سرویس جهان مشرق - انتشار گزارش حمله انگلیس به عراق در این کشور حواشی جالبی را پشت سر خود داشته از عذرخواهی بلر تا حمایت کامرون از وی.
در ادامه به حواشی انتشار این گزارش می پردازیم.
گزارش کمیته مستقل انگلیسی به ریاست «سِر جان چیلکات» درباره دخالت انگلیس در جنگ عراق و نقش «تونی بلر» نخست وزیر وقت این کشور در کشاندن بریتانیا به این ورطه، پس از سال‌ها تعویق بالاخره منتشر شد.
این گزارش در 12 جلد آماده شده و حدود 2.6 میلیون کلمه نوشته دارد و نقش بریتانیا در آغاز جنگ عراق و عواقب آن را بررسی می‌کند. تمرکز گزارش چیلکات بر روی تعهداتی است که بلر به «جورج بوش» رئیس جمهور وقت ایالات متحده داده و اینکه آیا نخست وزیر، افکار عمومی انگلیس را درباره سلاح‌های کشتار جمعی درعراق فریب داده است.
در بخش زیر مهمترین نکات این گزارش که تاکنون منتشر و برجسته شده به مرور تکمیل می‌شود؛
* جان چیلکات رئیس کمیته عمومی بررسی نقش انگلیس در جنگ عراق اعلام کرد که «تونی بلر» نخست وزیر این کشور تا ماه قبل از آغاز جنگ به «جورج بوش» رئیس جمهور آمریکا گفته بود لندن "در هر اقدامى" علیه عراق با واشنگتن همراه خواهد شد.
* انگلستان بدون آنکه از بى اثر بودن راه هاى مسالمت آمیز اطمینان یابد، در تجاوز به عراق مشارکت کرده است.
* پیش از تهاجم به عراق، تدابیر و آمادگى هاى لازم در نظر گرفته نشده و بدون توجیهات مناسب، با قاطعیت ادعا شده است که تسلیحات صدام تهدیدى براى انگلستان به شمار مى رود.
* تهاجم به عراق بر اساس اطلاعاتى مخدوش که از سوى هیچ نهادى هم به چالش کشیده نشد، صورت گرفته و مبناى قانونى "چندان قابل قبولى نداشته است."
* اضافه شدن انگلیس به تهاجم علیه عراق آنهم قبل از آنکه عملیات مسالمت‌آمیز ناکام بماند، بعنوان «گزینه آخر نبود.»
* در حقیقت انگلیس با حمله به عراق، اعتبار و اختیارات شورای امنیت سازمان ملل را نادیده گرفت.
* تونی بلر درباره توانایی‌اش برای تاثیر گذاشتن روی تصمیمات آمریکا بیش از حد حساب بازکرده بود.
* به بلر هشدار داده شده بود که اقدام نظامی علیه عراق می‌تواند تهدیدات سازمان تروریستی القاعده علیه انگلیس و منافع آن را افزایش دهد.
* موارد بسیار زیادی بود که باید با کابینه انگلیس مطرح می‌شد، اما این کار اتفاق نیافتاد.
* تهاجم به عراق و پیامدهای پس از آن حداقل 150هزار عراقی را به کام مرگ کشانده که احتمالا تعداد آنها بسیار بیشتر است. مردم عراق در این مدت زجر بسیاری متحمل شدند.
* مقیاس اقدامات انگلیس بعد از جنگ عراق به میزانی نبود که پاسخگوی چالش‌ها و پیامدهای بعد از آن باشد. دولت انگلیس در پایدار کردن، اداره کردن و بازسازی کردن عراق ناتوان بود.
* نقش نظامی انگلیس در عراق با فاصله خیلی از موفقیت به پایان رسید. این در حالی است که در مارس 2003 هیچ تهدید قریب‌الوقوعی از سوی صدام وجود نداشت. سیاست مهارسازی می‌توانست برای مدتی چند ادامه یابد.
* با اینکه نیروهای نظامی انگلیس از تجهیزات خوبی برخوردار نبوده و وسایل نقلیه‌ای برای در امان ماندن از بمب‌های کنار جاده در اختیار نداشتند اما در این جنگ قابل قبول عمل کردند اما دولت بریتانیا نتوانست به اهدافی که برای خود معین کرده بود، دست یابد.
* روابط آمریکا و انگلیس به حمایت بی‌قید و شرط نیاز ندارد زیرا منافع قضاوت‌ها دو کشور متفاوت است.
