این دیپلمات ورزیده از نیروهای تربیتشده دانشکده وزارت امور خارجه است. او که دکترای روابط بینالملل از دانشگاه تهران دارد؛ حدود 25 سال در وزارت امور خارجه در پروندههای ویژه منطقهای فعالیت کرده است.
عملکرد امیرعبداللهیان در پرونده عراق و بویژه اقدامات او در بحرین و خلیجفارس باعث شد در وزارت امور خارجه، او به عنوان یک متخصص منطقه شناخته شود. از سوی دیگر در منطقه نیز امیرعبداللهیان به عنوان دیپلمات جریان مقاومت شهره شد. بویژه طی سالهای اخیر و در جریان تحولات منطقه، تلاشهای ائتلاف سعودی نتوانست برنامههای این دیپلمات جریان مقاومت در منطقه را تحتالشعاع قرار دهد.
با این حال اما طی ماههای گذشته و همزمان با طرح برخی مواضع مشکوک مانند «برجام 2 و 3» زمزمههای برکناری امیرعبداللهیان مطرح شد تا اینکه روز گذشته حکم محمدجواد ظریف برای برکناری امیرعبداللهیان صادر شد. بر این اساس، حسین جابریانصاری، سخنگوی وزارت امور خارجه به عنوان جایگزین امیرعبداللهیان منصوب شد. ظریف همچنین بهرام قاسمی را بهعنوان سخنگو و رئیس جدید مرکز دیپلماسی عمومی و رسانهای وزارت امور خارجه منصوب کرد. او پس از حکم برکناری، امیرعبداللهیان را به عنوان مشاور خود منصوب کرد.
اما این اقدام ظریف با ابراز نگرانی کارشناسان مواجه شد. کارشناسان این اقدام ظریف را آن هم همزمان با برخی تحولات میدانی در منطقه قابل تامل دانستهاند.
وبسایت ایران هستهای نیز برکناری امیرعبداللهیان را خواسته لابیهای خارجی دانسته و در اینباره نوشت: «برخی اعضای گروه تریتا پارسی در آمریکا برای تغییر امیرعبداللهیان در حال لابی درون وزارت امور خارجه بودهاند. برخی کارشناسان عقیده دارند خبر تغییر امیرعبداللهیان را باید علامتی از تلاش وزارت امور خارجه برای «ورود متفاوت» به پروندههای منطقهای تحلیل کرد. این در حالی است که وزارت امور خارجه از حیث ساختاری متولی برخی پروندههای منطقهای نیست».
برکناری امیرعبداللهیان البته در شرایطی است که گزارشات قابل تاملی درباره برخی مواضع ظریف درباره سوریه در سفر اخیر او به نروژ منتشر شده است.
وبسایت المانیتور در اینباره مدعی است منابعی که در اسلو، پایتخت نروژ با محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران گفتوگو کردهاند، میگویند وی اشاره داشته که اکنون اختیارات بیشتری نسبت به قبل درباره پرونده سوریه دارد و ایران ممکن است آماده نشان دادن انعطاف بیشتر برای پیشبرد راهحل سیاسی در سوریه باشد.
به گزارش تسنیم به نقل از المانیتور، مقام آمریکایی که در حاشیه اجلاس سالانه اسلوفروم در نروژ با ظریف دیدار داشته، میگوید: «آنچه [ظریف] به آن اشاره داشت این بود که وی اکنون اختیارات بیشتری نسبت به قبل در پرونده سوریه دارد. وی ظاهراً میگفت ایران آماده است انعطاف بیشتری درباره اینکه آن مساله [اسد] به چه سرعتی و چگونه حل شود، نشان دهد».
وزیر امور خارجه کشورمان چهارشنبه گذشته (26 خرداد) در اسلو با وزیر خارجه آمریکا دیدار کرد.
المانیتور مینویسد ظریف پنجشنبه گذشته و در مکاتبهای اینترنتی در پاسخ به این سوال که چه پیشنهاداتی برای پیشبرد راهحل سیاسی در سوریه داشته است؟ گفت: «من همیشه گفتهام اگر روی یک فرد متمرکز شویم، هیچ راهحلی وجود نخواهد داشت زیرا مساله جمع جبری صفر خواهد بود که لاجرم به بنبست خواهد انجامید». ظریف در ادامه گفته است: «پاسخ این است که روی تقسیم نهادی قدرت و آینده شکل حکومت تمرکز کنیم که از طریق آن میتوان مرکزیت نقش یک فرد یا قوم را کاهش داده یا حذف کرد».