اين روالي است كه با پا گرفتن شبكه‌هاي اجتماعي و فراگير شدن فضاي مجازي در بين برخي از پزشكان رواج يافته و حتي براي اين مدل نسخه‌پيچي و درمان ويزيت هم مي‌گيرند. اين بدين معناست كه برخي پزشكان حتي از سنت‌هاي رايج در طب مدرن يعني همان معاينه باليني بيمار هم چشم مي‌پوشند و اين مسئله موجب مي‌شود درصد خطا در تشخيص و درمان تا حد قابل‌توجهي بالا برود.
هنوز هم اگر به مطب پزشكان قديمي كه هنوز به اصول علمي و سنت‌هاي رايج در طب باور دارند و به قسمي كه خورده‌اند پايبند هستند سري بزنيد پيش از هر چيز ابتدا به شرح حالي كه از بيماري‌تان مي‌دهيد به دقت گوش مي‌كنند و بعد به سراغ معاينات باليني مي‌روند. گرفتن فشار خون، چك كردن سيستم عصبي و ديدن رنگ سفيدي چشم اقدامات معمولي است كه پيش از اين با مراجعه به پزشك براي بيمار انجام مي‌شد.
نسل بعدي پزشكان پزشكاني بودند كه با ورود بيمار به مطب دفترچه‌اش را گرفته و فهرستي از آزمايشات و خدمات پاراكلينيكي را برايش تجويز مي‌كردند و دفترچه را به دستش داده و به خارج از مطب هدايتش مي‌كردند تا پس از آوردن نتايج اين همه عكس، اسكن و آزمايش احتمالاً موفق به تشخيص و درمان شوند.
جديدترين نسل از پزشكان اما ديگر نه فقط به معاينات باليني پايبند نيستند كه به طور كلي ترجيح مي‌دهند بيمار را به حضور نپذيرند و با استفاده از ظرفيت شبكه‌هاي پيام‌رسان تلفن همراه در ارسال عكس و فيلم، از اين طريق به طبابت بپردازند. اين روش علاوه بر استفاده در بيمارستان‌هاي خصوصي و دولتي و به خصوص در شيفت شب كه پزشكان حضور ندارند،
حتي در مطب‌هاي خصوصي هم اجرايي مي‌شود و بيمار با ايميل كردن نتايج عكس‌هاي راديولوژي و نتايج آزمايشات و پرداخت ويزيت از طريق درگاه پرداخت اينترنتي براي دفعات بعدي و اغلب براي عمل جراحي قرار ملاقات مي‌گذارند. اين در حالي است كه حتي ممكن است پزشك آنلاين مورد نظر كه قرار است از طريق اينترنت به معاينه و درمان بپردازد، پزشك نباشد!
ياري وايبر و واتس‌اپ براي بيمارداري پزشك
پيش‌تر از اين هم كم نبودند پزشكاني كه به جاي حضور در بيمارستان با تلفن از حال بيمارشان خبر‌دار مي‌شدند و نتايج آزمايش‌ها و نوار قلب بيمار را با فكس براي‌شان ارسال مي‌كردند. حالا با پيشرفت تكنولوژي بديهي است كه اين پزشكان به جاي فكس و تلفن از تلگرام، وايبر، واتس‌اپ استفاده مي‌كنند.
دكتر احمد آريايي‌نژاد در گفت‌وگو با «جوان» درباره نسخه‌پيچي و درمان بيمار با استفاده از ارسال تصاوير مربوط به نتايج عكس و آزمايش در شبكه‌هاي اجتماعي مي‌گويد: استفاده از تكنولوژي براي افزايش سرعت اگر موجب كاهش دقت نشود و براي موارد اضطراري اشكالي ندارد چون چاره‌اي نيست.
به گفته وي به طور نمونه بيمار بدحالي در حال انتقال به بيمارستان است و پزشك هم دور از دسترس است در چنين شرايطي مي‌توان از اين ظرفيت براي درمان اضطراري استفاده كرد اما بايد پذيرفت كه اين مسئله دقت پزشك را پايين مي‌آورد.
بنا به تأكيد اين پزشك، بخش مهمي از تشخيص و درمان بيماري با معاينات باليني و گرفتن شرح حال انجام مي‌شود با وجود اين اما برخي از پزشكان براي سود بيشتر ممكن است بيمار را به بيمارستان معرفي كنند يا برايش خدمات پاراكلينيكي و آزمايشات بي‌رويه تجويز كنند. استفاده از شبكه‌هاي اجتماعي و ويزيت‌هاي اينترنتي هم نمونه‌هاي ديگري از برخي تخلفات پزشكي است كه اگرچه مي‌تواند در برخي موارد ضروري با كمك به سرعت كار مفيد باشد اما به طور جدي دقت تشخيص بيماري را پايين مي‌آورد.
طبابتي كه طبابت نيست
رحمت‌الله توكل، قائم‌مقام سازمان بيمه سلامت ايران هم معتقد است حتي تجويز بي‌رويه تصويربرداري نتيجه عدم صرف وقت كافي براي معاينه بيمار است در حالي كه 60 تا 70 درصد تشخيص بيماري در نتيجه گرفتن شرح‌حال از بيمار و حدود 20 درصد هم در نتيجه معاينه او است.
وي تأكيد مي‌كند: گرفتن شرح‌حال و معاينه، جزو مطالباتي است كه بيمار بايد نسبت به آن آگاه باشد و از پزشك درخواست كند. اما باعث تأسف است كه 30 درصد بيماراني كه به مراكز درماني مراجعه مي‌كنند، اصلاً نيازي به درمان ندارند، اما اين را هيچ‌كس به آنها نمي‌گويد.
حسين ميردهقان، مديركل نظارت بر درمان وزارت بهداشت در اين رابطه مي‌گويد: گاهي ويزيت و معاينه‌اي انجام مي‌شود ولي از طريق شبكه‌هاي اجتماعي براي تكميل اطلاعات و دريافت نظرات مشورتي استفاده مي‌شود كه از اين موضوع تا حدي مي‌توان گذر كرد.
وي تأكيد مي‌كند: به هيچ وجه ويزيت اينترنتي قانوني نيست. موارد سرپايي و بستري زماني كه صحبت از ويزيت و درمان مي‌شود چند اصل مهم است؛ اول اينكه بيمار بايد ارزيابي شود و شخصي كه اين كار را انجام مي‌دهد بايد صلاحيت حرفه‌اي انجام ويزيت و معاينه را داشته باشد.
شهريار خاقاني، مديركل نظارت بر تبليغات سازمان نظام پزشكي نيز در اين‌باره مي‌گويد: با شرح حال اينترنتي نمي‌توان به تشخيص رسيد، حتي براي اينگونه خدمات، تعرفه‌اي هم وجود ندارد. معاينه تلفني هم كه وجود دارد باز كمكي به پزشك و بيمار نمي‌كند و اين روش‌ها به معني طبابت نيست.