از زمانی که عربستان سعودی اعلام کرده کمکهای نظامی خود از طریق فرانسه به ارتش لبنان را متوقف میکند، صحبت در مورد ابعاد مختلف ضعف ارتش شامل ساختار نظامی و عملکرد و نقش داخلی آن در محافل داخلی و غربی افزایش پیدا کرده است، این در حالی است که ارتباط ارتش با حزبالله لبنان از گذشته مطرح بوده است و حتی این حزب هماهنگیهای امنیتی و نظامی با ارتش داشته است.
دولتهای مورد نظر در گذشته بدون توجه به کسی که در رأس هرم قدرت ارتش قرار دارد و به عنوان موسسه نظامی لبنان با آن تعامل میکردند و ارتش از حمایت آمریکا و اروپا برخوردار بود، این بدان معنا نیست که اروپاییها و آمریکاییها به ویژه سازمانهای جاسوسی آنها از وضعیت حزبالله یا نقش آن و هماهنگیهای امنیتی آن با ارتش بیاطلاع بودند.
به این ترتیب مناسبات ارتش با حزبالله در هر سطحی که باشد، حساسیت این چنینی ایجاد نکرده بود و مواضعی بر ضد ارتش را به دنبال نداشت، اما در هفتههای اخیر و بعد از توقف هدیه سعودیها به لبنان، ریاض انتقادات گستردهای از مؤسسه نظامی لبنان را به صورت بیسابقه آغاز کرده است. با وجود دیدار سعد حریری رئیس جریان المستقبل از وزارت دفاع لبنان برای بهبود فضای فیمابین و صحبت از ادامه حمایتها از ارتش، گفتمان عربستان به صورت تنشآفرین باقی مانده و از ناامیدی ریاض از عملکرد نظامی ارتش خبر می دهد.
اظهارات احمد العسیری مشاور دفتر وزیر دفاع عربستان در مورد تعلیق کمک عربستان به علت احتمال رسیدن سلاحها به دست حزبالله و ناتوان توصیف کردن ارتش در برابر حزبالله، روشی است که ریاض در تعامل با ارتش به عنوان یکی از موسسات نامطلوب در لبنان در پیش گرفته است، البته این نحوه تعامل را نمیتوان در چارچوب هجمه ریاض بر ضد حزبالله ارزیابی کرد ، چرا که برخی محافل آمریکایی نیز اخیراً همین خط را دنبال میکنند.
گزارشهایی که اخیراً به کنگره آمریکا و کمیسیون امور خارجی در زمینه خاورمیانه و شمال آفریقا ارائه شده، به صورت گسترده از ضعف ارتش لبنان و ناتوانی آن در کنترل مرزها و هماهنگی آن با حزبالله سخن گفته و خواستار تجدید نظر در کمکهای آمریکا ارتش لبنان شده است. این مواضع دست کم در مراکز شناخته شده واشنگتن تازگی دارد و زمان زیادی از طرح آن نمیگذرد، اهمیت این گزارش در این جا است که در برابر یک کمیسیون رسمی مطرح شده که تأثیر بسزایی در موقعیت ارتش این کشور دارد. این گزارش نشان دهنده تناقض در اقدامات رسمی واشنگتن است که تا چندی پیش بر ضرورت حفظ ثبات داخلی و باقی ماندن چتر امنیتی آمریکا بر سر لبنان تأکید داشت، اما در شرایط حساس و دقیق داخلی و منطقهای گفتمان جدیدی مطرح شده که قبل از هر نوع موضع جدید نشان دهنده افزایش فشارها بر ارتش لبنان است.
جالب اینجاست که همزمان با افزایش لحن تند عربستان و محافل آمریکایی بر ضد ارتش لبنان، این مؤسسه کمکهایی را از انگلیس و آمریکا دریافت کرده و مؤسسات دیپلماتیک و سیاسی این کشورها پیامهایی در راستای پشتیبانی از ارتش لبنان صادر کردند، اما منابع مطلع سیاسی تأکید دارند که ماهیت این کمکها نشان دهنده جدی بودن یا تأثیرگذار بودن آنها در تعامل با ارتش نیست. این کمکها بیش از اینکه عملیاتی باشد، جنبه معنوی و تبلیغاتی دارد و بیشتر به عنوان پیامی برای ایران مطرح است که سعی دارد تأکید کند ایران نمیتواند از خلأ عقبنشینی عربستان از لبنان استفاده کرده و این خلأ را پر کند. آنها تأکید دارند که لبنان و ارتش آن دست کم تاکنون زیر چتر بینالمللی هستند و حد و مرز این چتر بر اساس تحولات آینده ترسیم خواهد شد.
همچنین برای روشن شدن ماهیت چتر بینالمللی و باقی ماندن آن روی سر ارتش در شرایط کنونی نمیتوان اوضاع داخلی ارتش را نادیده گرفت. میشل عون رئیس فراکسیون تغییر و اصلاح در پارلمان به صورت مقطعی در این رابطه سکوت کرده و در عوض ولید جنبلاط رئیس حزب سوسیالیست ترقیخواه لبنان جار و جنجال تبلیغاتی در مورد ارتش را آغاز کرده است. تمامی این اظهار نظرهای داخلی و غربی در مورد ارتش لبنان باب سوال ها و پیشبینیها در زمینه زمانبندی و اهداف این مواضع که فراتر از مناسبات این مؤسسه نظامی با حزبالله است را باز می کند.