* تهاجم انگلیس به عراق، دخالت نظامی بود که بسیار اشتباه انجام شد و عواقب آن تا امروز نیز ادامه دارد.
نخست وزیر سابق انگلیس تاکید کرد تمام مسئولیت هرگونه اشتباه در این تهاجم را بدون عذر و بهانه می‌پذیرد.
درپی انتشار گزارش چیلکات درباره نقش انگلیس در جنگ عراق، «تونی بلر» نخست وزیر سابق این کشور اعلام کرد تمام مسئولیت هرگونه اشتباه در این تهاجم را بدون عذر و بهانه می‌پذیرد.
بلر طی بیانیه‌ای در واکنش به گزارش چیلکات درباره شکست انگلیس در جنگ عراق، مدعی شد که با حسن نیت به عراق حمله کرده و اعتقاد داشت به بهترین نحو به نفع انگلیس بوده است.
به نوشته «اسکای نیوز» وی نوشت صرف نظر از اینکه مردم با تصمیمش برای اقدام نظامی علیه صدام موافق باشند یا مخالف، این گزارش 2.6 میلیون کلمه‌ای باید هرگونه سوءظن، دروغ یا فریب در این باره را پایان دهد.
تونی بلر اذعان کرد که این گزارش انتقادات واقعی و مستندی را از فرایند آماده سازی، برنامه‌ریزی برای تهاجم به عراق و همچنین روابط با آمریکا مطرح کرده است.
نخست وزیر سابق انگلیس نوشت: «انتقاد جدی مطرح شده که به پاسخ‌های جدی نیاز دارد که من امروز عصر (چهارشنبه) با جزئیات به همه آنها پاسخ می‌دهم.»
وی تاکید کرد که در همان زمان خواهد گفت که چرا باور داشت سرنگون کردن صدام بهتر بود و چرا باور ندارد که این مسئله باعث تروریسم امروز در خاورمیانه یا هرجایی دیگر از دنیا است.
بلر در پایان افزود درس‌هایی را که از این واقعه آموخته در اختیار همگان خواهد گذاشت تا شاید رهبران آینده از تجربه‌های او استفاده کنند.
دیوید کامرون با اشاره به عقیده آمریکا و انگلیس درباره وجود سلاح‌های کشتار جمعی در عراق، تاکید کرد رای‌دهندگان به تهاجم عراق باید مسئولیتشان را بپذیرند.
«دیوید کامرون» نخست وزیر انگلیس در واکنش به گزارش چیلکات اعلام کرد همه نمایندگان مجلس که به تهاجم به عراق رای دادند، باید مسئولیت عواقب آن را بر عهده بگیرند.
کامرون اظهار داشت که گزارش چیلکات تاکید می‌کند واشنگتن و لندن واقعا باور داشتند که صدام سلاح‌های شیمایی و میکروبی در اختیار داشته و قصد داشت به سلاح هسته‌ای نیز برسد.
وی اما تاکید کرد این نظر که صدام صاحب سلاح‌های کشتار جمعی نبوده، از سوی کمیته اطلاعاتی مشترک (انگلیس و آمریکا) جدی گرفته نشد.
نخست وزیر انگلیس افزود بلر تاثیر نامناسبی روی پرونده سلاح‌های کشتار جمعی عراق در سپتامبر 2002 نگذاشته اما محدودیت‌های اطلاعاتی باید شفاف‌تر بیان می‌شدند.
کامرون با انتقاد از بخش‌هایی از این گزارش گفت: اولا، نباید باعث این نتیجه‌گیری شود که بریتانیا نباید از آمریکا حمایت کند. دوما، نباید به این جمع‌بندی برسیم که نمی‌توان به قضاوت‌های سازمان اطلاعات (MI6) اعتماد کرد.
وی در دفاع از تهاجم به عراق، ادامه داد: گزارش چیلکات نباید اقدامات نظامی آتی را نفی کند. سوما اشتباه است که نتیجه بگیریم این دخالت نظامی ناموفق بود. چهارما اشتباه است که جمع‌بندی کنیم که دخالت نظامی همواره غلط است.
نخست وزیر انگلیس با بیان اینکه ممکن نیست برنامه‌ریزی‌ها عاری از غلط و اشتباه باشند، افزود: ضروری است از این گزارش درس بگیریم. می‌توانیم برای همیشه روی اینکه دخالت نظامی توجیه پذیر است بحث کنیم، که معتقدم (توجیه‌پذیر) هست.
