با اجرای سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی که در تاریخ 1392.11.29 توسط رهبر معظم انقلاب اسلامی ابلاغ شد، می‌توان انتظار داشت که اقتصاد کشور در این مسیر قرار گیرد، البته رسیدن به این مهم نیازمند برنامه‌ریزی‌های دقیق در بخش‌های تولیدی کشور و توجه مسئولان است.
بنابراین در راستای اجرای سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری و با توجه به اینکه بخش کشاورزی قابلیت بسیار گسترده‌ای در زمینه‌های تولیدی دارد، در گفت‌وگوی تفصیلی با حسن رکنی معاون وزیر جهاد کشاورزی در امور تولیدات دامی سیاست‌های این بخش را در راستای رسیدن به اهداف اقتصاد مقاومتی جویا شدیم.
در بخش اول این گفتوگو معاون وزیر جهاد کشاورزی به برنامه‌های وزارت جهاد کشاورزی در راستای رسیدن به اهداف اقتصاد مقاومتی، ایجاد سامانه بهینه‌یاب برای حمایت از واحدهای نیمه فعال و غیرفعال، واردات 10 درصد گوشت مورد نیاز کشور، برنامه‌های اصلاح نژاد دام وزارت جهاد کشاورزی، صادرات یک میلیون و هشت هزار راس دام سبک در دو سال گذشته، خرید حمایتی شیر انتخابی بین بد و بدتر و اینکه مشوق 200 میلیارد تومانی به صنایع لبنی رانت نیست اشاره کرد و به توضیحاتی در رابطه با آن پرداخت.
در بخش دوم این گفتوگو تشریح برنامه‌های وزارت جهاد کشاورزی در بخش طیور پرداخته شده که در ادامه آمده است:
رکنی در پاسخ به این سؤال که با توجه به ابراز نارضایتی تولید‌کنندگان گوشت مرغ و تخم‌مرغ برای حفظ و پایداری تولید در این بخش چه اقداماتی انجام شده است، گفت: سرانه مصرف جهانی گوشت مرغ 15 کیلوگرم است در حالی که سرانه مصرف گوشت مرغ در کشورمان بین 25 تا 26 کیلوگرم است.
وی با بیان اینکه با توجه به سرانه مصرف بالای گوشت مرغ در کشور تقریبا امکان افزایش مصرف داخلی وجود ندارد، افزود: نگاه صادرات محور در این بخش جزء ضروریات است.
معاون وزیر جهاد کشاورزی لازمه افزایش صادرات گوشت مرغ را تعدیل هزینه‌های تولید و متناسب کردن تولید با نیاز مخاطبان و نیاز بازارهای صادرات عنوان کرد و گفت: اگرچه شاخص‌های صادراتی گوشت مرغ تولید در کشور خوب و مزه آن هم خوب است، اما سایز بزرگ مرغ تولیدی در کشور چندان مورد پسند بازارهای صادراتی نیست.
* رونق صادرات با کاهش وزن کشتار
رکنی با بیان اینکه ذائقه مردم به مرغ به سایز سنگین عادت کرده است، بیان داشت: وزارت جهاد کشاورزی طرح کاهش وزن کشتار مرغ را در دستور کار دارد که اگر محقق شود، امکان تولید مرغ‌هایی که قابلیت صادرات دارند بیشتر فراهم می‌شود.
وی با بیان اینکه فعال کردن زنجیره تولید براساس تقاضا هزینه‌ها را کاهش می‌دهد افزود: سالانه حدود 150 هزار تن مرغ و تخم‌مرغ صادر می‌شود در حالی که در حدود 8 سال پیش وارد کننده مرغ و تخم‌مرغ بودیم.
رکنی در پاسخ به این سؤال که در حال حاضر ضریب تبدیل دان به گوشت مرغ در کشور چقدر است، گفت: ضریب تبدیل دان در کشور حدود 2.1 است در حالی که در کشورهای پیشرفته این ضریب حدود 1.7 است.
معاون وزیر جهاد کشاورزی تصریح کرد: با تفاوت 4 دهمی ضریب تبدیل دان به گوشت مرغ در کشور با سایر کشورها، به ازای تولید هر یک کیلوگرم گوشت مرغ حدود 300 تا 400 گرم دان بیشتر استفاده می‌شود.
