این بسته خبری بنا دارد به بررسی اتفاقات مهم اقتصادی هفته بپردازد تا مخاطبان اجمالاً از شرایط پیش آمده مطلع گردند. این گزارش در پنج محور کلی تولید، بازار، اقتصادمقاومتی، توسعه و بازار سرمایه اقتصاد ایران را رصد می کند.

گروه اقتصادی مشرق- در هفته ای که گذشت اقتصاد ایران متاثر از تحولات کلان اقتصادی و تصمیمات و قوانین جدید دستخوش فراز و فرود های زیادی قرار گرفت.

این بسته خبری بنا دارد به بررسی اتفاقات مهم اقتصادی هفته بپردازد تا مخاطبان اجمالاً از شرایط پیش آمده مطلع گردند. این گزارش در پنج محور کلی تولید، بازار، اقتصادمقاومتی، توسعه و بازار سرمایه اقتصاد ایران را رصد می کند.

 به منظور دسترسی به متن کامل هر خبر روی عبارت مشخص شده کلیک کنید.


**تولید


* از روز هجدهم آبان، اجرای طرح ویژه دولت برای فروش خودروهای در انبار مانده خودروسازان آغاز شد. نیم روز اول اگرچه به دید و بازدید از نمایندگی‌ها و بررسی قیمت‌ها و چرتکه انداختن برخی مشتریان گذشت اما از عصر همان روز، خرید خودرو وارد فاز عملیاتی شد و آنگونه که آمارهای رسمی می‌گفتند، ثبت نام برای دریافت ۱۱ هزار دستگاه خودرو از سوی مردم تنها در ساعات اولیه اجرای طرح نهایی شده بود اما هر چقدر که از زمان اجرای طرح گذشت، اوضاع تغییر کرد به نحوی که دو روز از اجرای طرح نگذشته، برخی از نمایندگی‌ها اعلام می‌کردند که ظرفیت فروش برخی از خودروها به اتمام رسیده است و به متقاضیان این نوع خودروها روش های جایگزین را پیشنهاد میدادند.

طرح فروش اقساطی خودرو که از ابتدا قرار بود در بازه زمانی 6 ماهه برای متقاضیان خرید خودرو وام 25 میلیون تومانی نخصیص دهد در اوایل این هفته با زمزمه هایی مبنی بر توقف آن همراه شد. به گفته مسئولان بانک مرکزی از ابتدا قرار بود این وام فقط جهت فروش خودروهای در انبار مانده خودروسازان داده شود که همانطور که قبلا در نامه وزرا به رئیس جمهور به آن اشاره شده بود تعداد این خودروها 100 هزار دستگاه بود و عملا با فروش این تعداد خودرو پرداخت وام نیز تمام شد.

البته وزارت صنعت و خودروسازان مذاکراتی با بانک مرکزی مبنی بر تمدید سقف پرداخت تسهیلات داشتند که با مقاومت بانک مرکزی مواجه شدند و عملا پرونده اعطای این نوع وام بسته شد. به گفته مسئولان بانک مرکزی، خودروسازان از ابتدا میدانستند که سقف فروش خودرو در این طرح 110 هزار دستگاه است با این حال بیشتر از میزان از قبل مشخص شده نام نویسی کردند.

خسروتاج قائم مقام وزیرصنعت معدن و تجارت نیز با بیان اینکه از ابتدا سقف 100 هزار تایی این طرح مشخص بود اما دلیل اعلام نشدن آن را، جلوگیری از اختلاف میان نمایندگی های خودروسازان عنوان کرد. البته بسیاری از کارشناسان دلیل اعطای این وام را فروختن خودروهای دپو شده در انبار خودروسازان می دانند و دلیل اعلام نشدن جزئیات بیشتر از این طرج را نیز کم نشدن تقاضای مردم عنوان میکنند. در همین زمینه محمدعلی کریمی مدیر روابط عمومی بانک مرکزی گفت:در بخش خودرو برای فروش صد هزار دستگاه تفاهم شد اما این تفاهم اعلام نشد زیرا واقعیت این است که پیش بینی دقیق برای میزان استقبال مردم نبود که چه تعداد و در چه مدت فروش می رود .

