به گزارش مشرق، نیویورک تایمز چند روز قبل با انتشار مطلبی از احتمال لغو تفاهمنامههای فروش بوئینگ و ایرباس به ایران خبر داده و نوشته بود: توافقات منعقده توسط ایران برای خرید بیش از 200 فروند هواپیما از بوئینگ و ایرباس که از برجسته‌ترین نتایج اجرای برجام به شمار می‌روند، با تأخیرهایی مواجه‌اند که می‌تواند موجب کاهش حجم خریدها یا حتی لغو آنها شود. به‌رغم مجاز بودن فروش هواپیما به ایران بر اساس برجام، مصوبه‌ای که در روز 7جولای توسط مجلس نمایندگان آمریکا به تصویب رسید، موجب ایجاد مانعی بر سر راه توافقات چند میلیارد دلاری با بوئینگ و ایرباس خواهد شد. هرچند انتظار می‌رود باراک اوباما این طرح را وتو کند، اما این توافق موجب به تأخیر افتادن تحویل هواپیماها خواهد شد و مقامات ایرانی را شاکی خواهد کرد.
به‌گفته وکلای مطلع از جزئیات قراردادهای خرید هواپیما، قراردادهای به‌تأخیرافتاده فروش هواپیما موجب بروز ابهام در صنعت هوانوردی شده و احتمالاً بر همکاری مورد انتظار مؤسسات مالی، تأمین کنندگان، ارائه دهندگان خدمات، شرکتهای بیمه و دیگر بخش‌ها تأثیر خواهد گذاشت.تحلیلگران صنعت هوانوردی می‌گویند، شرکتهای اجاره دهنده هواپیما ممکن است برای پس گرفتن هواپیماهای اجاره داده شده به ایران در صورت نقض توافق هسته‌ای از سوی ایران یا استفاده از این هواپیماها برای اهدافی به‌جز حمل مسافر، با مشکل مواجه شوند.
این در حالی است که فرهاد پرورش مدیرعامل هما در خصوص آخرین وضع تفاهمنامههای امضا شده برای خرید هواپیما اظهار کرد: مذاکره برای تامین فاینانس، پیگیری موضوع قرارداد و انتخاب بخشهای فنی هواپیما بین متخصصان ایران‌ایر، ایرباس و ATR با دقت و سرعت زیاد درحال انجام است و هیچ پروژه‌ای متوقف نشده است.
وی ادامه داد: مذاکرات قراردادی و فنی ایران ایر با ایرباس و ATR ادامه دارد و درحال طی مسیرعادی خود است و از آنجا که این قرارداد در حجمی وسیع و سنگین و حایز نکات پراهمیت و زیادی است، باید با دقت نظر به آن پرداخته شود.
وی با اشاره به اینکه هفته جاری یک تیم دیگر از ایرباس در تهران هستند و درعین حال مذاکرات ما با یک تیم از ATR این هفته ادامه دارد، اظهار کرد:همانگونه که قبلا هم اعلام شد تفاهم نامه با ATR برای خرید 20 فروند هواپیمای کوچک و مناسب برای شهرهای دارای فرودگاه‌های کوچکتر و تعداد مسافر کمتر است. درحال حاضر تیمی از ATR برای انجام مذاکرات فنی این نوع هواپیما در تهران هستند.
مدیرعامل هما با یادآوری اینکه مذاکره با این دو کمپانی ادامه دارد، گفت: بخشی از مذاکرات شامل هواپیماهاست که با خود کمپانی سازنده هواپیما در حال پیشرفت است و باید با تولیدکنندگان آن ارتباط برقرار کرد. بخش دیگری مثل نوع و تعداد صندلی و یا انتخاب سیستم های داخل هواپیما از جمله مواردی است که خریدار حق انتخاب دارد. و لذا در زمینه تمام این موارد متخصصین ایران ایر در قسمت مهندسی تعمیرات و عملیات و هم چنین در قسمت بازرگانی روی چیدمان هواپیما، با کارشناسان ایرباس و ATR درحال مذاکره هستند.
پرورش با توضیح اینکه بطور همزمان مذاکرات برای تامین مالی پروژه ها ( فاینانس ) و هم چنین اخذ مجوز های لازم توسط طرف مقابل درحال پیگیری است. گفت: هیچ کاری متوقف نشده است و با سرعت و دقت ادامه دارد. در واقع پروژه تامین مالی و پیگیری موضوع قرارداد و بحث انتخاب بخشهای فنی هواپیما بین متخصصین ایران‌ایر، ایرباس و ATR با دقت و با سرعت انجام می‌شود.
به گفته مسئولان وزارت راه و شهرسازی قرار بود قرارداد خرید هواپیماهای ایرباس خردادماه امسال نهایی شود، اما تیر و چند روز از مرداد هم سپری شده و هنوز خبر امیدوارکننده‌ای در این زمینه منتشر نشده است. مهم‌ترین مانع نهایی شدن این تفاهمنامه و البته تفاهمنامه بوئینگ حل نشدن مشکلات مربوط به تامین منابع مالی و کارشکنی‌های کنگره آمریکاست. مسائلی که دست به دست هم داده تا بزرگترین خرید هواپیمای تاریخ ایران در محاق باشد.