به گزارش مشرق، مسئولان وزارت آموزش و پرورش مدت‌هاست که تلویحاً از خانوادهها تقاضا دارند تا در دخل و خرج مدارس آنها را همراهی کنند چرا که بدون همراهی آنها و کمکهای مردمی چرخ مدارس دولتی نمی‌چرخد.
سال‌‌هاست که آموزش و پرورش سرانه‌ای را به مدارس دولتی پرداخت نمی‌کند یا سرانه اختصاص یافته به مدارس آن قدر ناچیز است که به اصطلاح هیچ دردی را دوا نمی‌کند. امسال و سال گذشته در آستانه بازگشایی مدارس، 50 میلیارد تومان سرانه برای توزیع در میان مدارس اختصاص یافت که این رقم در مقایسه با تعداد مدارس و هزینه‌های هر مدرسه بسیار اندک است.
مسئولان آموزش‌وپرورش دریافت پول از خانوادهها در فصل ثبت‌نام را ممنوع اعلام کرده‌اند اما با بازگشایی مدارس و تشکیل انجمن اولیا و مربیان و مصوبه این انجمن، میزان کمکهای خانوادهها به مدارس برای یک سال تحصیلی مشخص می‌شود.
روال کار عمدتاً بدین صورت است که مدیر مدرسه، برنامه‌های مدنظر و نیازهای خود را برای انجمن اولیا و مربیان تشریح می‌کند و با تصویب آنها رقمی تحت عنوان کمکهای مالی هر دانش‌آموز به مدرسه مشخص می‌شود. اگر چه دریافت این کمک‌ها نباید اجباری باشد اما شواهد حکایت از اجباری بودن آن دارد.
** کمکهای مالی به مدارس از شهر تا روستا
میزان کمکهای مردمی خانوادهها به مدارس نیز در مناطق مختلف، متفاوت است، حتی مدارس روستایی نیز از این قاعده مستثنی نیستند. طبق گفته‌های یکی از معلمان روستایی که در کلاس چندپایه تدریس می‌کند، مدرسه او از هر دانش‌آموز 100 هزار تومان بابت کمک دریافت می‌کند.
** کمکهای مالی از بالای شهر تا پایین شهر
این رقم در مدرسه ابتدایی واقع درشمال تهران برای هر دانش‌آموز 800 هزار تومان، محدوده مرکز شهر یعنی منطقه 7 برای دوره متوسطه اول 200 هزار تومان، جنوب شهر حوالی میدان گلوبندک برای هنرستان کاردانش 200 هزار تومان است. در اغلب این مدارس پرداخت کمکهای مردمی اجباری بوده و اگر خانواده‌ای امکان پرداخت نداشته باشد باید این مبلغ را به صورت اقساط پرداخت کند.
برخی مدیران نیز پرداخت کمکهای مردمی به مدرسه را به اختیار خانوادهها گذاشته‌اند. مدیر یکی از مدارس درجنوب تهران با تشریح مشکلات مدرسه همچون خرابی شیرهای آب از خانوادهها درخواست کرده است تا در حدبضاعتشان برای برطرف ساختن نیازهای مدرسه به او کمک کنند.
یکی از ابهاماتی که برای بسیاری از خانوادهها مطرح است، میزان آزادی عمل انجمن اولیا و مربیان برای تصویب برنامه‌ها و مبلغ دریافتی از آنها تحت عنوان کمکهای مردمی است به عنوان مثال آیا مدارس با استناد به مصوبه انجمن اولیا و مربیان و برنامه‌های طراحی شده تا هر میزانی را که تمایل داشته باشند، می‌توانند از خانوادهها دریافت کنند؟
** کمکهای مردمی اجباری نیست
علی اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش این ابهام را اینگونه پاسخ می‌دهد: هیچ اجباری برای دریافت کمکهای مردمی توسط مدارس وجود ندارد اما خدمت خانوادهها عرض می‌کنم که دولت بابت هر دانش‌آموز علاوه بر هزینه‌های سرمایه‌ای مانند فضا و تجهیزات بیش از 2 میلیون تومان هزینه می‌کند. این ارقام کفایت نیاز مدارس را نمی‌کند بنابراین از مردم تقاضا داریم همانند دوران دفاع مقدس به ما کمک کنند.
علی اصغر احمدی مدیرکل انجمن اولیا و مربیان وزارت آموزش و پرورش نیز در پاسخ به پرسش مبنی براینکه آیا انجمن اولیا و مربیان مدارس انقدر آزادی عمل دارند تا هر برنامه و هر ملبغی را که تمایل دارند، مصوب کرده و تحت عنوان کمکهای مردمی از خانوادهها دریافت کنند؟ اظهار داشت: انجمن اولیا و مربیان، نمایندگان اولیای دانش‌آموزان هستند بنابراین مصوبات آنها قابلیت اجرایی دارد در حقیقت انجمن‌های اولیا و مربیان مجلس کوچکی در دل مدرسه هستند اما با اجبار نباید از خانوادهها پولی دریافت کرد.
** 138 میلیارد تومان کمکهای نقدی خانوادهها به مدارس
طبق گفته‌های احمدی در سال تحصیلی 92-93، میزان مشارکت داوطلبانه خانوادهها 138 میلیارد و 448 میلیون تومان و میزان مشارکت ناشی از استفاده از مهارت‌ها 115 میلیارد و 228 میلیون تومان بود. این ارقام چشمگیر است و در قالب کمکهای نقدی، خدماتی و مهارتی صورت گرفته است.
میزان کمکهای مردمی جمع آوری شده توسط مدارس می‌تواند رقم چشمگیری باشد، بنابراین نظارت بر هزینه کرد مبالغ دریافتی بسیار حساس است. اگر چه انجمن‌های اولیا و مربیان مدارس اعلام می‌کنند بر نحوه هزینه این مبالغ توسط مدارس نظارت دارند اما در این رابطه اما و اگرهای فراوانی وجود دارد شاید همین مسئله مسئولان وزارت آموزش و پرورش را برآن داشت تا به فکر یکپارچه سازی حساب مدارس بیفتند.
با اجرای طرح یکپارچه سازی حساب مدارس مقرر شده است تا دیگر هیچ مدرسه‌ای بابت کمکهای مردمی از خانوادهها پول نقد دریافت نکند و تمام مدارس باید بابت این موضوع شماره حسابی را با نام مدرسه به خانوادهها ارائه دهند.
در شرایطی که مسئولان آموزش و پرورش بر این باورند که دریافت کمکهای مردمی از خانوادهها باید داوطلبانه باشد و از سوی دیگر خانوادهها می‌گویند دریافت کمکهای مردمی اجباری است باید سازوکاری مشخص شود تا بر فرآیند هزینه‌کرد این مبالغ نظارت دقیقی داشته باشد و ترازنامه مالی مدارس به خانوادهها ارائه شود در چنین شرایطی روند کمکهای مردمی خانوادهها به مدارس افزایش می‌یابد.