آیتالله هاشمی رفسنجانی که دو دوره پیاپی از 1368 تا 1376 رئیسجمهور ایران شد، دارای 5 فرزند است؛ فاطمه، محسن، فائزه، مهدی و یاسر که از میان آنها فائزه و مهدی سیاسیترین و حاشیهسازترین فرزندان آیتالله هاشمی محسوب میشوند.
** فاطمه هاشمی و پیشروی تا چند قدمی زندان
فرزند ارشد آیتالله هاشمی رفسنجانی در سال ۱۳۳۸ متولد شد. فعالیتهای سیاسی فاطمه هاشمی نسبت به سایر فرزندان خانواده هاشمی کمتر است، اما وی هر از گاهی و به فراخور حواشی ایجاد شده برای خانوادهاش وارد میدان میشود. البته فاطمه هاشمی در اوایل انقلاب فعالیت بیشتری در حوزه سیاست داشت و در آن زمان حزب اعتدال را نیز تاسیس کرد.
وی فعالیت خود را در سال ۱۳۷۳ در بنیاد بیماریهای خاص آغاز کرد. در سال ۱۳۷۷، فدراسیون ورزشی بیماران خاص تاسیس و تحت نظر فدراسیون ورزشهای همگانی قرار گرفت. وی در سال ۱۳۸۴ ریاست این فدراسیون را بر عهده گرفت اما با گسترش انتقادها در سال ۱۳۸۸ نسبت به خانوادهاش از سمت خود استعفا داد و متن گلایه آمیزی منتشر کرد. جالب است وی با روی کار آمدن دولت روحانی اعلام کرد قصد ندارد دوباره به عرصه فعالیتهای دولتی بازگردد.
فاطمه هاشمی در شهریور ۹۲ به اتهام انتساب مطالب خلاف واقع به روسای قوای قضاییه و مقننه به دادسرا احضار و حدود یک ماه بعد برای وی قرار مجرمیت صادر شد. پرونده وی به شعبه اول دادگاه انقلاب ارسال و در نهایت موجب برگزاری دادگاه فاطمه هاشمی در دی ماه همان سال شد. خبرهای دادگاه وی برخلاف خبرهای دادگاه برادرش مهدی چندان رسانهای نشد. فرزند اول آیتالله هاشمی در نهایت به 6 ماه حبس تعزیری محکوم شد که اجرای آن به مدت دو سال معلق شده است.
** محسن؛ فرزند محافظهکار آیتالله هاشمی رفسنجانی
محسن هاشمی، بزرگترین پسر آیت الله هاشمی رفسنجانی دارای مدرک کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک از دانشگاه "پلی تکنیک مونترال کانادا" است. محسن در دهه 60 مسئولیتهای گوناگونی داشت که از جمله آن میتوان به ریاست دفتر مجمع تشخیص مصلحت نظام، ریاست بازرسی ویژه ریاست جمهوری و عضویت در هیئت مدیره سازمان صنایع دفاع اشاره کرد. او همچنین از سال 1376 به مدت 13 سال ریاست هیئت مدیره و مدیر عاملی شرکت متروی تهران، نایب رئیسی اتحادیه بینالمللی حمل و نقل عمومی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا و ریاست هیئت مدیره اتحادیه قطارهای شهری کشور را نیز بر عهده داشت.
محسن هاشمی در دوران مدیریتش در مترو و طی یک اقدام اصلاحی، مترو را از وزارت کشور جدا و به شهرداری تهران ملحق کرد تا از امکانات دولت و شهرداری برای راه اندازی قطار زیرزمینی استفاده کند.
جالب است که در سالهای 82 تا 84 و در زمان مسئولیت محمود احمدی نژاد در شهرداری و در ریاست جمهوری، محسن در کسوت مدیرعاملی مترو باقی ماند و سرانجام در اسفند 89، با ارسال نامهای به محمدباقر قالیباف شهردار وقت تهران از سمتش استعفا داد. او در دولت یازدهم به عضویت هیئت مدیره "شرکت مادر تخصصی حمل و نقل ریلی کشور" درآمد.
