعاتی برای ارائه تحلیل‌های شناختی مفید، کار دشواری باشد.

اما این بدان معنا نیست که جامعه اطلاعاتی نمی‌خواهد و یا قادر نیست که این کار را انجام دهد، بلکه دو جامعه باید در سطوح راهبردی و عملیاتی رابطه نزدیک‌تری با هم برقرار کنند. ایجاد رابطه بین عملیات‌های اطلاعاتی و جامعه اطلاعاتی نیازمند تغییر رویکرد موجود است، رویکردی که از قابلیت‌های اطلاعای برای بررسی رقیب استفاده می‌کند.

5. هماهنگی کامل در زمینه عملیات‌های اطلاعاتی

این قسمت به مجموعه‌ای از جلسات اشاره می‌کند که توسط اجتماع بهترین اقدامات عملیات اطلاعاتی برگزار شده است. این جلسات فرصتی را برای تمامی اعضاء جامعه اطلاعاتی فراهم می‌آورد تا درباره فرآیندها، برنامه‌ها و ایده‌های کارآمد اطلاعاتی کسب نمایند. حاضران می‌توانند سوالاتی به پرسند و این مساله می‌تواند به ما بگوید که چطور می‌توان یک اقدام را که در یک منطقه مفید بوده است را در منطقه دیگر پیاده کرد.

6. افسانه دوباره مطرح شده؛ برنامه فریب نظامی ارتش درقرن بیست و یکم

مقاله ششمین محور این نشریه درباره مشکل ارتش آمریکا در حوزه فریب بحث می‌کند. به رغم تحولات در ارتش آمریکا در دهه 1980، هنوز برنامه فریب ارتش دچار مشکلاتی است و نیازمند ساختاربندی مجدد است تا به توان از تمام ظرفیت‌های آن استفاده کرد. آمریکا در 14 سال اخیر درگیر جنگ‌های بسیاری بوده است. اما نتوانسته است از قابلیت‌های پیشرفته شناسایی و اطلاعاتی در این جنگ‌ها به خوبی بهره‌برداری نماید.

7. - چین؛ قدرت نرم

این مقاله به رشد اقتصادی سریع چین در چند دهه اخیر می‌پردازد. این رشد سریع باعث افزایش استانداردهای زندگی در مناطق شهری شده است. چین با بهره از نیروی کار ارزان و محدودیت‌های مقرراتی اندک توانسته است به سلطه تولیدی غرب خاتمه دهد.

قدرت اقتصادی چین یک ابزار جدیدی نیز به همراه دارد: قدرت نرم. قدرت نرم اولین بار در دهه 1990 در داخل چین مطرح شد. قدرت نرم ابزار جدیدی در چین است چرا که حزب کمونیست در صحنه بین‌الملل به جای توجه به خارج به داخل نگاه می‌کند. چین با استفاده از قدرت اقتصادی و قدرت نرم توانسته است تا در مناطق مختلف دنیا حضور پیدا کند.

8. راه حلی برای پروپاگاندای روسیه

این قسمت به توانایی ارتش روسیه در استفاده از جنگ اطلاعاتی می‌پردازد. روسیه از هر فرصتی برای به راه انداختن پروپاگاندا علیه غرب و بی‌کفایت خواندن کشورهای غربی استفاده می‌کند.

9. علم اعصاب در روایت‌ها و خطوط داستانی موثر راهبردی

برای تاثیرگذاری بر عقاید و رفتار به پیغامی قدرتمند نیاز است که در ذهن مخاطب هدف تکرار می‌شود و او را به انجام کاری وامیدارد. روایت‌های ساده تاثیری بر مخاطب ندارند. برای آنکه بتوان بر عقاید و رفتار تاثیر گذاشت باید از پیامی استفاده کرد که ضمیر خودآگاه و حافظه مخاطب هدف را درگیر می‌کند.

این مقاله به علم شناختی و اعصاب که در ورای استفاده از یک ساختار داستانی خاص قرار دارد پرداخته و روشی را برای استفاده از عملیات‌های پشتیبانی اطلاعات نظامی در زمان تهیه ساختارهای داستانی ارائه می‌دهد.

10. وحدت تاثیر؛ مدلی برای آینده

در دهمین مقاله این نشریه به نیاز آمریکا به ساختاری برای تجمیع مولفه‌های فعلی نیروهای مسلح که در تاثیرگذاری نرم دخیل هستند، می‌پردازد. حوزه سایبری اخیراً شاهد پیشرفت زیادی بوده است. با این حال، آشنایی با مولفه‌های حوزه سایبری تنها بخشی از دانش سایبری می‌باشد.

استفاده از توانمندی‌های سایبری از قبیل عملیات‌های پشتیبانی اطلاعات نظامی و فریب هنوز مورد نیاز است. همچنین، هماهنگی‌هایی باید بین پیام‌رسانی در حوزه عمومی و عملیات‌های پشتیبانی اطلاعات نظامی انجام گیرد. ادغام عملیات‌های پشتیبانی اطلاعات نظامی و فریب در حوزه‌های جنگ الکترونیک و سایبر باید صورت پذیرد. چینی‌ها، روس‌ها و انگیسی‌ها همگی واحدهای جنگ اطلاعات را راه‌اندازی کرده‌اند. چرا آمریکا هنوز توانمندی‌های مشابه‌ای را راه‌اندازی نکرده‌ است؟

11. بررسی و ارزیابی تلاش‌های وزارت دفاع در اطلاع‌رسانی، تاثیرگذاری و ترغیب؛ راهنمایی برای دست‌اندرکاران

در این مقاله اقدامات وزارت دفاع در عملیات‌های اطلاعاتی و استفاده از توانمندی‌های اطلاعاتی مورد بررسی قرار گرفته است. چقدر این اقدامات موثر بوده است؟ آیا این اقدامات به درستی پیاده شده‌اند؟ متاسفانه ارزیابی‌های انجام شده درباره اقدامات در حوزه‌های اطلاع‌رسانی، تاثیرگذاری و ترغیب در دولت و وزارت دفاع با مشکلاتی مواجه بوده است. این مشکلات عبارتند از: مشکلات مرتبط با تغییرات در رفتار و عقاید، زمان طولانی برای دستیابی به تاثیر، ابهام و تلاش برای ارائه نتایج به گونه‌ای که برای ذی‌نفعان و تصمیم‌گیران مفید باشند.

عناوین فهرست:

- محدودیت‌های همکاری‌های نظامی آمریکا و چین طبق قانون اختیارات دفاع ملی سال 2000

- هماهنگ‌سازی آتش مشترک و قابلیت‌های مرتبط با اطلاعات

- تغییر الگو؛ حرکت به سوی جهانی متشکل از نیروهای متخاصم

- تغییر رابطه: پشتیبانی عملیات‌های اطلاعاتی از اطلاعات

- هماهنگی کامل در زمینه عملیات‌های اطلاعاتی

- افسانه دوباره مطرح شده؛ برنامه فریب نظامی ارتش درقرن بیست و یکم

- چین؛ قدرت نرم

- راه حلی برای پروپاگاندای روسیه

- علم اعصاب در روایت‌ها و خطوط داستانی موثر راهبردی

- وحدت تاثیر؛ مدلی برای آینده

- بررسی و ارزیابی تلاش‌های وزارت دفاع در اطلاع‌رسانی، تاثیرگذاری و ترغیب؛ راهنمایی برای دست‌اندرکاران