«هفت» در ایام جشنواره فجر هرشب زنده از ساعت 23
افخمی در بخش سرمقاله «هفت» گفت: این گفتگو آخرین گفتگو پیش از برنامه های زنده ما در جشنواره فیلم فجر است و برنامه سینمایی «هفت» در ایام جشنواره فیلم فجر هر شب به صورت زنده ساعت 23 از شبکه 3 سیما پخش خواهد شد.
در ادامه برنامه و در بخش «گزارش اقلیت» مسعود جعفری جوزانی، میهمان بهروز افخمی شد. وی درخصوص قصه در سینمای ایران گفت: فیلمنامه نویسی که از اول بخواهد فکر کند که چه می خواهد بگوید کارش تمام است. ما باید یاد بگیریم که قصه خود را بگویم. اینکه چه پیامی می خواهیم بدهیم باید خود دربیاید. داستان و قصه باید بر طبق اصول خود پیش برود.
فیلمساز نباید به دنبال معانی باشد
این کارگردان افزود: اینکه فیلمساز، رمان نویس یا نقاش سعی کند پیامی را نشان دهد، ناموفق خواهد بود و به نتیجه ای نمی رسد. چون دنبال معانی می رود. معانی یا در تو هست که تجلی پیدا می کند، یا در تو نیست که باز هم هر کار کنی، تجلی پیدا نمی کند. سینما جادو و غولی است که در تاریکی است و شما با تاباندن نور به آن روشنش می کنید.
این کارگردان ادامه داد: باید بفهمیم که اگر می خواهی فیلمساز شوی خودت را وابسته به هیچ نهاد دولتی نکن. شغل دیگری نداشته باش. برای آنکه تو را طلسم می کند و به دنبال اقتصاد و معاش خانواده خواهی رفت و وقت نمی کنی فیلمساز یا فیلمنامه نویس شوی. تبدیل می شوی به چیز دیگر. ته اش می شوی یک فرد منتقد به جامعه و همیشه غُر میزنی که چه دانشمند بزرگی بودی اما هیچگاه کسی کشفت نکرده است.
مهم ماندن و همچنان فیلم ساختن است
وی ادامه داد: مهم نیست که اولین فیلمت چیست. مهم آن است که بماند و هم چنان بسازد. این که تو یک فیلم بسازی و بروی مهم نیست. در کشور ما این معجزات رخ می دهد. بخاطر دعواهای سیاسی و کل بازی می گوید این پسر من باید فیلم بسازد. اما این آیا ماندنی است یا می شود باری بر سر مسئولین که می مانند با او چه کنند تا لطمه نخورد؟ کسی که آمده فیلمساز شود باید کمر همت را ببندد. عرصه فرهنگ و هنر کُند تأثیر می گذارد اما وقتی تأثیر می گذارد، هیچ قدرت و نظامی نمی تواند کاری کنند. مثلا دستور دهید کسی نوشته های فلان نویسنده را چاپ نکند و کسی نخرد. بعد می بینید افست کتابی که زیر میزی می فروشد از کتابی که با بهترین کیفیت طبق قانون چاپ می شود، بیشتر می فروشد.
جوزانی گفت: باید این زجر را کشید و این راه را طی کرد. وقتی به آن قله رسیدی، هیچ کس نمی تواند تو را پائین بکشد. می توانند نان تو را ببرند، اما نمی توانند تو را کتمان کنند.
وی درخصوص زندگی خود گفت: من تا 5 سالگی در جوزان زندگی می کردم. در جوزان زندگی روستایی داشتیم. مثلا رسم بود باید جلوی پدرمان جیگر گوسفندان را خام خام می خوردیم و در حالت صورت مان هم تغییری ایجاد نمی شد، چون شجاعتت زیر سوال می رفت. شانس ما این بود که در دوران کودکی ما اسباب بازی و وسایل الکتریکی به این وسعت نبود و از هر قصه ای که به تو می گفتند مجبور بودی تصویرسازی ها را در ذهنت خودت خلق کنی.