در شهریور 92، برای انتخاب شهردار تهران و تغییر قالیباف، محسن هاشمی و قالیباف در دور اول هریک موفق به کسب 15 رأی شدند اما در دور دوم رأیگیری با یک رأی سفید سرانجام قالیباف با کسب 16 رأی در مقابل 14 رأی محسن هاشمی برای سومین دوره چهارساله، شهردار تهران شد.
در میان فرزندان آیتالله هاشمی رفسنجانی، محسن را میتوان محافظهکار تر از بقیه دانست. وی در طول دوران خدمت، علاقهای به دعواهای سیاسی نداشت، تا جایی که برای دادگاه فاطمه هاشمی همه فرزندان و حتی همسر آیتالله رفسنجانی در کنار فاطمه بودند، اما وی غیر از این را ترجیح داد. محسن کمتر اهل حاشیه بوده و بیشتر چهرهای میانه رو از خود به نمایش گذاشته است.
**فائزه هاشمی؛ هوادار فتنه و اختیاریشدن حجاب در ایران
دومین دختر آیتالله هاشمی رفسنجانی، فائزه نام دارد. فائزه هاشمی در مجلس پنجم نماینده مردم تهران بود اما با راه نیافتن به مجلس ششم از فعالیتهای سیاسی کنارهگیری کرد. وی در جریان انتخابات ریاست جمهوری سال 1388 اقدامات ساختارشکنانهای از خود بروز داد. در ادامه این اقدامات هنجارشکنانه، فائزه هاشمی در دیماه 1390 به فعالیت تبلیغی علیه نظام پرداخت که موجب شد به 6 ماه حبس و 5 سال محرومیت از عضویت و فعالیت در احزاب و ... محکوم شود.
فائزه هاشمی زیر سؤال بردن حجاب برتر بانوان ایرانی را در پرونده خود دارد، وی در روزنامهاش نکاتی را درباره حجاب زنان بیان كرد که در نوع خود ساختارشکنانه و قابل تأمل بوده است. فائزه همچنین در 4 اسفندماه 1387 در مصاحبه با پایگاه اینترنتی "الشروق" الجزایر خواستار اختیاری شدن حجاب در ایران شده و گفته بود: "به عقیده من، حجاب همچنان كه در كشورهای اسلامی معمول است، باید در ایران هم اختیاری باشد نه اجباری."
او چند ماه بعد هم در یک برنامه تلویزیونی به عنوان رئیس فدراسیون ورزش زنان حرفهایی از این جنس را تکرار کرد و گفت: "متأسفانه بعد از انقلابِ ما یكسری رفتارها برای خانمها ارزش شد، رنگ مشكی ارزش شد، چادر مشكی، مانتو مشكی، مقنعه مشكی، روسری مشكی و رنگهای تیره و مرده ارزش شد. این ارزشها خوب نبود... متأسفانه در سالهای اخیر سیاستها به سمتی میرود كه زنان را بیشتر خانهنشین كنند."
فائزه در جریان انتخابات سال 88 به تحریک و آشوب پرداخت. او در این میان حتی توهین به مسئولان را در کارنامه خود دارد. وی چهار روز پس از انتخابات 88 در تجمعی مقابل ساختمان صداوسیما با حضور در میان آشوبگران صریحاً اعلام کرد که "ما ول نمیکنیم!".
متاسفانه پس از خطبههای نماز جمعه مقام معظم رهبری و اتمام حجت ایشان با اغتشاشگران برای پایبندی به قانون، بار دیگر فائزه با شركت در تجمع دیگری در خیابان آزادی، به تحریک معترضان برای تداوم اغتشاشات پرداخت و به همین دلیل توسط مأموران نیروی انتظامی دستگیر شد اما در نهایت با پیگیریهای خانواده و نزدیکانش پس از گذشت یک روز از بازداشت آزاد شد. فائزه بارها مدعی تقلب در انتخابات شده و از مداخله بنگاه سخنپراکنی BBC در امور داخلی کشورمان دفاع کرده است
یک نکته عجیب در کارنامه فائزه هاشمی این است که وی از یکی از اقدامات محمود احمدی نژاد که زمانی در انتخابات رقیب پدرش بوده، تمجید کرد. فائزه طی مصاحبه ای با روزنامه اعتماد در شهریورماه 92 به انتخاب وزرای زن و نقش زنان در دولت نهم و دهم اشاره کرد و گفت: "احمدی نژاد در حوزه زنان در ابعاد شکلی و ماهوی تأثیرگذار بود. به هر شکل او تابوی انتصاب وزیر زن در کابینه اش را شکست و چندین معاون زن در کابینه اش منصوب کرد."
