ادلب در آینده ای نزدیک شاهد بزرگترین و سرنوشت ساز ترین درگیری ها بین نیروهای ویژه تمامی گروه های تروریستی مستقر در سوریه به استثنای داعش با دولت و نیروهای محور مقاومت باشد.

گروه بین‌الملل مشرق -  تورا بورای سوریه یک اصطلاح رسمی مبارزات است که گروه‌های تروریستی اخیراً در مورد برنامه فوق‌العاده خود آن را مطرح کرده‌اند. برنامه‌ای که بیشتر گروه‌های تروریستی موافقت خود را با آن اعلام کرده و از دو ماه پیش آماده سازی جهت انجام آن آغاز شده است. بر اساس این طرح استان ادلب به عنوان پایگاه اصلی و بی سابقه تروریست ها در  آینده مطرح می شود.



شهر ادلب مرکز استانی به همین نام ، واقع در شمال غربی کشور سوریه (هم مرز با ترکیه) طی هفته های اخیر صحنه تحولات میدانی ویژه ای بوده است. این شهر در مارس گذشته ( فروردین 94) پس از نبردهای سنگین شش روزه میان مدافعان (ارتش و دفاع وطنی سوریه) و تروریستهای تکفیری مهاجم تحت فرماندهی ارشد گروه "القاعده" در سوریه (موسوم به جبهه النصره) و با مساعدت و مدیریت سرویس اطلاعاتی ترکیه، پس از تخلیه ساکنین غیر نظامی و عقب نشینی نظامیان مدافع، به اشغال تکفیریها در آمد.

طی سال‌های گذشته برخی رسانه های خبری نام بسیاری از مناطق سوریه را تورا بورا گذاشته اند، این تسمیه بر اساس یک اجتهاد رسانه ای و تنها با استفاده از برخی مقایسه ها انجام شده است، اما تحولاتی که از چندی پیش در میان گروه‌های تروریستی مشاهده می‌شود،‌ این اجازه را می‌دهد که با اطمینان از رویکرد گروه های مسلح برای تبدیل کردن ادلب به نسخه سوری منطقه مشهور افغانستان یعنی تورا بورا (منطقه اصلی استقرار گروه های تروریستی مسلح) سخن بگوییم .

تصمیم مذکور بیشتر شبیه یک برنامه فوق العاده و فراگیر مبارزاتی است که فعلا تورا بورای سوریه نامیده شده است. اطلاعاتی که روزنامه الاخبار لبنان از چندین منبع متعدد ارائه می دهد ، برخی ابعاد و پس زمینه های این تصمیم و جزئیات آماده سازی ها جهت انجام آن را در پشت پرده محافل تروریستی طی دو ماه اخیر نشان می‌دهد.

اطلاعات موجود نشان می‌دهد از حدود دو ماه پیش در مناطق مختلفی از استان ادلب کارگاه‌هایی آغاز به کار کرده که با اقدامات روتین تروریست ها از زمان سقوط مرکز این استان در مارس گذشته متفاوت است. با وجود اینکه ساختار گروه های جیش الفتح گزینه خود را تلاش برای ایجاد حاکمیت شریعت اسلامی در سوریه اعلام کردند ، اما تحولات دو ماه اخیر نشان می‌دهد که طرح‌های این گروه به مرحله آماده سازی این استان از طریق اقدامات "شرعی " و "اداری" باعث می‌شود تا ادلب را به میدان جهادی طولانی مدتی تبدیل کند. این موضوع را یک منبع وابسته به جبهه النصره مطرح کرد. 



بدیهی است که آماده‌سازی چنین مرحله‌ای در درجه اول نیازمند اقدامات نظامی است. برخی منابع وابسته به گروه‌های تروریستی براساس اطلاعاتی موثق توضیح می‌دهند که احتمالاً به زودی هجمه ای جهانی بر ضد این گروه ها در سوریه ایجاد شود، هجمه ای که نشانه های آن از مأموریت غرب برای آماده سازی لیست گروه‌های تروریستی اردن و برخی دیگر از کشورهای عربی آغاز شده است.