در کودکی از سینما رفتن لذتی نمی بردم
وی ادامه داد: تا سن 5 سالگی از سینما چیزی نمی دانستم. اسمی از سینما و فیلم به گوشمان نرسیده بود. فقط زیر کرسی پدرم برایمان شاهنامه می خواند. یک روز یک ماشین باری آمد و یک دستگاه عجیب غریب پشتش بود و گفت همه به میدان شهر بیائید که می خواهیم فیلم نشان دهیم. تا عصر مخ همه را پیاده کردیم که فیلم چیست؟ اما کسی به من پاسخی نداد چون نمی دانستند. بعد شب در میدان، دستگاه روشن شد و روی دیوار یک نوری یکهو افتاد و تصاویری از شهرها و خانه هایی که تابحال ندیده بودیم افتاد. همه مبهوت شده بودیم. من از آن به بعد هر روز می رفتم در میدان و به آن دیوار دست می کشیدم تا ببینیم چه اتفاقی برای آن دیوار در آن شب افتاده است!
جعفری جوزانی ادامه داد: بعد که به تهران آمدم تا سن 7 سالگی چیز زیادی از سینما نمی دانستم. سینماهای بزرگتر که شدم آن زمان سینماها خیلی شلوغ بود. اما من از سینما آن زمان لذت نبردم. چون می ترسیدم از آدم هایی که به سمت آدم روی پرده حرکت می کردند و دود غلیظ سیگار بود و... .
زمانی دوربین حرمت داشت
کارگردان فیلم «ایران برگر» ادامه داد: آن زمان که ما وارد فیلمسازی شدیم در دوربین های فیلمبرداری شاسی را مثل ماشه تفنگ می فشردی تا فیلم بگیری. یعنی هر شات مهم بود، چون امکانش نبود دوباره برداشت کنی و فیلم تمام می شد. ما با استرس و نگرانی شات می زدیم. وقتی دوربین را دستت می دادند حرمت دوربین را هم باید حفظ می کردی. مجبور بودی زمانی شات بگیری که مطمئن بودی که خراب نمی کنی.
وی نهایتا گفت: اما امروزه با دوربین های دیجیتال دیگر حرمتی نمانده و تو آنقدر می گیری تا بالاخره از داخل این دوربین فیلمی بیرون بیاید.
در ادامه مسعود فراستی در میز نقد فیلم های خارجی با حضور کامیار محسنین، منتقد سینما، به نقد و بررسی فیلم سینمایی «لاک»(Locke) به کارگردانی استیون نایت پرداخت.
سپس قسمت دوازدهم مجموعه داستان مصور «ماجراهای عبود و آیرانوس» با موضوع سینمای بی خطر پخش شد.
رامبد جوان: «نگار» در تائید ارزش خانواده است
در ادامه گزارشی از پشت صحنه فیلم سینمایی «نگار» به کارگردانی رامبد جوان که این روزها در تهران در حال تصویربرداری است برای نخستین بار در «هفت» پخش شد. رامبد جوان در این گفتگو گفت: فیلم «نگار» یک فیلم در ژانر جنایی، معمایی و اکشن است و در تائید ارزش خانواده است.
وی افزود: در واقع عده ای باعث از بین رفتن ارزش های می شوند که تو جز آن ارزش هستی و تلاش می کنی تا آن را پس بگیری. تصور می کنم نوع روایت این فیلم تا بحال در ایران اتفاق نیافتاده است.
قصدمان حضور در فجر بود اما نرسیدیم
وی درخصوص عدم حضور در جشنواره فیلم فجر گفت: از ابتدا قصدمان این بود که به جشنواره برویم و فرم جشنواره را نیز پر کردیم اما به دلیل مشکلاتی دیر شروع کردیم و نتوانستیم برسیم.
«خندوانه» از اسفندماه متفاوت بازمی گردد
جوان در انتها در خصوص سری جدید برنامه «خندوانه» گفت: قول می دهم با اتفاقات جدید، انرژی کامل و دکور بسیار جذاب از اسفندماه دوباره بازگردیم.
