گروه جنگ نرم مشرق- دوران پسابرجام را می‌توان یکی از مهم‌ترین مقاطع تاریخی در‌ ده سال اخیر نام برد که بسیاری از معادلات اقتصادی و سیاسی در جهان را تحت شعاع خود قرار داده است. بیشترین تاثیرات این توافق‌نامه نیز مربوط به دو کشور ایران و آمریکا است که ایران از این ره‌آورد بیشتر به دنبال کسب منافع اقتصادی و آمریکا به دنبال تحقق اهداف سیاسی است. نقطه قله تحقق هدف سیاسی برای آمریکا نیز "تغییر نظام جمهوری اسلامی" است.

اندیشکده‌های آمریکایی نیز در همین راستا در گزارشات جدید خود راه‌کارهایی را به دولت آمریکا جهت تحقق اهداف سیاسی این کشور (تغییر نظام ایران) در دوران بعد از برجام ارائه می‌دهند. یکی از جدیدترین این راه‌کارها را اندیشکده «رند» (RAND) در گزارشی از علیرضا نادر منتشر کرده است.

این گزارش در ابتدا به‌صورت تلویحی ادعا می‌کند که فشار مردم ایران به حکومت و نگرانی از ایجاد ناآرامی و یا انقلاب موجب قبول برجام از سوی ایران شده است: «جمعیت به نسبت جوان ایران خواستار مشارکت و تعامل با جهان است. امضای توافقنامه هسته‌ای از سوی مقامات ایرانی، در اثر فشاری بود که از سوی مردم خود احساس می‌کردند. نشانه‌ای از بروز ناآرامی و یا انقلاب -حداقل در آینده نزدیک- در ایران نیست اما این صدای مردم ایران است که اهمیت دارد. آنها از تایید توافق هسته‌ای خوشحال شدند چون علاوه بر حل مشکل اقتصادی‌شان به آینده‌ای روشن می‌اندیشند».

«رند» در ادامه با ابراز ناامیدی از بهبود رابطه حکومت ایران با آمریکا اما معتقد است جمهوری اسلامی به دلیل شکسته شدن تابوی قهر بین ایران و آمریکا دیگر نمی‌تواند آمریکا را دشمن اول خود معرفی کند و برجام را یک فرصت برای مردم ایران جهت تغییر آینده‌شان (تغییر نظام) می‌داند: «همین که خبرنگاران ایرانی-آمریکایی بازداشت شدند، نشان می‌دهد که در فضای پسابرجام هم امیدی به بهتر شدن رابطه بین ایران و آمریکا نیست. اما به هر حال، برجام را می‌توان یک اتفاق نیک و قدم اول به سمت مسیر درست دانست. این توافق، نه تنها توانایی هسته‌ای ایران را به طور جدی محدود می‌کند، بلکه به مردم ایران این فرصت را می‌دهد که آینده‌شان را تغییر دهند. حالا دیگر، تابوی قهر بین ایران و آمریکا شکسته است. حالا دیگر، حاکمان ایران نمی‌توانند آمریکای را به خاطر تمامی بلایا و مشکلاتشان محکوم کنند».

این اندیشکده آمریکایی با اشاره به عدم تایید مشروعیت ایران از طرف آمریکا یکی از راه‌های هدایت مردم جهت تغییر در ایران را ترویج دموکراسی از نوع آمریکایی می‌داند: «تقویت جامعه مدنی ایران از طریق دموکراسی می‌تواند منجر به خلق جامعه بازتر و انسانی‌تر شود اما این فقط خود مردم ایران هستند که می‌توانند کشور خود را دچار تحول نمایند. امضای توافقات مختلف همچون برجام از سوی ایران، به این معنا نیست که حالا دیگر آمریکا حکومت این کشور را مشروع بداند و یا نسبت به سیاست‌های خصمانه آن در منطقه و یا خشونت در داخل بی‌توجه شود. برجام، یک ضرورت عملی بود؛ اما از این به بعد ایران تحت نظارت خواهد بود».

نویسنده این گزارش معتقد است که تقویت جامعه مدنی ایران در جهت تغییر نظام با استفاده از ابزار دیپلماسی عمومی ممکن می‌شود و باید نگاه جوانان ایرانی را با برنامه‌های فرهنگی، مذهبی و ورزشی نسبت به ارزش‌های آمریکایی مثبت کنیم: «باید در درازمدت بر روی دموکراسی در ایران تمرکز گردد. آمریکا، باید سیاست‌هایی را به کار گیرد که منجر به خلق یک جامعه مدنی قدرت‌مندتر در ایران شود. اتفاقا، باید از این پس شرایط تحصیل در آمریکا برای دانشجویان ایرانی تسهیل شود تا نسبت به آمریکا و ارزش‌های این کشور دید مثبت‌تری پیدا کنند. باید برنامه‌هایی برای تبادلات فرهنگی، مذهبی و ورزشی بین آمریکا و ایران طراحی شود».

این گزارش در توصیه‌ای دیگر به حکومت آمریکا جهت تغییر (نظام) در ایران توسط مردم، پیشنهاد می‌کند که ابزار ارتباطاتی به‌طور کامل در اختیار مردم ایران قرار گیرد و همچنین به صادرات امکانات مربوط به تغذیه و پزشکی از طرف آمریکا جهت بهبود چهره ایالات متحده در نظر مردم ایران توصیه می‌کند: «حالا دیگر، کنگره باید تمامی تلاش خود را به کار گیرد تا ابزار ارتباطاتی به‌طور کامل در دسترس ایرانیان باشد. بدین ترتیب، مردم ایران با دنیای اطلاعات بیشتر تماس خواهند داشت. همچنین، باید به مکانیزم ارتباط مستقیم بین بانک‌های آمریکایی و ایرانی توجه شود. بدین ترتیب، صادرات امکانات مربوط به تغذیه و پزشکی به ایران، تسهیل خواهد شد».

اندیشکده «رند» در پایان این گزارش جهت نفوذ در جمهوری اسلامی به آمریکا پیشنهاد می‌کند که به ایران نزدیک شود و به صورت تلویحی اعلام می‌کند که باید بستری توسط آمریکا فراهم شود تا مردم ایران خود مشروعیت نظام کشورشان را زیر سوال ببرند تا مقدمات تغییر نظام فراهم گردد: «آمریکا باید به نگاه خود پایان دهد. سیاست‌مداران آمریکایی نباید ارتباط با ایران را نشانه ضعف و تسلیم خود بدانند؛ بلکه از خلال همین تفاهم مشترک است که بسیاری از مشکلات منطقه حل خواهد شد و از طرف دیگر هم اعتماد متقابل شکل می‌گیرد. بنابراین بر آمریکاست که محدودیت در زمینه ارتباط با دیپلمات‌های ایرانی را حذف کند. تعیین مشروعیت حکومت جمهوری اسلامی به آمریکا مربوط نیست بلکه این مردم ایران هستند که باید مشروعیت حکومت خود را تعیین نمایند».

این گزارش و نمونه‌های مشابه آن نشان می‌دهد که حکومت آمریکا هر اقدامی که نسبت به ایران انجام می‌دهد، یک گوشه چشمی نیز به تغییر نظام جمهوری اسلامی در ایران دارد حتی اگر این اتفاق توافق‌نامه برجام باشد؛ این موضوع نشان می‌دهد تنها راه مقابله با این اقدامات آمریکا تقویت درونی نظام ایران از طریق مواردی مانند تحقق اقتصاد مقاومتی و افزایش سرمایه اجتماعی است.