به گزارش مشرق، این روزها مقامات اروپایی هر یک از منظر خود به بررسی بحران پناهندگان پرداخته و آن را بحرانی جدی در مسیر اتحاد اروپای واحد می دانند. حتی مقامات ارشد اروپایی مانند مارتین شولتز رئیس پارلمان اروپا در خصوص از بین رفتن وحدت اروپا به دلیل عده تعهد پذیری برخی کشورهای عضو اتحادیه اروپا در این خصوص هشدار داده است. این هشدارها در حالی مخابره می شود که هنوز سیر حضور پناهجویان بی پناه و مهاجرین جنگ زده در کشورهایی مانند سوئد و آلمان متوقف نشده است. در این میان برخی کشورهای اروپایی خواستار بستن مرزهای خود بر روی مهاجرین بوده و برخی دیگر به صورت مشروط بر روی سیاست درهای باز تاکید می ورزند. با این حال حتی کشورهایی که تا قبل از این موافق پذیرش پناهجویان جنگ زده بوده اند در تازه ترین مواضع خود تاکید کرده اند که دیگر جایی برای تسریع و استمرار این روند وجود ندارد.
صورت مسئله در اروپا ظاهرا شفاف است اما زمانی که به واکاوی آن می پردازیم با چپدیده ای مبهم و چند لایه مواجه می شویم. دراین خصوص نکاتی وجود دارد که باید مورد توجه قرار گیرد:
1- اخیرا وزیر توسعه آلمان در خصوص موج گسترده تر حضور پناهجویان در کشور آلمان و اروپا هشدار داده و تاکید کرده است که نقطه اوج بحران پناهندگان هنوز فرا نرسیده و آن را در آینده ای نزدیک شاهد خواهیم بود. گرد مولردر این خصوص می گوید:
" تازه ده درصد موج ایجاد شده بحران پناهندگان در سوریه و عراق به ما رسیده اند. حدود هشت تا ده میلیون پناهنده دیگر در راه هستند.هنوز موج اصلی در کشورهایی مانند کشورهای آفریقایی به راه نیافتاده است:"
گرد مولر تاکید کرده است که نمی توان از ورود پناهجویان به اروپا ممانعت به عمل آورد و دور منطقه شنگن را حصار کشید. این در حالیست که برخی مقامات اروپایی معتقدند در راستای کنترل مهاجرین باید مرزهای اروپا را بر روی انها بست. این مناقشه ای ایست که در سال 2015 نیز میان احزاب و گروههای اروپایی وجود داشت . این مناقشه قطعا در سال 2016 میلادی و میان احزاب سوسیالیست و سوسیال دموکرات و محافظه کار تشدید خواهد شد.
2- موضوع اصلی مناقشه در این خصوص پیمان شنگن و قوانین مرزی اروپا خواهد بود. مقامات اروپایی از یک سو پیمان شنگن را نماد وحدت خود می دانند و از سوی دیگر، پناهجویان را به عنوان یک تهدید در راستای عمل به پیمان شنگن معرفی کرده اند. فارغ از نادرست و خطا بودن این تحلیل، پیمان شنگن این روزها بیش از هر زمان دذدیگری در معرض نابودی قرار گرفته است. در اینجا بحث و منازعه بر روی دو راهکار گذار از پیمان شنگن و یا بقا بر روی آن خواهد بود. اعمال کنترلهای مرزی در اروپا ، به سبک و سیاقیکه اخیرا در دانمارک و سوئد شاهد آن هستیم، به معنای نقض پیمان شنگن است. از این رو در کنار بحران مهاجرین و نحوه مواجهه با آن، موضوع اصالت پیمان شنگن نیز در میان تحلیلگران، سیاستمداران و کارشناسان اروپایی موضوعیت خواهد داشت.
3- موضوع دیگری که باید در این خصوص مدنظر قرار گیرد، به مصدر یابی حادثه است. صورت بندی مسئله مهاجرین در اروپا اگرچه در ظاهر شفاف به نظر می رسد، اما واقعی نیست! مقامات اروپایی در این خصوص آدرسهای نادرستی را به سود جریانهای راست افراطی مخابره می کنند. بی دلیل نیست که جریانهای راست افراطی طی روزهای اخیر نسبت به مهاجرین گستاخ تر شده و حملات علیه آنها افزایش یافته است. بدیهی است که مصدر بحران پناهجویان نه در منطقه و نه در شمال آفریقاست. سیاستهای توطئه افکنانه و مداخله جویانه کشورهای اروپایی در منطقه خصوصا تروییکای اروپایی مولد بحران امنیت در منطقه بوده و در نهایت منجر به استمرار حضور پناهجویان در کشورهای اروپایی شده است. حال سوال اصلی اینجاست که چرا این مصدریابی و تحلیل واقعی در صورتبندی ارائه شده ا زسوی مقامات غربی در خصوص بحران پناهجویان ارائه نمی شود؟
در نهایت اینکه بحران پناهجویان در سال جدید میلادی تشدید خواهد شد. تنها راه مواجهه با این بحران دست برداشتن غرب از سیاستهای مداخله جویانه در منطقه و تبدیل شدن منطقه و شمال آفریقا به منطقه ای امن است. غرب نمی تواند از یک سو بر شدت منازعات در منطقه افزوده و از سوی دیگر انتظارحل و فصل بحران پناهجویان را داشته باشد. موضوعی که امثال مرکل و اولاند نیز نسبت به آن به خوبی واقف هستند!