پسیانی: «نگار» بسیار جدی و بدون رگه های شوخی است
همچنین آتیلا پسیانی، بازیگر فیلم «نگار» بیان داشت: علت اینکه با شما گفتگو می کنم این است که دو سر این گفتگو کارگردانانی هستند که خیلی دوستشان دارم. یکی رامبد جوان و دیگری بهروز افخمی. این فیلم بسیار جدی است و اصلا رگه هایی از شوخی در آن وجود ندارد. مردمی و خانواده دار بودن از ویژگی های این فیلم است.
سینماکلاسیک از دیگر بخش های «هفت» بود. افخمی در این بخش به تشریح یکی از سکانس های فیلم سینمایی «مرد عوضی» (The Wrong Man - 1956) به کارگردانی آلفرد هیچکاک پرداخت. همچنین کتاب «جایی برای پیرمردهای نیست» نوشته کارمک مک کارتی و ترجمه امیر احمدی آریا در بخش «معرفی کتاب» معرفی شد. افخمی در خصوص این کتاب گفت: این کتاب بهتر از فیلمش است.
طالبی: در بخش مسابقه شرکت نکردم تا داوران دوتابعیتی به سختی نیافتند!
در ادامه برنامه دوربین «هفت» با حضور در دفتر ابوالقاسم طالبی، کارگردان فیلم سینمایی «یتیم خانه ایران» به گفتگو با این کارگردان پرداخت. وی درخصوص عدم حضور این فیلم در بخش مسابقه جشنواره فیلم فجر بیان داشت: من در بخش مسابقه شرکت نمی کنم. چون فیلم من یک فیلم ضداستکباری است.
این کارگردان ادامه داد: بخاطر اینکه من از ابتدا چینش داوران را نمی شناختم و احتمال دادم برخی از داوران دوتابعیتی باشند و با قضاوت درباره این فیلم مجبور شوند به سختی هایی بیافتند و به تابعیت خارجی آنها لطمه ای بخورد. لذا تصمیم گرفتم فیلم را از بخش مسابقه خارج کنم.
وی افزود: بعد که چینش داوران را دیدم گفتم می شد فیلم را در بخش مسابقه قرار دهم. وقتی ما در وضعیتی هستیم که هر 4 سال با تغییر رئیس جمهور، تمام سیاست ها عوض می شود و اصول مشخصی در بخش فرهنگ، سینما و جشنواره آن وجود ندارد، همین نگرانی ها وجود دارد.
«یتیم خانه ایران» یک فیلم کلاسیک قصه گو
طالبی درخصوص «یتیم خانه ایران» بیان داشت: شما با یک فیلم سینمایی قصه گوی کلاسیک طرف هستید. فرق فیلم من با فیلم های دیگر این است که فیلم مردم است. اصلا درون کاخ نیست. فیلم به دوره ای می پردازد که تاکنون بدان پرداخته نشده است و برای آن مطالعه بسیاری شده است.
«بوفالو» و 5 مسئله فیلمسازان مدرن
بخش پایانی «هفت» میز نقد فیلم های ایرانی بود. مسعود فراستی در این بخش به همراه طهماسب صلح جو، منتقد سینما به سراغ نقد و بررسی فیلم سینمایی «بوفالو» به کارگردانی کاوه سجادی حسینی رفت.
فراستی درخصوص «بوفالو» گفت: فیلمسازان جوان مدرن دوست ما دچار 5 مشکل شده اند. یک اینکه فکر می کنند این خیلی مدرن
است که فیلم تو بدون قصه باشد. دوم آنکه تا وقتی دستشان در جیب خودشان نیست دغدغه گیشه و مخاطب ندارند. سوم فضاسازی هایشان غلط است و اخیرا مد شده به انزلی می روند و در فضای مه آلود و ابری آنجا، تنهایی را می خواهند بدون نمایش روابط انسان ها و قصه بیان کنند. چهارم مسئله ای به نام شخصیت سازی مینیمال را مدام طرح می کنند که اساسا معلوم نیست این به چه معنی است و در آخر مسئله فیلم با پایان باز است که «بوفالو» از همه اینها رنج می برد.
دور تازه برنامه سینمایی هفت هر هفته جمعه شب ها با اجرا، سردبیری و تهیه کنندگی بهروز افخمی روی آنتن شبکه سه سیما می رود