به گزارش مشرق، خبرگزاری رویترز در گزارشی از وین نوشت: آژانس بین المللی انرژی اتمی روز چهارشنبه گزارشی را درباره فعالیت های هسته ای گذشته ایران و ارتباط آن با فعالیت های تسلیحات هسته ای منتشر کرد. بر اساس توافق هسته ای میان ایران و شش کشور قدرتمند جهان، آژانس ملزم به انتشار این ارزیابی بود.
در زیر به نکات برجسته این گزارش که تحت عنوان «ارزیابی نهایی مسائل مهم گذشته و کنونی برنامه هسته ای ایران» منتشر شده است اشاره می شود:
- آژانس چنین ارزیابی می کند که پیش از پایان سال 2003، یک ساختار سازمانی در ایران برقرار بود که برای طیفی از فعالیت های مربوط به ساخت وسیله انفجاری هسته ای مناسب بود. برخی از فعالیت ها پس از سال 2003 ادامه داشت، اما این فعالیت ها بخشی از تلاش های هماهنگ شده نبود.
- آژانس هیچ نشانه معتبری مبنی بر انحراف مواد هسته ای در ارتباط با ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته ای ایران نیافته است.
- بر اساس همه اطلاعاتی که در دسترس آژانس قرار داشته است، از جمله فعالیت های خاص راستی آزمایی که در چارچوب همکاری (شامل دسترسی مدیریت شده به معدن گچین) و طرح اقدام مشترک تعیین شده است، آژانس شواهدی دال بر وجود چرخه سوخت هسته ای اظهار نشده در ایران پیدا نکرده است، و ایران از قبل، فعالیت های خود را در این زمینه اظهار کرده است.
آژانس چنین ارزیابی می کند که هر گونه کمیت مواد هسته ای که ممکن است بر اساس برنامه آماد در اختیار ایران قرار گرفته باشد، در چارچوب عدم قطعیت های مربوط به حسابرسی مواد هسته ای و سنجش های مربوطه قرار خواهد داشت.
- آژانس چنین ارزیابی می کند که چاشنی های سیم پل انفجاری که توسط ایران ساخته شده است، ویژگی هایی مرتبط با وسیله انفجاری هسته ای دارد. آژانس همچنین این موضوع را تایید می کند که ایران استفاده از این چاشنی ها را برای مقاصد غیر نظامی و متعارف نظامی به طور فزاینده افزایش داده است.
- آژانس چنین ارزیابی می کند که فناوری ام پی آی (شروع چند نقطه ای) که توسط ایران ایجاد شده است، با وسیله انفجاری هسته ای ویژگی هایی مرتبط دارد و همچنین دارای کاربردهای جایگزین معدود دیگری است.
- آژانس اقدام به تحلیل نمونه های محیطی در تاسیسات نظامی پارچین کرده است. آژانس، ترکیب های انفجاری یا مواد تشکیل دهنده این ترکیب ها را نیافت که بتواند به این موضوع اشاره کند که از این تاسیسات در طولانی مدت برای نگهداری مواد شیمیایی سازنده مواد انفجاری استفاده می شده است. اطلاعاتی که در اختیار آژانس قرار گرفت، ازجمله نتایج تحلیل نمونه گیری ها و عکس برداری های ماهواره ای، اظهارات ایران را در خصوص هدف از ایجاد این ساختمان تایید نمی کند.
ارزیابی های آژانس حاکی از آن است که فعالیت های گسترده انجام شده توسط ایران از ماه فوریه سال 2012 در این مکان خاص که مورد توجه آژانس است، توانایی آژانس را برای انجام راستی آزمایی های موثر به شکلی جدی کاهش داده است.
- بر اساس همه اطلاعاتی که در دسترسی آژانس قرار داشته است، از جمله اطلاعات حاصل از اجرای نقشه راه، آژانس چنین ارزیابی می کند که ایران، مدل سازی رایانه ای یک وسیله انفجاری هسته ای را پیش از سال 2004 و بین سالهای 2005 و 2009 انجام داده است. با این وجود آژانس بر ماهیت ناکامل و تکه تکه این محاسبات باور دارد. آژانس همچنین به استفاده از برخی مدل سازی های هیدروداینامیک در وسایل انفجاری نظامی متعارف اشاره دارد.