وی با بیان اینکه سالانه حدود یک میلیون تن غذای اضافه در بخش طیور مصرف می‌شود، گفت: بنابراین با کاهش وزن کشتار و با همین میزان مصرف دان در کشور، می‌توان میزان تولید را تا 500 هزار تن افزایش داد.
* صرفه‌جویی هزار میلیارد تومانی با کاهش 4 دهمی ضریب تبدیل دان
رکنی افزود: با کاهش ضریب تبدیل دان به گوشت مرغ از 2.1 به 1.7 سالانه هزار میلیارد تومان در هزینه‌های تولید صرفه‌جویی می‌شود.
معاون وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه ضریب تبدیل دان به مرغ گوشت در دنیا به طور متوسط 1.4 است، گفت: برای تبدیل ضریب تبدیل 2.1 به 1.7 به یک دوره زمانه 2 ساله نیازمندیم.
وی افزود: در جلسات هم‌اندیشی که با نماینده تشکل‌ها، اتحادیه مرغداران کشور و انجمن تولید جوجه یک روزه و صاحبان اندیشه در این برگزار شد، در نظر داریم تا بعد از ماه رمضان و در اواخر مرداد قدم‌های اول در کاهش سن کشتار مرغ برداشته شود و به مرور و برای رسیدن به نتیجه مطلوب کار را ادامه دهیم.
رکنی با بیان اینکه لاشه بالای 2 کیلوگرم مطلوبیت ندارد، تصریح کرد: در حال حاضر مرغ تولیدی در کشور بین 1.2 تا 2.5 کیلوگرم است که در فاز اول یک مقدار وزن کشتار را تعدیل می‌کنیم و به آهستگی این روند ادامه داده می‌شود.
معاون وزیر جهاد کشاورزی در پاسخ به این سؤال که برای کاهش قیمت تمام شده گوشت مرغ علاوه بر کاهش وزن کشتار چه اقداماتی را در دستور کار دارد، گفت: استفاده از تکنولوژی‌های روز و مجهز کردن واحدهای موجود به سیستم‌های اتوماسیون از اقدامات دیگر وزارتخانه در این زمینه است.
وی با بیان اینکه مکانیزاسیون منجر به تولید بهینه، افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها می‌شود، بیان داشت: برای این کار در وزارتخانه یک خط اعتباری مکانیزاسیون در نظر گرفته شده که واحدهای مرغداری به صورت داوطلبانه می‌توانند از آن استفاده کنند.
رکنی در پاسخ به این سؤال که نتیجه سفر هیئت‌های اروپایی و آسیایی بعد از برجام به کشور و مذاکرات آنها در بخش دام و طیور چه بوده است، گفت: هر هیئتی که به ایران سفر کرد به دنبال حفظ منافع خود بود و ما هم از این سفرها به دنبال منافع خودمان بودیم.
معاون وزیر جهاد کشاورزی بیان داشت: طی گفت‌وگو‌هایی که با نمایندگان کشورهای مختلف پس از برجام در ایران انجام شد شرایط جدید و توانمندی‌های مختلف کشور را در بخش دام و طیور برای آنها تشریح شد.
وی با بیان اینکه ایران یک کشور صادرکننده در بخش مرغ و تخم‌مرغ است، افزود: این موضوع به روشنی برای کشورهایی که به ایران سفر کردند بیان شد تا بدانند که برای صادرات این محصولات به ایران نمی‌توانند برنامه‌ریزی کنند.
رکنی با بیان اینکه ما به دنبال کیفی کردن محصولات و حضور پررنگ‌تر در بازارهای صادراتی هستیم، بیان داشت: بنابراین از ارتباط با کشوری استقبال می‌کنیم که بتوانید چنین شرایطی را برای ما مهیا‌تر کند.
* همکاری مشترک ایران و فرانسه در تولید و صادرات مرغ
معاون وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه این چشم‌انداز منجر به رایزنی برای سرمایه‌گذاری مشترک با یکی از برندهای معروف تولید مرغ فرانسه شد، بیان داشت: در نتیجه این رایزنی‌ها مقرر شد تا تولید‌کنندگان ما با این برند فرانسوی همکاری مشترک داشته باشند و در نهایت مرغ تولید مشترک با برند کشور فرانسه صادر شود.
وی بیان داشت: اما برخی از کشورها ظرفیت‌های خوبی برای صادرات دارند و ما تلاش می‌کنیم تا با فراهم شدن زیرساخت‌های لازم برای صادرات به این مهم دست یابیم بطوریکه در نتیجه این اقدامات موفق شدیم در یک ماه گذشته دو محموله شیرخشک را به روسیه صادر کنیم.
