به گزارش مشرق ، وزارت جهاد کشاورزی در حالی خبر از اجرای یارانه 1500 ریالی برای صادرات هر کیلوگرم سیب‌زمینی داده است که پیش از این کارشناسان، صادرات این محصول را از نظر اقتصادی به لحاظ آب‌بر بودن آن به صرفه نمی‌دانستند.
وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرده است که این یارانه در راستای سیاست حمایتی این وزارتخانه در کمک به صادرات و توسعه بازارهای صادراتی محصولات کشاورزی مازاد بر نیاز داخل، پرداخت می‌شود و تمامی صادرکنندگان اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی (خصوصی یا تعاونی) که تاریخ خروج درج شده در پشت پروانه صادراتی آنها از اول بهمن 1393 به بعد باشد، می‌توانند نسبت به دریافت این یارانه اقدام کنند.
براساس این گزارش گفته می‌شود که تاکنون بیش از 400 هزار تن سیب زمینی مازاد بر نیاز داخل صادر شده است.
این در حالی است که مدتی قبل عباس رجایی - رییس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی - عنوان کرده بود که دولت یارانه‌ای را برای صادرات محصولاتی مانند سیب‌زمینی تعریف کرده است که مقدار آن 150 تومان به ازای هر کیلوگرم بوده است اما از زمان تصویب آن دو سال می‌گذرد و هنوز این یارانه پرداخت نشده است.
به این ترتیب به نظر می‌رسد با توجه به اینکه میزان تولید سیب‌زمینی در سال جاری بیش از نیاز مصرف و صادرات و خوراک دام بوده است و به همین دلیل حدود 1700 تن سیب زمینی در اوایل آذرماه سال جاری در استان فارس به دلیل فاسد بودن معدوم شد، دولت تصمیم گرفته با این کار هم باعث افزایش صادرات و کاهش خرابی باقی‌مانده سیب‌زمینی‌ها شود و هم مشکلات کشاورزان را تا حدودی حل کند.
در عین حال - حسن محمدی - رییس اتحادیه سیب زمینی کاران، گفته بود که معدوم کردن سیب‌زمینی‌ها به علت افزایش تولید نبوده است، بلکه از محصولات تابستانه بوده و زود برداشت شده است. سازمان تعاون روستایی نیز براساس وظیفه‌ای که داشته این سیب زمینی‌ها را به صورت تضمینی خریده و به دلیل اینکه در جای مطمئن نگهداری نشده است و صنایع تبدیلی هم برای تبدیل آن وجود نداشته، 1700 تن سیب زمینی معدوم شده است.
وی این را هم گفته بود که بر اساس سال زراعی از مهر سال گذشته تا مهر امسال در 160 هزار هکتار، سیب زمینی کشت شده است که بر این اساسحدود چهار میلیون و 400 هزار تن سیب‌زمینی تولید شده، در حالی که سرانه مصرف سیب زمینی در کشور 50 کیلوگرم است.
رجایی نیز نسبت به معدوم کردن 1700 تن سیب‌زمینی در استان فارس اعتراض و اظهار کرده بود که حداقل این اقدام کج سلیقگی بوده است، چراکه این سیب زمینی‌ها می‌توانست خوراک دام شود.
البته وزارت جهاد کشاورزی نیز این ادعاها را بی پاسخ نگذاشت و در همان زمان با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرد که این اقدام به خاطر تنظیم بازار نبوده است، بلکه به سبب غیرقابل استفاده شدن محصول خریداری شده برای مصارف انسانی و حتی دامی صورت گرفته است، این در حالی است که منتقدان در این باره نظر دیگری داشتند و معتقد بودند که سیب‌زمینی‌های دفن شده قابلیت مصرف دامی را داشته است.
به هر حال با وجود این اتفاقات وزارت جهاد کشاورزی تصمیم گرفته تا دو سال پس از تصویب یارانه 150 تومانی برای صادرات هر کیلوگرم سیب‌زمینی آن را اجرا کند و هرچند که این کار به نوعی به سود تولیدکنندگان خواهد بود و ممکن است باعث کاهش فاسد شدن مابقی سیب‌زمینی‌های مازاد شود، اما سوال اصلی اینجاست که اصولا صادرات سیب‌زمینی چه میزان ارزآوری برای کشور دارد که دولت بخواهد برای آن یارانه هم اختصاص دهد؟
از سوی دیگر تولید مازاد سیب‌زمینی به گفته کارشناسان با توجه به آب‌بر بودن و درآمد ارزی پایین، برای صادرات هم به صرفه نیست، چراکه در این شرایط که بخش‌های مختلف کشور با بحران آب دست و پنجه نرم می کنند و هرچند که این محصول از سوی وزارت جهاد از لیست محصولات آب‌بر خارج شده اما عده‌ای معتقدند که کماکان سیب‌زمینی یک محصول آب‌بر است.
به گفته کارشناسان برای تولید هر کیلوگرم سیب زمینی 860 لیتر آب مصرف می‌شود و به این ترتیب 1700 تن سییب‌زمینی دفن شده یک میلیارد و 468 لیتر آب استقاده کرده است.
بنابراین شاید به جای اینکه یارانه صادرات به محصولی که صادرات آن سود چندانی برای کشور ندارد، بدهیم بهتر باشد که دولت و نهادهای مسئول با نظارت دقیق و محاسبه درست میزان سیب‌زمینی مورد نیاز برای کشور تلاش کند تا به اندازه واقعی سیب زمینی تولید نشود و در عین حال نه مصرف‌کننده به دلیل افزایش قیمت تحت فشار قرار گیرد، نه تولیدکننده با کاهش قیمت و خرابی محصولاتش ضرر کند.