کامرون با اشاره به گزارش چیلکات گفت: انتقاداتی از عدم نظارت وزارتی بر این عملیات نظامی مطرح شده و همچنین از اینکه دولت بیش‌ازحد بر این فرضیات که آمریکا دارای طرح مشخصی است و اینکه سازمان ملل نیز دخیل خواهد بود، اعتقاد داشت.
وی در پایان تاکید کرد که کشاندن کشور به جنگ باید گزینه آخر باشد.
«جرمی کوربین» رهبر حزب کارگر و دولت سایه انگلیس اعلام کرد تهاجم به عراق یک تجاوز نظامی بود که برپایه بهانه‌های نادرست اجرا شد.
کوربین طی سخنرانی در صحن مجلس عوام تاکید کرد: « (تهاجم به عراق) بجای اینکه از امنیت ما در داخل و خارج محافظت کند، باعث تقویت و گسترش تروریسم در تمام منطقه (خاورمیانه) شد.»
وی با اشاره به تظاهرات 1.5 میلیون نفری در فوریه سال 2003 علیه تهاجم انگلیس به عراق، آن را یک «فاجعه» توصیف کرد که به «شکست اساسی اعتماد به سیاست‌ها» منجر شد.
رهبر حزب کارگر با بیان اینکه کشورهای بسیاری در زمان حمایت آمریکا و انگلیس از رژیم صدام، انتقادات بسیاری از عراق داشتند، تاکید کرد اگر نمایندگان آن زمان علیه جنگ با این کشور رای می‌دادند، مسیر تاریخ عوض می‌شد.
کوربین در پایان اظهار داشت که جنگ با عراق، مانند تجاوز به لیبی، تمام منطقه (خاورمیانه) را بی‌ثبات کرد و خطر تروریسم را افزایش داد.
در حالی که او قول داده بود بعد از انتشار گزارش چیلکات از مردم بخاطر نقش حزب کارگر در جنگ با عراق عذرخواهی کند، وعده خود را عملی نکرده و گویا به سخنرانی بعدی موکول کرده است.
در ادامه به حواشی انتشار این گزارش می پردازیم.
گزارش کمیته مستقل انگلیسی به ریاست «سِر جان چیلکات» درباره دخالت انگلیس در جنگ عراق و نقش «تونی بلر» نخست وزیر وقت این کشور در کشاندن بریتانیا به این ورطه، پس از سال‌ها تعویق بالاخره منتشر شد.
این گزارش در 12 جلد آماده شده و حدود 2.6 میلیون کلمه نوشته دارد و نقش بریتانیا در آغاز جنگ عراق و عواقب آن را بررسی می‌کند. تمرکز گزارش چیلکات بر روی تعهداتی است که بلر به «جورج بوش» رئیس جمهور وقت ایالات متحده داده و اینکه آیا نخست وزیر، افکار عمومی انگلیس را درباره سلاح‌های کشتار جمعی درعراق فریب داده است.
در بخش زیر مهمترین نکات این گزارش که تاکنون منتشر و برجسته شده به مرور تکمیل می‌شود؛
* جان چیلکات رئیس کمیته عمومی بررسی نقش انگلیس در جنگ عراق اعلام کرد که «تونی بلر» نخست وزیر این کشور تا ماه قبل از آغاز جنگ به «جورج بوش» رئیس جمهور آمریکا گفته بود لندن "در هر اقدامى" علیه عراق با واشنگتن همراه خواهد شد.
* انگلستان بدون آنکه از بى اثر بودن راه هاى مسالمت آمیز اطمینان یابد، در تجاوز به عراق مشارکت کرده است.
* پیش از تهاجم به عراق، تدابیر و آمادگى هاى لازم در نظر گرفته نشده و بدون توجیهات مناسب، با قاطعیت ادعا شده است که تسلیحات صدام تهدیدى براى انگلستان به شمار مى رود.
* تهاجم به عراق بر اساس اطلاعاتى مخدوش که از سوى هیچ نهادى هم به چالش کشیده نشد، صورت گرفته و مبناى قانونى "چندان قابل قبولى نداشته است."
* اضافه شدن انگلیس به تهاجم علیه عراق آنهم قبل از آنکه عملیات مسالمت‌آمیز ناکام بماند، بعنوان «گزینه آخر نبود.»
