این رخداد مهم که موجب شد بار دیگر، نام فرماندهانی به جمع رزمندگانی که مفتخر به دریافت این نشان شده اند اضافه شود، از جهات مختلفی حائز اهمیت و بررسی است و بر این اساس، مشرق به این موضوع خواهد پرداخت که نشان "فتح" چیست و تاکنون کدام فرماندهان نیروهای مسلح مفتخر به دریافت این نشان از فرمانده معظم کل قوا شده اند؟
از زمانی که حضرت آیت الله خامنه ای، فرماندهی کل قوا را بر عهده گرفته اند، ایشان بنا به مناسبت های مختلف اقدام به اعطای این نشان به فرماندهان عالی رتبه و رزمندگان جان بر کف نیروهای مسلح کرده اند که اولین آن، روز 5 مهرماه سال 1368 بوده است.
در آن روز که ششمين روز از هفته دفاع مقدس محسوب می شد، 54 نفر ازفرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ارتش جمهوری اسلامی ايران كه نقش مهمی در عمليات بزرگ و ظفرمندانه بيت المقدس و آزاد سازی خرمشهر در سال 1361 ايفاء كرده بودند، طی مراسمی به افتخار دريافت نشان فتح از رهبر انقلاب اسلامی نائل شدند.
در مراسم مذکور، محسن رضائی و امیر شهید صياد شيرازی فرماندهان قرارگاه مركزی كربلا در عمليات بيت المقدس و همچنين يكی از بستگان بسيجی نام آور و پرافتخار "شهيد حسين فهميده" نشان درجه يك فتح را دريافت كردند. همچنین در اين مراسم به 21 تن از فرماندهان سپاه و ارتش و يك تن ازجهادگران نشان درجه دو فتح و به 29 تن ديگر از فرماندهان سپاه و ارتش كه در علميات پيروزمندانه بيت المقدس شركت داشته اند نشان درجه سه فتح تعلق گرفت كه توسط حضرت آيةالله خامنه ای به آنان اعطاء شد.
رهبر انقلاب در مراسم مذکور همچنین خطاب به فرماندهان نیروهای مسلح تاکید کردند: « اين نشان، اولاً نشان سپاسگزارى و قدردانى جمهورى اسلامى از شما عزيزانى است كه خدمتى بزرگ و ارزنده را در جنگ تحميلى، از خودتان نشان داديد. ثانياً، يك يادگار ماندنى است تا در آينده همه بدانند كه در يك فصل بسيار خطرناك و دشوارى از زندگى و تاريخ جمهورى اسلامى، صاحبان اين نشانها، چه فداكارىيى نشان دادند و چه عظمت انسانىيى از خودشان بروز دادند. اين نشان، يك كار سمبليك است، والّا قدر كار شما بيش از اينهاست و اميدواريم كه همه ملت و كشور و مسؤولان، قدر شما و مجاهداتتان را بدانند و انشاءاللَّه هميشه از شما قدردانى كنند.»
از جمله مشهورترین فرماندهانی که در این مراسم مفتخر به دریافت نشان فتح شدند، می توان به سرلشكر خلبان شهيد عباس بابايي، امیر خلبان حبيب بقايي، امیر شهيد مسعود منفرد نياكي، برادر پاسدار علي شمخاني، برادر پاسدار سيد رحيم صفوي، برادر پاسدار غلامعلي رشيد، برادر پاسدار شهيد غلامحسين افشردي، برادر پاسدار شهيد مهدي باكري، برادر پاسدار شهيد مهدي زين الدين، برادر پاسدار شهيد حسين خرازي، برادر پاسدار شهيد حاج ابراهيم همت، برادر پاسدارعزيز جعفري، برادر پاسدارقاسم سليماني و برادر پاسدار (شهید) احمد كاظمي اشاره کرد.
چند ماه بعد و در 15 بهمن همان سال، به ميمنت ايام مباركه دهه فجر، 210 تن از فرماندهان و نيروهاي برجسته و فداكار ارتش و سپاه كه در دو عمليات پيروزمند كربلاي پنج و كربلاي هفت نقش مؤثر و مهمي را بر عهده داشتند به افتخار دريافت نشان فتح از دست حضرت آيت الله خامنه اي رهبر معظم انقلاب اسلامي و فرمانده كل قوا نائل شدند.
اعطای نشان فتح به چند تن از خلبانان نیروی هوایی ارتش حاضر در دفاع مقدس
ایشان در این مراسم نیز تاکید کردند: « اميدواريم كه خداى متعال به شما كمك كند و انشاءاللَّه اين توفيق را هم به ما بدهد كه بتوانيم ياد رزمندگان عزيز و شجاعتهاى بزرگ آنها را هميشه زنده بداريم. اين، يك وظيفه قطعى بر عهده ماست و اهدا و تقديم اين نشان به شما نيز بههمين معناست. اين اقدام، بزرگداشت شجاعت و فداكارى يى است كه در آن برهه از شما صادر شد و اين چيز كوچكى در مقايسه با آنهاست. آنچه مهمتر و بزرگتر است، سپاس الهى و پاداشِ معنوىِ تمام نشدنى است.»
