گروه بین‌الملل مشرق - پایگاه خبری مرکز مطالعات الناطور نوشت: آکادمی نظامی وست پوینت آمریکا در آوریل گذشته پژوهشی را برای بررسی نیروهای فعال جذب شده در قالب گروه تروریستی داعش انجام داده است.
این پژوهش نگاهی آماری به رویکردها و ویژگی های شخصی و شخصیتی عناصر داعش داشته است. اهمیت این پژوهش از آن رو است که اولین پژوهش در نوع خود بی سابقه است که از منابع اولیه تهیه شده و بیش از 4600 سند را بین سالهای 2013 تا 2014 بررسی کرده که چند هفته پیش درز پیدا کرده است.
اطلاعات به دست‌آمده از فرم‌هایی که عناصر داعش در پی پیوستن به این گروه تروریستی پر کرده‌اند، شامل مسائل مختلفی نظیر نام ، تابعیت میزان تحصیلات، شغل سابق، میزان شناخت از علوم دینی، گروه خونی ، کشورهایی که به آنها سفر کرده و سابقه مبارزات مسلحانه است.
همچنین گزینه ای نیز در مورد ارایه هر نوع اطلاعات بیشتر از نیروها در این فرمها گنجانده شده که در آینده ممکن است به کار تشکیلات بیاید.
این پژوهش صدها نفر از بیش از 70 دولت، با مهارتها، تجربه‌ها و سوابق مختلف را بررسی کرده است. تونس در این رابطه رتبه اول اعزام نیرو برای داعش را در اختیار دارد. در الگوی بررسی شده 559 نفر تونسی بودند. نکته مهم‌تر این که از هر یک میلیون تونسی به طور متوسط 50.83 عضو داعش هستند. این میزان دو و نیم برابر عربستان سعودی است از نظر تعداد نیروهای حاضر در داعش با معدل 18.75 نفر در یک میلیون نفر در رتبه دوم قرار دارد.
مهم‌ترین نتایج این مطالعات را در موارد زیر می‌بینید:
10 در صد از این مبارزان اعلام کردند که پیش از این تجربه‌های مبارزاتی در سوریه ، لیبی یا افغانستان را داشتند. بسیاری از آنها جبهه النصره را ترک کرده بودند تا به گروه تروریستی داعش بپیوندند. 93% از این عناصر تروریستی اعلام کردند که برای پیوستن به داعش از طریق شش منطقه وارد سوریه شده اند که همگی آن ها در ترکیه هستند. جرابلس و تل ابیض مهم ترین این مناطق است.
معدل سنی تروریست‌های داعش 27.26 سال است. تونس نیز همین معدل سنی را دارد، یعنی عمدتا متولدان سال 1987 را شامل می شود.
61 درصد از تروریست ها مجرد و نزدیک به 30 درصد متاهل هستند. 70% از این افراد اعلام کردند که شناخت آنها از علوم دینی محدود است و تنها پنج در صد عنوان کردند که مطالعات و شناخت بالایی در زمینه مسائل دینی داشته‌اند. بیشترین سطح شناخت دینی در میان تروریست‌های عربستان و مصر مشاهده شده و تونس در رتبه سوم قرار دارد.
عناصر مسلح در زمینه تحصیلات، سطوح مختلفی دارند. بسیاری از آنها تحصیلات نداشتند و برخی نیز هستند که دکترا دارند. حتی برخی از آنها در دانشگاه‌های معتبری نظیر کمبریج تحصیل کردند. با این وجود حدود 50% از آنها در دبیرستان‌ها یا دانشگاه تحصیل کرده اند. با این وجود تعداد عناصری که در علوم دینی متخصص هستند، بسیار اندک بوده و حدود 1.2 درصد است.
بیشتر عناصری که به گروه تروریستی داعش پیوستند، شغل هایی داشته اند که در شرایط کنونی آنها در داعش به کار نمی‌آید، بسیاری از آنها کارگر یا تاجر بودند. با این وجود مطالعات انجام شده نشان می‌دهد که میزان بیکاری در میان عناصر بررسی شده بالا نبوده و به عنوان مثال از حد نسبت بیکاری در اروپا بیشتر نیست. اعضای عادی داعش عمدتاً یا دانشجو یا شاغلانی بوده اند که مهارت های بالایی نمی طلبد.
با این حال تنوع و اختلاف در مورد شغل قبلی و فعلی عناصر داعش بسیار زیاد است، به عنوان مثال یکی از این عناصر که قبلاً در بخش های هوایی کار می کرده، به همکار خود اعتراف کرده که در گذشته فروشنده مواد مخدر بوده است. همچنین نوع شغل این عناصر با سطح تحصیلی آنها نیز متناسب نیست. پژوهش مذکور تأکید می‌کند که سرخوردگی و یاس یکی از مهم‌ترین عوامل در جذب جوانان به این گروه‌های تروریستی بوده است.