این منابع مدعی هستند اطلاعاتی از طریق سرویس‌های جاسوسی یک کشور مسلمان و دوست به دست گروه های بزرگ به اصطلاح جهادی رسیده مبنی بر اینکه این رویکرد از محافل تشکیل شده از قبل از نشست وین قابل مشاهده است. بنا بر روند تحولات منطقه‌ای احتمالاً سرویس جاسوسی که این اطلاعات را به تروریست ها داده، ترکیه یا قطر بوده است. چرا که گروه‌های تروریستی در روزهای اخیر هجمه تبلیغاتی گسترده ای را بر ضد عربستان سعودی آغاز کرده و آن را به همدستی با غرب کافر در هدف قرار دادن گروه‌های مبارز متهم می‌کنند،‌ گرچه تبلیغاتی بودن این هجمه در پی تشکیل ائتلاف تبلیغاتی ضد تروریسم از سوی عربستان دور از ذهن نیست، اما به نظر می‌رسد این هجمه باعث می شود دایره احتمال همکاری های اطلاعاتی تروریست ها به قطر و ترکیه محدود شود.

البته این همکاری‌ها تنها به همکاری‌های اطلاعاتی منحصر نمی شود، بلکه برخی منابع مسلح قفقازی در سوریه از حمایت های گسترده تعدادی از کارشناسان از یک کشور دوست برای گروه های تروریستی خبر می دهند.
 
براساس اطلاعات موجود، مناطق کوهستانی حومه ادلب بویژه کوهستان های الزاویه طی دو ماه گذشته به مناطقی تبدیل شده که فعالیت‌ها در آنها متوقف نمی‌شود. حجم حفاری تونل ها و احداث غارها و توسعه مسیرهای مواصلاتی در این منطقه به صورت بی سابقه ای افزایش پیدا کرده است. همچنین حجم ایجاد نقاط بسته لوجستیک و مین گذاری سطح وسیعی از منطقه نیز دنبال می شود.



با وجود اینکه اقدامات این چنینی در طول سه سال گذشته متوقف نشده، اما فعالیت‌های اخیر از چارچوب تمرین‌های نظامی برخی گروه‌های تروریستی خارج شده و به اقداماتی روشمند مبتنی بر طرح مرکزی تهیه شده از سوی کارشناسان تبدیل شده است. به این صورت است که می‌توان گفت اقداماتی که در طول دو ماه اخیر انجام شده فراتر از فعالیت هایی است که در این راستا در طول چند سال صورت گرفته است.

به این ترتیب می‌توان گفت گروه‌های تروریستی سوریه خود را برای حالت فوق‌العاده‌ای آماده می کنند که بر اساس آن تبدیل به یک گروه شبه نظامی با مرکزیت ادلب شوند. آن ها در این راستا برای جلوگیری از هر نوع اختلال در خطوط مواصلاتی خود، خطوط تماس با سیم را احداث می کنند.

عناصر مسلح از کارشناسان متعددی در این زمینه استفاده می‌کنند، حفاران فلسطینی و سوری تونل ها، فرماندهان و کادر آموزش نظامی که پیش‌ ازاین در درگیری‌های چچن و افغانستان حضور داشتند و ... بخشی از این کادر وارداتی را تشکیل می دهند. فعالیت های آموزشی دنبال شده در این طرح برای آماده نگه داشتن عناصر مسلح برای ورود در درگیری‌های مختلف در الجبال است.

براساس گزارش‌های مطبوعاتی مهم‌ترین گروه‌های حاضر در طرح فوق‌العاده تروریست‌های سوریه برای ایجاد مرکز دائمی شبه‌نظامیان تروریستی در استان ادلب شامل جبهة النصرة، جند الأقصى، حزب إسلامي التركستاني برای کمک به أهل شام، جنبش أحرار الشام ، گردان التوحيد والجهاد» (از تاجیکستان )، جماعت جند الشام و جماعت أجناد القفقاز است.