اما از سوی دیگر خودروسازان نظر دیگری دارند بطوریکه یکی از مدیران ایران خودرو اعلام کرد قرار قبلی این شرکت فروش 300 هزار دستگاه بود که این اتفاق نیفتاد.

بالاخره خودروسازان مجبور شدند در روز اول هفته ای که گذشت به نمایندگی های فروش خود اعلام کنند که از ثبتنام های جدید جلوگیری کنند و همچنین به دنبال این باشند منابع فروش حدود 20 هزار دستگاهی که مازاد بر این طرح فروختند را نیز تامین کنند.

طبق آخرین آمار از میزان فروش خودروها، پراید با فروش 39 هزار دستگاه صدرنشین جدول فروش میباشد. همچنین این طرح درآمدی بالغ بر 2660 میلیارد تومان برای خودروسازان داشته است.

گروه اقتصادی مشرق نیز در گزارشی، نسبت به عدم توازن در تصمیم گیری های کلان انتقاد و نسبت به تناسب پرداخت وام ازدواج و وام خودرو اشاراتی داشته است. همچنین به توجیه اصلی دولت در اختصاص خط اعتباری برای اختصاص وام 25 میلیون تومانی خرید خودرو پرداخته که به ترتیب شامل مراحل تحریک تقاضا در این بخش، فروش خودروهای داخلی، رونق گرفتن و افزایش تولید در صنعت خودرو و نهایتا افزایش نرخ رشد اقتصادی کشور به علت سهم بالای صنعت خودرو در تولید ناخالص داخلی کشور است.

** از دیگر موضوعاتی که در این هفته مطرح شد اعلام جزئیات بیشتری از طرح فروش اقساطی کالا بود. این طرح که قرار بود همزمان با طرح فروش اقساطی کالا اجرایی شود با تاخیر حدود دوهفته ای همچنان در هاله ای از ابهام قرار دارد. این وام که قرار است با نرخ سود 12 درصد و بازپرداخت 18 ماهه و تا سقف 10 میلیون تومان پرداخت شود، قرار است نهایتا ظرف 4 روز برای متقاضیان صادر شود.

این طرح که به احتمال زیاد با شروع هفته پیش رو آغاز میشود در مرجله اول شامل افرادی میشود که حقوق ثابت ماهیانه و مشخصی دارند و کارمندان و کارگران و بازنشستگان در اولویت اول اعطای این تسهیلات قرار دارند.

مابقی افراد نیز پس از صدور کارت برای متقاضیان مرحله اول میتوانند با مراجعه به شعب بانک ها نسبت به دریافت کارت اعتباری خرید کالای ایرانی اقدام نمایند.

آنطور که تا این لحظه اعلام شده است حدود 10 هزار و 500 قلم کالا در این طرح امکان خرید داد که مشمولان میتوانند از فروشگاه های مشخص نسبت به خرید آن ها اقدام نمایند.

از تناقضات اجرای این طرح میتوان به اعلام نشدن سقف زمانی و تعداد صدور کارت خرید اعتیاری اشاره کرد. آنطور که دبیر انجمن لوازم خانگی اعلام کرده است این کارت ها مانند تسهیلات خرید خودرو با مجدودیت مواجه نمیشوند. این درحالی است که بنا بر گفته رئیس اتاق بازرگانی، احتمال توقف ناگهانی این طرح وجود دارد. باید دید مردمی که در طرج خرید خودرو به وعده شش ماهه مسئولین اعتماد کرده بودند و از اعتمادشان متضرر هم شده بودند، در این طرح اعتمادشان بازخواهد گشت یا خیر.

