باراک اوباما، در سال 2014، در پی برگزاری همه پرسی الحاق شبه جزیره کریمه به روسیه، وعده داده بود که اعضای ناتو در شرق اروپا، در مجاورت قلمرو فدراسیون روسیه، را به لحاظ نظامی تقویت خواهد کرد.

روز دوشنبه، دو جت جنگنده «F-22 Raptors» به همراه تانکر سوخت رسانی KC-135 از پایگاه هوایی «لیکنهیث»Lakenheath در شرق انگلستان، به پایگاه هوایی «میهایل کوگالنیکیانو» رومانی در دریای سیاه پرواز کردند. دانیل لهوسکی، فرمانده این اسکادران در کنفرانس خبری خود در پایگاه رومانی گفت:

«ما این جا هستیم تا قابلیت خود را برای بردن اف-22 به هر جایی در سراسر اروپا که نیاز باشد، نشان دهیم... ما می خواهیم با متحدان خود در ناتو برنامه های پرواز و تمرین داشته باشیم.»

F-22 Raptor، رادارگریزترین جت جنگنده جهان است و از این رو کنگره آمریکا فروش آن را به کشورهای دیگر برای سازنده آن «لاکهید مارتین» ممنوع کرد. آمریکا 12 فروند از آن ها را در پایگاه «لیکنهیث» انگلستان مستقر کرده است.

سخنگوی نیروی هوایی آمریکا، سرگرد «شریل کلینکل» هم در همین زمینه به رویترز گفت:

«افزایش به کارگیری جنگنده ها در 2016 به نیروهای آمریکایی اجازه می دهد که حضور پررنگ خود را در سراسر جبهه شرقی به رخ بکشند. ما می خواهیم که قابلیت عملیات همزمان در چند نقطه را داشته باشیم. ما می خواهیم که دشمنان در تعیین هدف عملیات ما سردرگم بمانند.»

این ناوشکن آمریکایی در فاصله 70 مایل دریایی از پایگاه نیروی دریایی روسیه در سواستوپل، مقر ناوگان روسیه در دریایی سیاه، قرار داشت که که جنگنده های روسی با پرواز چندباره در ارتفاع کم به آن هشدار دادند. چند روز بعد، یک بالگرد نظامی روسیه هم با نزدیک شدن به ناوشکن دانلد کوک از عرشه آن عکس برداری کرد.

برخلاف ادعای مقامات آمریکایی، حضور ناوشکن آمریکایی در نزدیکی قلمرو روسیه، نه برای انجام ماموریت تجاری که در راستای طرح اوباما برای «اطمینان بخشی به متحدان اروپایی» بود. این طرح شامل مشارکت بیشتر امریکا در اموزش و تمرین های نظامی، اعزام طراحان نظامی آمریکایی به منطقه و حضور گسترده تر نیروی دریایی آمریکا در مجاورت روسیه است.

به گفته نایب رییس سازمان پیمان آتلانتیک شمالی(ناتو)، این سازمان تمرکز ویژه ای بر دریای سیاه دارد تا بدین وسیله توان مقابله اعضای خود را برای مقابله با اقدامات نظامی روسیه در کریمه افزایش دهد. ترکیه، بلغارستان و رومانی نقش اصلی را افزایش حضور نظامی ناتو در دریای سیاه دارند که بخشی از راهبرد پنتاگون موسوم به «فشار برای برای بازدارندگی روسیه» محسوب می شود.

روسیه تهدید کرده که اقدامات این چنینی ناتو را بی جواب نمی گذارد و برخی از اعضای ناتو، به ویژه آلمان، به دلیل ترس از تحریک روسیه به اقدام متقابل، نسبت به چنین برنامه هایی ابراز تردید کرده اند.

«الکساندر گروشکو»، سفیر روسیه در ناتو نیز اخیرا نسبت به تحرکات ناتو هشدار داد: «ما با تحرکات نظامی ناتو مواجهیم که هیچ توجیهی ندارد. ناتو در حال ساختن پایگاه های نظامی در مجاورت روسیه است. در وضعیت بسیار خطرناکی هستیم که می تواند منجر به وخامت اوضاع امنیتی شود.»

سه کشور حوزه دریای بالتیک، استونی، لتونی و لیتوانی، که جزو جماهیر اتحاد شوروی بودند، از 2004 به ناتو پیوسته اند. آن ها به دلیل آن چه «مخاصمه‌جویی روسیه» می خوانند، بارها از ناتو درخواست کرده اند که پایگاه‌های دایم برای استقرار نیروهای ائتلاف ایجاد کند. گویا ناتو برنامه ساخت پایگاهی به استعداد یک گردان (300 تا 800 نفره) را در هریک از این کشورها دنبال می کند.

