یکی از این بزرگان «علی صیاد شیرازی» است که امروزه همگان او را با نام «امیر سرافراز اسلام، امیر سپهبد شهید علی صیاد شیرازی» می‌شناسند. همان نظامی که در مراسم تشییع جنازه‌اش، رهبر معظم انقلاب اسلامی و فرماندهی معظم کل قوا(مدظله العالی) بر تابوتش بوسه زدند. شخصیتی مأنوس با قرآن، عامل به رساله عملیه و متخلق به اخلاق اسلامی که وقتی کاری به وی واگذار می‌شد، آن را در نهایت کمال انجام می‌داد و خودش را برای موقعیت‌های بالاتر و کمال بیشتر آماده می‌کرد. فردی که تدینش او را از تخصص باز نمی‌داشت و عملش، او را به تکبر وا نمی‌داشت.
شهید صیاد شیرازی، ولایتمدار و اسوه صبر و استقامت بود اما، در میان تمامی سجایای این شهید معظم و بزرگوار، تواضع و فروتنی ایشان، که در علم اخلاق اسلامی جای خاصی دارد، زبانزد خاص و عام بود. لقمان حکیم، تواضع و فروتنی را «مادر ارزشها و كلید گنجینه كمالات» نامید.
همه اطلاع دارند که شهید صیاد شیرازی در حکومت پهلوی هم فردی معتقد بوده ولی آیا به راستی با ابعاد رفتاری ایشان در این حوزه آشنا هستیم؟ آیا با ابعاد امنیتی و فشار و خفقان سیاسی – امنیتی در رژیم پهلوی آشنا هستیم؟ آیا می‌دانیم که این وضعیت اختناق و کنترل، در ارتش بسیار جدی‌تر و دهشتناک‌تر بوده است؟ اگر پاسخ تمامی این سوال‌ها مثبت است پس باید معانی این گزارش ضد اطلاعات را که در سال 1354 از وی به عنوان متعصب مذهبی یاد کرده را به خوبی درک کنیم.
تحت این شرایط، سؤال بعدی می‌تواند این باشد که تا چه حد آن شهید بزرگوار درباره عملکرد خود در حکومت پهلوی توضیح داده بود؟ شاید بهتر است سند دیگری را مورد بازخوانی و استناد قرار دهیم. در گزارشی که ضد اطلاعات به سال 1355، درباره کنترل اعمال و رفتار علی صیاد شیرازی تهیه و منتشر کرده و رفتار وی را در مأموریت به کشور آمریکا تشریح کرده است.
شهید صیاد شیرازی تا آخرین روزهای حکومت شاهنشاهی دست از مبارزه بر نمی‌دارد و آن‌چنان رفتاری را از خود نشان می‌دهد که ضد اطلاعات، واگذاری سلاح به وی را به مصلحت نمی‌داند.
اما، هیچ‌کس از این رفتار و عملکرد وی خبر نداشت. انقلاب به ثمر رسید و جنگ آغاز شد. بنی صدر، شهید صیاد را برکنار کرد. ایشان، متعرض نشد و البته، بیکار هم ننشست، لباس پاسداری پوشیده و به سپاه رفته و مشغول به خدمت شد. در همان ایام، عملیات ثامن الائمه(ع) را طرح‌ریزی کرد که از طریق سپاه به شورای امنیت ملی تقدیم شد ولی چند نفر می‌دانستند که طراح این عملیات کیست؟ کتاب‌هایی تاکنون درباره شهید صیاد نوشته شده است. این آثار اندک نیستند اما فعالیت‌های وی در پیش از انقلاب هنوز برای آحاد مردم ناشناخته است.
برای شهید صیاد شیرازی ساخت مسجد مهم بود و بس. ناگفته درباره تواضع این شهید بسیار است. یکی از ابهامات عامه مردم، موضوع فرماندهی عملیات‌های دفاع مقدس است. تردیدی وجود ندارد که یکی از بزرگترین آنها، عملیات بیت‌المقدس بود که منجر به آزاد سازی خرمشهر شد. آیا، بعد از گذشت 34 سال از این رویداد بزرگ، مردم می‌دانند که فرمانده این عملیات چه کسی بود؟
به راستی، درباره عملیات مرصاد همه گفتند و شنیدند اما، احدی نپرسید که شهید صیاد در آن عرصه چه می‌کرد؟ مگر به جز این است که مسئولیت ایشان در آن مقطع، نماینده حضرت امام(ره) در شورای عالی دفاع بود؟ بنابراین، وی با دستور چه کسی در آن معرکه حضور یافته و فرماندهی کرد؟ حضوری، کاملاً مؤثر که منجر به نابودی قسمت اعظمی از توطئه بعثیون و منافقین شد. عمق فاجعه برای منافقین در حدی بود که باعث شد کینه این امیر سرافراز اسلام را به دل بگیرنند.
سرانجام، شهید صیاد شیرازی به میزانی متواضع و فروتن بود که حتی دشمنان خدا و مردم مسلمان ایران اسلامی نیز، زمانی که براساس دستور اربابان بعثی، تصمیم به ترور و به شهادت آن بزرگوار گرفتند، با سوء استفاده از رفتار و منش متواضعانه ایشان، میر غضب خویش را در پوشش یک رفتگر به نزد وی فرستادند. منافقین، هم به خوبی از شخصیت بزرگ صیاد اطلاع داشتند و به فراست می‌دانستند که این شهید بزرگوار، سال‌هاست که فرمایش حضرت علی(ع) مبنی بر اینکه «فرمانده موظف است که هر قدر بر پایه مقامش افزوده می‌شود، بر فروتنی و تواضع خود بیفزاید»، به طور کامل نصب العین خود قرار داده و به طور عملی، اجرائیش کرده است.
پر واضح است که نتیجه تواضع، یك حالت خشوع و خضوع معقول درونی است كه نشانههای آن در رفتار و كردار و گفتار افراد آشكار می‌شود و این همان واقعیت عینی بود که درباره امیر سرافراز اسلام، امیر سپهبد شهید علی صیاد شیرازی مصداق یافته و ثابت کرد که شهدا در عین تواضع و فروتنی، بزرگ‌ترین‌ها را رقم زدند و در نهایت نیز به اوج رسیدند.
مفهوم تواضع از نظر اخلاقی این است كه انسان باید خود را در برابر خدا و خلق خدا پایینتر از موقعیت خود قرار دهد، فروتنی و فرو روحی كند، و ضد آن تكبر و بزرگ‌نمایی و فخر فروشی است كه از صفات رذیله، و مایه و پایه انحرافات فكری و عملی بسیار زشت است. بدیهی است که تواضع به معنی خواری و ذلیل نشان دادن خود نیست كه ضد ارزش و مورد نكوهش است. از نشانههای تواضع این است كه انسان در برابر مردم، خوش رو، خوش برخورد است و هنگام معاشرت و جدا شدن از آنها، با روی باز و دلپذیر روبه‌رو یا جدا می‌شود، و جدائیش محبتآمیز است، نه از روی بی‌اعتنایی كه موجب كینه و كدورت شده، و از نشانههای خصلت زشت تكبر و خود شیفتگی است.
*ایبنا