سازمان حمایت از حقوق مصرف کنندگان نیز با اعلام اینکه بر کیفیت کالاهای ارائه شده در این طرح نظارت میکند، آمادگی خودرا برای رسیدگی به شکایات از طریق سامانه 124 اعلام کرد.

*** مطالعه آمارهای مربوط به هزینه ها و درآمد خانوار ایرانی در سال‌های گذشته و روند تقریبا چشمگیر رشد آن نشان می دهد که سالیانه تغییرات درآمدی و هزینه ای بزرگی در زندگی خانوارهای ایرانی ایجاد می شود. برخی توان افزایش درآمدهای خود را دارند و می توانند افزایش هزینه ها را پوشش دهند و برخی نیز دچار کسری درآمدی می شوند. آمارها می‌گویند از سال ۸۴ تاکنون هزینه خانوار در ایران ۴.۷ برابر و درآمدها ۴.۴ برابر شده،با این وجود زندگی خانواری با درآمد ماهیانه کمتر از ۲.۷میلیون تومان در تهران به معنای قرار داشتن زیر خط فقر است.

**** ذر این هفته همچنین مدیر عامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران با اعلام اینکه عملا از ابتدای آذر ماه سال جاری بنزین معمولی به صورت تک نرخی و با بهای ۱۰۰۰ تومان و بنزین سوپر با قیمت ۱۲۰۰ تومان در جایگاه‌های کل کشور عرضه می شود، تصریح کرد: بر این اساس عرضه بنزین با قیمت ۷۰۰ و ۸۰۰ تومانی در جایگاه ها متوقف خواهد شد. وی همچنین درباره بنزین 700 تومانی باقیمانده در کارتهای سوخت نیز گفت: بنابر آخرین آمارها، 400 میلیون لیتر دیگر از بنزین 700 تومانی در کارتهای سوخت باقی مانده که بیش از 300 میلیون لیتر آن مربوط به خودروهای نظامی و انتظامی است که سهمیه داشته اند.

در این رابطه معاون مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران نیز گفت: از ابتدای سال جاری تا 15 آبان ماه تولید بنزین کشور، 59 میلیون و 478 هزار لیتر بوده است و متوسط تولیدمان تا پایان سال نزدیک 61 میلیون لیتر در روز خواهد بود.

این در حالی است که به گفته رئیس اتحادیه جایگاه‌داران سوخت کشور، روزانه متوسط بین 7 تا 10 میلیون لیتر بنزین به کشور وارد می شود که این محصول استراتژیک عمدتا از کشورهای آسیایی و جنوب کشور هند و چین تامین می‌شود.

***** عضو هیات مدیره کانون عالی انجمنهای صنفی کارگران ایران از اجرای مرحله جدید بیمه ۱۰۰ هزار کارگر ساختمانی خبر داد و گفت: ۳ مرحله بیمه کارگران ساختمانی در سال جاری در ماه های اردیبهشت، تیر و شهریور انجام شده و مجموعا ۳۰۰ هزارنفر امسال توانسته اند تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی قرار بگیرند. وی درخصوص حق بیمه افراد نیز گفت: در کل حق بیمه افراد بین ۶۲ هزارتومان تا ۷۰ هزارتومان در ماه متفاوت است،  همچنین پرداخت حق بیمه می تواند یکبار در سال انجام و یا ماهیانه دنبال شود.



**بازار



* تغییرات قیمت ها در بازار، هفته متلاتمی را پشت سر گذاشت که از جمله آن می توان به قیمت سکه و طلا اشاره کرد. به طوری که در بازار طلای ایران هرگرم طلای 18 عیار با 1320 تومان کاهش در هر گرم، در ابتدای هفته  93520 تومان و پایان هفته به 92200 تومان رسید. سکه نیز با کاهش 9 هزار تومانی در ابتدای هفته 915 هزار تومان و در پایان هفته 906 هزار تومان فروش رفت.