** مهدی هاشمی؛ مجرم اقتصادی و امنیتی
مهدی فرزند چهارم آیتالله هاشمی رفسنجانی و قطعا پرحاشیهترین آنهاست. در قراردادهای نفتی از مهدی هاشمی به عنوان "جونیور" یاد میشود. وی در انتخابات ریاست جمهوری سال 84 رئیس ستاد انتخاباتی پدرش و در انتخابات ریاست جمهوری سال 88 نیز از حامیان یکی از سران فتنه بود. او در دانشگاه آزاد، ستادی را برای کنترل صحت انتخابات ایجاد کرده بود!
مهدی هاشمی در جریان دادگاههای رسیدگی به پرونده متهمان فتنه 88 در شهریورماه این سال به لندن رفت اما در 2 مهرماه 1391 به ایران بازگشت و همزمان با ورود وی به کشور رسیدگی به پروندهاش آغاز شد.
گفته میشود مهدی هاشمی که از شهریور سال 1388 برای بازدید و رسیدگی به دفاتر و شعبات دانشگاه آزاد به خارج از كشور رفته بود، ماهیانه مبلغ 3200 پوند همراه با 4 میلیون تومان دریافت میکرد که جمعا ماهانه حدود 14 میلیون تومان می شود.
مهدی هاشمی از اواسط دولت سازندگی پایش به وزارت نفت باز و بلافاصله مدیرعامل شرکت بزرگ "مهندسی و ساخت تأسیسات دریایی ایران" شد. حضور مهدی هاشمی در شرکت تاسیسات دریایی و وزارت نفت حاشیههای بسیاری ایجاد کرد. در این میان از طریق خبرگزاریهای خارجی ماجرای افشای رشوهخواری مدیران ایرانی رسانهای شد البته در این ماجرا اسمی از مهدی هاشمی آورده نشد اما با توجه به شواهد، وی تنها گزینهای بود که شرکت توتال میتوانست با وی ارتباط داشته باشد.
علاوه بر این موارد، در سال 91 برخی فایل های صوتی مربوط به مکالمههای نیک آهنگ کوثر با مهدی هاشمی منتشر شد. وی کسی بود که سابقه همکاری رسانهای با ستاد بهینهسازی مصرف سوخت در دوره مدیریتی مهدی هاشمی را در کارنامه خود ثبت کرده بود. نیک آهنگ کوثر درباره مکالمات جدیدش با مهدی هاشمی در یک سایت ضدانقلاب نوشت: "تماس تلفنی 13 اکتبر 2010 مهدی هاشمی با سردبیر خودنویس (کوثر) طولانی نبود امّا مفهومش سنگین بود. هاشمی پیشنهاد کرد که وی با افرادی در وزارت خزانهداری آمریکا در تماس باشد و برای افزایش تحریمها علیه ایران تلاش کند.
در مجموع، اخلال در نظام اقتصادی کشور، اختلاس و جعل اسناد، تصرف غیرقانونی از طریق استفاده غیرمجاز اموال دولتی و منابع مالی و امکانات سازمان بهینهسازی برای تجهیز ستاد انتخاباتی، جاسوسی، فعالیت تبلیغی علیه نظام جمهوری اسلامی از طریق ایجاد شبهه تقلب و سلب اعتماد عمومی نسبت به مراجع رسمی کشور، اجتماع و تبانی برای ارتکاب جرایم ضد امنیت کشور، افشا و انتشار اطلاعات طبقهبندی شده، استعمال سربرگ مجمع تشخیص مصلحت نظام و هیئت امنای دانشگاه آزاد اسلامی برای مکاتبه با سفارتخانهها و ... از جمله جرائم مهدی هاشمی است که اکنون در زندان اوین به سر میبرد.