* در حقیقت انگلیس با حمله به عراق، اعتبار و اختیارات شورای امنیت سازمان ملل را نادیده گرفت.
* تونی بلر درباره توانایی‌اش برای تاثیر گذاشتن روی تصمیمات آمریکا بیش از حد حساب بازکرده بود.
* به بلر هشدار داده شده بود که اقدام نظامی علیه عراق می‌تواند تهدیدات سازمان تروریستی القاعده علیه انگلیس و منافع آن را افزایش دهد.
* موارد بسیار زیادی بود که باید با کابینه انگلیس مطرح می‌شد، اما این کار اتفاق نیافتاد.
* تهاجم به عراق و پیامدهای پس از آن حداقل 150هزار عراقی را به کام مرگ کشانده که احتمالا تعداد آنها بسیار بیشتر است. مردم عراق در این مدت زجر بسیاری متحمل شدند.
* مقیاس اقدامات انگلیس بعد از جنگ عراق به میزانی نبود که پاسخگوی چالش‌ها و پیامدهای بعد از آن باشد. دولت انگلیس در پایدار کردن، اداره کردن و بازسازی کردن عراق ناتوان بود.
* نقش نظامی انگلیس در عراق با فاصله خیلی از موفقیت به پایان رسید. این در حالی است که در مارس 2003 هیچ تهدید قریب‌الوقوعی از سوی صدام وجود نداشت. سیاست مهارسازی می‌توانست برای مدتی چند ادامه یابد.
* با اینکه نیروهای نظامی انگلیس از تجهیزات خوبی برخوردار نبوده و وسایل نقلیه‌ای برای در امان ماندن از بمب‌های کنار جاده در اختیار نداشتند اما در این جنگ قابل قبول عمل کردند اما دولت بریتانیا نتوانست به اهدافی که برای خود معین کرده بود، دست یابد.
* روابط آمریکا و انگلیس به حمایت بی‌قید و شرط نیاز ندارد زیرا منافع قضاوت‌ها دو کشور متفاوت است.
* تهاجم انگلیس به عراق، دخالت نظامی بود که بسیار اشتباه انجام شد و عواقب آن تا امروز نیز ادامه دارد.
نخست وزیر سابق انگلیس تاکید کرد تمام مسئولیت هرگونه اشتباه در این تهاجم را بدون عذر و بهانه می‌پذیرد.
درپی انتشار گزارش چیلکات درباره نقش انگلیس در جنگ عراق، «تونی بلر» نخست وزیر سابق این کشور اعلام کرد تمام مسئولیت هرگونه اشتباه در این تهاجم را بدون عذر و بهانه می‌پذیرد.
بلر طی بیانیه‌ای در واکنش به گزارش چیلکات درباره شکست انگلیس در جنگ عراق، مدعی شد که با حسن نیت به عراق حمله کرده و اعتقاد داشت به بهترین نحو به نفع انگلیس بوده است.
به نوشته «اسکای نیوز» وی نوشت صرف نظر از اینکه مردم با تصمیمش برای اقدام نظامی علیه صدام موافق باشند یا مخالف، این گزارش 2.6 میلیون کلمه‌ای باید هرگونه سوءظن، دروغ یا فریب در این باره را پایان دهد.
تونی بلر اذعان کرد که این گزارش انتقادات واقعی و مستندی را از فرایند آماده سازی، برنامه‌ریزی برای تهاجم به عراق و همچنین روابط با آمریکا مطرح کرده است.
نخست وزیر سابق انگلیس نوشت: «انتقاد جدی مطرح شده که به پاسخ‌های جدی نیاز دارد که من امروز عصر (چهارشنبه) با جزئیات به همه آنها پاسخ می‌دهم.»
وی تاکید کرد که در همان زمان خواهد گفت که چرا باور داشت سرنگون کردن صدام بهتر بود و چرا باور ندارد که این مسئله باعث تروریسم امروز در خاورمیانه یا هرجایی دیگر از دنیا است.
بلر در پایان افزود درس‌هایی را که از این واقعه آموخته در اختیار همگان خواهد گذاشت تا شاید رهبران آینده از تجربه‌های او استفاده کنند.
دیوید کامرون با اشاره به عقیده آمریکا و انگلیس درباره وجود سلاح‌های کشتار جمعی در عراق، تاکید کرد رای‌دهندگان به تهاجم عراق باید مسئولیتشان را بپذیرند.