** در بازار مواد غذایی نیز، میوه نیز در بازار شاهد افزایش قیمت بود بطوریکه قیمت اکثر میوه ها نسبت به هغته گذشته با افزایش روبرو شد. درحال حاضر قیمت هرکیلوگرم سبزی خوردن بین ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ تومان و نوع دست‌چین آن ۱۴۰۰ تومان است همچنین قیمت هرکیلوگرم سبزی جور(آش، پلو، کوکو و قورمه) بین ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ تومان و نوع دست‌چین آن ۱۲۰۰ تومان است.

همچنین مدیر کل دفتر غلات وزارت جهاد کشاورزی گفت: امسال علی رغم افزایش قیمت برنج ایرانی در ایام محرم مجددا قیمت‌ها متعادل شد و هم اکنون هر کیلوگرم برنج طارم حدود 7500 تومان و هر کیلو گرم برنج هاشمی حدود 8500 به صورت میانگین در کشور معامله می شود.

*** برطبق آخرین گزارش ها از بازار جهانی نفت، در پی کمرنگ شدن حملات هوایی فرانسه در سوریه و همچنین بازگشت تمرکز بازار نفت بر روی عرضه مازاد جهانی، بهای طلای سیاه در بارار معاملات آتی روز سه شنبه با کاهش روبرو شد. در همین حال، قیمت نفت دریای برنت در معاملات امروز به رقم ۴۴ دلار و ۶۲ سنت کاهش یافت

قیمت طلا نیز در بازار های جهانی در حالی که ارزش دلار اندکی کاهش یافته، قیمت طلا نیز کاهش یافت، هر اونس طلا در بازارهای جهانی با 9 دلار کاهش  1071 دلار قیمت گذاری شد.

**** مرکز آمار ایران گزارش جدیدی از اطلاعات قیمت و اجاره مسکن در شهر تهران طی تابستان 94 را منتشر کرده است که بر اساس این گزارش متوسط قیمت فروش هر متر مربع زمین یا زمین ساختمان های مسکونی کلنگی معامله شده از طریق بنگاه های معاملات ملکی در شهر تهران 43948 هزار ریال بوده که نسبت به فصل قبل 0.3 درصد کاهش و نسبت به فصل مشابه سال قبل 4.5 درصد افزایش داشته است.


**اقتصاد مقاومتی


 یکی از مهم ترین مسائلی که پیرامون بسته جدید اقتصادی دولت با عنوان خروج از رکود مطرح است انطباق این طرح با سیاست های کلان اقتصاد مقاومتی است. این بسته چنانچه ارتقای سطح کیفی تولیدات داخلی را به‌همراه نداشته باشد، تنها می‌تواند با ایجاد تقاضای کاذب برای مدت زمانی کوتاه تغییراتی سطحی در بازار ایجاد نماید و این به‌معنای مطلوبیت خودروی داخلی در مقایسه با خودروهای وارداتی نیست. و . تولیدکنندگان ما همان‌قدر که به حمایت عوامل بیرونی مانند دولت و مردم نیازمند هستند، نیازمند تغییرات بنیادی درونی نیز می‌باشند. تغییراتی مانند استفاده از فناوری‌های نسل چهارم به‌جای نسل دوم مورد استفاده در حال حاضر که به‌جز افزایش بدهی به سیستم بانکی نتیجه‌ای را عاید خودروساز نکرده است. همچنین می‌توان به مدیریت صحیح دارایی‌ها و مدیریت بهره‌برداری از منابع در اختیار اشاره نمود.



**توسعه


* در این هفته عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی رسماً بدهی دولت را 300 هزار میلیارد تومان اعلام کرد و گفت: بانک‌ها هم 100 هزار میلیارد تومان دارایی سمّی دارند که نظام بانکی را دچار مشکل جدی کرده است. وزیر راه و شهرسازی تاکید کرد : این رقم در مقایه با اقتصاد ایران و تولید ناخالص ملی رقم بزرگی نیست اما بدلیل اینکه غیر قابل مبادله در بازار اقتصاد ایران است بسیار بزرگ است و به تنهایی توانسته است بخشی از اقتصاد را به رکود ببرد و نظام بانکداری را دچار مخاطره کند.

