به گزارش مشرق، چيزي شبيه كارگاه‌هاي سري دوزي يا توليدي‌هايي كه به كارگرانشان درصدي حقوق مي‌دهند در ساختار پرداخت مبتني بر عملكرد پزشكان با بيمار بيشتر به معناي درآمد بيشتر است؛ نكته‌اي كه باعث مي‌شود برخي پزشكان تلاش كنند بيماران بيشتري را به اتاق عمل ببرند يا ساعات بيشتري كار كنند و حتي در برخي موارد كار و مهرشان را به رزيدنت‌ها بسپرند تا به اين وسيله با افزايش جراحي‌ها و ويزيت بيماران درآمدشان بالا و بالاتر برود.
اين در حالي است كه بنا به تأكيد معاون پشتيباني سازمان نظام پزشكي تمام كشورها به سمت اصلاح نظام پرداخت پيش مي‌روند و بهترين نظام پرداخت، نظام پرداخت بر اساس سرانه است. يعني هر قدر سلامت گروه تحت نظر پزشك بيشتر باشد، درآمد آن پزشك بيشتر مي‌شود. رابطه اين شيوه پرداخت با درمان‌هاي القايي و درآمدهاي نجومي برخي پزشكان، حركت كشورمان به سمت اصلاح نظام پرداخت به پزشكان و برقراري نظام ارجاع و پزشك خانواده را ضروري‌تر مي‌كند.
با رو شدن كارانه‌هاي نجومي بسياري از پزشكان و اعضاي هيئت علمي دانشگاه‌ها ابعاد تازه‌تري از نحوه پرداخت‌ها در وزارت بهداشت مورد توجه قرار گرفت؛نحوه پرداختي كه در لابه لاي دفاعيه‌هاي مسئولان وزارت بهداشت رد پايش ديده مي‌شد.
نمونه‌اش پرداختي بالاي 100 ميليون تومان به يك پزشك زنان و زايمان كه به باور ايرج حريرچي، سخنگو و قائم مقام وزارت بهداشت از شير مادر هم حلال‌تر است، چراكه اين پزشك در شبانه روز ۱۵ زايمان طبيعي و سزارين انجام داده است. بنا به تأكيد وي درحال حاضر پزشكان ما 1. 7 FTE كار مي‌كنند كه به طور متوسط معادل ۷۵ ساعت در هفته است. حتي افرادي داريم كه 5/2 و سه FTE كار تمام وقت مي‌كنند.
دستور وزير براي اصلاح نظام پرداخت
آمار ارائه شده از سوي آقاي سخنگو آنچنان بالاست كه نمي‌توان به سادگي از كنار آن عبور كرد. اينكه چگونه يك فرد مي‌تواند 15 زايمان و سزارين را در روز انجام دهد و آيا در يك منطقه مرزي كم جمعيت اين همه آمار زايمان بالاست، سؤالي است كه به جاي خود مطرح است اما مهم‌تر از آن نحوه پرداختي به پزشكان است كه موجب شده آنها به جاي تشويق به بالا بردن سطح سلامت مردم، در ازاي افزايش بيماران، بيماري و جراحي‌هايشان تشويق مي‌شوند، چراكه آنها در ازاي بيماري مردم پول مي‌گيرند نه سلامت آنها.
اين در حالي است كه در بسياري از كشورهاي دنيا با اجراي پزشك خانواده و نظام ارجاع، درآمد پزشكان با افزايش سرانه سلامت مردم افزايش مي‌يابد و اغلب كشورهاي دنيا هم به سمت اصلاح نظام پرداخت حركت مي‌كنند؛ نظام پرداختي كه علاوه بر منطقي كردن دريافتي‌هاي پزشكان مي‌تواند شكاف عميقي را كه ميان دريافتي پزشكان و پرستاران وجود دارد نيز بهبود بخشد.
با وجود اين، قائم مقام وزير بهداشت در برابر اين سؤال كه آيا نظام پرداخت مبتني بر عملكرد عادلانه است يا نه، مي‌گويد: هيچ نظام پرداختي در سيستم سلامت در دنيا نيست كه كامل و بي‌نقص باشد، اين سيستم مزايا و معايبي دارد و در كشوري مثل ايران كه با كمبود پزشك متخصص رو به رو هستيم و زيرساخت‌هاي بهداشتي درماني مانند تخت بيمارستان كمبود دارد و اختلاف پرداخت بخش دولتي و خصوصي زياد است، قابل قبول است.
