نامه‌ای که در نگاه کلی نیازمند تشکر و قدردانی از رئیس‌جمهور است زیرا رئیس دولت یازدهم حسب وظیفه قانونی، در کوتاه‌ترین زمان و بااقتدار، جواب تحریم جدید یانکی‌ها را پاسخ داده و موضع درخور شأنی گرفتند.

نامه روحانی در حالی برای وزیر دفاع نوشته‌شده است که وزارت خزانه‌داری آمریکا روز دوشنبه 7 دی (28 دسامبر) اعلام کرد قصد دارد چند فرد و شرکت ایرانی مرتبط با برنامه موشکی را تحریم کند.

این اقدام به بهانه پاسخ به آزمایش موشک بالستیک عماد توسط ایران صورت می‌گیرد. بنابراین گزارش، این تحریم‌ها هنوز اعمال نشده‌اند، اما دولت باراک اوباما تصمیم خود برای این کار را به نمایندگان کنگره اعلام کرده است^[1]

اسامی زیر نیز به‌عنوان کسانی که نامشان در فهرست تحریم‌ها درج خواهد شد، منتشر شد:

شرکت بازرگانی «مبروکه» Mabrooka (مستقر در دوبی)

 شرکت «آنهوی لند گروپ» Anhui Land Group Co (مستقر در هنگ‌کنگ)

«حسین پورنقش‌بند» مالک شرکت مبروکه

«جواد موسوی» مدیر اقتصادی گروه صنعتی شهید همت

«مهدی فرحی» از مقامات پشتیبانی نیروهای مسلح

«محمد هاشمی» از مقامات پشتیبانی نیروهای مسلح

دو کارمند دیگر وزارت دفاع که نام آن‌ها هنوز منتشر نشده است.[2]

با توجه به اتفاقات پس از تأیید برجام و تحریم‌ها آمریکا علیه مردم جمهوری اسلامی ایران آن‌هم باوجود اعتماد کامل دولت یازدهم به مقامات آمریکایی، ذکر چند نکته برای ادامه روند اجرای برجام، لازم است.

1- حسن روحانی در نامه خود به وزیر دفاع می‌نویسد " ازآنجاکه ظاهراً دولت آمریکا در نظر دارد، در ادامه سیاست‌های خصمانه و دخالت نامشروع و غیرقانونی خود در زمینه حق تقویت قدرت دفاعی جمهوری اسلامی ایران، اقدام به افزودن افراد و مؤسسات جدیدی در فهرست تحریم‌های ظالمانه قبلی نماید؛ لازم است در چارچوب سیاست‌های دفاعی مصوب، برنامه تولید انواع موشک‌های موردنیاز نیروهای مسلح با سرعت و جدیت بیشتری ادامه یابد.

همچنین در صورت تکرار این‌گونه اقدامات غلط و مداخله‌جویانه از سوی آمریکا، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح موظف است با استفاده از کلیه امکانات، برنامه‌ریزی جدیدی برای گسترش توانمندی‌های موشکی کشور، به عمل آورد."

به نظر می‌رسد استفاده از عبارت "در صورت تکرار این‌گونه اقدامات غلط و مداخله‌جویانه" نشان می‌دهد که دولت در مرز اعتماد و بی‌اعتمادی نسبت به آمریکا قرارگرفته است زیرا در فضای فعلی آن‌هم بعد از تصویب برجام توسط مجلس و دولت، باوجود کارشکنی‌های متعدد آمریکا ازجمله تصویب قانون محدودیت صدور روادید برای مسافران ایران و امضای اوباما پای این نامه، کمتر کسی آن‌هم در میان مردم کوچه و بازار نسبت به دشمنی، رفتار مداخله‌جویانه و اقدامات غلط آمریکا تردید داشته باشد.

لذا جمهوری اسلامی ایران هیچ‌گاه منتظر روابط دوستانه آمریکا نبوده و توسعه صنعت موشکی خود را مشروط به دشمنی دوباره ایالات‌متحده نخواهد کرد و همانند سابق، با استفاده از کلیه امکانات، برنامه‌ریزی جدیدی برای گسترش توانمندی‌های موشکی کشور، به عمل آورد.

2- از رئیس‌جمهور به‌عنوان مسئول اصلی تصویب برجام، انتظار می‌رفت هنگامی‌که اوباما به‌عنوان رئیس‌جمهور طرف مقابل، پای قانون محدودیت صدور روادید برای مسافران ایران را امضا کرد، ایشان‌ هم موضع درخور شأنی برای پاسداشت مقام ایرانی اتخاذ می‌کرد، قانونی که هم توهین به مردم زجرکشیده ایران در مبارزه با تروریسم بود و هم کلاه گذاشتن بر سر دولت یازدهم، قانونی که عملاً حداقل‌های منافع برجام اعم از رفع تحریم‌های احتمالی، سرمایه‌گذاری خارجی، صنعت توریسم، توسعه علم و فناوری، توسعه صنعت پزشکی و ... را به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم خنثی کرد.

