نرخ ارز؛ غلبه سیاست تثبیت نرخ و کنترل تورم بر سیاست یکسان سازی

نوبخت در حالی روز گذشته با قطعیت اعلام کرد «نرخ تسعیر بین دلار و ریال در بودجه سال آینده 2997تومان تعیین شد» که بسیاری از کارشناسان با این موضوع مخالف بوده و آن را مغایر با شعارهای دولت برای یکسان سازی نرخ ارز می دانند. کارشناسان تعیین نرخ ارز زیر 3 هزار تومان را باعث تشدید رانت، ارزان فروشی و اتلاف منابع دولت در روزهای کاهش شدید درآمد، دورافتادن از هدف تک نرخی کردن ارز و سرکوب نرخ ارز در مقداری پایین تر از مقدار طبیعی آن می دانند.

با این حال به نظر می رسد دولت با علم به همه این مشکلات، اولویت اصلی خود را کنترل تورم و حفظ ثبات در بازار ارز برگزیده و چشم بر مسائل فوق بسته است. دولت این اولویت خود را حتی بر درآمدزایی با نرخ ارز گران تر هم ترجیح داده است. ادعایی که با اظهارات دیروز نوبخت به خوبی تایید می شود:« هیچ یک از منابع درآمدی دولت در بودجه از محل درآمد تعیین ارز تامین نمی شود و دولت مصمم است از نوسانات قیمت ارز جلوگیری کند».

نفت؛ دورخیز دولت برای جهش 1.5 میلیون بشکه ای

در حالی که اظهارات مکرر وزارت نفت، حکایت از افزایش 1 میلیون بشکه ای تولید و صادرات نفت کشور در پسابرجام داشت، اعداد و ارقام بودجه ای اعلامی نشان از برنامه دولت برای صادرات حدود  2.8 میلیون بشکه نفت در سال آینده ( افزایش دو برابری) دارد (که البته ممکن است بخشی از این افزایش صادرات مربوط به میعانات گازی باشد که شبیه نفت است). نوبخت درآمد دولت از محل نفت در بودجه سال آینده را 66 هزار میلیارد تومان اعلام کرده که 14 هزار میلیارد تومان بیشتر از درآمد نفتی در قانون بودجه امسال است.


با احتساب سهم 30 درصدی صندوق توسعه ملی و 14.5 درصدی شرکت ملی نفت از درآمدهای نفتی و احتساب دلار 2997 تومانی و نفت 40 دلاری، برای اینکه دولت 66 هزار میلیارد تومان از نفت درآمد کسب کند باید 40 میلیارد دلار نفت بفروشد؛ این یعنی انتظار فروش 1 میلیارد بشکه نفت در سال آینده و فروش روزانه 2.75 میلیون بشکه در روز. موضوعی که فقط با افزایش 1.5 میلیون بشکه ای صادرات نفت کشور در سال آینده ممکن است. نوبخت روز گذشته به افزایش دو مرحله ای صادرات نفت به اندازه 1.5 میلیون بشکه اشاره کرد.

مالیات؛ عقب نشینی 3 هزار میلیارد تومانی

با وجود اینکه محاسبات نشان می دهد دولت از محل نفت با افزایش صادرات 14 هزار میلیارد تومان بر درآمد خود افزوده است، درآمدهای مالیاتی پیش بینی شده در بودجه 95 نسبت به سال گذشته هزار میلیارد تومان کاهش یافته است. در حالی که درآمد مالیاتی در سال 94 نسبت به 93 با رشد 33 درصدی از 66 هزار میلیارد تومان به 88 هزار میلیارد تومان رسیده بود، دولت برای سال 95 درآمد مالیاتی 85 هزار میلیارد تومانی را پیشنهاد داده است.


موضوعی که با توجه به تورم حدودا 14 درصدی اقتصاد در سال جاری، رشد یک درصدی اقتصاد در 6 ماهه اول امسال و چشم انداز مثبت اقتصاد در سال آینده چندان منطقی به نظر نمی رسد. البته این احتمال هم می رود که دولت نسبت به وصول مالیات 88 هزار میلیاردی امسال خوشبین نیست و تلاش می کند افزایش جهشی سال های گذشته را جبران کند. اما حتی با احتساب وصول 75 درصدی درآمد مالیاتی( با توجه به عملکرد 6 ماهه بودجه دولت) و احتساب 14 درصد تورم و 1 درصد رشد اقتصادی، کاهش 3.5 درصدی درآمدهای مالیاتی چندان منطقی نمی نماید.