فرمانده معظم كل قوا در 1369 و به مناسبت هشتمین سالگرد آزادی خرمشهر از اشغال متجاوزین بعث عراق نیز نشان درجه یك و درجه دو فتح را به 76 تن از فرماندهان، رزمندگان و بازماندگان شهدای عملیات فتح المبین و بیت المقدس اعطاء كردند.
همچنین رئیس ستاد فرماندهی كل قوا نیز نشانهای درجه سه فتح را از دست مقام معظم رهبری دریافت و پس از پایان این مراسم به نمایندگی از سوی فرماندهی كل قوا به 410 تن ازفرماندهان و رزمندگان منتخب اسلام كه در این دو عملیات پیروزمند حضور فعال داشته اند، اعطاء كرد.
در اولین روز شهریورماه سال 1369 نیز، همزمان با آغاز هفته دولت، مقام معظم رهبری به پاس زحمات و فداكاریهای آقای هاشمی رفسنجانی در طول جنگ تحمیلی نشان درجه یك فتح را به وی اعطا فرمودند.
نگاهی به طراحی نشان فتح
بررسی های مشرق نشان می دهد نشان فتح از سه برگ درخت نخل و گنبد مسجد جامع خرمشهر و نیز پرچم جمهوری اسلامی ایران تشكیل شده است.
آنطور که سردار افشار معاون وقت نیروی انسانی ستاد كل نیروهای مسلح در سال 1368 اعلام کرده بود: "نشان فتح" به عنوان سمبل عملیات پیروزمندانه رزمندگان اسلام و نشانی برای فاتحان عملیاتهای پیروز رزمندگان اسلام انتخاب شده است و دیگر نشان ها نیز به نیروهای مؤثر در خدمات رزمی، فعالیت های پشتیبانی، ایثارگران، جانبازان، و مبتكرین در اختراعات و اكتشافات صنایع نظامی، امدادگران و فعالین در امور هنری اعطاء خواهد شد.
اعطای نشان نصر به فرماندهان
سالها بعد و در دوم خرداد 1379، همزمان با فرارسيدن سالروز عمليات پيروزمندانه بيتالمقدس و فتح خرمشهر، حضرت آيتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی و فرمانده كل قوا به جمعی از فرماندهان و مسؤولان پشتيبانی دفاع مقدس نشان "درجه يك نصر" اعطا كردند.
از جمله مسئولانی که مفتخر به دریافت نشان نصر شدند، سرلشكر بسيجی دكتر سيد حسن فيروزآبادی، امير سليمی مسؤول دفتر مشاورت امام (ره) در امور دفاعی و مسؤول ستاد جنگهای نامنظم و وزير دفاع، حجتالاسلام دكتر حسن روحانی رئيس ستاد پشتيبانی جنگ، سردار افشار رئيس ستاد مركزی سپاه در دوران دفاع مقدس، محسن رفيقدوست مسؤول تداركات سپاه و وزير سپاه در دوران دفاع مقدس، سردار جلالی وزير دفاع و مهندس فروزش مسؤول ستاد پشتيبانی جنگ جهاد سازندگی بودند.
3 نشان فتح که به دست فرمانده معظم کل قوا به سردار حاج قاسم سلیمانی باعطا شده است
فرمانده كل قوا در ششم مهرماه سال 1376 نیز سيدمرتضی سنايی طراح هواپيمای آذرخش و فرزند شهيد ستاری را به دريافت نشان درجه يك هنر مفتخر كردند و پس از آن در سال 92، سردار محمد پاکپور فرمانده نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به دریافت نشان فتح یک از دست فرمانده معظم کل قوا نائل شد.
از آن سال تاکنون، خبری رسمی درباره اعطای نشان توسط رهبر معظم انقلاب به فرماندهان نیروهای مسلح منتشر نشده بود و تنها فرماندهی که توانست نشان رسمی دریافت کند، ناوسالار یکم پاسدار ابوالقاسم آمانگاه فرمانده مرزبانان دستگیر کننده متجاوزان انگلیسی در آبهای کشورمان بود که نشان درجه 3 لیاقت از سوی محمود احمدی نژاد رییس جمهور سابق کشورمان دریافت کرد.
بالاخره پس از گذشت بیش از 2 سال از آخرین فرمانده ای که نان فتح دریافت کرده بود، سردار فدوی فرمانده نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و چهار تن از فرماندهان این نیرو که در جریان توقیف شناورهای امریکایی و بازداشت تفنگداران متجاوز امریکا در محدوده جزیره فارسی، اقدام شجاعانه و بهنگام کرده بودند، به افتخار دریافت «نشان فتح» از دست حضرت آیت الله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی و فرمانده معظم کل قوا نائل شدند با این اوصاف، حالا سرلشکر جعفری فرمانده کل سپاه، سرلشکر سلیمانی فرمانده سپاه قدس، سردار پاکپور فرمانده نیروی زمینی و سردار فدوی فرمانده نیروی دریایی سپاه، دارای نشان فتح هستند.