3-بنا بر بندهای 28، 29 و 30 برجام، ایالات‌متحده، کشورهای اروپایی و اتحادیه اروپا موظف هستند از اتخاذ هرگونه تحریم جدید علیه ایران، اجتناب کنند حال‌آنکه بنا بر اعتراف وزیر خارجه، رفتار جدید آمریکا و اوباما، به‌نوعی نقض برجام محسوب می‌شود ولی معاون وزیر خارجه بعد از ارسال نامه جان کری به ظریف، اعلام می‌کند: "نامه آقای کری تعهد محکمی از سوی دولت آمریکا است مبنی بر اینکه از همه ابزارهای خود، حتی توقف اجرای قانون، استفاده خواهد کرد تا اجازه ندهد قانون جدید کنگره در خصوص ویزای ورود به آمریکا، اجرای موفقیت‌آمیز برجام و بهره‌مندی ایران از منافع اقتصادی آن را خدشه‌دار کند."[3]

در بندهای ذکر شده برجام آمده است:

28- گروه 1+5 و ایران متعهد هستند که این برجام را با حسن نیت و در فضایی سازنده، بر مبنای احترام متقابل اجرا نمایند و از هرگونه اقدام مغایر با نص، روح و نیت این برجام که اجرای موفقیت‌آمیز آن را مختل سازد، خودداری کنند. مقامات ارشد دولتی در گروه 1+5 و ایران تمام تلاش خود را برای اجرای موفقیت‌آمیز این برجام، ازجمله در بیانات عمومی خود، به کار خواهند بست.گروه 1+5 کلیه اقدامات لازم را برای لغو تحریم‌ها به نحو مقتضی به عمل خواهند آورد، و از تحمیل مقررات آئین‌نامه‌ای استثنائی یا تبعیض‌آمیز و الزامات شکلی به‌جای تحریم‌ها و اقدامات محدودیت ساز تحت پوشش این برجام، خودداری می‌ورزند.

29- اتحادیه اروپایی و دولت‌های عضو و همچنین ایالات‌متحده، منطبق با قوانین خود، از هرگونه سیاست باهدف خاص تأثیرگذاری خصمانه و مستقیم بر عادی‌سازی تجارت و روابط اقتصادی با ایران، در تعارض با تعهداتشان مبنی بر عدم اخلال در اجرای موفقیت‌آمیز این برجام خودداری خواهند کرد.

30- گروه 1+5 هیچ تحریم یا اقدام محدودیت سازی را نسبت به افراد و یا نهادها به دلیل مبادرت به فعالیت‌هایی که مشمول لغو تحریم‌های مندرج در این برجام شده است، اعمال نخواهند کرد مشروط بر اینکه این فعالیت‌ها با سایر قوانین و مقررات جاری گروه 1+5 منطبق باشد. به دنبال لغو تحریم‌ها وفق این برجام به نحو مشخص‌شده در پیوست 2، تحقیقات در دست رسیدگی در خصوص نقض‌های احتمالی تحریم‌ها و/یا اقدامات محدودیت ساز می‌تواند طبق قوانین ملی مربوطه مورد بازبینی واقع شود.[4].

حال باید از آقای روحانی به‌عنوان مسئول تصویب برجام و به‌عنوان رئیس شورای عالی امنیت ملی پرسیده شود که این رفتار آمریکا، خلاف برجام است یا ربطی به برجام ندارد؟

اگر خلاف برجام است که هست، چرا هیچ‌کسی در دولت اعم از روحانی و ظریف از اجرای هرچه بیشتر تعهدات ایران در برجام جلوگیری نمی‌کند و هنوز به دنبال اجرای یک‌طرفه برجام هستند؟

اگر این قانون و تحریم اخیر سپاه پاسداران و صنایع نظامی خلاف برجام نیست، چرا وزیر خارجه به‌صراحت اعلام می‌کند اگر عین قانون کنگره رفتار شود حتماً نقض برجام است؟ چرا هیچ‌کس این سؤال را جواب نمی‌دهد که اگر ایالات‌متحده و اوباما اهل عمل به قول‌های خود در برجام بودند، اجازه تصویب و امضای چنین قانونی را نمی‌دادند؟

4- با توجه به رفتارهای اخیر آمریکا به‌خصوص دو تحریم اخیر، دشمنی و بدقولی آمریکایی‌ها بیش‌ازپیش برای مردم ایران تأییدشده است و این وظیفه دولت و شخص رئیس‌جمهور است که فرمان لغو اجرای برجام را صادر کند، فرمانی که به نظر می‌رسد طرف‌های دولتی از اتخاذ و نام برن از آن، بیم دارند، ترس از لغو اجرای تعهدات ایران در برجام در حالی است که بنا بر فرمایشات انقلابی رهبری معظم در نامه‌ای که خطاب به رئیس‌جمهور صادر شد، دولت وظیفه دارد بر اساس قانون مصوب مجلس، بعد از وضع هرگونه تحریمی به دلایل واهی، اجرای تعهدات ایران را متوقف کند.

ایشان در این نامه خطاب به روحانی فرمودند: در سراسر دورهٔ هشت‌ساله، وضع هرگونه تحریم در هر سطح و به هر بهانه‌ای (ازجمله بهانه‌های تکراری و خودساختهٔ تروریسم و حقوق بشر) توسّط هر یک از کشورهای طرف مذاکرات، نقض برجام محسوب خواهد شد و دولت موظّف است طبق بند ۳ مصوبهٔ مجلس، اقدام‌های لازم را انجام دهد و فعالیت‌های برجام را متوقف کند.

حال باید منتظر ماند و مشاهده کرد دولت جمهوری اسلامی ایران باتوجه به رفتارهای خصمانه ایالات متحده، اجرای تعهدات ایران در برجام را لغو کرده و نقض برجام توسط آمریکا را اعلام می‌کند یا خیر.