«دیوید کامرون» نخست وزیر انگلیس در واکنش به گزارش چیلکات اعلام کرد همه نمایندگان مجلس که به تهاجم به عراق رای دادند، باید مسئولیت عواقب آن را بر عهده بگیرند.
کامرون اظهار داشت که گزارش چیلکات تاکید می‌کند واشنگتن و لندن واقعا باور داشتند که صدام سلاح‌های شیمایی و میکروبی در اختیار داشته و قصد داشت به سلاح هسته‌ای نیز برسد.
وی اما تاکید کرد این نظر که صدام صاحب سلاح‌های کشتار جمعی نبوده، از سوی کمیته اطلاعاتی مشترک (انگلیس و آمریکا) جدی گرفته نشد.
نخست وزیر انگلیس افزود بلر تاثیر نامناسبی روی پرونده سلاح‌های کشتار جمعی عراق در سپتامبر 2002 نگذاشته اما محدودیت‌های اطلاعاتی باید شفاف‌تر بیان می‌شدند.
کامرون با انتقاد از بخش‌هایی از این گزارش گفت: اولا، نباید باعث این نتیجه‌گیری شود که بریتانیا نباید از آمریکا حمایت کند. دوما، نباید به این جمع‌بندی برسیم که نمی‌توان به قضاوت‌های سازمان اطلاعات (MI6) اعتماد کرد.
وی در دفاع از تهاجم به عراق، ادامه داد: گزارش چیلکات نباید اقدامات نظامی آتی را نفی کند. سوما اشتباه است که نتیجه بگیریم این دخالت نظامی ناموفق بود. چهارما اشتباه است که جمع‌بندی کنیم که دخالت نظامی همواره غلط است.
نخست وزیر انگلیس با بیان اینکه ممکن نیست برنامه‌ریزی‌ها عاری از غلط و اشتباه باشند، افزود: ضروری است از این گزارش درس بگیریم. می‌توانیم برای همیشه روی اینکه دخالت نظامی توجیه پذیر است بحث کنیم، که معتقدم (توجیه‌پذیر) هست.
کامرون با اشاره به گزارش چیلکات گفت: انتقاداتی از عدم نظارت وزارتی بر این عملیات نظامی مطرح شده و همچنین از اینکه دولت بیش‌ازحد بر این فرضیات که آمریکا دارای طرح مشخصی است و اینکه سازمان ملل نیز دخیل خواهد بود، اعتقاد داشت.
وی در پایان تاکید کرد که کشاندن کشور به جنگ باید گزینه آخر باشد.
- رهبر حزب کارگر تاکید کرد جنگ با عراق یک تجاوز نظامی بود که اگر نمایندگان انگلیسی علیه آن رای می‌دادند، مسیر تاریخ عوض می‌شد.
«جرمی کوربین» رهبر حزب کارگر و دولت سایه انگلیس اعلام کرد تهاجم به عراق یک تجاوز نظامی بود که برپایه بهانه‌های نادرست اجرا شد.
کوربین طی سخنرانی در صحن مجلس عوام تاکید کرد: « (تهاجم به عراق) بجای اینکه از امنیت ما در داخل و خارج محافظت کند، باعث تقویت و گسترش تروریسم در تمام منطقه (خاورمیانه) شد.»
وی با اشاره به تظاهرات 1.5 میلیون نفری در فوریه سال 2003 علیه تهاجم انگلیس به عراق، آن را یک «فاجعه» توصیف کرد که به «شکست اساسی اعتماد به سیاست‌ها» منجر شد.
رهبر حزب کارگر با بیان اینکه کشورهای بسیاری در زمان حمایت آمریکا و انگلیس از رژیم صدام، انتقادات بسیاری از عراق داشتند، تاکید کرد اگر نمایندگان آن زمان علیه جنگ با این کشور رای می‌دادند، مسیر تاریخ عوض می‌شد.
کوربین در پایان اظهار داشت که جنگ با عراق، مانند تجاوز به لیبی، تمام منطقه (خاورمیانه) را بی‌ثبات کرد و خطر تروریسم را افزایش داد.
در حالی که او قول داده بود بعد از انتشار گزارش چیلکات از مردم بخاطر نقش حزب کارگر در جنگ با عراق عذرخواهی کند، وعده خود را عملی نکرده و گویا به سخنرانی بعدی موکول کرده است.