گروه تروریستی اجناد القفقاز اخیرا عناصر خود را از کوهستان‌های حومه شمالی لاذقیه به جبل الزاویه منتقل کردند. همین اقدام را دیگر گروه‌های تروریستی قفقازی نیز انجام دادند تا بتوانند یکی از بندهای مهم طرح فراگیر حالت فوق العاده را انجام دهند، بندی که بر اساس آن باید نیروهای ویژه مبارز از تمامی خطوط درگیری ها در جبهه های شکننده برای حفظ ساختار خود جهت درگیری قطعی آینده در این منطقه تجمع کنند. این اقدامات با رویکردی که منابع میدانی مخالفان در حومه حلب آن را "طرح ب" می خوانند، کامل می شود.

بیشتر مبارزان اویگور که در چارچوب گروه تروریستی حزب اسلامی ترکستان در سوریه جمع آوری شده اند، با خانواده های خود از ترکستان شرقی به سمت سوریه رفته‌اند، گرچه این مسیر طولانی و سخت است، اما آن ها متعهد به بردن خانواده های خود به این مسافرت خطرناک بوده اند. تعداد دقیق از آمار خانواده‌های ترکستانی وجود ندارد، اما گفته می شود این رقم کمتر از 1500 خانواده نیست.

تا مارس گذشته خانواده‌های این تروریست‌ها در مناطق حومة شمالی لاذقیه مستقر شده بودند، اما از اکتبر تاکنون به سمت مناطق اشغال شده استان ادلب بویژه روستاها و مناطق اطراف جسر الشغور سرازیر شده اند. طی دو ماه گذشته در اقدامی هدفمند تعداد زیادی از این خانواده ها به روستاهای اطراف جبل الزاویه نظیر إحسم، المغارة، دير سنبل و بينين منتقل شده اند. بیشتر این روستاها تحت کنترل جبهه النصره قرار دارد.

به این ترتیب به نظر می‌رسد ادلب به کانون اصلی جذب نخبه‌های تروریست ها تبدیل شده تا در صورت تغییر رویکردهای غربی و مبارزه آن ها با گروه های تروریستی ، استان ادلب به محل استقرار آن ها تبدیل شده و بتواند از آن ها در برابر هجمه های بین المللی محافظت نماید.



دقت در ماهیت این طرح بر اساس دیدگاه های بین المللی نیز نشان می دهد تشکیل گروهک‌های ویژه شبه نظامی از سوی تروریست ها از یک سو دامنه فعالیت های خارجی آن ها در ورای مرزهای سوریه را محدود تر کرده و از سوی دیگر سطح جنگ فرسایشی بین تروریست ها و دولت سوریه را به حالت دائمی تبدیل می کند. غرب با در پیش گرفتن این سیاست مبهم و دوگانه از یک سو می تواند خود را حامی رویکردهای مبارزه با تروریسم معرفی کند و از سوی دیگر از سرپا شدن سوریه بعد از بحران داخلی در این کشور جلوگیری کند.

البته به نظر می‌رسد طرح مذکور از چشم دولت سوریه و روسیه دور نمانده است. در همین راستا نیروهای ارتش سوریه و نظامیان روسی مانورهای مشترکی را در غرب این کشور جهت آماده سازی برای عملیات نظامی در استان ادلب انجام می‌دهند. یک منبع امنیتی در حومه شهر لاذقیه اعلام کرد که این عملیات مشترک آموزشی از حدود دو هفته پیش آغاز شده است . در این عملیات مناطقی به شکل حومه ادلب در پشت خطوط دفاعی دشمن شبیه سازی شده است تا نیروهای مدافع سوریه بتوانند این مناطق را در آینده ای نزدیک از دست دشمن خارج کنند.

به این ترتیب به نظر می رسد، استان ادلب در آینده ای نزدیک شاهد بزرگترین و سرنوشت ساز ترین درگیری ها بین نیروهای ویژه تمامی گروه های تروریستی مستقر در سوریه به استثنای داعش با دولت و نیروهای محور مقاومت باشد. درگیری که احتمالا سرنوشت افق تحولات میدانی سوریه را مشخص خواهد کرد.