نظام پرداخت مشوق بيماري
«افزايش بي‌رويه خدمات القايي و مراجعات غيرضروري به مراكز درماني و در نتيجه كاهش و ضعف در رسيدگي به بيماران واقعي و نيازمند در مقايسه با قبل از اجراي طرح، جهت كسب درآمد بيشتر براي گروهي خاص» بخشي از سومين نامه محمد رضا شريفي مقدم، دبير كل خانه پرستار به رئيس‌جمهور است؛ نامه‌اي كه هر چند پاسخي درپي نداشت و موجب شكايت وزارت بهداشت از وي شد اما حاوي نقدهايي به طرح تحول سلامت و نظام پرداخت به پزشكان است كه نمي‌توان به سادگي از كنار آن عبور كرد.
شايد به همين دليل هم هست كه حالا رئيس مجلس شوراي اسلامي هم از ورود مجلس به تعيين سقف براي حقوق پزشكان و كم كردن شكاف ميان حقوق پزشك و پرستار خبر مي‌دهد.
عزت‌الله گل عليزاده، معاون پشتيباني سازمان نظام پزشكي در گفت‌وگو با «جوان» با اشاره به اينكه رويكرد پزشك خانواده نظام پرداخت بر اساس سرانه است، مي‌افزايد: نظامي كه در حال حاضر در بقيه جاها وجود دارد في الفور سرويس است يعني به ازاي هر خدمتي كه پزشك براي بيمار انجام مي‌دهد، مزدش را مي‌گيرد. تمام كشورها به سمت اصلاح نظام پرداخت پيش مي‌روند و بهترين نظام پرداخت، نظام پرداخت بر اساس سرانه است. يعني هر قدر سلامت گروه تحت نظر پزشك بيشتر باشد، درآمد آن پزشك بيشتر مي‌شود.
بنا به تأكيد وي در چنين نظامي پزشك دنبال اين است كه قبل از اينكه بيمار به دنبال او بيايد عوامل اجتماعي مؤثر بر سلامت را شناسايي و در سلامت، تغذيه و بهداشت محيط جمعيت تحت پوشش خود مداخله كند. چنين پزشكي سعي مي‌كند عوامل بيماري‌زا را در مراحل اول شناسايي و غربالگري كند. اينها هم به نفع نظام است و هم به نفع بيمار.
پزشك خانواده هم نظارت مي‌خواهد
اصغر سليمي، عضو كميسيون بهداشت و درمان مجلس دهم هم در گفت‌وگو با «جوان» با تأكيد بر اينكه افزايش پرداختي‌ها با رضايت مردم منطبق نيست مي‌افزايد: در حال حاضر پرداختي‌ها به پزشكان خيلي بيشتر شده اما به تناسب آن شاهد افزايش رضايت مردم نيستيم و از سوي ديگر به رغم افزايش پرداخت‌ها پزشكان رغبت كمتري براي حضور در مناطق محروم دارند و با وجود دريافتي‌هاي خوب به جاي يك ماه يكي دو هفته بيشتر در اين مناطق نمي‌مانند.
به باور اين عضو كميسيون بهداشت بايد نظارت‌ها افزايش يابد چراكه در حال حاضر با وجود اجراي پزشك خانواده در برخي مناطق پزشكان خود را ملزم به درمان نمي‌دانند و تنها با زدن مهر ارجاع در دفترچه بيمار وي را به متخصص ارجاع مي‌دهند، در حالي كه پزشك خانواده خودش بايد در درمان بيماري‌ها نقش عمده داشته باشد.
وي تصريح مي‌كند: در برخي مناطق محروم پزشك تا ساعت 7 شب بيشتر در مطب نيست و بعد از آن فقط بيماران اورژانس را ويزيت مي‌كند و تشخيص اورژانسي بودن يا نبودن بيمار بر عهده بهيار يا نگهبان مركز بهداشتي است !
سليمي تأكيد مي‌كند:بر اين اساس اگر قرار است پزشك خانواده را اجرايي كنيم هم بايد با استانداردهاي مناسب باشد و خروجي آن را مد نظر قرار دهيم كه دوباره با يك طرح شكست خورده مواجه نشويم.