گروه دین مشرق، یکی از شرکت های راهبری رجا (ر.ع.د) با مدیریت خانم "م.ع"، از مهمانداران و راهبران لوکوموتیو خواسته است تا محاسن خود را به روش حرام اصلاح کرده و پس از انجام این فعل حرام در محل کار خود حاضر شوند!
این شرکت در پیامی که به کارمندانش ارسال کرده آورده است:
بدین‌وسیله باطلاع میرساند از مورخ روز جاری کلیه مامورین موظف هستند آنکارد صورت خود را رعایت نموده به صورتی که یا هیچ ریشی نداشته باشند یا با ماشین صفر یا حداکثر با نمره یک اصلاح شده باشد در غیر این صورت عواقب آن به خود مامور باز خواهد گشت.
تلاش‌های خبرنگار مشرق برای تماس و کسب اطلاع از صحت و سقم بخشنامه این شرکت، به نتیجه نرسیده است.
این درحالی است که تراشیدن ریش به فتوای تمام مراجع تقلید (آیت الله امام خمینی، آیت الله خامنه ای، آیت الله فاضل لنکرانی، آیت الله سیستانی، آیت الله بهجت،آیت الله نوری همدانی، آیت الله صافی گلپایگانی، آیت الله مکارم شیرازی، آیت الله تبریزی، آیت الله وحید خراسانی و...) حرام است و کسی که ریش خود را بتراشد فعل حرام انجام داده است.
همچنین به نظر تمام مراجع، تشخیص صدق ریش، بر عهده ی عرف جامعه (عرف چیزی است كه از لحاظ عقلی، نفس بدان عادت كرده و طبع سلیم آن را قبول كرده است) می باشد. که مثلا عرف بگوید این فرد با این اندازه ریش برایش صدق ریش هست یا نیست.
فتوای مراجع را در زیر بخوانید:
به فتوای حضرت آیت الله امام خمینی (ره):
تراشیدن ریش با تیغ و ماشینی که مانند تیغ است، بنابر احتیاط واجب جایز نیست.
توضیح المسائل امام خمینی، مسائل متفرقه
استفتائات حضرت آیت‌الله خامنه‌ای:
سوال 1410- مراد از فک پائین که باقی گذاشتن موهای آن واجب است چیست؟
جواب: معیار این است که از نظر عرف، گذاشتن ریش صدق کند.
سوال 1411- ریش از نظر کوتاهی و بلندی باید چه مقدار باشد؟
جواب: حد معینی ندارد، بلکه معیار این است که عرفا بر آن ریش صدق کند و بلند بودن آن بیشتر از قبضه ی دست کراهت دارد.
سوال 1412- بلند کردن سبیل و کوتاه کردن ریش چه حکمی دارد؟
جواب: این کار فی نفسه اشکالی ندارد.
سوال 1421- آیا منظور از حرمت تراشیدن ریش، آن است که موهای صورت بطور کامل روئیده باشد و سپس تراشیده شوند، یا اینکه شامل موردی که مقداری از موهای صورت در آمده باشند هم می شود؟
جواب: بطور کلی تراشیدن آن مقدار از موی صورت که بر آن عنوان تراشیدن ریش صدق می کند، بنابر احتیاط حرام است، ولی تراشیدن مقداری از آن که عنوان مزبور بر آن صدق نمی کند اشکال ندارد.
سوال 1424- آیا اصلاح موی گونه ها اعم از اینکه با نخ باشد یا موچین حرام است؟
جواب: اصلاح موی گونه ها هرچند با تراشیدن، حرام نیست.
استفتائات آیت الله فاضل لنکرانی:
سوال 955- حکم تراشیدن ریش چیست؟ موهای روی گونه چطور؟
جواب: تراشیدن ریش بنابر احتیاط واجب حرام است ولی تراشیدن موهای روی گونه، مانعی ندارد.
کتاب استفتائات آیت الله سیستانی:
سوال: تراشیدن ریش با تیغ یا با ماشین صفر آیا اشکال دارد؟ برای کسی که صدق ریش نکرده چطور؟
پاسخ: بنابر احتیاط واجب جایز نیست، و تراشیدن موهای نازکی که از کودکی می روید اشکال ندارد.
سوال: در صورت حرمت تراشیدن ریش حدود آن کدام است؟
پاسخ: بنابر احتیاط واجب نباید تراشیده شود و در حدی ریش بگذارد که در عرف گفته شود ریش دارد.