عناصر داعش در مورد این سوال که اولویت اصلی این مبارزان در نیروهای زمینی، یگان ویژه انتحاری یا عوامل انتحاری است، 88% حضور در نیروهای زمینی را انتخاب کرده و 5 درصد خواستار حضور در گروه های انغماسی (یگان ویژه انتحاریون) و 7 درصد نیز خواستار پیوستن به عوامل انتحاری شدند. عربستانی ها بیشترین گروهی هستند که خواستار حضور در گروه‌های انتحاری شدند، تونسی ها در این نمونه مطالعاتی در رتبه دوم قرار دارد. جالب اینجاست که عناصری که خود را دارای شناخت بالای دینی معرفی کردند، کمترین آمادگی را نسبت به انجام عملیات انتحاری از خود نشان داده اند. این آمار در میان این افراد 3.9 درصد و در میان افراد سطح پایین 7.3 درصد است.
این پژوهش نگاهی آماری به رویکردها و ویژگی های شخصی و شخصیتی عناصر داعش داشته است. اهمیت این پژوهش از آن رو است که اولین پژوهش در نوع خود بی سابقه است که از منابع اولیه تهیه شده و بیش از 4600 سند را بین سالهای 2013 تا 2014 بررسی کرده که چند هفته پیش درز پیدا کرده است.
همچنین گزینه ای نیز در مورد ارایه هر نوع اطلاعات بیشتر از نیروها در این فرمها گنجانده شده که در آینده ممکن است به کار تشکیلات بیاید.
این پژوهش صدها نفر از بیش از 70 دولت، با مهارتها، تجربه‌ها و سوابق مختلف را بررسی کرده است. تونس در این رابطه رتبه اول اعزام نیرو برای داعش را در اختیار دارد. در الگوی بررسی شده 559 نفر تونسی بودند. نکته مهم‌تر این که از هر یک میلیون تونسی به طور متوسط 50.83 عضو داعش هستند. این میزان دو و نیم برابر عربستان سعودی است از نظر تعداد نیروهای حاضر در داعش با معدل 18.75 نفر در یک میلیون نفر در رتبه دوم قرار دارد.
مهم‌ترین نتایج این مطالعات را در موارد زیر می‌بینید:
10 در صد از این مبارزان اعلام کردند که پیش از این تجربه‌های مبارزاتی در سوریه ، لیبی یا افغانستان را داشتند. بسیاری از آنها جبهه النصره را ترک کرده بودند تا به گروه تروریستی داعش بپیوندند. 93% از این عناصر تروریستی اعلام کردند که برای پیوستن به داعش از طریق شش منطقه وارد سوریه شده اند که همگی آن ها در ترکیه هستند. جرابلس و تل ابیض مهم ترین این مناطق است.
معدل سنی تروریست‌های داعش 27.26 سال است. تونس نیز همین معدل سنی را دارد، یعنی عمدتا متولدان سال 1987 را شامل می شود.
61 درصد از تروریست ها مجرد و نزدیک به 30 درصد متاهل هستند. 70% از این افراد اعلام کردند که شناخت آنها از علوم دینی محدود است و تنها پنج در صد عنوان کردند که مطالعات و شناخت بالایی در زمینه مسائل دینی داشته‌اند. بیشترین سطح شناخت دینی در میان تروریست‌های عربستان و مصر مشاهده شده و تونس در رتبه سوم قرار دارد.
عناصر مسلح در زمینه تحصیلات، سطوح مختلفی دارند. بسیاری از آنها تحصیلات نداشتند و برخی نیز هستند که دکترا دارند. حتی برخی از آنها در دانشگاه‌های معتبری نظیر کمبریج تحصیل کردند. با این وجود حدود 50% از آنها در دبیرستان‌ها یا دانشگاه تحصیل کرده اند. با این وجود تعداد عناصری که در علوم دینی متخصص هستند، بسیار اندک بوده و حدود 1.2 درصد است.
بیشتر عناصری که به گروه تروریستی داعش پیوستند، شغل هایی داشته اند که در شرایط کنونی آنها در داعش به کار نمی‌آید، بسیاری از آنها کارگر یا تاجر بودند. با این وجود مطالعات انجام شده نشان می‌دهد که میزان بیکاری در میان عناصر بررسی شده بالا نبوده و به عنوان مثال از حد نسبت بیکاری در اروپا بیشتر نیست. اعضای عادی داعش عمدتاً یا دانشجو یا شاغلانی بوده اند که مهارت های بالایی نمی طلبد.
با این حال تنوع و اختلاف در مورد شغل قبلی و فعلی عناصر داعش بسیار زیاد است، به عنوان مثال یکی از این عناصر که قبلاً در بخش های هوایی کار می کرده، به همکار خود اعتراف کرده که در گذشته فروشنده مواد مخدر بوده است. همچنین نوع شغل این عناصر با سطح تحصیلی آنها نیز متناسب نیست. پژوهش مذکور تأکید می‌کند که سرخوردگی و یاس یکی از مهم‌ترین عوامل در جذب جوانان به این گروه‌های تروریستی بوده است.
به این ترتیب میزان عناصری که در میان گروه‌های انتحاری هستند، بالغ بر 12% است. این در حالی است که براساس اسناد به دست آمده از منطقه سنجار در سال 2007 عناصری که حضور در گروه‌های انتحاری را خواستار بودند بالغ بر 56 درصد بودند. این کاهش ملموس را می‌توان در تفاوت شرایط ملاحظه کرد.