** نقش فعال یاسر هاشمی در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم
یاسر هاشمی کوچکترین فرزند آیتالله هاشمی رفسنجانی است. و در حوادث پس از انتخابات سال 1388 با اتهاماتی که علیه مهدی هاشمی برادرش با موضوع فساد مالی و اقدام برای براندازی نظام مطرح شد، درمصاحبهای در مورد پرونده مهدی اینگونه توضیح داد: "در موضوع مهدی فکر میکنم دیگر همه میدانند بیش از آنکه موضوع مهدی واقعی باشد، سیاسی است اما جایی نشنیدم که پدر گفته باشند مهدی متهم نیست و پاک است، با اینکه معتقدم آقای هاشمی میداند پرونده مهدی پاک است ولی همیشه گفته مهدی در وقت خود میآید و به اتهامات پاسخ میدهد."
یاسر هاشمی در انتخابات یازدهمین دوره ریاست جمهوری به عنوان مشاور در اتاق فکر ستاد انتخاباتی حسن روحانی فعالیت میکرد، وی حتی به عنوان یکی از مسئولین ستاد انتخاباتی روحانی به شهرستانهای مختلف سفر کرد.
یاسر درباره شیوه مدیریت دولت دهم گفته است: "این دولت شیوه مدیریتاش به نحوی است که فقط میتواند در فضای گل آلود فضا را کنترل کند. در انتخابات قبلی (سال 1384) نیز با ایجاد همان بی اخلاقیها و التهاب آفرینی در جامعه توانست به پیروزی دست یابد و اگر فضا به سمت آرامش و اعتدال و عقلانیت برود، مشکلات و نواقصش آشکار میشود. به نظرم این دولت به شیوه دیگری توان مدیریت کشور را ندارد".
یاسر در جایی دیگر درباره دولت دهم گفت: "باید پذیرفت که به رغم تمام نقصها، دولت محمود احمدی نژاد زحمات بسیاری کشیده است پس باید از وی و تمام کابینه اش تشکر کرد."
**فعالیت فیس بوکی عماد فرزند رئیس دولت اصلاحات
دولت اصلاحات از سال 76 روی کار آمد و دو دوره پیاپی در ساختمان ریاست جمهوری مستقر بود. رئیس دولت اصلاحات دارای سه فرزند به نامهای عمادالدین، نرگس و لیلا است اما از میان فرزندانش فقط پسر وی عمادالدین است که به فعالیت در شبکههای اجتماعی نظیر فیس بوک می پردازد.
در رابطه با فرزندان رئیس دولت اصلاحات حاشیه و اخبار زیادی وجود ندارد و نمیتوان اطلاعات زیادی در مورد فعالیت فرزندان وی پیدا کرد. شاید بتوان یک دلیل نبود خبرها در این مورد را خروج دو دختر رئیس دولت اصلاحات از ایران و زندگیشان در کشورهای اروپایی دانست؛ گفته میشود یکی از آنها در ایتالیا و دیگری در انگلیس زندگی میکند.
البته در سال 84 حرف و حدیث هایی درباره نحوه ورود لیلا دختر بزرگ رئیس دولت اصلاحات به دانشگاه و تحصیل وی در مقطع کارشناسی ارشد منتشر شد که وی در نامهای به آن ادعاها پاسخ داد و نوشت که در سال 81 دوره دکترا را به پایان رسانده و نیازی به تحصیل مجدد در مقطع کارشناسی ارشد ندارد.
تنها خبری که از این خانواده در چند سال اخیر منتشر شده ازدواج پسر 26 ساله رئیس دولت اصلاحات بود که خبر کاملا غیرسیاسی محسوب میشود. در هر صورت نه عماد، نه لیلا و نه نرگس هیچ کدام به عرصه سیاست وارد نشدند.
** نقش مهدی احمدینژاد در دعواهای لاریجانی و احمدینژاد
محمود احمدینژاد در سالهای 84 تا 92 رئیس جمهور ایران بود، وی دارای 3 فرزند به نامهای مهدی، علیرضا و فاطمه است.