سوال: تراشیدن ریش به اندازه ای که صورت سفید شود حکمش چیست؟
جواب: بنابر احتیاط واجب جایز نیست.
از استفتائات آیت الله بهجت :
487- کوتاه کردن ریش تا چه حدی بدون اشکال است؟
جواب: اگر در عرف به آن تراشیدن ریش بگویند، اشکال دارد.
489- تراشیدن موهای زیر گلو و بالای ریش با خود تراش، چه حکمی دارد؟
جواب: تراشیدن زیر گلو و روی گونه ها در حد اصلاح، مانعی ندارد.
فتوای آیت الله مکارم شیرازی :
6- تراشیدن ریش: احتیاط در ترک آن است.
توضیح المسائل آیت الله مکارم شیرازی، مسائل عمومی مورد مبتلاء
استفتائات آیت الله مکارم شیرازی:
سوال 567- تراشیدن موی صورت و گلو و گونه با ماشینهای برقی چه حکمی دارد؟
جواب: در مورد موهای صورت اشکال دارد ولی در مورد موهای گونه و گلو اشکالی ندارد.
سوال 498- فردی یک بار ریشش را از ته می تراشد، و نعوذ بالله گناه می کند، لکن پس از این نمی گذارد ریش بلند شود، و به حد صدق ریش برسد، یعنی هر مقدار که می روید آنرا می تراشد. لذا هیچ گاه ریشش به حد صدق ریش نمی رسد، آیا بر کار چنین شخصی ریش تراشی صدق می کند؟
جواب: این کار در نظر عرف ریش تراشی محسوب می شود.( تراشیدن ریش بنابر احتیاط واجب حرام می باشد.)
فتوای آیت الله تبریزی :
مسئله 2833- تراشیدن ریش و ماشین کردن آن اگر مثل تراشیدن باشد، بنابر احتیاط حرام است.
توضیح المسائل آیت الله میرزا جواد تبریزی
استفتائات آیت الله تبریزی:
سوال 1097- تراشیدن ریش چه حکمی دارد؟ در صورت جواز، حدود آنرا مشخص فرمایید؟
جواب: بسمه تعالی چنانچه مکلف مو در صورت داشته باشد بنابر احتیاط واجب باید ربعی از صورت را که چانه در آن قرار دارد، نتراشیده باقی بگذارد. بطوری که در وقت مواجهه مو در آن دیده شود و صدق کند ریش دارد.
سوال 1102- منظور از صدق ریش چیست؟
جواب: بسمه تعالی این که در عرف مردم به آن ریش بگویند.
سوال 1109- حکم تراشیدن ریش چیست و شهادت ریش تراش چگونه است؟
جواب: بسمه تعالی احتیاط واجب آن است که ربع صورتی را که چانه در آن واقع شده است نتراشد. و شهادت کسی که این کار را انجام می دهد مورد قبول نیست.
توضیح المسائل آیت الله صافی گلپایگانی:
مساله 2836- تراشیدن ریش و ماشین کردن آن اگر مثل تراشیدن باشد، حرام استو در این حکم تمام مردم یکسانند و حکم خداوند بواسطه مسخره مردم تغییر نمی کند، پس کسی هم که اول تکلیف اوست، یا اگر ریش نتراشد مردم او را مسخره می کنند، چنانچه ریش بتراشد یا طوری ماشین کند که مثل تراشیدن ریش باشد حرام می باشد.
توضیح المسائل آیت الله صافی گلپایگانی
استفتائات آیت الله صافی گلپایگانی:
سوال- کوتاه کردن ریش با ماشین های معمولی دستی تا حدود یک میلیمتر جایز است؟
جواب- باید بنحوی باشد که عرفا صدق ریش کند.
سوال- نظر حضرت عالی پیرامون تراشیدن سبیل و ریش چیست؟
جواب- تراشیدن ریش حرام است ولی تراشیدن سبیل اشکالی ندارد.
استفتائات آیت الله وحید خراسانی:
سوال 18- تراشیدن ریش تمام صورت چه حکمی دارد؟
جواب- بنابر احتیاط واجب تراشیدن ریش چانه یا قسمتی از آن جایز نیست و اگر به مقداری ریش بگذارد که عرفا صدق کند ریش دارد، کافی است.
