به گزارش مشرق، بازار مکاره کارت‌های اجاره‌ای موسوم به یکبار مصرف، پدیده‌ای است که طی سال‌های اخیر رواج بیشتری یافته تا افراد سودجو و به اصطلاح تاجر در سایه این کارت‌ها و صاحبان گمنام کارت که برای گذران زندگی و امرار معاش اقدام به چنین کاری می‌کنند، باعث تضییع حقوق دولت و بیت المال می‌شوند.
کار البته به اینجا ختم نشده و به دلیل عدم شناسایی، عاملان اصلی با این کارت‌ها اقدام به قاچاق کالا کرده که بلای جای این روزهای تولید رو به اهتزاز است.
عدم امکان رصد و شناسایی، برخی تاجران نقاب زده پشت کارت‌های بازرگانی اجاره‌ای برای دریافت مالیات و نیز نبود، برخورد جدی و قاطع برای خشکاندن ریشه قاچاق همچنان محملی برای متخلفان است. امروز این افراد با استفاده از خلاء‌های موجود میان سازمان‌های مرتبط با تجارت و نبود سیستم بررسی و نظارت یکپارچه، به نان و نوایی می‌رسند.
براین اساس، طی سال‌های اخیر سامانه امور گمرکی توانسته بخشی از ضعف های عرصه تجارت خارجی را پوشش دهد، اما با برآورده کردن مطالبات و خواسته‌های مبارزه با قاچاق و کشف کالاهای متخلفان همچنان فاصله دارد، با این وصف اما تلاش‌هایی در این جهت مشاهده می‌شود.
* ثبت 1367 اظهارنامه در کمتر از 7 ماه!
در حال حاضر طبق اطلاعات موجود از سامانه دارنده یک کارت بازرگانی کمتر از 7 ماه هزار و 367 مورد اظهارنامه کالا ثبت کرده است که در نوع خود رکورد کم نظیر است.
* عامل کارت اجاره‌ای جزء 10 واردکننده عمده کشور است
این تعداد اظهارنامه مربوط به ردیف‌های تعرفه‌ای مختلف به ارزش 45 میلیون دلار کالا است. با رصد فعالیت‌های تجاری، مسئولان گمرک پی بردند که فردی به نام (ح.د) در سه ماه اخیر جزو ده نفری بوده که بیشترین واردات کشور را داشته‌اند.
در همین باره به سراغ دارنده این کارت بازرگانی رفتیم تا از نزدیک گفت‌وگو کنیم.
متولد چه سالی و اهل کجا هستید؟
متولد سال 1370 و اهل یکی از روستاهای حاشیه ایلام.
متاهل هستید؟
نه خیر به دلیل اینکه پول کافی ندارم، نتوانسته‌ام ازدواج کنم.
تا کلاس چندم درس خوانده‌اید؟
به سختی توانسته‌ام دیپلم بگیرم.
در حال حاضر مشغول به چه شغلی هستید و درآمد ماهیانه‌ات چقدر است؟
شوفر ماشین سنگین هستم و اگر اوضاع خوب باشد، حدودا یک میلیون و خورده‌ای درآمد دارم.
چند وقت است کارت بازرگانی گرفته‌اید؟
فکر کنم نزدیک یک سالی باشد.
سابقه کار بازرگانی دارید؟
نه اصلاً! گفتم که من فقط سابقه رانندگی با ماشین سنگین دارم!
آیا می‌دانید که با کارت بازرگانی و به اسم شما چه میزان واردات صورت گرفته است؟
نمی‌دانم، یک روز به من گفتند که مدارک بیاور تا برایت کارت بازرگانی بگیریم و از این طریق به من 5 میلیون تومان دادند. دیگه از بقیه ماجرا اصلاً خبری ندارم و نمی‌دانم که با استفاده از این کارت چه کارهایی صورت گرفته است.
می‌دانید چقدر کالا به کشور وارد کرده‌اید؟
قبلاً نمی‌دانستم، الان که گمرک آمدم گفتند 137 میلیارد تومان. البته آنها وارد کرده‌اند من خودم رانندگی می‌کنم!
می‌دانید این کار شما جرم است؟
نه! من کار خلافی نکرده‌ام.
آنچه که خواندید تنها بخشی از قصه پرغصه گمرک در مواجهه با دارندگان کارت‌های بازرگانی یکبار مصرف است و رقم 137 میلیارد و 250 میلیون تومان هم به نرخ ارز مبادله‌ای به ازای هر دلار 3050 تومان محاسبه شده و اگر به نرخ دلار آزاد محاسبه می‌شد، این رقم بسیار بالاتر از اینها بود.
(ح.د) وکالت‌نامه‌های متعدد به افراد جهت تجارت داده و اظهارنامه‌های متعددی به نام او تنظیم شده و وکالت او در معرض خرید و فروش قرار گرفته است. او به افراد وکالت بلاعزل داده و کارت خود را در معرض خرید و فروش گذاشته و به دفعات متعدد از کارت بازرگانی او استفاده شده است.
با توجه به رویه ناصوابی که در مورد ورود کالا با استفاده از کارت بازرگانی یکبار مصرف یا اجاره‌ای برقرار شده مالکان و ذی‌نفعان به خاطر فرار از بدهی‌ها و مالیات عملاً عملیات تجاری را به نام خود انجام نمی‌دهند، کارت بازرگانی را به نام ایشان گرفته و وکالت بلاعزل می‌گیرند که به واسطه آن کارت، حجم انبوهی از کالای تجاری وارد کشور می‌شود.
طبق قانون مقررات صادرات و واردات و همچنین ماده 10 آیین‌نامه اجرایی گمرک، اخذ کارت بازرگانی شرایط خاصی دارد که یکی از آنها داشتن حداقل 3 سال سابقه تجارت بین‌المللی است. همچنین طبق ماده 10 آیین‌نامه اجرایی گمرک واگذاری کارت بازرگانی جرم محسوب می‌شود.
اما در حال حاضر متأسفانه فعالان و بازرگانان بزرگ به خاطر فرار از بدهی‌های مالیاتی و گمرکی عملاً تجارت خود را با استفاده از کارت بازرگانی خود انجام نمی‌دهند و با استفاده از کارت بازرگانی افراد ناآگاه و بی‌اطلاع اقدام به واردات کلان به کشور می‌کنند.
مسئولان وزارت صنعت، اتاق بازرگانی، مالیات، گمرک و دیگر دستگاه‌های دخیل در مبارزه با قاچاق باید پاسخ دهند چه زمانی برخورد جدی و قاطع با کارت‌های بازرگانی یکبار مصرف صورت خواهد گرفت.
اطلاعات کشفیات قاچاق و کشف بزرگترین محموله 38 سال اخیر نشان می‌دهد که عاملان اصلی با استفاده از این کارت‌ها اقدام به واردات کرده‌اند.