«ندیدن» سوژه خوبی را انتخاب کرده است: نقدی بر تصویری تکراری از شهدا در تمامی برنامه های دفاع مقدسی تلویزیون، کتابها و...؛ اما این سوژه خوب که البته در آثاری از نیما دهقان هم پیش از این دیده بودیم، به شکل عجیبی قربانی شکل اجرایی اثر میشود و آن طور مخاطب انتظار دارد داستان پیش نمیرود. نمایش تقریباً خالی از دیالوگ است، دیالوگ به معنای آنکه فراز و فرودی وجود داشته باشد در دیالوگها داستانی پیش نمیرود.
نمایش از چند داستان شکل گرفته، دختر شهیدی که به از پدرش که ندیده است سخن میگوید، دختری که برای مصاحبه با یکی رزمنده دوران جنگ به خانهاش میرود و گلایههای همسر او از ندیده شدن زنان در دوران جنگ میشنود و دو خواهر شهید که از درست ندیدن زندگی شهدا و تعریفهای تکراری یک برنامه تلویزیونی شکایت دارند. شهلایی در این اثر فعل ندیدن را به شکلهای مختلف تصویر می کند و سعی میکند در این امر خلاقانه عمل کند؛ اما شاید فضای اجرای جشنواره و شرایط نامساعد سالن های آبادان و خرمشهر بر این امر صحه میگذارد.
شهلایی نویسنده خلاقی است، این را در آثار قبلی او هم چون «با من حرف نمیزنی چرا؟» هم دیده بودیم، با این همه نمایش «ندیدن» علی رغم این تفکر و دغدغهای خوب پشتش هست؛ اما پرداخت مناسبی ندارد و بیشتر بیان یک سری قصه رادیویی بیهیچ هیجان، احساس و واکنش بازیگران است.
«ندیدن» میتوانست اثری مناسب و نقادانه نسبت به آنچه در رابطه با تصویر کشیدن زندگی شهدا در سالیان وجود دارد باشد؛ اما پختگی لازم در اثر وجود ندارد و شاید اگر قرار باشد شهلایی این اثر را به اجرای عموم برساند، باید تجدید نظر جدید در قاببندیها، طراحی دکور و بازی بازیگران داشته باشد. نمایش در برخی از بخشهایش ناگهان شکلی بیانیهوار میگیرد و در بخش دو خواهر شهید بیش از آنکه سادگی و بیآلایشی آدمها را ببینیم، سادهلوحی آنان جلوهگر میشود.
باید از این مسئله غافل نشویم که گروه اجرایی شرایط سختی برای اجرا در سالن خلیج فارس خرمشهر داشتهاند؛ چراکه این سالن ویژه جشنواره از حالت عادی خارج شده وتبدیل به black box شده است، تا آنجایی که نوازنده گروه هم برای نصب نور اقدام میکند. متاسفانه باید پذیرفت که بخشی از تمرکز گروهها در مسائل اجرایی آثار گرفته میشود و تیم فنی مناسبی در سالنها مستقر نیستند.
«ندیدن» با اینکه بر مسأله خوبی دست گذاشته است؛ اما نتوانسته به خوبی آن را پرداخت کند و در این امر شرایط اجرا نیز دخیل بود، «ندیدن» پتانسیل این را دارد که در اجرای عموم مخاطبان بسیاری را به خود جذب کند و آنان را دعوت به تماشای بخشی دیگر از آسیبهای جنگ تحمیلی کند؛ چرا که ندیدن از آسیبهایی سخن میگوید که عدم درست تصویر کردن آن باعث شده نگاه عامه مردم در برخی مواقع دچار تغییر و تردید شود.