فتوای آیت الله نوری همدانی:
مسئله: تراشیدن ریش بنابر احتیاط واجب جایز نیست.
توضیح المسائل آیت الله نوری همدانی
این شرکت در پیامی که به کارمندانش ارسال کرده آورده است:
بدین‌وسیله باطلاع میرساند از مورخ روز جاری کلیه مامورین موظف هستند آنکارد صورت خود را رعایت نموده به صورتی که یا هیچ ریشی نداشته باشند یا با ماشین صفر یا حداکثر با نمره یک اصلاح شده باشد در غیر این صورت عواقب آن به خود مامور باز خواهد گشت.
تلاش‌های خبرنگار مشرق برای تماس و کسب اطلاع از صحت و سقم بخشنامه این شرکت، به نتیجه نرسیده است.
این درحالی است که تراشیدن ریش به فتوای تمام مراجع تقلید (آیت الله امام خمینی، آیت الله خامنه ای، آیت الله فاضل لنکرانی، آیت الله سیستانی، آیت الله بهجت،آیت الله نوری همدانی، آیت الله صافی گلپایگانی، آیت الله مکارم شیرازی، آیت الله تبریزی، آیت الله وحید خراسانی و...) حرام است و کسی که ریش خود را بتراشد فعل حرام انجام داده است.
همچنین به نظر تمام مراجع، تشخیص صدق ریش، بر عهده ی عرف جامعه (عرف چیزی است كه از لحاظ عقلی، نفس بدان عادت كرده و طبع سلیم آن را قبول كرده است) می باشد. که مثلا عرف بگوید این فرد با این اندازه ریش برایش صدق ریش هست یا نیست.
فتوای مراجع را در زیر بخوانید:
به فتوای حضرت آیت الله امام خمینی (ره):
تراشیدن ریش با تیغ و ماشینی که مانند تیغ است، بنابر احتیاط واجب جایز نیست.
توضیح المسائل امام خمینی، مسائل متفرقه
استفتائات حضرت آیت‌الله خامنه‌ای:
سوال 1410- مراد از فک پائین که باقی گذاشتن موهای آن واجب است چیست؟
جواب: معیار این است که از نظر عرف، گذاشتن ریش صدق کند.
سوال 1411- ریش از نظر کوتاهی و بلندی باید چه مقدار باشد؟
جواب: حد معینی ندارد، بلکه معیار این است که عرفا بر آن ریش صدق کند و بلند بودن آن بیشتر از قبضه ی دست کراهت دارد.
سوال 1412- بلند کردن سبیل و کوتاه کردن ریش چه حکمی دارد؟
جواب: این کار فی نفسه اشکالی ندارد.
سوال 1421- آیا منظور از حرمت تراشیدن ریش، آن است که موهای صورت بطور کامل روئیده باشد و سپس تراشیده شوند، یا اینکه شامل موردی که مقداری از موهای صورت در آمده باشند هم می شود؟
جواب: بطور کلی تراشیدن آن مقدار از موی صورت که بر آن عنوان تراشیدن ریش صدق می کند، بنابر احتیاط حرام است، ولی تراشیدن مقداری از آن که عنوان مزبور بر آن صدق نمی کند اشکال ندارد.
سوال 1424- آیا اصلاح موی گونه ها اعم از اینکه با نخ باشد یا موچین حرام است؟
جواب: اصلاح موی گونه ها هرچند با تراشیدن، حرام نیست.
استفتائات آیت الله فاضل لنکرانی:
سوال 955- حکم تراشیدن ریش چیست؟ موهای روی گونه چطور؟
جواب: تراشیدن ریش بنابر احتیاط واجب حرام است ولی تراشیدن موهای روی گونه، مانعی ندارد.
کتاب استفتائات آیت الله سیستانی:
سوال: تراشیدن ریش با تیغ یا با ماشین صفر آیا اشکال دارد؟ برای کسی که صدق ریش نکرده چطور؟
پاسخ: بنابر احتیاط واجب جایز نیست، و تراشیدن موهای نازکی که از کودکی می روید اشکال ندارد.
سوال: در صورت حرمت تراشیدن ریش حدود آن کدام است؟
پاسخ: بنابر احتیاط واجب نباید تراشیده شود و در حدی ریش بگذارد که در عرف گفته شود ریش دارد.