صورت مسئله در اروپا ظاهرا شفاف است اما زمانی که به واکاوی آن می پردازیم با چپدیده ای مبهم و چند لایه مواجه می شویم. دراین خصوص نکاتی وجود دارد که باید مورد توجه قرار گیرد:
1- اخیرا وزیر توسعه آلمان در خصوص موج گسترده تر حضور پناهجویان در کشور آلمان و اروپا هشدار داده و تاکید کرده است که نقطه اوج بحران پناهندگان هنوز فرا نرسیده و آن را در آینده ای نزدیک شاهد خواهیم بود. گرد مولردر این خصوص می گوید:
" تازه ده درصد موج ایجاد شده بحران پناهندگان در سوریه و عراق به ما رسیده اند. حدود هشت تا ده میلیون پناهنده دیگر در راه هستند.هنوز موج اصلی در کشورهایی مانند کشورهای آفریقایی به راه نیافتاده است:"
گرد مولر تاکید کرده است که نمی توان از ورود پناهجویان به اروپا ممانعت به عمل آورد و دور منطقه شنگن را حصار کشید. این در حالیست که برخی مقامات اروپایی معتقدند در راستای کنترل مهاجرین باید مرزهای اروپا را بر روی انها بست. این مناقشه ای ایست که در سال 2015 نیز میان احزاب و گروههای اروپایی وجود داشت . این مناقشه قطعا در سال 2016 میلادی و میان احزاب سوسیالیست و سوسیال دموکرات و محافظه کار تشدید خواهد شد.
2- موضوع اصلی مناقشه در این خصوص پیمان شنگن و قوانین مرزی اروپا خواهد بود. مقامات اروپایی از یک سو پیمان شنگن را نماد وحدت خود می دانند و از سوی دیگر، پناهجویان را به عنوان یک تهدید در راستای عمل به پیمان شنگن معرفی کرده اند. فارغ از نادرست و خطا بودن این تحلیل، پیمان شنگن این روزها بیش از هر زمان دذدیگری در معرض نابودی قرار گرفته است. در اینجا بحث و منازعه بر روی دو راهکار گذار از پیمان شنگن و یا بقا بر روی آن خواهد بود. اعمال کنترلهای مرزی در اروپا ، به سبک و سیاقیکه اخیرا در دانمارک و سوئد شاهد آن هستیم، به معنای نقض پیمان شنگن است. از این رو در کنار بحران مهاجرین و نحوه مواجهه با آن، موضوع اصالت پیمان شنگن نیز در میان تحلیلگران، سیاستمداران و کارشناسان اروپایی موضوعیت خواهد داشت.
3- موضوع دیگری که باید در این خصوص مدنظر قرار گیرد، به مصدر یابی حادثه است. صورت بندی مسئله مهاجرین در اروپا اگرچه در ظاهر شفاف به نظر می رسد، اما واقعی نیست! مقامات اروپایی در این خصوص آدرسهای نادرستی را به سود جریانهای راست افراطی مخابره می کنند. بی دلیل نیست که جریانهای راست افراطی طی روزهای اخیر نسبت به مهاجرین گستاخ تر شده و حملات علیه آنها افزایش یافته است. بدیهی است که مصدر بحران پناهجویان نه در منطقه و نه در شمال آفریقاست. سیاستهای توطئه افکنانه و مداخله جویانه کشورهای اروپایی در منطقه خصوصا تروییکای اروپایی مولد بحران امنیت در منطقه بوده و در نهایت منجر به استمرار حضور پناهجویان در کشورهای اروپایی شده است. حال سوال اصلی اینجاست که چرا این مصدریابی و تحلیل واقعی در صورتبندی ارائه شده ا زسوی مقامات غربی در خصوص بحران پناهجویان ارائه نمی شود؟
در نهایت اینکه بحران پناهجویان در سال جدید میلادی تشدید خواهد شد. تنها راه مواجهه با این بحران دست برداشتن غرب از سیاستهای مداخله جویانه در منطقه و تبدیل شدن منطقه و شمال آفریقا به منطقه ای امن است. غرب نمی تواند از یک سو بر شدت منازعات در منطقه افزوده و از سوی دیگر انتظارحل و فصل بحران پناهجویان را داشته باشد. موضوعی که امثال مرکل و اولاند نیز نسبت به آن به خوبی واقف هستند!