** بر اساس آمار گمرک در هفت ماهه نخست سال‌جاری 27 هزار و 39 تن کالا به ارزش 50 میلیون و 920 هزار و 137 دلار از ایالت متحده آمریکا به ایران صادر شد. نکته قابل توجه در واردات کالا از آمریکا واردات گاو است که چهار تن گاو شیری مولد نژاد خالص به ارزش 111 هزار و 256 دلار از این کشور به ایران صادر شد. همچنین فراورده های آرایشی ناخن دست و پا و پودرهای به هم فشرده برای مصارف آرایشی و فراورده هایی برای آرایش و مراقبت از پوست از دیگر کالاهای وارداتی از آمریکا به ایران هستند که بیش از 100 هزار دلار ارز از کشور برای واردات این کالاها خارج شده است. اسپرم گاو،جو،تخم سبزیجات،مکمل های غذایی،افزودنی های خوراک آماده دام و طیور،گریس،انواع دارو،فراورده های دندانسازی،قایق های تفریحی و ورزشی و مسواک از جمله کالاهای وارد شده از آمریکا در هفت ماهه نخست سال جاری هستند.

در این رابطه در این هفته معاون وزیر صنعت با اشاره به بخشنامه وزیر صنعت برای جلوگیری از واردات کالاهای مصرفی از آمریکا، اعلام کرد: سیستم ثبت سفارش بر روی کالاهای مصرفی از آمریکا قفل شد.

*** طی روزهای گذشته معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به آثار اقتصادی دوران پساتحریم برای کشور، گفت: در دوران پساتحریم با آزاد شدن منابع دولت، امکان تحریک تقاضا از سوی دولت،‌امکان بهره‌برداری بانک مرکزی از ذخائر ارزی و... فراهم می‌شود. از سوی دیگر قرار است تولید نفت طی 8 تا 10 ماه 500 هزار بشکه افزایش یابد که در این صورت 5.5 تا 11 میلیارد دلار به بودجه عمومی کشور اضافه خواهد شد.

**** دراین هفته مسعود نیلی مشاور اقتصادی رئیس‌جمهور در نشست هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران اظهار کرد: در حال حاضر اقتصاد ایران با بحث کاهش تقاضا در عین حال با کاهش بودجه خانوار و درآمد سرانه روبه‌رو است. به طوری که امروزه شاهد آثار ناشی از این چالش‌ها هستیم.وی همچنین با بیان این که مشکل فعلی اقتصاد مشکل تقاضا و کاهش بودجه خانوار و درآمد سرانه است گفت: انتظار داریم، نرخ تورم نقطه به نقطه در آذرماه تک رقمی شود.

***** در روزهای گذشته و پس از آنکه نرخ دلار روند افزایشی به خود گرفت، برای تعادل بخشی به قیمت ارز بانک ها 21 میلیون دلار ارزان وارد اقتصاد کردند. امیر بیت لفته دبیرکل کانون صرافان با بیان اینکه بانکهای ملی ،پارسیان ،ملت ،سینا و صادرات از دیروز برای تعدیل قیمتها دلار به بازار تزریق کردند، افزود: براین اساس 50  هزار دلار با قیمت حدود 10 تا 15 تومان زیر قیمت واقعی بازار در اختیار صرافان مجاز قرار داده می شود تا بدین طریق از افزایش قیمت جلوگیری شود.


**بازار سرمایه


* در بازار بورس این هفته که با رشد 14 واحدی معاملات در روز اول آغاز شده بود و شاخص بازار سرمایه در روز اول از  63070 واحد شروع شده بود در آخر هفته با کاهش 142 واحدی مواجه شد. در طی هفته نیز با کاهش 199 واحدی، شاخص کل بازار سرمایه در انتهای هفته به 62871 واحد رسید.