سوال: تراشیدن ریش به اندازه ای که صورت سفید شود حکمش چیست؟
جواب: بنابر احتیاط واجب جایز نیست.
از استفتائات آیت الله بهجت :
487- کوتاه کردن ریش تا چه حدی بدون اشکال است؟
جواب: اگر در عرف به آن تراشیدن ریش بگویند، اشکال دارد.
489- تراشیدن موهای زیر گلو و بالای ریش با خود تراش، چه حکمی دارد؟
جواب: تراشیدن زیر گلو و روی گونه ها در حد اصلاح، مانعی ندارد.
فتوای آیت الله مکارم شیرازی :
6- تراشیدن ریش: احتیاط در ترک آن است.
توضیح المسائل آیت الله مکارم شیرازی، مسائل عمومی مورد مبتلاء
استفتائات آیت الله مکارم شیرازی:
سوال 567- تراشیدن موی صورت و گلو و گونه با ماشینهای برقی چه حکمی دارد؟
جواب: در مورد موهای صورت اشکال دارد ولی در مورد موهای گونه و گلو اشکالی ندارد.
سوال 498- فردی یک بار ریشش را از ته می تراشد، و نعوذ بالله گناه می کند، لکن پس از این نمی گذارد ریش بلند شود، و به حد صدق ریش برسد، یعنی هر مقدار که می روید آنرا می تراشد. لذا هیچ گاه ریشش به حد صدق ریش نمی رسد، آیا بر کار چنین شخصی ریش تراشی صدق می کند؟
جواب: این کار در نظر عرف ریش تراشی محسوب می شود.( تراشیدن ریش بنابر احتیاط واجب حرام می باشد.)
فتوای آیت الله تبریزی :
مسئله 2833- تراشیدن ریش و ماشین کردن آن اگر مثل تراشیدن باشد، بنابر احتیاط حرام است.
توضیح المسائل آیت الله میرزا جواد تبریزی
استفتائات آیت الله تبریزی:
سوال 1097- تراشیدن ریش چه حکمی دارد؟ در صورت جواز، حدود آنرا مشخص فرمایید؟
جواب: بسمه تعالی چنانچه مکلف مو در صورت داشته باشد بنابر احتیاط واجب باید ربعی از صورت را که چانه در آن قرار دارد، نتراشیده باقی بگذارد. بطوری که در وقت مواجهه مو در آن دیده شود و صدق کند ریش دارد.
سوال 1102- منظور از صدق ریش چیست؟
جواب: بسمه تعالی این که در عرف مردم به آن ریش بگویند.
سوال 1109- حکم تراشیدن ریش چیست و شهادت ریش تراش چگونه است؟
جواب: بسمه تعالی احتیاط واجب آن است که ربع صورتی را که چانه در آن واقع شده است نتراشد. و شهادت کسی که این کار را انجام می دهد مورد قبول نیست.
توضیح المسائل آیت الله صافی گلپایگانی:
مساله 2836- تراشیدن ریش و ماشین کردن آن اگر مثل تراشیدن باشد، حرام استو در این حکم تمام مردم یکسانند و حکم خداوند بواسطه مسخره مردم تغییر نمی کند، پس کسی هم که اول تکلیف اوست، یا اگر ریش نتراشد مردم او را مسخره می کنند، چنانچه ریش بتراشد یا طوری ماشین کند که مثل تراشیدن ریش باشد حرام می باشد.
توضیح المسائل آیت الله صافی گلپایگانی
استفتائات آیت الله صافی گلپایگانی:
سوال- کوتاه کردن ریش با ماشین های معمولی دستی تا حدود یک میلیمتر جایز است؟
جواب- باید بنحوی باشد که عرفا صدق ریش کند.
سوال- نظر حضرت عالی پیرامون تراشیدن سبیل و ریش چیست؟
جواب- تراشیدن ریش حرام است ولی تراشیدن سبیل اشکالی ندارد.
استفتائات آیت الله وحید خراسانی:
سوال 18- تراشیدن ریش تمام صورت چه حکمی دارد؟
جواب- بنابر احتیاط واجب تراشیدن ریش چانه یا قسمتی از آن جایز نیست و اگر به مقداری ریش بگذارد که عرفا صدق کند ریش دارد، کافی است.
فتوای آیت الله نوری همدانی:
مسئله: تراشیدن ریش بنابر احتیاط واجب جایز نیست.
توضیح المسائل آیت الله نوری همدانی