- همه فعالیت هایی که نقشه راه شامل آن می شود و توسط ایران و آژانس در تاریخ 14 ژوئیه مورد توافق قرار گرفت، همسو با برنامه مورد توافق به اجرا گذاشته شده است. اجرای نقشه راه باعث تسهیل مشارکت چشمگیر بیشتری میان آژانس و ایران شد.
در زیر به نکات برجسته این گزارش که تحت عنوان «ارزیابی نهایی مسائل مهم گذشته و کنونی برنامه هسته ای ایران» منتشر شده است اشاره می شود:
- آژانس چنین ارزیابی می کند که پیش از پایان سال 2003، یک ساختار سازمانی در ایران برقرار بود که برای طیفی از فعالیت های مربوط به ساخت وسیله انفجاری هسته ای مناسب بود. برخی از فعالیت ها پس از سال 2003 ادامه داشت، اما این فعالیت ها بخشی از تلاش های هماهنگ شده نبود.
- آژانس هیچ نشانه معتبری مبنی بر انحراف مواد هسته ای در ارتباط با ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته ای ایران نیافته است.
- بر اساس همه اطلاعاتی که در دسترس آژانس قرار داشته است، از جمله فعالیت های خاص راستی آزمایی که در چارچوب همکاری (شامل دسترسی مدیریت شده به معدن گچین) و طرح اقدام مشترک تعیین شده است، آژانس شواهدی دال بر وجود چرخه سوخت هسته ای اظهار نشده در ایران پیدا نکرده است، و ایران از قبل، فعالیت های خود را در این زمینه اظهار کرده است.
آژانس چنین ارزیابی می کند که هر گونه کمیت مواد هسته ای که ممکن است بر اساس برنامه آماد در اختیار ایران قرار گرفته باشد، در چارچوب عدم قطعیت های مربوط به حسابرسی مواد هسته ای و سنجش های مربوطه قرار خواهد داشت.
- آژانس چنین ارزیابی می کند که چاشنی های سیم پل انفجاری که توسط ایران ساخته شده است، ویژگی هایی مرتبط با وسیله انفجاری هسته ای دارد. آژانس همچنین این موضوع را تایید می کند که ایران استفاده از این چاشنی ها را برای مقاصد غیر نظامی و متعارف نظامی به طور فزاینده افزایش داده است.
- آژانس چنین ارزیابی می کند که فناوری ام پی آی (شروع چند نقطه ای) که توسط ایران ایجاد شده است، با وسیله انفجاری هسته ای ویژگی هایی مرتبط دارد و همچنین دارای کاربردهای جایگزین معدود دیگری است.
- آژانس اقدام به تحلیل نمونه های محیطی در تاسیسات نظامی پارچین کرده است. آژانس، ترکیب های انفجاری یا مواد تشکیل دهنده این ترکیب ها را نیافت که بتواند به این موضوع اشاره کند که از این تاسیسات در طولانی مدت برای نگهداری مواد شیمیایی سازنده مواد انفجاری استفاده می شده است. اطلاعاتی که در اختیار آژانس قرار گرفت، ازجمله نتایج تحلیل نمونه گیری ها و عکس برداری های ماهواره ای، اظهارات ایران را در خصوص هدف از ایجاد این ساختمان تایید نمی کند.
ارزیابی های آژانس حاکی از آن است که فعالیت های گسترده انجام شده توسط ایران از ماه فوریه سال 2012 در این مکان خاص که مورد توجه آژانس است، توانایی آژانس را برای انجام راستی آزمایی های موثر به شکلی جدی کاهش داده است.
- بر اساس همه اطلاعاتی که در دسترسی آژانس قرار داشته است، از جمله اطلاعات حاصل از اجرای نقشه راه، آژانس چنین ارزیابی می کند که ایران، مدل سازی رایانه ای یک وسیله انفجاری هسته ای را پیش از سال 2004 و بین سالهای 2005 و 2009 انجام داده است. با این وجود آژانس بر ماهیت ناکامل و تکه تکه این محاسبات باور دارد. آژانس همچنین به استفاده از برخی مدل سازی های هیدروداینامیک در وسایل انفجاری نظامی متعارف اشاره دارد.
- همه فعالیت هایی که نقشه راه شامل آن می شود و توسط ایران و آژانس در تاریخ 14 ژوئیه مورد توافق قرار گرفت، همسو با برنامه مورد توافق به اجرا گذاشته شده است. اجرای نقشه راه باعث تسهیل مشارکت چشمگیر بیشتری میان آژانس و ایران شد.