برای اولین بار نام علیرضا احمدینژاد پسر محمود احمدینژاد زمانی بر سر زبانها افتاد که نوه رئیس جمهور وقت به دنیا آمد. علیرضا پسر، کوچکتر احمدی نژاد کمتر از مهدی برادر بزرگش شناخته شده است. میتوان گفت آنقدر که مهدی حاشیه دارد و نامش در رسانهها مطرح است، علیرضا نیست.
نکته جالب اینجاست که مهدی احمدی نژاد داماد اسفندیار رحیم مشایی رئیس سابق دفتر رئیس جمهور است، شاید همین موضوع کافی باشد تا مهدی وارد عرصه سیاست شود. در مقطعی گفته میشد که وی در بازرسی ریاست جمهوری حضوری فعال دارد اما حکمی به نام وی نخورده است.
نقطه اشتراک مهدی پسر محمود احمدینژاد و عماد پسر رئیس دولت اصلاحات را می توان در فعالیتهای فیس بوکی آنها دانست.
جدای از حضور مهدی در نیویورک، اجلاس سازمان ملل و برخی سفرهای خارجی که با پدرش در زمان ریاست جمهوری وی میرفت، ماجرای تحصیل وی در شعبه دانشگاه شریف واحد کیش نیز برایش دردسر ساز شد. گفته می شد که هزینه تحصیل تمامی رشتهها در واحد کیش دانشگاه شریف نزدیک 20 میلیون تومان در هر ترم است از این رو برخی سایتها هزینه سکونت مهدی احمدینژاد در یکی از برج های کیش را هم محاسبه کردند و به این رقم اضافه کردند.
اما دانشگاه صنعتی شریف در بیانیه ای این موضوع را رد و اعلام کرد: "در پی درج خبری مبنی بر تحصیل مهدی احمدینژاد در واحد بین الملل دانشگاه صنعتی شریف با شهریه 20 میلیون تومان در هر ترم، بهاطلاع می رساند که وی ضمن طی فرایند معمولی و با گذراندن آزمون مربوطه در این واحد پذیرفته شده است و هزینه تحصیل در مقطع کارشناسیارشد با احتساب تخفیف مربوط به اعضای هیئت علمی دانشگاهها در کل مدت تحصیل وی به مراتب از مبلغ اعلام شده پایینتر است."
یکی دیگر از حواشی مهدی احمدینژاد، وارد شدن به دعوای لاریجانی و احمدینژاد بود. وی در پیامی با عنوان "منطق خوارج" نوشت: "از تمام تریبونها شبانه روز فحش و توهین سرازیر میکنند ولی تا به آنها بگویی خودتان هستید میشوی بی ادب".
پسر محمود احمدینژاد افزود: "استدلال دوستانی که احمدی نژاد و لاریجانی را کنار هم قرار می دهند شبیه کسانی است که می گفتند علی(ع) و معاویه امت اسلامی را به تفرقه کشاندند و هر دو از دین خارجند و البته تیغشان تنها بر سر علی فرود می آید".
مهدی احمدی نژاد در بخش دیگری از نوشته هایش وعده می دهد که"100 سال دیگه مردم برای احمدی نژاد روز بزرگداشت توی تقویم می گذارند! "
از فعالیتهای دختر احمدی نژاد اخبار و اطلاعات چندانی وجود ندارد اما همسر وی یعنی داماد احمدی نژاد، مهدی خورشیدی آزاد است.
خورشیدی که پزشک عمومی بود، در ۱۳ دی ماه ۹۰ از سوی احمدینژاد که ریاست شورای عالی استاندارد را به عهده داشت با حفظ سمت به ریاست سازمان استاندارد منصوب شد، که این انتصاب با واکنش شدید برخی نمایندگان مجلس و رسانهها مواجه شد. یک هفته بعد، احمدینژاد این انتصاب را لغو کرد و نظامالدین برزگری ریاست قبلی این سازمان در سمت خود ابقا شد.
داماد احمدی نژاد در تاریخ ۱۸ شهریور ۹۱ یعنی دو سال بعد از اخذ مدرک دکترا، به ریاست بیمارستان فیروزآبادی شهر ری در آمد و در سال بعد از سمتش برکنار شد. وی همچنین طی حکمی که به امضای پرویز داودی رسیده بود به سمت مشاور نهاد و دبیر شورای مشاورین رئیسجمهور منصوب شد.