گفتنی است، جنگنده‌های اف-22 رپتر، اولین جنگنده های عملیاتی شده نسل پنجم محسوب می شوند. قیمت هر یک از این جنگنده ها 190 میلیون دلار است که در همکاری مشترک لاکهید مارتین و بوئینگ ساخته شده اند. به دلیل قابلیت بسیار بالای آن در رادارگریزی، کنگره امریکا فروش آن ها را به کشورهای دیگر ممنوع کرد. این جنگنده ها که در 1996 تولید ان آغاز شده بود، در 2005 وارد نیروی هوایی آمریکا شدند و اولین عملیات جنگی خود را در سپتامبر 2014 در سوریه و بر ضد مواضع داعش در سد تشرین انجام دادند. به علت هزینه بسیار بالای تولید و نگهداری این جنگنده ها تولید آن ها در 2011 متوقف شد. علی رغم برنامه اولیه برای تولید 749 فروند، در نهایت 187 فروند از آن ها تولید شد.

ژنرال «تیموتی رِی»، فرمانده سوم نیروی هوایی آمریکا در پایگاه هوایی رامشتاین آلمان، درباره پرواز اف-22 ها به نزدیکی مرزهای روسیه به رسانه ها گفت:

«این جنگنده ها قابلیت آن را دارند که به سرعت برتری هوایی را در فواصل دور، علیه هر تهدید ممکنی برقرار کنند.»

البته واضح است که تنها تهدید مورد نظر این ژنرال آمریکایی، قدرت نظامی رو به افزایش روسیه است. در ماه فوریه، اندیشکده پرنفوذ «رّند» گزارشی منتشر کرد که طبق برآورد آن روسیه با سطح دفاعی کنونی خود می تواند دریای سیاه را در عرض 2 روز اشغال کند.

البته به کارگیریF-22 Raptor، تنها نشانه نگرانی آمریکا از تبدیل روسیه به یک قدرت جهانی نبود. قرار است در واکنش به افزایش فعالیت زیردریایی های روسیه به سطح دوران جنگ سرد، آمریکا یک پایگاه قدیمی شکار زیردریایی خود را در ایسلند بازگشایی کند تا مانعی در برابر افزایش تحرکات زیردریایی های نظامی روسیه در اقیانوس اطلس شمالی باشد.

در پی اعلام «طرح اطمینان بخشی اروپایی» اوباما برای تقویت کشورهای شرق اروپا در برابر آن چه «رفتار خصمانه روسیه» خوانده می شد، در آگوست 2015، «دبرا لی جیمز» وزیر نیروی هوایی آمریکا اعلام کرد که استقرار اF-22 Raptorها در اروپا به عنوان بخشی از طرح، "خیلی زود" آغاز خواهد شد.

در اواخر همان ماه، 4 فروند از این هواپیماها متعلق به «اسکادران جنگنده 95 آمریکا»، مستقر در پایگاه هوایی تیندال فلوریدا عازم پایگاه هوایی «اسپانگدالم» آلمان شدند. این بخشی از راهبرد پنتاگون موسوم به «فشار برای بازدارندگی روسیه» Push to deter Russiaبود.

پیش از پرواز اخیر این جنگنده ها از انگلستان به رومانی، حضور مداوم ناوهای جنگی ناتو در دریاهای سیاه و بالتیک با هدف جمع آوری اطلاعات از تحرکات نظامی روسیه و پیشبرد سیاست مهار این کشور، روابط روسیه با غرب را به قدر کافی تنش آلود کرده بود.

روسیه در راهبرد امنیت ملی خود برای 2016، گسترش ناتو به سوی شرق را یک تهدید امنیتی معرفی کرده است. به علاوه، این کشور در طول سال گذشته شمار زیادی تمرین و مانور نظامی بزرگ در سرتاسر روسیه، به ویژه در مرزهای غربی خود برگزار کرد تا به غربی ها این پیام را بدهد که مهیای مقابله در صورت بحرانی شدن اوضاع هست.

http://sputniknews.com/us/20160426/1038603589/f-22s-romania.html

http://www.reuters.com/article/us-ukraine-crisis-usa-fighters-idUSKCN0XM18F

http://www.businessinsider.com/f22-to-romania-2016-4

http://www.businessinsider.com/russia-could-steamroll-into-the-capitals-of-natos-most-exposed-members-in-36-hours-2016-2

https://www.rt.com/usa/340860-us-deploy-stealth-romania