* وزارت جهاد کشاورزی فاقد ابزار نظارت بر خرده‌فروشی‌ها است
رکنی در پاسخ به این سؤال که چرا علیرغم اجرا شدن قانون انتزاع وزارت جهاد کشاورزی نظارتی بر نوسان قیمت‌ها در بازار را ندارد، آیا قانون به درستی اجرا نمی‌شود، یا اختیارات کاملی طی قانون انتزاع به وزارت جهاد کشاورزی داده، نشد، گفت: وزارت جهاد کشاورزی برای تنظیم بازار در سطح خرده‌فروشی‌ها نیازمند ابراز لازم است در حالی که ابزار آن را در اختیار ندارد.
معاون وزیر جهاد کشاورزی در امور تولیدات دامی با بیان اینکه نیاز کلی کشور در بخش لبنیات، پروتئین و ... توسط وزارت جهاد کشاورزی تأمین می‌شود، و ادعا می‌کنیم که مشکلی در این زمینه نیست، گفت: اگر در خرده‌فروشی‌ها علیرغم وفور ماده غذایی مباحث قیمتی رعایت نشود، ابزار نظارت آن در دست ما نیست.
وی با بیان اینکه یک بخشی از طرح انتزاع اجرا و بخشی هم اجرا نشده است، گفت: در بخش تکمیلی باید گروه‌های کارشناسی بررسی نهایی را انجام دهند.
رکنی با بیان اینکه وزارت جهاد کشاورزی ابزار نظارت بر واحدهای خرده‌فروشی را در دست ندارد، گفت: به تناسب توقعات از یک وزارتخانه باید ابزارهای لازم هم در اختیارش قرار بگیرد.
* امکان استفاده از هورمون در پرورش مرغ از نظر فنی وجود ندارد
معاون وزیر جهاد کشاورزی در مورد استفاده از هورمون در پرورش مرغ اظهار داشت: تکرار موضوعات بدون پایه علمی منجر به باور غلط در مردم می‌شود.
وی با بیان اینکه اقدامات اصلاح‌نژادی منجر به سرعت رشد مرغ شده است، گفت: 50 سال پیش برای تولید یک مرغ 2 کیلویی 12 هفته وقت صرف می‌شد اما در حال حاضر با اقدامات اصلاح نژادی این مدت به 5 هفته کاهش یافته است.
معاون وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه اقدامات اصلاح نژادی در تمام دنیا انجام می‌شود گفت: مرغداری‌ها هرگز در تولید مرغ از هورمون استفاده نمی‌کند.
وی با بیان اینکه از نظر فنی و عملیاتی امکان استفاده از هورمون در پرورش مرغ وجود ندارد، گفت: با استفاده از تکنولوژی‌های روز دنیا استفاده از هرگونه هورمون در پرورش مرغ قابل ردیابی است و در نمونه‌‌گیری‌هایی که انجام شده هیچ گزارشی مبنی بر استفاده از هورمون مرغ وجود نداشته است.
رکنی در زمینه تولید تخم‌مرغ در کشور هم گفت: تنظیم بازار داخلی و صادراتی تخم‌مرغ به اتحادیه مرغ تخم‌گذار میهن واگذار شده که خوشبختانه عملکرد خوبی هم داشته است.
معاون وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه در یک ماه گذشته بازار صادرات تخم‌مرغ کم کشش بود، اظهار داشت: این شرکت با اختصاص مشوق صادراتی از منابع خودش مانع از توقف صادرات تخم‌مرغ شد.
وی با بیان اینکه در دو ماه فروردین و اردیبهشت امسال 9800 تن تخم‌مرغ صادر شده است، گفت: از توان صادرات 10 هزار تن تخم‌مرغ در ماه برخوردار هستیم.
رکنی تصریح کرد: لازمه صادرات کاهش هزینه‌ها، بسته‌بندی مناسب، ثبات در قوانین، حفظ کیفیت است.
معاون وزیر جهاد کشاورزی تصریح کرد: از حدود 10 میلیون تن تجارت گوشت مرغ در جهان 3 میلیون تن آن در کشورهای اطراف، حوزه خلیج فارس است که تنها 600 هزار تن آن به عراق وارد می‌شود.